روایت صحیح
به روایتی که از نظر سند به معصوم برسد روایت صحیح گفته می‌شود.
می خواستم در مورد این روایت که خداوند با سه نفر در روز قیامت صحبت نمی کند: کسی که محاسن خود را می زده و کسی که استمنا کند و ...، بدانم که آیا سند این روایت صحیح است؟ و چرا گناهی صغیره در کنار گناهی کبیره ذکر شده است؟
این حدیث طبق نسخه اصلی، از جهت این که در سند آن «ابن ابی نجران» است _نه ابی نجران_ اشکال سندی به آن وارد نیست، اما «عبد الرحمن بن عون» که در سند قرار دارد، در رجال مجهول و نامی از او به میان نیامده است. دیگر راویان این روایت مشکلی نداشته و توثیق شده اند. با این حال،در کتاب­های فقهی به این روایت استناد شده است. منظور، از «الناتف شیبه»، کندن موی سفید است؛ زیرا «شیبه» از «شیب»، به معنای سفید شدن مو و نیز به معنای پیران و مو سفیدان است. تکرار انجام هر گناه صغیره ای تبدیل به گناه کبیره می شود؛ پس، اگر کندن موی سفید یا تراشیدن محاسن تکرار شود، گناه کبیره بوده و اگر شخص از آن توبه ننماید، طبق این حدیث، دچار این آثار در جهان آخرت می شود.
این حدیث طبق نسخه اصلی، از جهت این که در سند آن «ابن ابی نجران» است _نه ابی نجران_ اشکال سندی به آن وارد نیست، اما «عبد الرحمن بن عون» که در سند قرار دارد، در رجال مجهول و نامی از او به میان نیامده است. دیگر راویان این روایت مشکلی نداشته و توثیق شده اند. با این حال،در کتاب­های فقهی به این روایت استناد شده است. منظور، از «الناتف شیبه»، کندن موی سفید است؛ زیرا «شیبه» از «شیب»، به معنای سفید شدن مو و نیز به معنای پیران و مو سفیدان است. تکرار انجام هر گناه صغیره ای تبدیل به گناه کبیره می شود؛ پس، اگر کندن موی سفید یا تراشیدن محاسن تکرار شود، گناه کبیره بوده و اگر شخص از آن توبه ننماید، طبق این حدیث، دچار این آثار در جهان آخرت می شود.
عنوان سوال:
می خواستم در مورد این روایت که خداوند با سه نفر در روز قیامت صحبت نمی کند: کسی که محاسن خود را می زده و کسی که استمنا کند و ...، بدانم که آیا سند این روایت صحیح است؟ و چرا گناهی صغیره در کنار گناهی کبیره ذکر شده است؟
پاسخ:
این حدیث طبق نسخه اصلی، از جهت این که در سند آن «ابن ابی نجران» است _نه ابی نجران_ اشکال سندی به آن وارد نیست، اما «عبد الرحمن بن عون» که در سند قرار دارد، در رجال مجهول و نامی از او به میان نیامده است. دیگر راویان این روایت مشکلی نداشته و توثیق شده اند. با این حال،در کتابهای فقهی به این روایت استناد شده است. منظور، از «الناتف شیبه»، کندن موی سفید است؛ زیرا «شیبه» از «شیب»، به معنای سفید شدن مو و نیز به معنای پیران و مو سفیدان است. تکرار انجام هر گناه صغیره ای تبدیل به گناه کبیره می شود؛ پس، اگر کندن موی سفید یا تراشیدن محاسن تکرار شود، گناه کبیره بوده و اگر شخص از آن توبه ننماید، طبق این حدیث، دچار این آثار در جهان آخرت می شود.
- [آیت الله سیستانی] آیا نگاه کردن به عکس زنهای مبتذل که خودشان راضی هستند دیگران عکسهای آنها را ببینند و در صورتیکه فرد از خودش مطمئن باشد که در حرام نمی افتد اشکال دارد ? گناه کبیره است یا صغیره یا مکروه است یا هیچکدام ؟ لطفا اگر حدیث یا آیه ای در این خصوص داریم ذکر بفرمائید ؟
- [سایر] آیا صحیح است که بعد از هر عطسه؛ اگر ذکر خاص آن گفته شود، خداوند موجودی میآفریند که تا روز قیامت برای عطسه کننده استغفار می‌کند؟
- [سایر] آیا این حدیث صحیح است که: از هر سه قاضی یک نفر به بهشت میرود، و آیا این سخن امیرالمومنین علی(ع) است؟!
- [سایر] من از بعضیها شنیدهام؛ هرکس با زنی نامحرم شوخی کند برای هر کلمه‌ای که به او گفته است هزار سال در قیامت حبس می‌شود. سؤال من این است که این حدیث در چه کتابی نوشته شده و از چه کسی است و آیا این روایت سند صحیح دارد و کاملاً حقیقی است؟
- [سایر] می خواستم بدانم آیا این روایت صحیح است که رسول خدا (ص) دختر خوانده ای به نام زینب داشتند و روزی به کاروان دختر حمله کردند و او را ترساندند و بچه او از دنیا رفت. پیامبر (ص) دستور دادند آن شخصی را که هبّار بن الاسود نام داشت، هرکس او را هر جایی دید بکشد؟ لطفاً بفرمایید آیا این روایت صحیح است یا نه و در صورت صحیح بودن منبع آن را ذکر نمایید.
- [سایر] لطفا روایت زیر را توضیح فرمایید: از امام باقر(ع) سوال شد، از معنای آیه (واذ اخذ ربک من بنی آدم) سوره اعراف آیه 172؛ امام فرمودند: ( خداوند از پشت آدم ذریه اش را تا روز قیامت بیرون آورد و ایشان مانند ذره ها بیرون آمدند. خداوند خود را به ایشان شناسانید و نشان داد اگر این نبود احدی پروردگار خود را نمی شناخت.) تفسیر عیاشی جلد دوم. بفرمایید اگر گفته شود کنه خداوند را می توان وجدان نمود و نیز در قیامت و در عالم ذر همه ما چیستی خداوند را و ذات خداوند را به نفس دیده ایم، آیا این سخن صحیح است یا خیر؟ لطفا توضیح فرمایید.
- [سایر] خانواده ما دارای 3 پسر و 2 دختر است. پدر دارای یک قطعه زمین بود که در زمان حیاتش به سه قسمت تقسیم شده بود و با رضایت خودش دو قسمت از آن سه قسمت توسط دو نفر از پسران ایشان ساخته شد و در آن زندگی میکردند.ترتیب انتقال قانونی سند و انتقال مالکیت در زمان خود پدر آغاز شد و تا مراحل تفکیک سند پیش رفت ولی به خاطر پرداخت مالیات ها و عوارض شهرداری و زیاد بودن مبالغ برای خانواده ها ، کارهای قانونی سند زدن در همان زمان حیات پدر متوقف ماند.منظور این است که پدر آن دو قطعه زمین ساخته شده را با رضایت خودش و در زمان حیاتش به دو پسر داده است.میخواهم بدانم که آیا در تقسیم میراث متوفی قیمت هر سه قطعه زمین باید محاسبه شود یا فقط همان یک قسمت باقیمانده باید طبق شرع بین دختران و پسران تقسیم شود؟
- [سایر] سلام. لطفا سند این حدیث را بررسی بفرمایید و اگر احادیثی صحیح، در مورد ورود اجنه به بهشت هست بفرمایید. از امام (ع) پرسیدند: آیا مؤمنین از جن به بهشت داخل می‌شوند . امام (ع) فرمود: نه، ولی برای خداوند باغهایی بین بهشت و جهنم است که ایشان و فساق شیعه در آن جا خواهند بود. پینوشت: سفینة البحار، محدث قمی، ج1، ص186.
- [سایر] حدیث ثقلین که به تواتر یا سند قطعی ثابت شده (کتاب الله و عترتی ، اهلبیتی ) است ) ولی حدیث ثقلین گونه‌ای دیگر نیز روایت شده است که پیامبر (ص) فرمود : من دو چیز در میان شما گذاشتم اگر به آن متمسک شوید گمراه نمیشوید، کتاب خدا و سنت من. و آن دو از هم جدا نمیشوند تا آنکه درکنار حوض کوثر بر من وارد شوند) و تعریف ثقلین به عنوان ترکه پیامبر اکرم (ص) به قرآن و سنت با تعریف آن به قرآن و عترت تنافی دارد. و چون ثقلین تثنیه است و اگر هر دو متن نمی تواند صحیح باشد ترکۀ حضرت سه چیز می شود قرآن ، عترت ، و سنت . پس این دو حدیث در ثقل دوم متعارض هستند و حدیث اول که حجت شیعه است از اعتبار ساقط می‌شود . اتفاقا آنچه در محافل دینی و بیان و قلم اهل سنت از حدیث ثقلین شایع است همین متن دوم است. و متن اول بیان نمی شود بلکه فراموش شده است !
- [سایر] با سلام خدمت استاد گرامی 1-امشب سعادت داشتم بعد از مدت ها شما رادر برنامه پارک ملّت زیارت کنم. 2-صحبت هایتان در مورد روضه و عزاداری ها و شیوه های صحیح آن، همچنین فتنه و مرز وسوسه وگناه، و شیوه درست برداشت از روایات، تاثیر گذار و کاملا بر حق بود؛استفاده کردیم،خدا قوت.
- [آیت الله مکارم شیرازی] آشامیدن شراب حرام و از گناهان کبیره است، بلکه در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است و اگر کسی آن را حلال بداند در صورتی که متوجه باشد که لازمه حلال دانستن آن تکذیب خدا و پیغمبر(صلی الله علیه وآله) می باشد کافر است. از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) روایت شده است که فرمود: (شراب ریشه بدیها و منشأ گناهان است و کسی که شراب می خورد عقل خود را از دست می دهد و در آن موقع خدا را نمی شناسد و از هیچ گناهی باک ندارد، احترام هیچ کس را نگه نمی دارد و حق خویشان نزدیک را رعایت نمی کند و از زشتیهای آشکار رو نمی گرداند، روح ایمان و خداشناسی از او بیرون می رود، و روح خبیثی که از رحمت خدا دور است در او می ماند، خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت می کنند و تا چهل روز نماز او قبول نمی شود و روز قیامت روی او سیاه است!)
- [آیت الله وحید خراسانی] خاتمه هرچند هر گناهی بزرگ است چون عظمت و جلال و کبریای خداوند محدود به حدی نیست پس نافرمانی خداوند متعال هم با توجه به این که معصیت خداوند علی عظیم است بزرگ است و روایت شده نظر نکن به انچه معصیت کردی بلکه ببین چه کسی را معصیت کردی ولی در مقایسه گناهان به یکدیگر بعضی بزرگتر و عذاب ان شدیدتر است و بر برخی از گناهان به طور صریح یا ضمنی تهدید و وعید به عذاب و اتش شده و یا در روایات وارده از اهل بیت عصمت علیهم السلام از انها تعبیر به کبیره شده است و به مقتضای ایه کریمه ان تجتنبوا کبایر ما تنهون عنه نکفر عنکم سییاتکم اگر دوری کنید از گناهان کبیره ای که نهی شده اید از ان می پوشانیم از شما بدیها و سییات شما را اجتناب از انها موجب امرزش گناهان دیگر است و بعضی از فقهاء اعلی الله مقامهم انها را تا هفتاد و بعضی بیشتر از ان شمرده اند و قسمتی از انها که بیشتر مورد ابتلاست ذکر می شود شرک و کفر به خداوند متعال که با هیچ گناه کبیره ای قابل قیاس نیست یاس و ناامیدی از روح و رحمت خداوند متعال امن از مکر خداوند متعال قسم دروغ به خداوند متعال انکار انچه خداوند نازل فرموده است محاربه با اولیای خداوند متعال محاربه با خدا و رسول به قطع طریق و افساد در زمین حکم به غیر انچه خداوند نازل فرموده است دروغ بستن بر خدا و رسول و اوصیا منع از ذکر خداوند در مساجد و سعی در خراب کردن انها منع زکاتی که واجب است تخلف از جهاد واجب فرار از جنگ مسلمین با کفار اضلال گمراه کردن از راه خداوند متعال اصرار بر گناهان صغیره ترک عمدی نماز و سایر واجبات الهیه ریا اشتغال به لهو مانند غنا و تار زدن ولایت ظالم اعانه کمک کردن ظالم شکستن عهد و قسم تبذیر فاسد کردن مال و بیهوده خرج کردن ان اسراف شرب خمر سحر ظلم غنا عقوق والدین اذیت و بدرفتاری با پدر و مادر قطع رحم لواط زنا نسبت دادن زنا به زن محصنه قیادت جمع کردن بین مرد و زن به زنا یا دو مرد به لواط دزدی ربا خوردن سحت خوردن حرام مانند بهای خمر و اجرت زن زناکار و رشوه ای که حاکم برای حکم می گیرد کم فروشی غش مسلمین خوردن مال یتیم به ظلم شهادت دادن به ناحق کتمان شهادت اشاعه فاحشه و گناه بین مومنین فتنه سخن چینی کردن که موجب تفرقه بین مومنین شود ناسزا گفتن به مومن و اهانت به مومن و ذلیل کردن او بهتان بر مومن تهمت زدن به مومن غیبت و ان ذکر عیب مستور و پوشیده مومن در غیاب او است چه ان عیب را به گفتار بیان کند یا به رفتار بفهماند هرچند در اظهار عیب مومن قصد اهانت و هتک حیثیت نداشته باشد و اگر به قصد اهانت عیب مومن را اظهار نماید دو گناه مرتکب شده است
- [آیت الله بروجردی] آشامیدن شراب حرام و در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است و اگر کسی آن را حلال بداند کافر است.از حضرت امام جعفر صادق عَلَیْهِ السَّلَام روایت شده است که فرمودند:شراب ریشه بدیها و منشأ گناهان است و کسی که شراب میخورد، عقل خود را از دست می‌دهد و در آن موقع خدا را نمیشناسد و از هیچ گناهی باک ندارد و احترام هیچ کس را نگه نمیدارد و حق خویشان نزدیک را رعایت نمیکند و از زشتیهای آشکار رو نمیگرداند و روح ایمان و خدا شناسی از بدن او بیرون میرود و روح ناقص خبیثی که از رحمت خدا دور است در او میماند و خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت میکنند و تا چهل روز نماز او قبول نمیشود و روز قیامت روی او سیاه است و زبان از دهانش بیرون میآید و آب دهان او به سینهاش میریزد و فریاد تشنگی او بلند است.
- [آیت الله علوی گرگانی] آشامیدن شراب حرام است و در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است و اگر کسی آن را حلال بداند کافر است، از حضرت امام جعفر صادق7 روایت شده است که فرمودند: شراب ریشه بدیها ومنشأ گناهان است و کسی که شراب میخورد، عقل خود را از دست می‌دهد و در آن موقع خدا را نمیشناسد و از هیچ گناهی باک ندارد و احترام هیچکس را نگه نمیدارد وحقّ خویشان نزدیک را رعایت نمیکند و از زشتیهای آشکار رو نمیگرداند و روح ایمان و خدا شناسی از بدن او بیرون میرود و روح ناقص خبیثی که از رحمت خدا دور است در او میماند و خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت میکنند وتا چهل روز نماز او قبول نمیشود و در روز قیامت روی او سیاه است و زبان از دهانش بیرون میآید و آب دهان او بسینهاش میریزد وفریاد تشنگی او بلند است.
- [آیت الله جوادی آملی] .مستحب است نمازگزار پس از نماز در حالی که رو به قبله و با طهارت است, به ذکر، دعا، تلاوت و مانند آن که وارد شده, اشتغال داشته باشد. کار نیک, مانند تفکّر در عظمت خدا و گریه هراس از دوزخ یا شوق به بهشت یا اشتیاق به لقای الهی, از نمونههای خوبِ تعقیب نماز است. از بهترین ذکر تعقیبی، تسبیح حضرت زهرا(س) است و آن به این ترتیب است: سی و چهار بار (اللّه اکبر), سی و سه بار (الحمد للّه) و سی و سه بار (سبحان اللّه), هرچند تقدیم (سبحان اللّه) بر (الحمد للّه) صحیح است؛ لیکن اَولی تقدیم (الحمد للّه) بر (سبحان اللّه) است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بودن مرد و زن نامحرم در محل خلوتی که کسی در آنجا نیست، و دیگری هم نمیتواند وارد شود حرام است؛ چه به ذکر خدا مشغول باشند یا به صحبت دیگر، خواب باشند یا بیدار، و نمازشان هم در آنجا صحیح نیست، ولی اگر طوری باشد که کسی دیگر بتواند وارد شود، یا بچهای که خوب و بد را میفهمد در آنجا باشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله خوئی] آشامیدن شراب، حرام است و در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است، و اگر کسی آن را حلال بداند کافر است. از حضرت امام جعفر صادق علیهالسلام روایت شده است که فرمودند: شراب ریش بدیها، و منشأ گناهان است، و کسی که شراب میخورد، عقل خود را از دست می‌دهد و در آن موقع خدا را نمیشناسد و از هیچ گناهی باک ندارد، و احترام هیچکس را نگه نمیدارد، و حق خویشان نزدیک را رعایت نمیکند، و از زشتیهای آشکار، رو نمیگرداند، و روح ایمان و خداشناسی از بدن او بیرون میرود و روح ناقص خبیثی که از رحمت خدا دور است، در او میماند و خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین، او را لعنت میکنند، و تا چهل روز نماز او قبول نمیشود، و روز قیامت روی او سیاه است، و زبان از دهانش بیرون میآید، و آب دهان او به سینهاش میریزد و فریاد تشنگی او بلند است.
- [آیت الله بهجت] آشامیدن شراب حرام و در بعضی از روایات بزرگترین گناه شمرده شده است، و اگر کسی آن را حلال بداند، در صورتی که ملتفت باشد که لازمه حلال دانستن آن تکذیب خدا و پیغمبر صلیاللهعلیهوآله می‌باشد، کافر است. از حضرت امام جعفر صادق علیهالسلام روایت شده است که فرمودند: (شراب ریشه بدیها و منشأ گناهان است و کسی که شراب میخورد، عقل خود را از دست می‌دهد و در آن موقع، خدا را نمیشناسد و از هیچ گناهی باک ندارد و احترام هیچ کس را نگه نمیدارد و حق خویشان نزدیک را رعایت نمیکند و از زشتیهای آشکار رو نمیگرداند و روح ایمان و خداشناسی از او بیرون میرود و روح ناقص خبیثی که از رحمت خدا دور است در او میماند، و خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت میکنند، و تا چهل روز نماز او قبول نمیشود، و روز قیامت روی او سیاه است و زبان از دهانش بیرون میآید و آب دهان او به سینهاش میریزد و فریاد تشنگی او بلند است).
- [آیت الله مظاهری] از گناهان بزرگ در اسلام نفاق است و در روایات فراوانی فرمودهاند کسی که دارای دو چهره و دو زبان باشد، در روز قیامت با دو زبان که آتش از آنها شعلهور است محشور می‌شود و این نفاق اقسامی دارد: الف) کسانی که ایمان ندارند، ولی با زبان یا عمل ایمان نمایی میکنند، و این افراد همان منافقینی هستند که قرآن جایگاه آنان را پستترین جاهای جهنّم قرار داده است. ب) افراد ریاکار که اعمالشان برای خدا نیست، ولی نمایش برای خداست و قرآن علاوه بر این‌که اعمال این افراد را باطل میداند، گناه آنان را در حدّ کفر شمرده است. ج) افرادی که در برخورد با مردم دارای دو چهره و دو زبان هستند؛ مثلاً در حالی که کینه و عداوت دارند و از غیبت و تهمت باک ندارند، ولی در ظاهر اظهار محبّت و ارادت میکنند. د) افرادی که خود را وابسته به دین میکنند، ولی در حقیقت آن وابستگی را در عمل ندارند، نظیر عالم بی عمل و زاهد بیحقیقت و مقدّس و متّقی نما، و این افراد گرچه در روایات اطلاق نفاق بر آنها شده است و از نظر اخلاقی منافق میباشند، ولی گناه منافق را ندارند و اگر بر طبق وظیفه دینی خود عمل نکنند، در روز قیامت با منافقین محشور می‌شوند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آشامیدن شراب، حرام و در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است و اگر کسی آن را حلال بداند در صورتی که ملتفت باشد که لازمه حلال دانستن آن تکذیب خدا و پیغمبر می باشد کافر است. از حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام)روایت شده است که فرمودند: شراب ریشه بدیها و منشأ گناهان است و کسی که شراب می خورد، عقل خود را از دست می دهد و در آن موقع خدا را نمی شناسد و از هیچ گناهی باک ندارد و احترام هیچ کس را نگه نمی دارد و حق خویشان نزدیک را رعایت نمی کند و از زشتیهای آشکار رو نمی گرداند و روح ایمان و خدا شناسی از بدن او بیرون می رود و روح ناقص خبیثی که از رحمت خدا دور است در او می ماند و خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین، او را لعنت می کنند و تا چهل روز نماز او قبول نمی شود و روز قیامت روی او سیاه است و زبان از دهانش بیرون می آید و آب دهان او به سینه اش می ریزد و فریاد تشنگی او بلند است.