http://www.islamquest.net

با توجه به روایات زیر، (نسل) را توضیح دهید. 1. (روی مُنذِر بن جَیفَر عن یحیی بن طلحة النَهدی قال: قال لنا أبو عبد الله(ع)‌ سِیرُوا وَ انْسَلُّوا فَإِنَّهُ أَخَفُّ عَلَیْکُم‌). 2. (رُوِیَ أَنَّ قَوْماً مُشَاةً أَدْرَکَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ(ص) فَشَکَوْا إِلَیْهِ شِدَّةَ الْمَشْیِ فَقَالَ لَهُمُ اسْتَعِینُوا بِالنَّسْل‌). 3. (عن ابن مَحبوب عن هشام بن سالم عن أبی عبد الله(ع) قال: جَاءَتِ الْمُشَاةُ إِلَی النَّبِیِّ فَشَکَوْا إِلَیْهِ الْإِعْیَاءَ فَقَالَ عَلَیْکُمْ بِالنَّسَلَانِ فَفَعَلُوا فَذَهَبَ عَنْهُمُ الْإِعْیَاءُ فَکَأَنَّمَا نَشِطُوا مِنْ عِقَال‌). 4. (عن عبد الله بن سِنان عن أبی عبد الله(ع)‌ مِثْلَهُ إِلَّا أَنَّهُ قَالَ عَلَیْکُمْ بِالنَّسَلَانِ فَإِنَّهُ یَذْهَبُ بِالْإِعْیَاءِ وَ یَقْطَعُ الطَّرِیق‌). 5. (عن ابن فَضّال عن القَدّاح عن أبی عبد الله(ع) عن أبیه (ع)‌ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ رَأَی قَوْماً قَدْ جَهَدَهُمُ الْمَشْیُ فَقَالَ اخْبُبُوا انْسِلُوا فَفَعَلُوا فَذَهَبَ عَنْهُمُ الْإِعْیَاء).
در این روایات، امام صادق(ع) می‌فرماید: 1. «قدم بزنید، و با شتاب حرکت کنید؛ زیرا این‌گونه راه رفتن برای شما راحت‌تر است».[1] 2. «رسول خدا(ص) به گروهی پیاده رسید، پس آنها از سختی پیاده‌روی شکایت به آن‌حضرت بردند، پیامبر(ص) فرمود: از شتاب کردن و تند راه رفتن یاری بجوئید».[2]   3. «گروهی که پیاده‌روی می‌کردند، به پیامبر(ص) رسیدند، و از خستگی پیاده‌روی شکایت به آن‌حضرت بردند، پیامبر(ص) فرمود: بر شما باد به شتاب کردن و تند راه رفتن، پس آنها همین کار را انجام دادند و خستگیشان از بین رفت گویا که زانوهایشان از بند و قید رها و آزاد شده باشد».[3] 4. «بر شما باد به شتاب کردن و تند راه رفتن؛ زیرا این‌گونه راه رفتن خستگی را از بین می‌برد و موجب پیمودن [سریع] راه می‌شود».[4] 5. «رسول خدا(ص) مردمی را دید که راه رفتن آنها را به سختی و دشواری افکنده بود، آن‌حضرت فرمود: تند راه روید و آنها همین کار را کردند و خستگی آنها برطرف شد».[5] چند نکته درباره این احادیث: یک. در کتاب‌های حدیثی این دسته از روایات در بخش‌هایی با عنوان «باب المشی»[6] (راه رفتن)،‏ «بَابُ اسْتِحْبَابِ النَّسْلِ فِی الْمَشْی»[7] (استحباب تند راه رفتن) و «آداب السیر فی السفر»[8] (آداب راه رفتن در سفر) ‏قرار گرفته‌اند. دو. کلمه «نسل» در لغت به معانی مختلفی آمده است؛ اما با توجه به روایات مورد بحث، این کلمه به معنای شتاب ورزیدن در راه رفتن و با شتاب حرکت کردن می‌باشد(البته نه دویدن).[9] همان‌طور که «یَنْسِلُون» در آیه شریفه «وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ فَإِذا هُمْ مِنَ الْأَجْداثِ إِلی‏ رَبِّهِمْ یَنْسِلُون»[10] به همین معنا است؛[11] یعنی «و در صور دمیده می‌شود، ناگاه همه آنان از قبرها به سوی پروردگارشان می‌شتابند». سه. ‏برای آگاهی بیشتر درباره پیاده‌روی و منافات نداشتن این روایات با روایاتی که سفارش به راه رفتن با وقار و متانت می‌کنند، نمایه «پیاده‌‌روی از نگاه روایات»، سؤال 33760 مطالعه شود.   [1] .  شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج ‏2، ص 295، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق. [2] . برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق و مصحح: محدث، جلال الدین،‏ ج ‏2، ص 377 ، دار الکتب الإسلامیة، قم، چاپ دوم، 1371ق. [3] . المحاسن، ج ‏2، ص 377؛ شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج ‏11، ص  439، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، 1409ق. [4] . المحاسن، ج ‏2، ص 377؛ وسائل الشیعة، ج ‏11، ص 439. [5] . همان. [6] . المحاسن، ج ‏2، ص 377. [7] . وسائل الشیعة، ج ‏11، ص  438. [8] . مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ‏73، ص 276، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق. [9] . جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربیة)، محقق و مصحح: عطار، احمد عبد الغفور، ج ‏5، ص 1830، دار العلم للملایین، بیروت، چاپ اول، 1410ق؛ مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج ‏12، ص 109، دار الکتب العلمیة، مرکز نشر اثار علامه مصطفوی‏، بیروت، قاهره، لندن‏، چاپ سوم؛ بستانی، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی-فارسی، ص 147، 890 و 910 – 912، انتشارات اسلامی، تهران، چاپ دوم، 1375ش. [10] . یس، 51. [11] . حمیری، نشوان بن سعید، شمس العلوم، محقق و مصحح: اریانی، مطهر بن علی؛ عبدالله، یوسف محمد؛ عمری، حسین بن عبدالله‏، ج 10، ص 6584، دار الفکر، دمشق، چاپ اول؛ ‏طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تحقیق: حسینی‏، سید احمد، ج 5، ص 483، کتابفروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، 1375ش.
عنوان سوال:

با توجه به روایات زیر، (نسل) را توضیح دهید. 1. (روی مُنذِر بن جَیفَر عن یحیی بن طلحة النَهدی قال: قال لنا أبو عبد الله(ع)‌ سِیرُوا وَ انْسَلُّوا فَإِنَّهُ أَخَفُّ عَلَیْکُم‌). 2. (رُوِیَ أَنَّ قَوْماً مُشَاةً أَدْرَکَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ(ص) فَشَکَوْا إِلَیْهِ شِدَّةَ الْمَشْیِ فَقَالَ لَهُمُ اسْتَعِینُوا بِالنَّسْل‌). 3. (عن ابن مَحبوب عن هشام بن سالم عن أبی عبد الله(ع) قال: جَاءَتِ الْمُشَاةُ إِلَی النَّبِیِّ فَشَکَوْا إِلَیْهِ الْإِعْیَاءَ فَقَالَ عَلَیْکُمْ بِالنَّسَلَانِ فَفَعَلُوا فَذَهَبَ عَنْهُمُ الْإِعْیَاءُ فَکَأَنَّمَا نَشِطُوا مِنْ عِقَال‌). 4. (عن عبد الله بن سِنان عن أبی عبد الله(ع)‌ مِثْلَهُ إِلَّا أَنَّهُ قَالَ عَلَیْکُمْ بِالنَّسَلَانِ فَإِنَّهُ یَذْهَبُ بِالْإِعْیَاءِ وَ یَقْطَعُ الطَّرِیق‌). 5. (عن ابن فَضّال عن القَدّاح عن أبی عبد الله(ع) عن أبیه (ع)‌ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ رَأَی قَوْماً قَدْ جَهَدَهُمُ الْمَشْیُ فَقَالَ اخْبُبُوا انْسِلُوا فَفَعَلُوا فَذَهَبَ عَنْهُمُ الْإِعْیَاء).


پاسخ:

در این روایات، امام صادق(ع) می‌فرماید:
1. «قدم بزنید، و با شتاب حرکت کنید؛ زیرا این‌گونه راه رفتن برای شما راحت‌تر است».[1]
2. «رسول خدا(ص) به گروهی پیاده رسید، پس آنها از سختی پیاده‌روی شکایت به آن‌حضرت بردند، پیامبر(ص) فرمود: از شتاب کردن و تند راه رفتن یاری بجوئید».[2]  
3. «گروهی که پیاده‌روی می‌کردند، به پیامبر(ص) رسیدند، و از خستگی پیاده‌روی شکایت به آن‌حضرت بردند، پیامبر(ص) فرمود: بر شما باد به شتاب کردن و تند راه رفتن، پس آنها همین کار را انجام دادند و خستگیشان از بین رفت گویا که زانوهایشان از بند و قید رها و آزاد شده باشد».[3]
4. «بر شما باد به شتاب کردن و تند راه رفتن؛ زیرا این‌گونه راه رفتن خستگی را از بین می‌برد و موجب پیمودن [سریع] راه می‌شود».[4]
5. «رسول خدا(ص) مردمی را دید که راه رفتن آنها را به سختی و دشواری افکنده بود، آن‌حضرت فرمود: تند راه روید و آنها همین کار را کردند و خستگی آنها برطرف شد».[5]
چند نکته درباره این احادیث:
یک. در کتاب‌های حدیثی این دسته از روایات در بخش‌هایی با عنوان «باب المشی»[6] (راه رفتن)،‏ «بَابُ اسْتِحْبَابِ النَّسْلِ فِی الْمَشْی»[7] (استحباب تند راه رفتن) و «آداب السیر فی السفر»[8] (آداب راه رفتن در سفر) ‏قرار گرفته‌اند.
دو. کلمه «نسل» در لغت به معانی مختلفی آمده است؛ اما با توجه به روایات مورد بحث، این کلمه به معنای شتاب ورزیدن در راه رفتن و با شتاب حرکت کردن می‌باشد(البته نه دویدن).[9] همان‌طور که «یَنْسِلُون» در آیه شریفه «وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ فَإِذا هُمْ مِنَ الْأَجْداثِ إِلی‏ رَبِّهِمْ یَنْسِلُون»[10] به همین معنا است؛[11] یعنی «و در صور دمیده می‌شود، ناگاه همه آنان از قبرها به سوی پروردگارشان می‌شتابند».
سه. ‏برای آگاهی بیشتر درباره پیاده‌روی و منافات نداشتن این روایات با روایاتی که سفارش به راه رفتن با وقار و متانت می‌کنند، نمایه «پیاده‌‌روی از نگاه روایات»، سؤال 33760 مطالعه شود.   [1] .  شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج ‏2، ص 295، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق. [2] . برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق و مصحح: محدث، جلال الدین،‏ ج ‏2، ص 377 ، دار الکتب الإسلامیة، قم، چاپ دوم، 1371ق. [3] . المحاسن، ج ‏2، ص 377؛ شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج ‏11، ص  439، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، 1409ق. [4] . المحاسن، ج ‏2، ص 377؛ وسائل الشیعة، ج ‏11، ص 439. [5] . همان. [6] . المحاسن، ج ‏2، ص 377. [7] . وسائل الشیعة، ج ‏11، ص  438. [8] . مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ‏73، ص 276، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق. [9] . جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربیة)، محقق و مصحح: عطار، احمد عبد الغفور، ج ‏5، ص 1830، دار العلم للملایین، بیروت، چاپ اول، 1410ق؛ مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج ‏12، ص 109، دار الکتب العلمیة، مرکز نشر اثار علامه مصطفوی‏، بیروت، قاهره، لندن‏، چاپ سوم؛ بستانی، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی-فارسی، ص 147، 890 و 910 – 912، انتشارات اسلامی، تهران، چاپ دوم، 1375ش. [10] . یس، 51. [11] . حمیری، نشوان بن سعید، شمس العلوم، محقق و مصحح: اریانی، مطهر بن علی؛ عبدالله، یوسف محمد؛ عمری، حسین بن عبدالله‏، ج 10، ص 6584، دار الفکر، دمشق، چاپ اول؛ ‏طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تحقیق: حسینی‏، سید احمد، ج 5، ص 483، کتابفروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، 1375ش.





مسئله مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین