ایمان چه نقشی می‌تواند در اتحاد و همدلی داشته باشد؟
هرگز در جهان کسی را پیدا نمی‌کنیم که بگوید: پراکندگی و دودستگی خوب و سودمند است، یا آن‌که اتحاد و هم‌دلی بد و زیان‌آور است؛ زیرا کوچک‌ترین سودی که از اتحاد و اتفاق و هم‌دلی عاید اجتماع می‌گردد، همان پیوستن نیروهای کوچک و پراکنده به یک‌دیگر است و در سایه چنین پیوستگی، نیروی عظیمی به وجود می‌آید که می‌تواند مبدأ تحوّلاتی در شئون مختلف زندگی گردد. رفع اختلاف از بین مردم و ایجاد اتحاد کلمه به صورت دعوت به دینداری و پراکنده نبودن در دین بوده است، پس دین ضامن اجتماع صالح بشری بوده است.[1] بنابراین، یکی از عناصری که اتحاد و هم‌دلی در اجتماع را ایجاد می‌کند، دین‌داری و ایمان مذهبی است. و در واقع یکی از آثار و فواید دین‌داری و ایمان؛ بهبود روابط اجتماعی است.[2] ‏ توضیح این‌که؛ ایمان،[3] سبب پیدایش صفات اخلاقی و پایداری آن در فرد و اجتماع می‌شود و آثار بسیار مهمّی در سعادت انسان دارد. رابطه اسلامی مؤمنان از منظر دین اسلام رابطه زنده‌ای است که برادران مسلمان با هم پیوند و بنیانی محکم از همزیستی توأم با صفا پدید می‌آورد.[4] از زیباترین چهره‌های روابط، پیوند روح‌ها و اتصال جان‌ها است. در زندگی سالم اجتماعی آن است که افراد قوانین و حدود و حقوق یکدیگر را محترم شمارند، عدالت را امری مقدس به حساب آورند، به یکدیگر مهر بورزند، هر یک برای دیگری آن‌را دوست بدارد که برای خود دوست می‌دارد و آن‌را نپسندد که برای خویش نمی‌پسندد، به یکدیگر اعتماد و اطمینان داشته باشند، ضامن اعتماد متقابل آنها کیفیات روحی آنها باشد، هر فردی خود را متعهد و مسئول اجتماع خویش بشمارد، در مقابل ظلم و ستم بپاخیزند و به ستمگر و فسادگر مجال ستمگری ندهند، ارزش‌های اخلاقی را محترم بشمارند، با یکدیگر مانند اعضای یک پیکر متحد و متفق بوده باشند.[5] بنابراین، آن چیزی که بیش از هر چیز حق را محترم، عدالت را مقدس، دل‌ها را به یکدیگر مهربان و اعتماد متقابل را میان افراد برقرار می‌سازد، تقوا و عفاف را تا عمق وجدان آدمی نفوذ می‌دهد، به ارزش‌های اخلاقی اعتبار می‌بخشد، و همه افراد را مانند اعضای یک پیکر به هم پیوند می‌دهد و متحد می‌کند، ایمان مذهبی است.[6]   [1] . شوری، 13: «آیینی را برای شما تشریع کرد که به نوح توصیه کرده بود و آنچه را بر تو وحی فرستادیم و به ابراهیم و موسی و عیسی سفارش کردیم این بود که: دین را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید! و بر مشرکان گران است آنچه شما آنان را به سویش دعوت می‌کنید! خداوند هر کس را بخواهد برمی‌گزیند، و کسی را که به سوی او بازگردد هدایت می‌کند». [2] . مطهری، مرتضی، مجموعه ‏آثار، ج ‏2، ص 49، تهران، صدرا.  [3] . برای آگاهی از معنای ایمان ر.ک: «مفهوم ایمان»، سؤال 120. [4] . ر.ک: «ویژگی های شهروند مسلمان»، سؤال 332. [5] . مجموعه ‏آثار، ج ‏2، ص 49 – 50؛ و نیز ر.ک: حسنی، سعدالله، نقش باورهای دینی در اصلاح فرد و جامعه، قم، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ دوم، 1389ش. [6] . مجموعه ‏آثار، ج ‏2، ص 50.
عنوان سوال:

ایمان چه نقشی می‌تواند در اتحاد و همدلی داشته باشد؟


پاسخ:

هرگز در جهان کسی را پیدا نمی‌کنیم که بگوید: پراکندگی و دودستگی خوب و سودمند است، یا آن‌که اتحاد و هم‌دلی بد و زیان‌آور است؛ زیرا کوچک‌ترین سودی که از اتحاد و اتفاق و هم‌دلی عاید اجتماع می‌گردد، همان پیوستن نیروهای کوچک و پراکنده به یک‌دیگر است و در سایه چنین پیوستگی، نیروی عظیمی به وجود می‌آید که می‌تواند مبدأ تحوّلاتی در شئون مختلف زندگی گردد.
رفع اختلاف از بین مردم و ایجاد اتحاد کلمه به صورت دعوت به دینداری و پراکنده نبودن در دین بوده است، پس دین ضامن اجتماع صالح بشری بوده است.[1] بنابراین، یکی از عناصری که اتحاد و هم‌دلی در اجتماع را ایجاد می‌کند، دین‌داری و ایمان مذهبی است. و در واقع یکی از آثار و فواید دین‌داری و ایمان؛ بهبود روابط اجتماعی است.[2] ‏
توضیح این‌که؛ ایمان،[3] سبب پیدایش صفات اخلاقی و پایداری آن در فرد و اجتماع می‌شود و آثار بسیار مهمّی در سعادت انسان دارد. رابطه اسلامی مؤمنان از منظر دین اسلام رابطه زنده‌ای است که برادران مسلمان با هم پیوند و بنیانی محکم از همزیستی توأم با صفا پدید می‌آورد.[4] از زیباترین چهره‌های روابط، پیوند روح‌ها و اتصال جان‌ها است. در زندگی سالم اجتماعی آن است که افراد قوانین و حدود و حقوق یکدیگر را محترم شمارند، عدالت را امری مقدس به حساب آورند، به یکدیگر مهر بورزند، هر یک برای دیگری آن‌را دوست بدارد که برای خود دوست می‌دارد و آن‌را نپسندد که برای خویش نمی‌پسندد، به یکدیگر اعتماد و اطمینان داشته باشند، ضامن اعتماد متقابل آنها کیفیات روحی آنها باشد، هر فردی خود را متعهد و مسئول اجتماع خویش بشمارد، در مقابل ظلم و ستم بپاخیزند و به ستمگر و فسادگر مجال ستمگری ندهند، ارزش‌های اخلاقی را محترم بشمارند، با یکدیگر مانند اعضای یک پیکر متحد و متفق بوده باشند.[5]
بنابراین، آن چیزی که بیش از هر چیز حق را محترم، عدالت را مقدس، دل‌ها را به یکدیگر مهربان و اعتماد متقابل را میان افراد برقرار می‌سازد، تقوا و عفاف را تا عمق وجدان آدمی نفوذ می‌دهد، به ارزش‌های اخلاقی اعتبار می‌بخشد، و همه افراد را مانند اعضای یک پیکر به هم پیوند می‌دهد و متحد می‌کند، ایمان مذهبی است.[6]   [1] . شوری، 13: «آیینی را برای شما تشریع کرد که به نوح توصیه کرده بود و آنچه را بر تو وحی فرستادیم و به ابراهیم و موسی و عیسی سفارش کردیم این بود که: دین را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید! و بر مشرکان گران است آنچه شما آنان را به سویش دعوت می‌کنید! خداوند هر کس را بخواهد برمی‌گزیند، و کسی را که به سوی او بازگردد هدایت می‌کند». [2] . مطهری، مرتضی، مجموعه ‏آثار، ج ‏2، ص 49، تهران، صدرا.  [3] . برای آگاهی از معنای ایمان ر.ک: «مفهوم ایمان»، سؤال 120. [4] . ر.ک: «ویژگی های شهروند مسلمان»، سؤال 332. [5] . مجموعه ‏آثار، ج ‏2، ص 49 – 50؛ و نیز ر.ک: حسنی، سعدالله، نقش باورهای دینی در اصلاح فرد و جامعه، قم، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ دوم، 1389ش. [6] . مجموعه ‏آثار، ج ‏2، ص 50.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین