وسیله نقلیه (مانند ماشین سواری و وانت) که از درآمد تهیه شده، گاهی برای استفاده شخصی و گاهی برای باربری و اجرت و کسب و کار است، آیا خمس دارد؟ همه مراجع: به آن مقدار از وسیله که با آن کار میکند، خمس تعلق میگیرد و به مقداری که جهت نیاز شخصی مورد استفاده قرار میگیرد و با موقعیت او تناسب دارد، خمس تعلق نمیگیرد.فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س 711؛ نوری، استفتاءات، ج 2، س 339؛ دفتر: سیستانی، خامنهای، امام، مکارم، بهجت، تبریزی و صافی. تبصره 1. در توضیح پاسخ یاد شده، گفتنی است: اگر وسیله مزبور به عنوان مثال سه میلیون تومان ارزش دارد و شخص در مدت سال به طور میانگین، شش ماه با آن کار میکند و شش ماه دیگر را به نیازهای شخصیاش اختصاص میدهد؛ سر سال خمسی باید نسبت به نصف ارزش ماشین، خمس آن را بدهد (سیصد هزار تومان). تبصره 2. اگر وسیله نقلیه را برای نیاز زندگی خود و خانواده تهیه نموده و گاه به طور اتفاق با آن کاری کند، مشمول خمس قرار نمیگیرد. (احکام خمس، سید مجتبی حسینی، کد: 66/500010)
وسیله نقلیه (مانند ماشین سواری و وانت) که از درآمد تهیه شده، گاهی برای استفاده شخصی و گاهی برای باربری و اجرت و کسب و کار است، آیا خمس دارد؟
وسیله نقلیه (مانند ماشین سواری و وانت) که از درآمد تهیه شده، گاهی برای استفاده شخصی و گاهی برای باربری و اجرت و کسب و کار است، آیا خمس دارد؟
همه مراجع: به آن مقدار از وسیله که با آن کار میکند، خمس تعلق میگیرد و به مقداری که جهت نیاز شخصی مورد استفاده قرار میگیرد و با موقعیت او تناسب دارد، خمس تعلق نمیگیرد.فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س 711؛ نوری، استفتاءات، ج 2، س 339؛ دفتر: سیستانی، خامنهای، امام، مکارم، بهجت، تبریزی و صافی.
تبصره 1. در توضیح پاسخ یاد شده، گفتنی است: اگر وسیله مزبور به عنوان مثال سه میلیون تومان ارزش دارد و شخص در مدت سال به طور میانگین، شش ماه با آن کار میکند و شش ماه دیگر را به نیازهای شخصیاش اختصاص میدهد؛ سر سال خمسی باید نسبت به نصف ارزش ماشین، خمس آن را بدهد (سیصد هزار تومان).
تبصره 2. اگر وسیله نقلیه را برای نیاز زندگی خود و خانواده تهیه نموده و گاه به طور اتفاق با آن کاری کند، مشمول خمس قرار نمیگیرد. (احکام خمس، سید مجتبی حسینی، کد: 66/500010)
- [آیت الله فاضل لنکرانی] وسیله نقلیه مانند وانت که گاهی برای استفاده شخصی و گاهی برای باربری و اجرت و کسب و کار است، آیا خمس دارد؟
- [آیت الله بهجت] وسلیه نقلیه ای مانند وانت که گاهی برای استفاده شخصی و گاهی برای باربری و کسب و کار و اجرت است آیا خمس دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] وسیله نقلیه مانند وانت که گاهی برای استفاده شخصی و گاهی برای باربری و کسب و کار است، آیا خمس دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که وسیله نقلیه، مانند موتور یا ماشین سواری، برای خودش تهیه میکند، ولی به جهت مانعی، تا یک سال نمیتواند از وسیله نقلیه استفاده کند، آیا باید خمسش را بدهد؟
- [آیت الله سبحانی] فردی ماشین وانت دارد که با این ماشین هم بارکشی می کند و به عنوان ماشین سواری استفاده می نماید آیا به خود ماشین وانت در این فرض خمس تعلق می گیرد ؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی ماشین سواری برایش ضروری است آیا میتواند از طریق جمع کردن درآمد در طول چند سال این ماشین را تهیه کند و در صورت جمع کردن، آیا خمس تعلّق میگیرد یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی وسیله نقلیهای را از درآمد بین سال یا به صورت اقساط میخرد و پس از چند سال آن را میفروشد. اگر وسیله نقلیه دیگری تهیه نکند، خمس باید بدهد یا خیر؟ در صورتی که وسیله نقلیه جدید بخرد، چه طور؟
- [سایر] آیا درآمد حاصل از باربری با وانت در حالی که گواهینامه و مجوز ندارم حلال است؟ اگر وانت را از مال حرام خریده باشم چطور؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا به ابزار کسب و کار انسان که از درآمد بین سال آن را تهیه میکند، خمس تعلّق میگیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی اتومبیل وانت خود را که جهت کار و کسب استفاده می کرده بفروش رسانده تا خانه ای خریداری کند، آیا به پول آن خمس تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله مظاهری] مغازه و سرقفلی و وسایل کسب و سرمایه خمس دارد. اما لوازم زندگی نظیر خانه و اثاثیه خانه و ماشین سواری به اندازه متعارف خمس ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر شخصی برای رفاه و آسایش مناسب خود وامی گرفت و مثلاً ماشین سواری خرید و حادثه ای پیش آمد و از بین رفت، در این صورت , بازپرداخت این وام جزء هزینه او خواهد بود و خمس ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] هرگاه از درآمد سال چیزی مانند خانه یا ماشین سواری یا فرش و یا سایر وسایل زندگی را در بین سال تهیّه کند و یا بخرد و در سالهای بعد آن را بفروشد، چنانچه پول آن را در مؤونه صرف نماید، مانند این که خانه دیگری را که نیاز دارد بخرد، خُمس ندارد و هر مقدار از آن از مخارج سالانه زیاد بیاید، باید خمس آن را پرداخت نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر تاجر یا کاسب و یا کشاورز از درآمد سالانه خود وسیله نقلیهای بخرد، چنانچه آن را برای استفاده در کسب و کار خریده باشد، حکم سرمایه را دارد؛ و اگر برای استفاده خانوادگی و برآوردن نیاز زندگی خریده باشد، جزء مؤونه است و خُمس آن واجب نیست و چنانچه برای هر دو باشد، به نسبتی که برای کسب و کار از آن استفاده میکند، حکم سرمایه را دارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .آنچه متعلق خمس است، مطلق درآمد است ; نه خصوص درآمد کسب , بنابراین جایزه، هبه، صله، هدیه و مانند آن ها متعلق خمس است, هرچند مقدار کم آنها خمس ندارد. عدم تکرار خمس
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که دارای چند رشته کسب و کار است، مثلاً هم زراعت دارد و هم صنعت و هم درآمد کارگری، باید منافع همه را در آخر سال یکجا حساب کند، چنانچه چیزی زاید بر مخارج داشت خمس آن را بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر اجیر شود که عملی را طی چند سال انجام دهد و اجرت همه را یک مرتبه دریافت نماید، اجرت بر آن سالها تقسیم میشود و آنچه در مقابل کار، در هر سال است، درآمد آن سال میباشد، مگر این که اجرت در مقابل کل کار پرداخت شده باشد و جزء جزء کار در نظر گرفته نشده باشد، به نحوی که اگر کار را نیمه تمام بگذارد مستحقّ هیچ مقدار از اجرت نخواهد بود که در این صورت تمام اجرت دریافتی، درآمد همان سالی است که در آن سال آن را دریافت کرده است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر حیوان یا وسیله نقلیّه ای را اجاره کند و معیّن نماید یا به صورت رایج معلوم باشد که چه مقدار بار باید بر آن حمل شود و در صورت زیاد نمودن بار، حیوان یا وسیله دیگر از بین برود یا آسیب ببیند, خسارت وارد را ضامن است و باید برای بار زائد, اجارهبهای متعارف (اجرت مثل) بپردازد.
- [آیت الله جوادی آملی] .هزینههای کسب و کار مانند اجاره، کرایه، بهای آب، برق و غیره در محاسبه خمسی کسر میشود; همچنین هزینه های متعارف شخص و خانوادهاش از درآمد کسب و کار نیز کسر میشود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخص نیازمند می تواند مرکب سواری مورد نیاز و همچنین خانه ای که به آن احتیاج دارد وسرمایه لازم برای کسب و کار را از زکات تهیه کند و در این قسمت باید به آن مقدار که برای نیاز و حفظ آبروی او لازم است قناعت کند.