در قرآن کریم آمده "کُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ" که بر اساس آن انسان ها فانی هستند، ولی در جای دیگر داریم که یک بعد از وجود انسان روح است که بعد از مرگ به حیات ادامه می دهد. حال آیا انسان فانی است و روزی نابود می شود یا جاودان است و همیشه حیات دارد؟
آیاتی که دلالت بر بقای روح پس از مرگ می کنند، بسیارند و دلالت آنها نیز قابل نقد نیست. از جمله این آیات، آیه 169 سوره آل عمران است که می گوید؛ آنان (شهیدان) نزد پروردگار روزی داده می شوند. البته ادله نقلی و عقلی بسیاری نیز وجود دارد که این آیات را تأیید می کند، به این مضمون که موجودات مجرد، مانند ارواح، نمی توانند معدوم شوند. از این باب و به دلیل محکم بودن ادله بقای روح، آیاتی که بر نابودی انسان ها و هلاکت آنها دلالت داشته است را به گونه ای دیگر تبیین کرده اند تا با این آیات منافاتی نداشته باشد. مفسران بیان داشته اند که این آیات مربوط به هلاکت موجودات به معنای نابودی کلی موجودات نیست، بلکه به معنای این است که شکل و صورت آنها از بین می رود، اما مواد و محتوای آنها باقی خواهد ماند. این قضیه مانند خانه ای است که به سبب زلزله فرو ریخته است که می توان آن را نابود شده نامید، اما مواد اولیه آن باقی است و تنها شکل و صورت آن نابود شده است. عالم نیز از شکل و صورت خود نابود می شود، اما این نابودی به معنای نابودی تمام موجودات از جمله مجردات همچون ارواح نیست و ارواح به بقای خداوند باقی هستند.  
عنوان سوال:

در قرآن کریم آمده "کُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ" که بر اساس آن انسان ها فانی هستند، ولی در جای دیگر داریم که یک بعد از وجود انسان روح است که بعد از مرگ به حیات ادامه می دهد. حال آیا انسان فانی است و روزی نابود می شود یا جاودان است و همیشه حیات دارد؟


پاسخ:

آیاتی که دلالت بر بقای روح پس از مرگ می کنند، بسیارند و دلالت آنها نیز قابل نقد نیست. از جمله این آیات، آیه 169 سوره آل عمران است که می گوید؛ آنان (شهیدان) نزد پروردگار روزی داده می شوند. البته ادله نقلی و عقلی بسیاری نیز وجود دارد که این آیات را تأیید می کند، به این مضمون که موجودات مجرد، مانند ارواح، نمی توانند معدوم شوند. از این باب و به دلیل محکم بودن ادله بقای روح، آیاتی که بر نابودی انسان ها و هلاکت آنها دلالت داشته است را به گونه ای دیگر تبیین کرده اند تا با این آیات منافاتی نداشته باشد. مفسران بیان داشته اند که این آیات مربوط به هلاکت موجودات به معنای نابودی کلی موجودات نیست، بلکه به معنای این است که شکل و صورت آنها از بین می رود، اما مواد و محتوای آنها باقی خواهد ماند. این قضیه مانند خانه ای است که به سبب زلزله فرو ریخته است که می توان آن را نابود شده نامید، اما مواد اولیه آن باقی است و تنها شکل و صورت آن نابود شده است. عالم نیز از شکل و صورت خود نابود می شود، اما این نابودی به معنای نابودی تمام موجودات از جمله مجردات همچون ارواح نیست و ارواح به بقای خداوند باقی هستند.  





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین