نگاه کردن
دریافتن چیزی با چشم را دیدن (رؤیت؛ مشاهده) گویند. از احکام آن در بابهای طهارت، صلات، صوم، حج، تجارت، نکاح و شهادات سخن گفته‌اند.
حدود اسلام در نگاه کردن به نامحرم چیست؟ لطفآ کامل پاسخ دهید.
نگاه کردن مرد به بدن زن نامحرم چه با قصد لذّت و چه بدون آن حرام است. و نگاه کردن به صورت و دستها اگر به قصد لذّت باشد حرام است، ولی اگر بدون قصد لذت باشد مانعی ندارد و نیز نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم (چه با قصد لذت و چه بدون قصد لذت) حرام می‏باشد[1] و نگاه کردن به صورت و دستها اگر به قصد لذّت باشد حرام است، ولی اگر بدون قصد لذت باشد مانعی ندارد[2] و نگاه کردن به صورت و بدن و موی دختر نابالغ اگر به قصد لذّت نباشد و بواسطه نگاه کردن هم انسان نترسد که به حرام بیفتد اشکال ندارد، ولی بنا بر احتیاط باید جاهایی را که مثل ران و شکم معمولًا می‏پوشاند نگاه نکند.[3] حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در پاسخ به این سؤال که : نظر کردن به صورت و دستهای زن نامحرم چه صورت دارد و آیا پوشاندن پاها در برابر نامحرم لازم است؟، فرمودند: در فرض سؤال اگر نظر همراه با ریبه و لذت باشد و یا صورت و دستها دارای آرایش و زینت باشد جایز نیست. پوشاندن پا در برابر نامحرم لازم است.[4] و در مورد زنان غیر مسلمان فرموده اند: " اگر انسان بدون قصد لذّت به صورت و دستهای زنهای اهل کتاب مثل زنهای یهود و نصارا نگاه کند در صورتی که نترسد که به حرام بیفتد اشکال ندارد."[5] و همچنین در پاسخ به این سؤال که نگاه کردن به اعضایی که زنان غیر مسلمانان معمولاً آن را نمی پوشانند (غیر از دست و صورت) مثل موها و ... چه حکمی دارد؟، فرموده اند: نگاه کردن در صورتی که بدون ریبه و مفسده باشد، اشکال ندارد.‏ [6] [7] [1]توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏2، ص: 485، مسأله 2433. [2] امام خمینی، تحریر الوسیله، ج2، ص243 [3]توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏2، ص: 485، مسأله 2433. [4] مسایل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، سید محسن محمودی، ج3 ص111. [5] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏2، مسأله 2434. [6] استفتاء از دفتر معظم له؛ همچنین نک: رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، پرسش 291. [7] اقتباس از سؤال 1071 (سایت: 1206).
نگاه کردن مرد به بدن زن نامحرم چه با قصد لذّت و چه بدون آن حرام است. و نگاه کردن به صورت و دستها اگر به قصد لذّت باشد حرام است، ولی اگر بدون قصد لذت باشد مانعی ندارد و نیز نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم (چه با قصد لذت و چه بدون قصد لذت) حرام می‏باشد[1] و نگاه کردن به صورت و دستها اگر به قصد لذّت باشد حرام است، ولی اگر بدون قصد لذت باشد مانعی ندارد[2] و نگاه کردن به صورت و بدن و موی دختر نابالغ اگر به قصد لذّت نباشد و بواسطه نگاه کردن هم انسان نترسد که به حرام بیفتد اشکال ندارد، ولی بنا بر احتیاط باید جاهایی را که مثل ران و شکم معمولًا می‏پوشاند نگاه نکند.[3] حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در پاسخ به این سؤال که : نظر کردن به صورت و دستهای زن نامحرم چه صورت دارد و آیا پوشاندن پاها در برابر نامحرم لازم است؟، فرمودند: در فرض سؤال اگر نظر همراه با ریبه و لذت باشد و یا صورت و دستها دارای آرایش و زینت باشد جایز نیست. پوشاندن پا در برابر نامحرم لازم است.[4] و در مورد زنان غیر مسلمان فرموده اند: " اگر انسان بدون قصد لذّت به صورت و دستهای زنهای اهل کتاب مثل زنهای یهود و نصارا نگاه کند در صورتی که نترسد که به حرام بیفتد اشکال ندارد."[5] و همچنین در پاسخ به این سؤال که نگاه کردن به اعضایی که زنان غیر مسلمانان معمولاً آن را نمی پوشانند (غیر از دست و صورت) مثل موها و ... چه حکمی دارد؟، فرموده اند: نگاه کردن در صورتی که بدون ریبه و مفسده باشد، اشکال ندارد.‏ [6] [7] [1]توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏2، ص: 485، مسأله 2433. [2] امام خمینی، تحریر الوسیله، ج2، ص243 [3]توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏2، ص: 485، مسأله 2433. [4] مسایل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، سید محسن محمودی، ج3 ص111. [5] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج‏2، مسأله 2434. [6] استفتاء از دفتر معظم له؛ همچنین نک: رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، پرسش 291. [7] اقتباس از سؤال 1071 (سایت: 1206).
پاسخ:
نگاه کردن مرد به بدن زن نامحرم چه با قصد لذّت و چه بدون آن حرام است. و نگاه کردن به صورت و دستها اگر به قصد لذّت باشد حرام است، ولی اگر بدون قصد لذت باشد مانعی ندارد و نیز نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم (چه با قصد لذت و چه بدون قصد لذت) حرام میباشد[1] و نگاه کردن به صورت و دستها اگر به قصد لذّت باشد حرام است، ولی اگر بدون قصد لذت باشد مانعی ندارد[2] و نگاه کردن به صورت و بدن و موی دختر نابالغ اگر به قصد لذّت نباشد و بواسطه نگاه کردن هم انسان نترسد که به حرام بیفتد اشکال ندارد، ولی بنا بر احتیاط باید جاهایی را که مثل ران و شکم معمولًا میپوشاند نگاه نکند.[3]
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در پاسخ به این سؤال که : نظر کردن به صورت و دستهای زن نامحرم چه صورت دارد و آیا پوشاندن پاها در برابر نامحرم لازم است؟، فرمودند: در فرض سؤال اگر نظر همراه با ریبه و لذت باشد و یا صورت و دستها دارای آرایش و زینت باشد جایز نیست. پوشاندن پا در برابر نامحرم لازم است.[4]
و در مورد زنان غیر مسلمان فرموده اند:
" اگر انسان بدون قصد لذّت به صورت و دستهای زنهای اهل کتاب مثل زنهای یهود و نصارا نگاه کند در صورتی که نترسد که به حرام بیفتد اشکال ندارد."[5]
و همچنین در پاسخ به این سؤال که نگاه کردن به اعضایی که زنان غیر مسلمانان معمولاً آن را نمی پوشانند (غیر از دست و صورت) مثل موها و ... چه حکمی دارد؟، فرموده اند: نگاه کردن در صورتی که بدون ریبه و مفسده باشد، اشکال ندارد. [6] [7]
[1]توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 485، مسأله 2433.
[2] امام خمینی، تحریر الوسیله، ج2، ص243
[3]توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 485، مسأله 2433.
[4] مسایل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، سید محسن محمودی، ج3 ص111.
[5] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، مسأله 2434.
[6] استفتاء از دفتر معظم له؛ همچنین نک: رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، پرسش 291.
[7] اقتباس از سؤال 1071 (سایت: 1206).
- [سایر] آیا زنان غیر مسلمان در صورت عدم بیان خصوصیات زن مسلمان، با آنان نامحرم هستند؟
- [سایر] چرا نگاه به نامحرم در اسلام تحریم شده است؟
- [سایر] چرا نگاه به نامحرم در اسلام تحریم شده است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در حکم تماس بدن مرد و زن نامحرم، آیا فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان می باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا زن یا مرد مسلمان، با مرتد شدن به محارم خود نامحرم می شود؟
- [سایر] پاسخ بدی با بدی به قصد تربیت چه حکمی از نظر اسلام دارد؟
- [سایر] پاسخ این شبهه چیست که می گویند ایرانیان به زور شمشیر مسلمان شده و کتابهای کتابخانه های ایران توسط مسلمانان به آتش کشیده شده است؟
- [آیت الله سیستانی] نگاه کردن به تصویر عورت مرد و زن نامحرم غیر مسلمان چه حکمی دارد اگر احتمال مفسده نرود؟
- [سایر] می‌گویند در صدر اسلام منازل درب نداشت، در نتیجه حضرت زهرا(س) پشت در قرار نگرفته. پاسخ شما را خواستارم؟
- [سایر] بهشت و جهنم کجاست ؟چطور می توان به کسی که تازه می خواهد مسلمان شود پاسخ داد ؟
- [آیت الله بهجت] دست زدن مرد به بدن زن نامحرم یا دست زدن زن به بدن مرد نامحرم، مثل نگاه کردن، حرام است. و دست زدن مرد به صورت و دستهای زن نامحرم و بالعکس نیز بنابر اظهر جایز نیست.
- [آیت الله اردبیلی] زن میتواند در جایی که نامحرم هست با صدای بلند صحبت کند، مگر این که صدای او موجب تحریک مردهای نامحرم باشد که در این صورت جایز نیست.
- [آیت الله بهجت] شنیدن صدای زن نامحرم بدون قصد لذت، جایز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نگاه کردن مرد به بدن زن نامحرم، خواه با قصد لذت باشد یا بدون آنحرام است و همچنین نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم، ولی نگاه کردن به صورت و دستهای زن نامحرم تا مچ اگر به قصد لذت نباشد و مایه فساد و گناه نگردد اشکال ندارد، همچنین نگاه کردن به بدن مرد نامحرم به آن مقدار که معمولاً آن را نمی پوشانند مانند سر و صورت و گردن و مقداری از پا و دست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نگاه کردن مرد به بدن زن نامحرم، خواه با قصد لذت باشد یا بدون آنحرام است و همچنین نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم، ولی نگاه کردن به صورت و دستهای زن نامحرم تا مچ اگر به قصد لذت نباشد و مایه فساد و گناه نگردد اشکال ندارد، همچنین نگاه کردن به بدن مرد نامحرم به آن مقدار که معمولاً آن را نمی پوشانند مانند سر و صورت و گردن و مقداری از پا و دست.
- [آیت الله مظاهری] نگاه کردن مرد نامحرم به صورت و یا دستهای زن نامحرم از انگشتها و کف دست و روی دست اگر جالب و محرّک نباشد و مفسده، بلکه ترس مفسدهای هم نباشد، جایز است، ولی باید دانست که نگاه نامحرم به یکدیگر، تیری از تیرهایشیطان است و همچنین نگاه زن به سر و گردن و دستها تا مچ مرد. صفحه 384
- [آیت الله مظاهری] زینت زن برای نامحرم و یا نشان دادن به نامحرم حتّی بوی خوش و انگشتر و ساعت و حلقه، حرام است، شهوتانگیز و مفسده انگیز باشد یا نباشد، و همچنین است زینت کردن مرد برای زن نامحرم، ولی نشان دادن زینت نظیر ساعت و انگشتر و مانند اینها، حرام نیست، مگر شهوتانگیز باشد و یا مفسدهای در برداشته باشد. ه. حفظ عفّت در لباس
- [آیت الله مظاهری] حرف زدن مرد نامحرم با زن نامحرم اگر جالب و محرّک نباشد و ترس مفسدهای هم نباشد، جایز است، ولی سزاوار نیست که بیشتر از ضرورت با یکدیگر حرف بزنند.
- [آیت الله اردبیلی] استفاده زنها از کلاه گیسهای معمول مانعی ندارد اما از نامحرم باید پوشانده شود، زیرا کلاهگیس معمولاً برای زنها نوعی زینت حساب میشود و زینت زن باید از نامحرم پوشیده باشد.
- [آیت الله مظاهری] معاشقه زن و مرد نامحرم با یکدیگر از گناهان بزرگ در اسلام است؛ مخصوصاً اگر برای یکدیگر نامهنگاری و یا شعر و شاعری هم بنمایند، و باید با فراموش کردن عشق شیطانی خود، این مرض خانمانسوز و بر باد دهنده دنیا و آخرت را معالجه کنند، و این معالجه گرچه مشکل است، ولی به مرور زمان و با صبر و حوصله ممکن است.