در آیه‌ی پایانی سوره‌ی واقعه می‌خوانیم: «فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظیم»؛[1] پس به نام پروردگار بزرگت تسبیح کن! در این آیه‌ی شریفه به عظمت نام پروردگار اشاره شده است که شایستهٔ تسبیحگویی است؛ یعنی خدا از هرگونه عیب و نقص منزّه است. از این‌رو، امر به تسبیح اسم پروردگار شده است. در منابع اسلامی آمده است؛ پس از نزول آیه‌ی مذکور، پیامبر اکرم(ص) فرمود: «آن را در رکوع خود قرار دهید (سبحان ربی العظیم بگویید)» و هنگامی که «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی»[2] نازل شد آن حضرت فرمود: «آن را در سجده قرار دهید (سبحان ربی الاعلی بگویید)».[3] همچنین امام صادق(ع) فرمود: «در رکوع، سبحان ربّی العظیم و در سجده، سبحان ربّی الاعلی، بگویید که واجب آن یک بار و مستحب آن، سه بار است».[4] گفتنی است؛ هر چند در این روایت عبارت «و بحمده» نیامده، اما در روایات دیگر، این عبارت برای ذکر رکوع و سجده نقل شده است.[5] همان طور که از امام موسی کاظم(ع) درباره‌ی ذکر رکوع و سجده پرسیده شد، آن حضرت عبارت «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ» برای رکوع و «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی وَ بِحَمْدِهِ» برای سجده بیان فرمود.[6] بنابراین، ذکر رکوع «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ» و ذکر سجده «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی وَ بِحَمْدِهِ» می‌باشد. به همین جهت، برخی از فقها بر اساس آیه شریفه و روایات مربوط ذکر رکوع و سجده، احتیاط واجب را در این می دانند که در رکوع و سجده ذکری گفته شود که دلالت بر تسبیح خداوند کند و کمتر از ذکر های «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ» در رکوع و «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی وَ بِحَمْدِهِ» در سجده نباشد.[7] [1] . واقعه، 96. [2] . اعلی، 1: «منزّه شمار نام پروردگار بلندمرتبهات را!». [3] . شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج 6، ص 328، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، قم، چاپ اول، 1409ق؛ قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج 18، ص 235، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ اول، 1364ش؛ ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق: شمس الدین، محمد حسین، ج 8، ص 38، دار الکتب العلمیة، منشورات محمدعلی بیضون، بیروت، چاپ اول، 1419ق. [4] . وسائل الشیعة، ج 6، ص 299. [5] . ر.ک: همان، ص 301. [6] . همان، ص 328 و 329. [7] . طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی، ج 1، ص 665، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ دوم، 1409ق؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، ج 1، ص 171، م 7، مؤسسه مطبوعات دار العلم، قم، چاپ اول، بی‌تا؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج 1، ص 562، م 1028، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق.
