اسمان
آسمان در مقابل و بالای زمین قرار دارد و از آن با کلمه سماء نیز یاد می شود.
چرا با این که خدا در همه جا است، هنگام دعا دستمان را به سوی آسمان دراز می کنیم؟
پاسخ این پرسش در روایت منقول از امام علی (ع) چنین آمده است: هر وقت از نماز فارغ شدید دست های خود را به سوی آسمان بلند نمایید برای دعا کردن، راوی حضورش عرض کرد: ای مولای من آیا خداوند در هر مکان و جهتی نیست؟ فرمود. بلی. عرض کرد: پس چرا باید دست های خود را به طرف آسمان بلند کنیم؟ فرمود: مگر آیه "وَ فِی السَّماءِ رِزْقُکُمْ وَ ما تُوعَدُونَ"؛[1] و روزی شما در آسمان است و آنچه به شما وعده داده می‌شود! را قرائت نکرده‌ای! روزی باید از محلش طلب شود و محل آن آسمان است که خداوند بیان فرموده؛ چه باران از آسمان نازل می شود و به سبب آن از زمین قوت خلایق روئیده و بیرون می آید.[2] این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد. [1] ذاریات، 22. [2] شیخ صدوق، من‌لایحضره‌الفقیه، ج 1، ص 325، ح 955، جامعه مدرسین، قم، 1413ق ؛ حرعاملی، وسائل‌الشیعة، ج 6، ص 487، ح 8509، آل البیت، قم، 1409ق، " وَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع إِذَا فَرَغَ أَحَدُکُمْ مِنَ الصَّلَاةِ فَلْیَرْفَعْ یَدَیْهِ إِلَی السَّمَاءِ وَ لْیَنْصَبْ فِی الدُّعَاءِ فَقَالَ ابْنُ سَبَإٍ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَ لَیْسَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِکُلِّ مَکَانٍ قَالَ بَلَی قَالَ فَلِمَ یَرْفَعُ یَدَیْهِ إِلَی السَّمَاءِ فَقَالَ أَ وَ مَا تَقْرَأُ وَ فِی السَّماءِ رِزْقُکُمْ وَ ما تُوعَدُونَ فَمِنْ أَیْنَ یُطْلَبُ الرِّزْقُ إِلَّا مِنْ مَوْضِعِهِ وَ مَوْضِعُ الرِّزْقِ وَ مَا وَعَدَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ السَّمَاءُ".
پاسخ این پرسش در روایت منقول از امام علی (ع) چنین آمده است: هر وقت از نماز فارغ شدید دست های خود را به سوی آسمان بلند نمایید برای دعا کردن، راوی حضورش عرض کرد: ای مولای من آیا خداوند در هر مکان و جهتی نیست؟ فرمود. بلی. عرض کرد: پس چرا باید دست های خود را به طرف آسمان بلند کنیم؟ فرمود: مگر آیه "وَ فِی السَّماءِ رِزْقُکُمْ وَ ما تُوعَدُونَ"؛[1] و روزی شما در آسمان است و آنچه به شما وعده داده می‌شود! را قرائت نکرده‌ای! روزی باید از محلش طلب شود و محل آن آسمان است که خداوند بیان فرموده؛ چه باران از آسمان نازل می شود و به سبب آن از زمین قوت خلایق روئیده و بیرون می آید.[2] این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد. [1] ذاریات، 22. [2] شیخ صدوق، من‌لایحضره‌الفقیه، ج 1، ص 325، ح 955، جامعه مدرسین، قم، 1413ق ؛ حرعاملی، وسائل‌الشیعة، ج 6، ص 487، ح 8509، آل البیت، قم، 1409ق، " وَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع إِذَا فَرَغَ أَحَدُکُمْ مِنَ الصَّلَاةِ فَلْیَرْفَعْ یَدَیْهِ إِلَی السَّمَاءِ وَ لْیَنْصَبْ فِی الدُّعَاءِ فَقَالَ ابْنُ سَبَإٍ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَ لَیْسَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِکُلِّ مَکَانٍ قَالَ بَلَی قَالَ فَلِمَ یَرْفَعُ یَدَیْهِ إِلَی السَّمَاءِ فَقَالَ أَ وَ مَا تَقْرَأُ وَ فِی السَّماءِ رِزْقُکُمْ وَ ما تُوعَدُونَ فَمِنْ أَیْنَ یُطْلَبُ الرِّزْقُ إِلَّا مِنْ مَوْضِعِهِ وَ مَوْضِعُ الرِّزْقِ وَ مَا وَعَدَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ السَّمَاءُ".
پاسخ:
پاسخ این پرسش در روایت منقول از امام علی (ع) چنین آمده است: هر وقت از نماز فارغ شدید دست های خود را به سوی آسمان بلند نمایید برای دعا کردن، راوی حضورش عرض کرد: ای مولای من آیا خداوند در هر مکان و جهتی نیست؟ فرمود. بلی. عرض کرد: پس چرا باید دست های خود را به طرف آسمان بلند کنیم؟ فرمود: مگر آیه "وَ فِی السَّماءِ رِزْقُکُمْ وَ ما تُوعَدُونَ"؛[1] و روزی شما در آسمان است و آنچه به شما وعده داده می‌شود! را قرائت نکرده‌ای! روزی باید از محلش طلب شود و محل آن آسمان است که خداوند بیان فرموده؛ چه باران از آسمان نازل می شود و به سبب آن از زمین قوت خلایق روئیده و بیرون می آید.[2] این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد.
[1] ذاریات، 22. [2] شیخ صدوق، من‌لایحضره‌الفقیه، ج 1، ص 325، ح 955، جامعه مدرسین، قم، 1413ق ؛ حرعاملی، وسائل‌الشیعة، ج 6، ص 487، ح 8509، آل البیت، قم، 1409ق، " وَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع إِذَا فَرَغَ أَحَدُکُمْ مِنَ الصَّلَاةِ فَلْیَرْفَعْ یَدَیْهِ إِلَی السَّمَاءِ وَ لْیَنْصَبْ فِی الدُّعَاءِ فَقَالَ ابْنُ سَبَإٍ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَ لَیْسَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِکُلِّ مَکَانٍ قَالَ بَلَی قَالَ فَلِمَ یَرْفَعُ یَدَیْهِ إِلَی السَّمَاءِ فَقَالَ أَ وَ مَا تَقْرَأُ وَ فِی السَّماءِ رِزْقُکُمْ وَ ما تُوعَدُونَ فَمِنْ أَیْنَ یُطْلَبُ الرِّزْقُ إِلَّا مِنْ مَوْضِعِهِ وَ مَوْضِعُ الرِّزْقِ وَ مَا وَعَدَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ السَّمَاءُ".
- [سایر] چرا هنگام دعا دست بر آسمان بلند میکنیم و پس از آن دستها را به صورت میکشیم؟
- [سایر] نشانهای از قدرت خداوند در زمین و آسمان را بیان کنید.
- [سایر] نشانه ای از قدرت خداوند در زمین و آسمان را بیان کنید.
- [سایر] اگر خدا داخل زمان نیست، پس چگونه آسمان و زمین را در شش روز آفریده است؟
- [آیت الله مظاهری] در دعا از خدا خواسته شده است که آنچه مریض زیر آسمان است خدا شفا بدهد، و این دعا شامل دشمنان خدا و کافران نیز می‌شود، این دعا بهتر است یا دعا به مریضهای مسلمین؟
- [سایر] منظور از این که خداوند فرموده است: رزق و روزی شما و هرآنچه وعده دارید در آسمان است، چیست؟
- [سایر] اگر دستمان نجس باشد و آب هم نداشته باشیم آیا تیمم کافی است؟
- [سایر] حیوانات بارکش فراوانند، امّا چرا خداوند در قرآن عالمان بی عمل و یهودیان لجوج را به دراز گوش تشبیه کرده است؟
- [آیت الله سیستانی] اگر خون زخم خودمان به دستمان مالیده شود آیا برای نماز خواندن لازم است آنرا بشوییم؟
- [آیت الله خوئی] کف دستمان با خودکار چیزی مینویسیم، آیا این نوشتن برای وضو اشکالی ندارد؟
- [آیت الله سیستانی] اگر بطور غیر معمول سجده کند ، مثلاً سینه و شکم را بر زمین بچسباند ، یا پاها را مقداری دراز کند ، چنانچه بگویند سجده کرده نمازش صحیح است . ولی اگر بگویند دراز کشیده و سجده صدق ننماید ، نماز او باطل است .
- [آیت الله بهجت] مستحب است نماز عید را زیر آسمان بخواند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در قنوت، ذکر و دعای مخصوصی شرط نیست، همچنین بلند کردن دستها، ولی بهتر آن است دستها را تا مقابل صورت بلند کند بطوری که کف دست رو به آسمان باشد و آنها را به یکدیگر بچسباند و ذکر خدا بگوید و یا دعا کند و هر ذکری در قنوت بخواند جایز است حتی گفتن یک (سبْحان الله)، ولی بهتر است دعاهایی مانند دعای زیر را بخواند: (لا اله إلا الله الْحلیم الْکریم لا اله إلا الله الْعلی الْعظیم سبْحان الله رب السموات السبْع و رب الاْرضین السبْع و ما فیهن و ما بیْنهن و رب الْعرْش الْعظیم والْحمْد لله رب الْعالمین) وحوائج دنیاو آخرت را از خدا طلب کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ذکر خدا، قرائت قرآن دعا، در هر جای نماز جایز است اگر جمله ای را مانند (الله اکْبر) به قصد ذکر خدا بگوید، اما در موقع گفتن، صدا را بلندکند که چیزی را به دیگری بفهماند اشکال ندارد، ولی دعا و ذکر به زبانهای غیر عربی اشکال دارد.
- [آیت الله بروجردی] احتیاط واجب آن است که نمازگزار جواب سلام را به قصد دعا بگوید، یعنی از خداوند عالم برای کسی که سلام کرده، سلامتی بخواهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر به طور غیر معمول سجده کند؛ مثلا سینه و شکم را به زمین بچسباند؛ یا پاها را دراز کند اگرچه هفت عضوی که گفته شد به زمین برسد؛ بنا بر احتیاط مستحب باید نماز را دوباره بخواند؛ ولی اگر طوری دراز بکشد که سجده صدق ننماید نماز او باطل است.
- [آیت الله خوئی] اگر به طور غیر معمول سجده کند مثلًا سینه و شکم را به زمین بچسباند، یا پاها را دراز کند،، اگرچه هفت عضوی که گفته شد به زمین برسد بنابر احتیاط مستحب باید نماز را دوباره بخواند، ولی اگر طوری دراز بکشد که سجده صدق ننماید نماز او باطل است.
- [آیت الله سبحانی] در اعتکاف، آنچه معتبر است، مکث در مسجد است، و حالت خاصّی در آن معتبر نیست، می تواند بنشیند یا دراز بکشد با بخوابد و یا راه برود.
- [آیت الله علوی گرگانی] هرگاه کسی پسری را از روی شهوت ببوسد، حاکم شرع از سی تازیانه تا نودونه تازیانه هرقدر صلاح میداند، به او میزند، وروایت شده است که خداوند عالم دهانهای از آتش بدهان او میزند وملائکه آسمان و زمین و ملائکه رحمت و غضب بر او لعنت میکنند و جهنّم برای او مهیّا خواهد بود ولی اگر توبه کند، توبه او قبول می‌شود.
- [آیت الله بروجردی] هرگاه پسری را از روی شهوت ببوسد، حاکم شرع از سی تا نود هر قدر صلاح میداند تازیانه به او میزند و روایت شده که خداوند عالم دهانهای از آتش به دهان او میزند و ملائکة آسمان و زمین و ملائکة رحمت و غضب بر او لعنت میکنند و جهنم برای او مهیا خواهد بود، ولی اگر توبه کند توبهی او قبول می‌شود.