تنها وظیفه مرد و زن در این‌گونه موارد تذکر و نصیحت، البته زبان خوش و ملایم است؛ چرا که قرآن کریم می‌فرماید: «و (مؤمنان را) تذکر ده، زیرا تذکّر و پند مؤمنان را سود می‌‏بخشد».[1] قرآن در جایی دیگر در باره امر به معروف و نهی از منکر می‌فرماید: «و مردان و زنان با ایمان دوست و یاور و سرپرست یکدیگرند، به هر کار نیک (از نظر عقل و شرع) فرمان می‌‏دهند و از هر کار زشت (از دیدگاه عقل و شرع) باز می‌‏دارند، نماز را برپا می‏‌کنند و زکات می‌‏دهند و از خدا و فرستاده او فرمان می‏‌برند. آنهایند که خداوند به زودی مورد رحمتشان قرار می‌‏دهد، که همانا خداوند غالب مقتدر و با حکمت (در مرحله تکوین و تشریع و جزا) است».[2] بنابر این، زن و شوهر در مسئله نماز، روزه و یا هر موضوع دینی و اخلاقی دیگر، در حد امر به معروف و نهی از منکر وظیفه دارند که همدیگر را به خوبی‌ها دعوت کنند و عواقب کارهای بد و ناپسند را گوشزد نمایند. اما بیش از این نسبت به یکدیگر وظیفه‌ای ندارند؛ زیرا هرکسی پاسخ‌گوی اعمال خویش است. شایان توجه است که آنچه بیان شد غیر از وظایفی است که زن و شوهر در مسائل خانوادگی نسبت به همدیگر دارند. برای آگاهی بیشتر این پاسخ‌ها را مطالعه کنید: معنا و آثار نماز، 2997 وظایف زن و شوهر نسبت به یکدیگر، 850. [1] . ذاریات، 55، «وَ ذَکِّرْ فَإِنَّ الذِّکْری‏ تَنْفَعُ الْمُؤْمِنینَ». [2] . توبه، 71، «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ یُطیعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزیزٌ حَکیمٌ».
تنها وظیفه مرد و زن در اینگونه موارد تذکر و نصیحت، البته زبان خوش و ملایم است؛ چرا که قرآن کریم میفرماید: «و (مؤمنان را) تذکر ده، زیرا تذکّر و پند مؤمنان را سود میبخشد».[1] قرآن در جایی دیگر در باره امر به معروف و نهی از منکر میفرماید: «و مردان و زنان با ایمان دوست و یاور و سرپرست یکدیگرند، به هر کار نیک (از نظر عقل و شرع) فرمان میدهند و از هر کار زشت (از دیدگاه عقل و شرع) باز میدارند، نماز را برپا میکنند و زکات میدهند و از خدا و فرستاده او فرمان میبرند. آنهایند که خداوند به زودی مورد رحمتشان قرار میدهد، که همانا خداوند غالب مقتدر و با حکمت (در مرحله تکوین و تشریع و جزا) است».[2] بنابر این، زن و شوهر در مسئله نماز، روزه و یا هر موضوع دینی و اخلاقی دیگر، در حد امر به معروف و نهی از منکر وظیفه دارند که همدیگر را به خوبیها دعوت کنند و عواقب کارهای بد و ناپسند را گوشزد نمایند. اما بیش از این نسبت به یکدیگر وظیفهای ندارند؛ زیرا هرکسی پاسخگوی اعمال خویش است. شایان توجه است که آنچه بیان شد غیر از وظایفی است که زن و شوهر در مسائل خانوادگی نسبت به همدیگر دارند. برای آگاهی بیشتر این پاسخها را مطالعه کنید: معنا و آثار نماز، 2997 وظایف زن و شوهر نسبت به یکدیگر، 850.
[1] . ذاریات، 55، «وَ ذَکِّرْ فَإِنَّ الذِّکْری تَنْفَعُ الْمُؤْمِنینَ». [2] . توبه، 71، «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ یُطیعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزیزٌ حَکیمٌ».
- [آیت الله مظاهری] آیا زن و شوهر میتوانند برای همدیگر تقصیر کنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] ارث زن و شوهر از همدیگر، در صورتی که وارث دیگری نباشد، چگونه است؟
- [سایر] حکم خوردن و بوسیدن آلت همدیگر (زن و شوهر)، چه در ازدواج موقت و چه دایم چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا شوهر در قبال پرداخت کفارهی روزه همسر وظیفهای دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا مرد و زن محرم می توانند در یک صف از نماز جماعت کنار همدیگر باشند؟
- [سایر] آیا در صورت نخواندن نماز، روزه ام باطل است؟ به چه دلیل؟
- [آیت الله بهجت] وظیفه فرزند در قبال نماز نخواندن پدر در زمان حیات و پس از مرگ چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در هنگام مرگ نسبت محرم بودن زن وشوهر چگونه می شود؟ اگر زن یا شوهر یکی از دنیا برود آیا میتوانند بعد از غسل برای آخرین بار همدیگر را لمس کنند؟ برای خداحافظی یعنی مرد زن خود و یا زن شوهر میت خود را ببوسد.
- [آیت الله مظاهری] اگر زن پس از اتمام نماز بفهمد قسمتی از بدنش که پوشاندن آن واجب بوده، در نماز نمایان شده است، چه وظیفهای دارد؟
- [سایر] آیا با کمک به افراد نیازمند، بیماران، ساختن مسجد و غیره می شود نخواندن نماز را جبران کرد؟
- [امام خمینی] بودن مرد و زن نامحرم در جای خلوت، جایز نیست و احتیاط در نماز نخواندن در آنجا است. لیکن اگر خواند، نمازش باطل نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در صورتی که زن وشوهر طلاق گرفته باشند: الف: اگر طلاق رجعی باشد و قبل از پایان عده زن یا شوهر بمیرند دیگری ازاو ارث می برد. ب: اگر طلاق بائن باشد از همدیگر ارث نمیبرند و لو هنوز عده تمام نشده باشد ج: اگر شوهر در حال بیماری زن خود را طلاق دهد وقبل از گذشتن دوازده ماه قمری بمیردزن از او با سه شرط زیر ارث میبرد: ج 1: هنوز ازدواج نکرده باشد. ج 2: شوهر زن را بدون در خواست او طلاق داده باشد. ج 3: شوهر بر اثر همان بیماری مرده باشد.
- [آیت الله خوئی] زن مستحاضه اگر بین وظیفهای که دارد از وضو یا غسل و نماز فاصله بیندازد، باید مطابق وظیفهاش دوباره وضو گرفته یا غسل کند و بلافاصله مشغول نماز شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه در آخر وقت نماز پاک شود باید غسل کند و نماز را بخواند، حتی اگر به اندازه یک رکعت نماز وقت داشته باشد احتیاط واجب خواندن نماز است و در صورت نخواندن، قضای آن را به جاآورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زن و شوهر در صورتی که ازدواجشان به هر علتی باطل باشد ولو آنها ندانند از همدیگر ارث نمیبرند الف: اگر انسان در مرضی که احتمال مرگ او میرود ازدواج کند و با آن زن نزدیکی نکند تا از دنیا برود این ازدواج باطل است و زن از مرد ارث نمیبرد همانطور که استحقاق مهریه را هم ندارد ب: اگر انسان با یکی از زنهایی که ازدواج با آنها باطل است ازدواج کند ویکی از آنها بمیرد از همدیگر ارث نمیبرند هر چند در صورت جهل به مسئله استحقاق مهر المثل داردو میتواند آنرا مطالبه کند ج: اگر زنی که مریض است با مردازدواج کند ازدواج صحیح است ولو قبل از همبستر شدن زن بواسطه آن مرض بمیرد شوهر از او ارث می برد.
- [آیت الله مظاهری] اگر شخص غیرثقهای بگوید زن شوهر دارد ولی خود زن بگوید شوهر ندارم حرف زن مقدّم است.
- [آیت الله خوئی] اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد، واجب است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد و شوهر هم قبول نماید، واجب آن است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- [آیت الله وحید خراسانی] غسل دادن مرد زن را و زن مرد را جایز نیست و باطل است ولی زن می تواند شوهر خود را غسل بدهد و شوهر هم می تواند زن خود را غسل بدهد اگر چه احتیاط مستحب ان است که زن شوهر خود و شوهر زن خود را غسل ندهد
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مرد ، زن را و زن ، مرد را غسل بدهد باطل است ، ولی زن می تواند شوهر جود را غسل دهد و شوهر هم می تواند زن جود را غسل دهد ، اگر چه احتیاط مستحب آن است أه زن ، شوهر جود و شوهر ، زن جود را غسل ندهد .