1. گرچه رانندگی بدون گواهی‌نامه، تخلف از قوانین بوده و جایز نیست، ولی بر فرض سؤال، درآمد حاصل از باربری حلال است. 2. اگر وانت را با عین مال حرام خریده‌اید، مالک آن نمی‌شوید و کسب درآمد با آن جایز نیست، ولی اگر معامله‌ی خودرو به صورت کلی بوده و هنگام خرید، قصد نکردید مبلغ آن را از مالِ حرام بپردازید، مالک آن شده و درآمد حاصل از آن حرام نیست. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): 1. گرچه تخلف از قوانین و مقررات جایز نیست ولی صِرف آن موجب حرمت درآمد نمی‌گردد. 2. اگر با عین مال حرام خریده است، کسب درآمد با آن جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در صورت اول حلال است ولی سعی کنید تخلف ننمایید و در صورت دوم در آمد آن برای شما حلال نیست بلکه کرایه آن نیز حکم همان مال حرام را دارد و اگر صاحبان آن مال حرام را نمی‌شناسید و شما نیاز دارید به شما اجازه می‌دهیم استفاده کنید. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): حلال است. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): تخلف از مقررات نظام اسلامی جائز نیست. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه ماشین متعلق به شخص باشد درآمد حاصله حلال است هر چند بدون گواهینامه رانندگی کرده باشد. حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته): 1. در فرض نداشتن گواهینامه یا مجوز، در آمد حاصل از باربری حلال است، هر چند اخذ مجوز و گواهینامه واجب است. 2. اگر وانت ملک شما است، در آمد حاصل از باربری حلال است، هر چند وانت را با پول حرام خریده باشید. البته در این صورت نسبت به پول مزبور ضامن هستید. ولی اگر وانت غصبی است، درآمد حاصل از باربری با آن متعلق به صاحب وانت است. لینک به سایت استفتائات [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
آیا درآمد حاصل از باربری با وانت در حالی که گواهینامه و مجوز ندارم حلال است؟ اگر وانت را از مال حرام خریده باشم چطور؟
1. گرچه رانندگی بدون گواهینامه، تخلف از قوانین بوده و جایز نیست، ولی بر فرض سؤال، درآمد حاصل از باربری حلال است.
2. اگر وانت را با عین مال حرام خریدهاید، مالک آن نمیشوید و کسب درآمد با آن جایز نیست، ولی اگر معاملهی خودرو به صورت کلی بوده و هنگام خرید، قصد نکردید مبلغ آن را از مالِ حرام بپردازید، مالک آن شده و درآمد حاصل از آن حرام نیست.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
1. گرچه تخلف از قوانین و مقررات جایز نیست ولی صِرف آن موجب حرمت درآمد نمیگردد.
2. اگر با عین مال حرام خریده است، کسب درآمد با آن جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در صورت اول حلال است ولی سعی کنید تخلف ننمایید و در صورت دوم در آمد آن برای شما حلال نیست بلکه کرایه آن نیز حکم همان مال حرام را دارد و اگر صاحبان آن مال حرام را نمیشناسید و شما نیاز دارید به شما اجازه میدهیم استفاده کنید.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
حلال است.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
تخلف از مقررات نظام اسلامی جائز نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
چنانچه ماشین متعلق به شخص باشد درآمد حاصله حلال است هر چند بدون گواهینامه رانندگی کرده باشد.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
1. در فرض نداشتن گواهینامه یا مجوز، در آمد حاصل از باربری حلال است، هر چند اخذ مجوز و گواهینامه واجب است.
2. اگر وانت ملک شما است، در آمد حاصل از باربری حلال است، هر چند وانت را با پول حرام خریده باشید. البته در این صورت نسبت به پول مزبور ضامن هستید. ولی اگر وانت غصبی است، درآمد حاصل از باربری با آن متعلق به صاحب وانت است. لینک به سایت استفتائات [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنهای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
- [سایر] وسیله نقلیه (مانند ماشین سواری و وانت) که از درآمد تهیه شده، گاهی برای استفاده شخصی و گاهی برای باربری و اجرت و کسب و کار است، آیا خمس دارد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] بازیابی عکس و فیلم مبتذل و حرام، جایز است؟ و آیا درآمد حاصل از آن حلال است؟
- [آیت الله بهجت] درآمد افراد شراب خوار حلال است یا حرام؟
- [سایر] یکی از اموالی که به آن خمس تعلّق می گیرد مال حلال مخلوط به حرام است. این مال چرا باید به آن خمس تعلق بگیرد در حالی که می توان حرام را از حلال جدا کرد آیا با پرداخت خمس این مال حلال می شود؟ این تالی فاسد عجیبی دارد!
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا جایز است هتل ها و قهوه خانه ها در ماه رمضان برای روزه خواران چای و غذا و دیگر خوراکی ها آماده کنند و در اختیارشان بگذارند؟ آیا درآمد حاصل از این راه حلال است؟
- [سایر] سلام خسته نباشید. درآمد کار در بازاریابی شبکه ای حلال است یا حرام؟2-اگر به عنوان فروشنده باشیم آیا از لحاظ درآمد ایراد دارد؟3- کلا کار در بازاریابی شیکه ای ایراد دارد یا نه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در مورد ماهی خاویار که از نظر اسلام ماهی های بدون پولک حرام هستند، آیا پرورش این ماهی و فروش و درآمد از آن حلال است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در مورد ماهی خاویار که از نظر اسلام ماهی های بدون پولک حرام هستند، آیا پرورش این ماهی و فروش و درآمد از آن حلال است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر مقداری از شهریة دانشگاه با پول حلال مخلوط به حرام یا پول مخمس پرداخت شود، آیا کسب درآمد با آن مدرک بعد از فارغالتحصیلی مشکل دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] استفاده کردن از راهرویی که جلوی چند مغازه است (به این نحو که یکی از مغازه داران میزکار خود را در راهرو بگذارد و مشغول کار شود) بدون رضایت دیگران چه حکمی دارد؟ و آیا درآمد حاصل از آن حرام است یا حلال؟
- [آیت الله سیستانی] اگر خریدار بخواهد پول جنسی را که به ذمّه خریده است بعداً از مال حرام بدهد ، معامله صحیح است ، ولی باید مقداری را که بدهکار است از مال حلال بدهد تا اینکه ذمّهاش بری گردد .
- [آیت الله خوئی] اگر خریدار بخواهد پول جنسی را که به ذمه خریده بعداً از مال حرام بدهد، معامله صحیح است، ولی باید مقداری را که بدهکار است از مال حلال بدهد تا ذمهاش بریء گردد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر خریدار بخواهد پول جنس را بعداً از حرام بدهد، معامله صحیح است در صورتی که به ذمّه خریده باشد، ولی باید مقداری که بدهکار است از مال حلال بدهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مال حلال با مال حرام به طوری مخلوط شود که انسان نتواند آنها را از یکدیگر تشخیص دهد وصاحب مال حرام ومقدار آن، هیچکدام معلوم نباشد، باید خمس تمام مال را بدهد، و بقیه مال حلال میشود.
- [آیت الله خوئی] اگر مال حلال با مال حرام بطوری مخلوط شود که انسان نتواند آنها را از یکدیگر تشخیص دهد و صاحب مال حرام و مقدار آن، هیچکدام معلوم نباشد، و نداند که مقدار مال حرام کمتر از خمس است یا زیادتر باید خمس تمام مال را بدهد و بعد از دادن خمس، بقی مال حلال میشود.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی خمسِ مالِ حلالِ مخلوط به حرام (مال دیگری ) را پرداخت کرد و سپس مالک مال حرام پیدا شد، در این صورت , پرداخت کننده ضامن نیست. بیشتر یا کمتر بودن مال حرام از خمس
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر مال حلال کسی با مال حرام مخلوط شد و مالک مال حرام است, همچنین اگر مال حلال مخلوط به حرام با یکی از عنوانهای دیگر خمس مانند معدن, غوص, گنج و... جمع شود, شخصیّت حقوقی است؛ نظیر آن که زکات یا خمس یا مال وقفی در مال او مخلوط شده باشد، در این صورت, حکم مالکِ معلومی را دارد که مقدار مال او معلوم نیست، بنابراین باید با اولیای زکات یا خمس یا وقف مصالحه کند. خمس مال حرام تصرف شده
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . انسان اگر چه مخارج عیالاتش را از مال حرام بدهد، باید فطره آنان را از مال حلال بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] انسان اگرچه مخارج عیالاتش را از مال حرام بدهد؛ باید فطره آنان را از مال حلال بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی مخارج عیالاتش را از مال حرام بدهد واجب است فطره آنها را از مال حلال بدهد.