در برخی تفاسیر ماجرایی نقل شده است مبنی بر آن‌که جبرئیل نزد پیامبر(ص) آمد و از او اجازۀ ورود خواست. پیامبر(ص) نیز اجازه فرمودند. (مدتی گذشت و جبرئیل وارد نشد!) پیامبر(ص) فرمودند که ای فرستاده خدا! ما به تو اجازه ورود دادیم. (چرا داخل نمی‌شوی؟) جبرئیل عرض کرد: بلی! ولی ما داخل خانه‌ای که سگ در آن باشد، نمی‌شویم. ابو رافع(راوی این روایت) نقل می‌کند که بعد از این ماجرا، پیامبر(ص) دستور فرمود که سگ‌های موجود در مدینه کشته شوند..... بعد از آن بود که صحابه از پیامبر(ص) پرسیدند که آیا نگهداری هر سگی ممنوع است؟ پیامبر سکوت اختیار فرمودند تا آن‌که آیۀ چهارم سورۀ مائده نازل شده و نگهداری سگ‌های شکاری مجاز اعلام شد.[1] در روایات شیعی نیز به صورت کلی این موضوع بیان شده است که فرشتگان در خانه‌ای که سگ در آن وجود داشته باشد، وارد نمی‌شوند.[2] البته بیان این نکته ضروری است که در هیچ‌کدام از روایات، اعلام نشده است که این سگ در خانۀ پیامبر(ص) نگهداری می‌شد، بلکه اتفاقا در برخی منابع تصریح شده است این اتفاق، زمانی رخ داده که پیامبر(ص) در محله‌ای حضور داشته که در یکی از خانه‌های آن محله، توله سگی نگهداری می‌شد.[3] [1] . طبری، ابو جعفر محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 6 ، ص 57، دار المعرفة، بیروت، 1412 ق. [2] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 3، ص 393، ح 26، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365 ش. [3] . واحدی، علی بن أحمد، اسباب النزول، ص 194، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1411 ق.
آیا این درست است که مدتی به علت وجود مرده سگ در خانه پیامبر فرستادن وحی به پیامبر قطع شد؟
در برخی تفاسیر ماجرایی نقل شده است مبنی بر آنکه جبرئیل نزد پیامبر(ص) آمد و از او اجازۀ ورود خواست. پیامبر(ص) نیز اجازه فرمودند. (مدتی گذشت و جبرئیل وارد نشد!) پیامبر(ص) فرمودند که ای فرستاده خدا! ما به تو اجازه ورود دادیم. (چرا داخل نمیشوی؟) جبرئیل عرض کرد: بلی! ولی ما داخل خانهای که سگ در آن باشد، نمیشویم. ابو رافع(راوی این روایت) نقل میکند که بعد از این ماجرا، پیامبر(ص) دستور فرمود که سگهای موجود در مدینه کشته شوند..... بعد از آن بود که صحابه از پیامبر(ص) پرسیدند که آیا نگهداری هر سگی ممنوع است؟ پیامبر سکوت اختیار فرمودند تا آنکه آیۀ چهارم سورۀ مائده نازل شده و نگهداری سگهای شکاری مجاز اعلام شد.[1] در روایات شیعی نیز به صورت کلی این موضوع بیان شده است که فرشتگان در خانهای که سگ در آن وجود داشته باشد، وارد نمیشوند.[2] البته بیان این نکته ضروری است که در هیچکدام از روایات، اعلام نشده است که این سگ در خانۀ پیامبر(ص) نگهداری میشد، بلکه اتفاقا در برخی منابع تصریح شده است این اتفاق، زمانی رخ داده که پیامبر(ص) در محلهای حضور داشته که در یکی از خانههای آن محله، توله سگی نگهداری میشد.[3] [1] . طبری، ابو جعفر محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 6 ، ص 57، دار المعرفة، بیروت، 1412 ق. [2] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 3، ص 393، ح 26، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365 ش. [3] . واحدی، علی بن أحمد، اسباب النزول، ص 194، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1411 ق.
- [سایر] حمله به بیت وحی، خانه حضرت علی(ع) و فاطمه(س) چند روز پس از رحلت پیامبر(ص) بود؟
- [سایر] آیا وحی تابع پیامبر صلی الله علیه و آله است یا پیامبر تابع وحی؟ چرا؟
- [سایر] آیا حقیقت دارد که پیامبر در مسئلهای «إن شاء الله» نگفت و به همین جهت چهل روز وحی از ایشان قطع گردید؟
- [سایر] فرستادن صلوات بر پیامبر (ص) چه برکاتی برای مومنان دارد؟
- [سایر] با توجه به آیات 3 5 سوره نجم تمام حرفهای پیامبر وحی است، آیا حرف زدن عادی پیامبر نیز وحی بوده است؟
- [سایر] چگونه میشود دروغگو یا راستگو بودن شخص مدعی وحی را در ادعایش (ادعای وحی و رسالت) تشخیص داد؟
- [سایر] کیفیت دریافت وحی توسط پیامبر(ص) چگونه بوده است؟
- [سایر] آیا درست است می گویند در خانه ای که در آن سگ نگاهداری می شود عبادت و دعای کسی که در آن خانه هست مورد قبول خداوند واقع نمی گردد؟
- [سایر] آیا در وحی به پیامبر فترت صورت گرفته است؟ در چه زمان و مکانی و به هنگام نزول کدام آیات؟ تأثیر فترت و تأخیر در وحی بر پیامبر و برخورد مردم با ایشان چگونه بوده است؟
- [سایر] آیا فرستادن صلوات بر پیامبر (ص) و اهل بیت ایشان در هنگام رکوع و سجده فضیلتی دارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . تشریح مرده مسلمان حرام است اگر چه برای یاد گرفتن باشد و قطع اعضاء آن دیه دارد ولی تشریح مرده غیر مسلمان جایز است و دیه ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر سگ شکاری، حیوانِ وحشی حلال گوشتی را شکار کند، با شش شرط گوشت آن پاک و حلال است: اوّل:سگ به گونهای تربیت شده باشد که هر وقت آن را برای گرفتن شکار بفرستند برود و هر وقت از رفتن جلوگیری کنند بایستد، ولی اگر در وقت نزدیک شدن به شکار با جلوگیری نایستد، مانعی ندارد و احتیاط واجب آن است که اگر عادت داشته باشد که پیش از رسیدن صاحب خود شکار را بخورد، از شکار آن اجتناب کنند، ولی اگر اتّفاقا شکار را بخورد، اشکال ندارد. دوم:صاحبش آن را بفرستد و اگر سرِ خود دنبال شکار رود و حیوانی را شکار کند، خوردن آن حیوان حرام است، بلکه اگر سرِ خود دنبال شکار رود و بعد صاحب آن بانگ بزند که زودتر آن را به شکار برساند اگرچه به واسطه صدای صاحب آن شتاب کند بنابر احتیاط واجب، باید از خوردن آن شکار خودداری نمایند. سوم:کسی که سگ را میفرستد باید مسلمان باشد یا بچّه مسلمان که خوب و بد را بفهمد و اگر کافر یا کسی که اظهار دشمنی با اهل بیت پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم میکند سگ را بفرستد، شکار آن سگ حرام است. چهارم:وقت فرستادن سگ نام خدا را ببرد و اگر عمدا نام خدا را نبرد، آن شکار حرام است، ولی اگر از روی فراموشی باشد، اشکال ندارد و اگر وقت فرستادن سگ نام خدا را عمدا نبرد و پیش از آن که سگ به شکار برسد نام خدا را ببرد، بنابر احتیاط واجب باید از آن شکار اجتناب نماید. پنجم:شکار به واسطه زخمی که از دندان سگ پیدا کرده بمیرد، پس اگر سگ شکار را خفه کند یا شکار از دویدن یا ترس بمیرد، حلال نیست. ششم:کسی که سگ را فرستاده، وقتی برسد که حیوان مرده باشد یا اگر زنده باشد، به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد و چنانچه وقتی برسد که به اندازه سر بریدن وقت باشد مثلاً حیوان چشم یا دم خود را حرکت دهد یا پای خود را به زمین بزند چنانچه سر حیوان را نبرد تا بمیرد، حلال نیست.
- [امام خمینی] مرده مسلمان را تشریح نمیتوان نمود، و اگر تشریح کنند حرام است، و برای قطع سر او و قطع سایر اعضای او دیه است که در کتاب (تحریر الوسیله) ذکر نمودهام، ولی تشریح مرده غیر مسلمان جایز است، و دیه ندارد، چه اهل ذمه باشد یا نباشد.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه چند سگ را برای شکار حیوانی بفرستد، اگر شرایطی که گفته شد در همه آنها مراعات شود شکار حلال است، و اگر همه را با هم بفرستد یک بسم اللَّه برای همه آنها کافی است، و اگر در بعضی از آنها شرایط مراعات نشود شکار حرام است، و اگر چند نفر یک سگ یا سگهایی را بفرستند باید همه مسلمان باشند و در وقت فرستادن نام خدا را ببرند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر سگ شکاری حیوان وحشی حلال گوشتی را شکار کند، پاک بودن و حلال بودن آن حیوان شش شرط دارد: اوّل - سگ به طوری تربیت شده باشد که هروقت آن را برای گرفتن شکار بفرستند برود و هروقت از رفتن جلوگیری کنند بایستد و نیز باید عادتش این باشد که تا صاحبش نرسد از شکار نخورد، ولی اگر اتّفاقاً شکار را بخورد، اشکال ندارد; دوم - صاحبش آن را بفرستد و اگر پیش خود دنبال شکار رود وحیوانی را شکار کند، خوردن آن حیوان حرام است، و اگر پیش خود دنبال شکار رود و بعداً صاحبش بانک بزند که زودتر آن را بشکار برساند، و به واسطه صدای صاحبش شتاب کند، خوردن آن اشکال دارد; سوم - کسی که سگ را میفرستد باید مسلمان باشد یا بچه مسلمان باشد که خوب وبد را بفهمد و اگر کافر یا کسی که اظهار دشمنی با اهل بیت پیغمبر میکند سگ را بفرستد، شکار آن سگ حرام است; چهارم - وقت فرستادن سگ، نام خدا را ببرد و اگر عمداً نام خدا نبرد، آن شکار حرام است ولی اگر فراموش کند اشکال ندارد; و احتیاط آنست که اکتفأ نکند به بردن نام خدا بعد از فرستادن و قبل از رسیدن به صید. پنجم - شکار به واسطه زخمی که از دندان سگ پیدا کرده بمیرد پس اگر سگ شکار را خفه کند، یا شکار از دویدن یا ترس بمیرد، حلال نیست; ششم - کسی که سگ را فرستاده، وقتی برسد که حیوان مرده باشد، یا اگر زنده است به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد و چنانچه وقتی برسد که به اندازه سر بریدن وقت باشد مثلاً حیوان چشم یا دم خود را حرکت دهد، یا پای خود را به زمین بزند، چنانچه سر حیوان را نبرد تا بمیرد، حلال نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان سگ شکاری کسی را یا سگی که نگهداری خانه را میکند، یا سگ گلّه کسی را یا سگی که پاسبانی زراعت را میکند بکشد، باید قیمت او را بدهد و اگر قیمت سگ شکاری چهل درهم باشد لازم است چهل درهم بدهد، ولی احتیاط در همه آنها صلح و سازش است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان سگ شکاری کسی را یا سگی که نگهداری خانه را می کند؛ یا سگ گله کسی را؛ یا سگی که پاسبانی زراعت را می کند بکشد؛ بنا بر احتیاط واجب با صاحب سگ در تمام این اقسامی که ذکر شد صلح نماید.
- [آیت الله بهجت] اگر سگ شکاری، حیوان وحشی حلالگوشتی را شکار کند، پاک و حلال بودن حیوان شش شرط دارد: 1 سگ بهطوری تربیت شده باشد که هر وقت آن را برای گرفتن شکار بفرستند برود و هر وقت از رفتن جلوگیری کنند بایستد، ولی اگر در وقت نزدیک شدن به شکار با جلوگیری نایستد مانع ندارد؛ و تربیت شدن سگ به این است که غالباً موقع کشتن شکار آن را نخورد، ولی اگر اتفاقاً شکار را بخورد، اشکال ندارد. 2 صاحبش آن را بفرستد، و اگر از پیش خود دنبال شکار رود و حیوانی را شکار کند خوردن آن حیوان حرام است، بلکه اگر از پیش خود دنبال شکار رود و بعداً صاحبش بانگ بزند که زودتر خود را به شکار برساند، اگرچه بهواسطه صدای صاحبش شتاب کند، بنابر اظهر باید از خوردن آن شکار، خودداری نمایند. 3 کسی که سگ را میفرستد باید مسلمان باشد یا بچه مسلمان باشد که خوب و بد را میفهمد، و اگر کافر یا کسی که اظهار دشمنی با اهلبیت پیغمبر صلیاللهعلیهوآله میکند سگ را بفرستد، شکار آن سگ، حرام است. 4 وقت فرستادن سگ، نام خدا را ببرد، و اگر عمداً نام خدا را نبرد، آن شکار حرام است، ولی اگر از روی فراموشی باشد، در صورتی که معتقد به وجوب بردن نام خدا در این هنگام بود و یا اگر معتقد نبوده عادت به بردن نام خدا داشت، اشکال ندارد، و اگر وقت فرستادن، نام خدا را عمداً نبرد و پیش از آنکه سگ به شکار برسد نام خدا را ببرد بنابر احتیاط، باید از آن شکار اجتناب نمایند، اگرچه بنابراظهر مانعی ندارد. 5 شکار بهوسیله زخمی که از دندان سگ پیدا کرده بمیرد، پس اگر سگ شکار را خفه کند، یا شکار به دلیل دویدن یا ترس بمیرد، حلال نیست. 6 کسی که سگ را فرستاده، وقتی برسد که حیوان مرده باشد، یا اگر زنده است به اندازه سر بریدن آن وقت نباشد، و چنانچه وقتی برسد که به اندازه سر بریدن وقت باشد، مثلاً حیوان چشم یا دُم خود را حرکت دهد، یا پای خود را به زمین بزند، چنانچه سر حیوان را نبُرد تا بمیرد، حلال نیست. و بنابر احوط، شکارچی باید خودش را زود به شکار برساند که اگر زنده است، آن را به دستور شرع سر ببرد، و اگر عجله نکرد، چه معذور باشد یا نه، و احتمال بدهد که بعد از شکار کردن هنوز زنده بوده و بعداً مرده است، پاک و حلال بودن شکار، مشکل است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر حیوانی را شکار کنند یا سر ببرند و بچّة مرده ای از شکمش بیرون آورند ، چنانچه خلقت آن بچّه کامل باشد و مو یا پشم در بدنش روئیده باشد ، پاک و حلال است . شکار کردن با سگ شکاری
- [آیت الله سیستانی] اگر حفظِ زندگی مسلمانی، بر قطع عضوی از اعضای بدن مسلمان مرده متوقف باشد، قطع آن جایز است. لکن بر قطع کننده دیه لازم میآید و هرگاه این عضو به بدن زنده پیوند زده شود، جزو آن به شمار میرود و احکام بدن زنده بر آن جاری میشود.