دربارۀ نماز استخاره اطلاعاتی می‌خواستم و این‌که در چه وقتی و چگونه خوانده می‌شود؟
نماز استخاره برای درخواست نیکی و انجام کارهای خوب در روایات سفارش شده است. البته در برخی از آنها استخاره همراه با خواندن نماز و دعا توصیه شده و در بعضی روایات تنها به ذکر دعایی خاص بسنده شده است. روایاتی در این‌باره از امام صادق(ع) نقل شده است که چند نمونه از آنها ذکر می‌شود: 1. «هر گاه یکی از شما بخواهد کار مهمّی (که نیاز به مشاوره دارد) انجام دهد، در این صورت با هیچ یک از مردم درباره آن مشورت و نظرخواهی نکند، تا این‌که نخست با خداوند تبارک و تعالی مشاوره نماید». راوی از امام پرسید: فدایتان گردم مشاوره با خداوند تبارک و تعالی دیگر چیست؟ امام(ع) فرمود: نخست از خداوند متعال درخواست می‌کند که خیر او را در آن کار پیش آورد و کارش را درست کند آن‌گاه با دیگران به مشاوره پردازد، و هرگاه شخص با مشاوره خداوند تبارک‏ و تعالی کارش را آغاز کند، خداوند نیز خیر او را بر زبان هر یک از مردم که طرف مشورت او قرار گیرد جاری خواهد ساخت».[1] 2. «هر گاه یکی از شما بخواهد کار مهمی انجام دهد لازم است دو رکعت نماز بخواند آن‌گاه حمد و ثنای خداوند عزّ و جلّ بجا آورد و بر پیامبر خدا صلوات فرستد سپس این دعا را بخواند: «اللَّهُمَّ إِنْ کَانَ هَذَا الْأَمْرُ خَیراً لِی فِی دِینِی وَ دُنْیای فَیسِّرْهُ لِی وَ قَدِّرْهُ لِی وَ إِنْ کَانَ غَیرَ ذَلِکَ فَاصْرِفْهُ عَنِّی‏»؛ بار خدایا! اگر این کار خیر دین و دنیای مرا در بردارد، پس انجام آن را برایم میسّر و مقدّر فرما، و اگر چنین نیست، پس آن را از من برگردان و دور ساز. سپس از آن حضرت پرسیده شد که در آن دو رکعت چه بخوانیم؟ امام صادق(ع) فرمود: «هر چه می‌خواهی بخوان، اگر خواستی «قل هو اللَّه احد»، و «قل یا ایها الکافرون» در آن دو رکعت بخوان. ولی «قل هو اللَّه احد» معادل یک سوم قرآن است».[2] 3. «در رکعت آخر نماز شب در حالی که سر بر سجده نهاده‌ای صد و یک بار از خداوند استخاره کن (خیر خود را درخواست کن)». از امام صادق(ع) پرسیده شد: با چه لفظی بگوییم؟ فرمود: «می‌گویی: «أَسْتَخِیرُ اللَّهَ بِرَحْمَتِهِ أَسْتَخِیرُ اللَّهَ بِرَحْمَتِهِ»؛ از خدا به مهربانی‌اش درخواست خیر می‌نمایم.[3] گفتنی است؛ استخاره‌ای که در میان مردم رایج است که بعد از مشورت با مردم، به وسیله قرآن و یا رقعه انجام می گیرد، مربوط به جایی است که شخص حتی با طلب خیر از خدا (به وسیله دعا و یا نماز) و مشورت با مردم به نتیجه نمی رسد که روایات مربوط به این مرحله هم داریم. برای آگاهی بیشتر در این باره «جایگاه استخاره در اسلام»، سؤال 2069 را مطالعه کنید.   [1] . شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 562، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق.  [2] . همان. [3] . همان، ص 562 – 563.
عنوان سوال:

دربارۀ نماز استخاره اطلاعاتی می‌خواستم و این‌که در چه وقتی و چگونه خوانده می‌شود؟


پاسخ:

نماز استخاره برای درخواست نیکی و انجام کارهای خوب در روایات سفارش شده است. البته در برخی از آنها استخاره همراه با خواندن نماز و دعا توصیه شده و در بعضی روایات تنها به ذکر دعایی خاص بسنده شده است.
روایاتی در این‌باره از امام صادق(ع) نقل شده است که چند نمونه از آنها ذکر می‌شود:
1. «هر گاه یکی از شما بخواهد کار مهمّی (که نیاز به مشاوره دارد) انجام دهد، در این صورت با هیچ یک از مردم درباره آن مشورت و نظرخواهی نکند، تا این‌که نخست با خداوند تبارک و تعالی مشاوره نماید».
راوی از امام پرسید: فدایتان گردم مشاوره با خداوند تبارک و تعالی دیگر چیست؟
امام(ع) فرمود: نخست از خداوند متعال درخواست می‌کند که خیر او را در آن کار پیش آورد و کارش را درست کند آن‌گاه با دیگران به مشاوره پردازد، و هرگاه شخص با مشاوره خداوند تبارک‏ و تعالی کارش را آغاز کند، خداوند نیز خیر او را بر زبان هر یک از مردم که طرف مشورت او قرار گیرد جاری خواهد ساخت».[1]
2. «هر گاه یکی از شما بخواهد کار مهمی انجام دهد لازم است دو رکعت نماز بخواند آن‌گاه حمد و ثنای خداوند عزّ و جلّ بجا آورد و بر پیامبر خدا صلوات فرستد سپس این دعا را بخواند: «اللَّهُمَّ إِنْ کَانَ هَذَا الْأَمْرُ خَیراً لِی فِی دِینِی وَ دُنْیای فَیسِّرْهُ لِی وَ قَدِّرْهُ لِی وَ إِنْ کَانَ غَیرَ ذَلِکَ فَاصْرِفْهُ عَنِّی‏»؛ بار خدایا! اگر این کار خیر دین و دنیای مرا در بردارد، پس انجام آن را برایم میسّر و مقدّر فرما، و اگر چنین نیست، پس آن را از من برگردان و دور ساز.
سپس از آن حضرت پرسیده شد که در آن دو رکعت چه بخوانیم؟
امام صادق(ع) فرمود: «هر چه می‌خواهی بخوان، اگر خواستی «قل هو اللَّه احد»، و «قل یا ایها الکافرون» در آن دو رکعت بخوان. ولی «قل هو اللَّه احد» معادل یک سوم قرآن است».[2]
3. «در رکعت آخر نماز شب در حالی که سر بر سجده نهاده‌ای صد و یک بار از خداوند استخاره کن (خیر خود را درخواست کن)».
از امام صادق(ع) پرسیده شد: با چه لفظی بگوییم؟
فرمود: «می‌گویی: «أَسْتَخِیرُ اللَّهَ بِرَحْمَتِهِ أَسْتَخِیرُ اللَّهَ بِرَحْمَتِهِ»؛ از خدا به مهربانی‌اش درخواست خیر می‌نمایم.[3]
گفتنی است؛ استخاره‌ای که در میان مردم رایج است که بعد از مشورت با مردم، به وسیله قرآن و یا رقعه انجام می گیرد، مربوط به جایی است که شخص حتی با طلب خیر از خدا (به وسیله دعا و یا نماز) و مشورت با مردم به نتیجه نمی رسد که روایات مربوط به این مرحله هم داریم. برای آگاهی بیشتر در این باره «جایگاه استخاره در اسلام»، سؤال 2069 را مطالعه کنید.   [1] . شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 562، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق.  [2] . همان. [3] . همان، ص 562 – 563.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین