در بین زیارات مختلف، دو زیارت را می‌توان زیارت ناحیه مقدسه نامید: 1. زیارتی که در بخشی از سند آن چنین آمده است: «خَرَجَ مِنَ النَّاحِیَةِ سَنَةَ اثْنَتَیْنِ وَ خَمْسِینَ وَ مِائَتَیْنِ عَلَی یَدِ الشَّیْخِ مُحَمَّدِ بْنِ غَالِبٍ الْأَصْفَهَانِی‏».[1] این زیارت، در سال 252 قمری از ناحیه مقدّسه) امام عسکری ع) به دست شیخ محمد غالب اصفهانی رسیده است. در این زیارت، نام حضرت عباس بن علی(ع) وجود دارد: «السَّلَامُ عَلَی الْعَبَّاسِ [أَبِی الْفَضْلِ‏] بْنِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ الْمَوَاسِی أَخَاهُ بِنَفْسِه‏».[2] 2. زیارت دیگر، زیارتی است که هم‌اکنون در بین شیعیان به زیارت ناحیه مقدسه معروف شده است و با عبارت «السَّلَامُ عَلَی آدَمَ صَفْوَةِ اللهِ مِنْ خَلِیقَتِه» آغاز می‌شود. این زیارت که بر محوریت امام حسین(ع) شکل گرفته و جز در مواردی خاص مانند «السَّلَامُ عَلَی عَلِیٍّ الْکَبِیرِ، السَّلَامُ عَلَی الرَّضِیعِ الصَّغِیرِ»[3] که تنها از فرزندان شهید امام در کربلا یاد شده، نامی از دیگر اصحاب آن‌حضرت نیاورده است و این دلیلی بر کسر شأن آن بزرگواران نیست؛ چرا که با تعابیر کلی از همه اصحاب آن‌حضرت یاد شده است. [4] [1] . سید ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ج 2، ص 573، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1367ش. [2] . همان، ص 574. [3] . ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ص 496، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1419ق. [4] . در بخشی از این زیارت در سوگ شهدای کربلاء چنین آمده است: «السَّلَامُ عَلَی الْأَبْدَانِ السَّلِیبَةِ، السَّلَامُ عَلَی الْعِتْرَةِ الْقَرِیبَةِ، السَّلَامُ عَلَی الْمُجَدَّلِینَ فِی الْفَلَوَاتِ، السَّلَامُ عَلَی النَّازِحِینَ عَنِ الْأَوْطَانِ، السَّلَامُ عَلَی الْمَدْفُونِینَ بِلَا أَکْفَانٍ، السَّلَامُ عَلَی الرُّءُوسِ الْمُفَرَّقَةِ عَنِ الْأَبْدَانِ؛ سلام بر پیکرهای برهنه شده! سلام بر خاندان نزدیک [و خویشاوند]! سلام بر افتادگان در دشت‌ها! سلام بر بیرون آورده شدگان از وطن‌ها! سلام بر به خاک سپرده شدگان بدون کفن! سلام بر سرهای بُریده از بدن!»؛ المزار الکبیر، ص 499.
چرا در زیارت ناحیه مقدسه نامی و یا اشارهای از حضرت عباس(ع) نیامده در صورتی که ایشان باب الحوائج کربلایند؟
در بین زیارات مختلف، دو زیارت را میتوان زیارت ناحیه مقدسه نامید:
1. زیارتی که در بخشی از سند آن چنین آمده است: «خَرَجَ مِنَ النَّاحِیَةِ سَنَةَ اثْنَتَیْنِ وَ خَمْسِینَ وَ مِائَتَیْنِ عَلَی یَدِ الشَّیْخِ مُحَمَّدِ بْنِ غَالِبٍ الْأَصْفَهَانِی».[1] این زیارت، در سال 252 قمری از ناحیه مقدّسه) امام عسکری ع) به دست شیخ محمد غالب اصفهانی رسیده است. در این زیارت، نام حضرت عباس بن علی(ع) وجود دارد: «السَّلَامُ عَلَی الْعَبَّاسِ [أَبِی الْفَضْلِ] بْنِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ الْمَوَاسِی أَخَاهُ بِنَفْسِه».[2]
2. زیارت دیگر، زیارتی است که هماکنون در بین شیعیان به زیارت ناحیه مقدسه معروف شده است و با عبارت «السَّلَامُ عَلَی آدَمَ صَفْوَةِ اللهِ مِنْ خَلِیقَتِه» آغاز میشود. این زیارت که بر محوریت امام حسین(ع) شکل گرفته و جز در مواردی خاص مانند «السَّلَامُ عَلَی عَلِیٍّ الْکَبِیرِ، السَّلَامُ عَلَی الرَّضِیعِ الصَّغِیرِ»[3] که تنها از فرزندان شهید امام در کربلا یاد شده، نامی از دیگر اصحاب آنحضرت نیاورده است و این دلیلی بر کسر شأن آن بزرگواران نیست؛ چرا که با تعابیر کلی از همه اصحاب آنحضرت یاد شده است. [4] [1] . سید ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ج 2، ص 573، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1367ش. [2] . همان، ص 574. [3] . ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ص 496، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1419ق. [4] . در بخشی از این زیارت در سوگ شهدای کربلاء چنین آمده است: «السَّلَامُ عَلَی الْأَبْدَانِ السَّلِیبَةِ، السَّلَامُ عَلَی الْعِتْرَةِ الْقَرِیبَةِ، السَّلَامُ عَلَی الْمُجَدَّلِینَ فِی الْفَلَوَاتِ، السَّلَامُ عَلَی النَّازِحِینَ عَنِ الْأَوْطَانِ، السَّلَامُ عَلَی الْمَدْفُونِینَ بِلَا أَکْفَانٍ، السَّلَامُ عَلَی الرُّءُوسِ الْمُفَرَّقَةِ عَنِ الْأَبْدَانِ؛ سلام بر پیکرهای برهنه شده! سلام بر خاندان نزدیک [و خویشاوند]! سلام بر افتادگان در دشتها! سلام بر بیرون آورده شدگان از وطنها! سلام بر به خاک سپرده شدگان بدون کفن! سلام بر سرهای بُریده از بدن!»؛ المزار الکبیر، ص 499.
- [سایر] متن و ترجمه زیارت امام حسین(ع) صادره از ناحیه مقدس امام زمان (عج) معروف به زیارت ناحیه مقدسه را ذکر کنید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا زیارت (ناحیه مقدسه) سند معتبری دارد؟
- [سایر] زیارت ناحیه مقدسه تا چه میزان معتبر است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] انتساب زیارت معروف به )زیارت ناحیه مقدّسه( به امام زمان (عج) چقدر صحّت دارد؟
- [سایر] حضرت ابوالفضل عباس(ع) کیست؟(همه چی راجع به ابولفضل عباس(ع)/سال تولد/نحوه ی شهادت/رجز خوانی/سن در هنگام شهادت و هرچه مطلب از اخلاق و سیره ی این حضرت هست و ...)
- [سایر] چرا در زیارت عاشورا بر امام حسین ( ع ) و فرزند و یارانش درود می فرستیم و بر حضرت ابوالفضل( ع ) به ویژه سلام نمی فرستیم ؟
- [سایر] چرا در زیارت وارث نامی از امام حسن(ع) برده نشده است؟ در حالیکه امام حسین(ع) وارث او است؟
- [سایر] ابوالفضل گلپایگانی مبلغ بهائیت در کتاب (فرائد) خود به چندین روایت در بشارت ظهور باب تمسک کرده است که روایت أم هانی یکی از این روایات میباشد. این روایت دارای تعبیر (مولود فی آخر الزمان) است، که ابوالفضل گلپایگانی آنرا بر علی محمد باب حمل و ادعا کرده است که او همان مولود آخرالزمان و موعود اسلام است. آیا میتوان این استدلال را پذیرفت؟
- [سایر] چه اختلافی بین عباس برادر امام رضا (ع) و آن حضرت وجود داشته است؟
- [سایر] به چه دلیل به حضرت عباس(ع) را ابوالفضل می گویند در این ارتباط آیا روایتی وجود دارد؟
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله عَلَیْهِ السَّلَام مشّرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطهی عذری نتواند آن امام را زیارت کند، چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه نذر کند به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت امام حسین(علیه السلام) مشرف شود، اگر به زیارت امام دیگری برود کافی نیست و هرگاه به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او نیست.
- [آیت الله جوادی آملی] .اموالی که مسلمانان از راه شبیخون که نوعی جنگیدن است از کفّار حربی به دست می آورند و این شبیخون هم در ادامه جنگ با کفّار, با اذن امام(ع) انجام میشود، از باب غنائم جنگی خمس دارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] احتیاط واجب آن است که صیغه طلاق مبارات را به طریق زیر بخوانند، اگر خود شوهر صیغه را می خواند و مثلاً اسم زن (فاطمه) است می گوید: (بارأْت زوْجتی فاطمة علی ما بذلتْ فهی طالقٌ) یعنی مبارات کردم(1) زنم فاطمه را در مقابل مهر او، پس او رها است (و اگر چیزی غیر مهر را می دهد باید آن را نام ببرد) و در صورتی که وکیل مرد بخواهد صیغه را بخواند می گوید: (بارأْت زوْجة موکلی فاطمة علی ما بذلتْ فهی طالقٌ) البته قبلاً باید زن مهر خود بلکه چیزی کمتر از آن را به شوهر در برابر طلاق مبارات بخشیده باشد. 1. یعنی از هم جدا شدیم.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که سادات فقیر نیاز به سرمایه ای برای کسب و کار داشته باشند می توان از باب خمس به آنها داد (البته به مقداری که نیاز زندگی آنها را تأمین کند).
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است نام خوبی برای نوزاد انتخاب نمایند و بهترین نامها، نامی است که معنای بندگی خداوند را برساند، مانند: (عبداللّه) و (عبدالرحیم) و (عبدالکریم)، یا نامهای انبیای عظام و ائمه معصومین علیهمالسلام به ویژه نام (محّمد) و (علی) را برای پسر برگزینند و برای دختر نامهای زنان صالح و شایسته به ویژه نام (فاطمه) بهتر است. حضرت امام صادق علیهالسلام از رسول اللّه صلیاللهعلیهوآلهوسلم نقل میکنند که آن حضرت فرمودند: (نامهای خوب را انتخاب کنید، زیرا شما را در قیامت با همان نامها مخاطب میسازند.)(1)
- [آیت الله بهجت] اگر شوهر بخواهد صیغه مبارات را بخواند، چنانچه مثلاً اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید: (بارَأتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی مَهرِها فَهِی طالِق)، یعنی: (مبارات کردم زنم فاطمه را در مقابل مهر او، پس او رهاست)، و اگر دیگری را وکیل کند، وکیل باید بگوید: (بارَأْتُ زَوْجَةَ مُوَکِّلی فاطِمَةَ عَلی مَهرِها فَهِی طالِق).
- [آیت الله نوری همدانی] اگر شوهر بخواهد صیغة طلاق خُلع را بخواند چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد ، پس از آنکه مِهر خود را به شوهر بخشید بدون فاصله شوهر می گوید : زَوْجَتی فاطِمَهُ خالَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ، هِیَ طالِقٌ ‹یعنی زنم فاطمه را طلاق خُلع دادم ، او رها است ›.
- [امام خمینی] اگر شوهر بخواهد صیغ? مبارات را بخواند چنانچه مثلاً اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید: ب?ارَأتُ زَوْجَتِی ف?اطِمَةَ عَلی? مَهْرِه?ا فَهِیَ ط?الِقٌ یعنی مبارات کردم زنم فاطمه را در مقابل مهر او پس او رها است، و اگر دیگری را وکیل کند، وکیلباید بگوید: ب?ارَأتُ زَوْجَةَ مُوکِّلی ف?اطِمَةَ عَلی? مَهْرِه?ا فَهِیَ ط?الِقٌ و در هر دو صورت اگر به جای کلمه (عَلی? مَهْرِه?ا) (بِمَهْرها) بگوید اشکال ندارد.
- [آیت الله سیستانی] اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند ، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد ، پس از بذل میگوید : (زَوْجَتِی فاطِمَةُ خَلَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ) و بنابر احتیاط مستحب نیز بگوید : (فَهِیَ طالِقٌ) یعنی زنم فاطمه را در مقابل چیزی که بذل نموده طلاق خلع دادم او رها است . و در صورتی که زن معیّن باشد ، بردن نامش لازم نیست ، و همچنین در مبارات .