احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر عمداً نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد، معصیت کرده، ولی نماز او با تیمم صحیح است، اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
عنوان مسئله:
اگر عمداً نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد، معصیت کرده، ولی نماز او با تیمم صحیح است، اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر بقدری نماز را به تاخیر بیاندازد که دیگر نتواند به جهت تنگی وقت وضو و غسل کند حکم تیمم و نماز او چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر بعد از تیمم بدل از وضو مبطل وضویی سر زند و بجای تیمم بدل از وضو تیمم بدل از غسل کند و نماز بخواند صحیح است؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که وظیفهاش تیمّم بدل از وضو یا غسل است، آیا می‌تواند نمازهای قضای خود را هم با تیمّم بخواند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا می‌توان نمازهای مستحبّی را که دارای وقت معیّن است (مثل نماز شب)، در صورتی که مانعی برای وضو گرفتن یا غسل کردن وجود داشته باشد، با تیمّم به جا آورد؟ نمازهای مستحبّی دیگر که وقت معیّنی ندارد یا قضای نمازهای مستحبّی را چه طور؟
- [سایر] سلام، گفته می‌شود، انجام غسل جنابت قبل از وقت نماز، مستحب است. حال اگر کسی قبل از وقت نماز، غسل جنابت را به نیت غسل واجب انجام دهد، تکلیف چیست؟ آیا می‌تواند بدون وضو نماز بخواند؟ اگر حکم را نمیدانسته چطور؟ آیا باید دوباره غسل کرد؟ آیا نمازی که خوانده صحیح است؟
- [آیت الله بروجردی] وضو یا غسل جبیره‌ای در مواردی که ضم تیمّم لازم است، قبل از وقت برای نماز قضا صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی در اول وقت، با وضوی جبیره‌ای و یا در موارد تیمّم، با تیمّم نماز بخواند، در حالی که میداند با تأخیر انداختن نماز از اول وقت، می‌تواند نماز را با وضوی عادی بخواند، آیا نماز اول وقتش صحیح است؟
- [آیت الله اردبیلی] به جهت تنگی وقت، باید تیمّم کنیم؛ ولی اقدام به غسل و وضو میکنیم و نماز میخوانیم. غسل و وضو و نمازی که این طور برگزار شده است، صحیح است یا باطل؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر شخص بتواند وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را بدون مستحبات (ماننداقامه و قنوت) قبل از اتمام وقت نماز به جا آورد،آیا باز هم می تواند بجهت تنگی وقت تیمم کند؟
- [آیت الله خوئی] زیدی در تنگی وقت نماز تیمم بدل از وضو یا بدل از غسل کرد لکن در بین رکعت اول قبل از اکمال سجدتین، آفتاب طلوع کرد، آیا تیمم و نماز زید صحیح است یا باطل؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بعد از وضو و غسل خون در ظاهر قطع شود و مستحاضه بداند که آن قدر وقت دارد که نماز را تأخیر بیندازد و بعد از پاک شدن وضو و غسل کرده نماز را به جا آورد بنا بر احتیاط باید نماز را تأخیر بیندازد و هنگامی که به کلّی پاک شد، دوباره وضو و غسل را به جا آورد و نماز را بخواند و اگر وقت نماز تنگ شد لازم نیست وضو و غسل را دوباره به جا آورد بلکه با وضو و غسلی که دارد می‌تواند نماز بخواند.
- کسی که آب ندارد، اگر برف یا یخ داشته باشد، چنانچه ممکن است باید آن را آب کند و با آن وضو بگیرد یا غسل نماید و اگر ممکن نیست، باید تیمم کند؛ ولی اگر چیزی هم که تیمم به آن صحیح است ندارد، بنا بر احتیاط واجب با برف یا یخ اعضای وضو یا غسل را نمناک کند و نماز خوانده و در خارج وقت قضای نماز را نیز بخواند و اگر نمناک کردن اعضا با برف و یخ هم ممکن نیست بنا بر احتیاط مستحب با یخ و برف تیمم کند و در وقت نماز بخواند، ولی لازم است نماز خود را در خارج وقت قضا نماید.
- کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را بخواند و اگر بدون عذر نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد معصیت کرده، ولی باید نماز را بخواند؛ و در این دو صورت بنا بر احتیاط مستحب نیت ادا و قضا نکند.
- کسی که نمیتواند وضو بگیرد، یا غسل کند، نمیتواند نمازهای قضای خود را با تیمم بخواند؛ مگر آن که احتمال عقلایی بدهد که با تأخیر نتواند تا آخر عمر با وضو یا غسل نماز قضا را به جا آورد و مسّ نوشته قرآن و بودن در مسجد الحرام و مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله و نیز ورود یا ماندن در سایر مساجد؛ ولو در حال عبور نباشد، با تیمم ظاهراً جایز است و احتیاط مستحب در ترک است.
- کسی که میداند یا احتمال عقلایی میدهد که آب پیدا نمیکند؛ اگر بعد از داخل شدن وقت نماز، وضوی خود را باطل کند، یا آبی که دارد بریزد، معصیت کرده، ولی نمازش با تیمم صحیح است، اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- جنبی که روزه ماه رمضان بر او واجب است باید تا اذان صبح غسل جنابت کند و چنانچه غسل نکند تا وقت تنگ شود باید تیمّم کند و روزه بگیرد و اگر در تأخیر غسل معذور نباشد بنا بر احتیاط مستحب قضای آن روزه را هم به جا آورد و اگر تیمم هم نکند روزهاش باطل است.
- کسی که وظیفهاش تیمم است چنانچه پیش از وقت نماز برای کار واجب یا مستحب دیگر تیمم کند، می‌تواند با همان تیمم نماز بخواند؛ ولی بنا بر احتیاط مستحب برای خود نماز پیش از وقت تیمم نکند.
- اگر کسی احتمال میدهد که آب پیدا کند و در جستجوی آب نرود و در وسعت وقت با تیمم نماز بخواند نمازش باطل است و همچنین اگر کسی به جهت غفلت یا ندانستن مسأله در جستجوی آب نرود نمازی که با تیمم در وسعت وقت خوانده بنا بر احتیاط واجب باطل است و در هر صورت چنانچه با قصد قربت تیمم کرده و نماز بخواند و بعد بفهمد که اگر جستجو هم میکرد آب پیدا نمیکرد نمازش صحیح است و نیز اگر در جستجوی آب نرود و در هنگامی که میترسد که اگر نماز را تأخیر بیندازد نماز قضا شود، با تیمم نماز بخواند نمازش صحیح است و لازم نیست آن را با وضو دوباره بخواند، هر چند به جهت عدم جستجوی آب معصیت کرده است.
- در مواردی که انسان میتوانسته است نماز خود را با وضو یا غسل بخواند، ولی به اختیار خود کاری کرده است که ناچار شده با تیمم نماز بخواند، بهتر است نماز خود را دوباره با وضو یا غسل بخواند؛ مانند موارد زیر: اول: آن که از استعمال آب ترس داشته و عمداً خود را جنب کرده و با تیمم نماز خوانده است. دوم: آن که میدانسته یا احتمال میداده که آب پیدا نمیکند و عمداً خود را جنب کرده و با تیمم نماز خوانده است. سوم: آن که عمداً در جستجوی آب نرود و در آخر وقت با تیمم نماز بخواند و بعد بفهمد یا احتمال دهد که اگر جستجو میکرد آب پیدا میشد. چهارم: آن که آب در اختیار داشته و عمداً نماز را تأخیر بیندازد تا آب از دست برود و در آخر وقت با تیمم نماز بخواند. پنجم: آن که میدانسته یا احتمال میداده که آب پیدا نمیشود و آبی را که داشته ریخته است.
- اگر بدل از غسل تیمم کند و بعد کاری که وضو را باطل میکند برای او پیش آید، باید وضو بگیرد؛ و احتیاط مستحب آن است که تیمم بدل از غسل هم بنماید و اگر نمیتواند وضو بگیرد تیمم بدل از وضو مینماید؛ و بنا بر احتیاط مستحب در غیر غسل جنابت، تیمم دیگری بدل از غسل نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر عمداً نماز را بقدری تأخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد ، معصیت کرده ولی نماز او با تیمم صحیح است ، اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند .
- [آیت الله بروجردی] اگر عمداً نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد معصیت کرده، ولی نماز او با تیمّم صحیح است، اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- [آیت الله خوئی] اگر عمداً نماز را به قدری تاخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد، معصیت کرده، ولی نماز او با تیمم صحیح است، اگرچه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر عمداً نماز بقدری تاخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد ، معصیت کرده ولی نماز او با تیمم صحیح است ،اگرچه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر عمداً نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد، معصیت کرده ولی نماز او با تیمم صحیح است اگرچه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر عمداً نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد، معصیت کرده، ولی نماز او با تیمم صحیح است، اگرچه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- [امام خمینی] اگر عمدا نماز را به قدری تاخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد معصیت کرده، ولی نماز او با تیمم صحیح است. اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر عمدا نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت برای وضو یا غسل نداشته باشد، معصیت کرده و باید نماز را با تیمّم بخواند، اگرچه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را نیز بجا آورد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر عمداً نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد، معصیت کرده ولی نماز او با تیمّم صحیح است، اگرچه احتیاط اکید آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- [آیت الله سبحانی] اگر عمداً نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت وضو یا غسل نداشته باشد، معصیت کرده ولی نماز او با تیمّم صحیح است، اگرچه احتیاط مؤکّد آن است که قضای آن نماز را بخواند.