هرگز در جهان کسی را پیدا نمی‌کنیم که بگوید: پراکندگی و دودستگی خوب و سودمند است، یا آن‌که اتحاد و هم‌دلی بد و زیان‌آور است؛ زیرا کوچک‌ترین سودی که از اتحاد و اتفاق و هم‌دلی عاید اجتماع می‌گردد، همان پیوستن نیروهای کوچک و پراکنده به یک‌دیگر است و در سایه چنین پیوستگی، نیروی عظیمی به وجود می‌آید که می‌تواند مبدأ تحوّلاتی در شئون مختلف زندگی گردد. رفع اختلاف از بین مردم و ایجاد اتحاد کلمه به صورت دعوت به دینداری و پراکنده نبودن در دین بوده است، پس دین ضامن اجتماع صالح بشری بوده است.[1] بنابراین، یکی از عناصری که اتحاد و هم‌دلی در اجتماع را ایجاد می‌کند، دین‌داری و ایمان مذهبی است. و در واقع یکی از آثار و فواید دین‌داری و ایمان؛ بهبود روابط اجتماعی است.[2] ‏ توضیح این‌که؛ ایمان،[3] سبب پیدایش صفات اخلاقی و پایداری آن در فرد و اجتماع می‌شود و آثار بسیار مهمّی در سعادت انسان دارد. رابطه اسلامی مؤمنان از منظر دین اسلام رابطه زنده‌ای است که برادران مسلمان با هم پیوند و بنیانی محکم از همزیستی توأم با صفا پدید می‌آورد.[4] از زیباترین چهره‌های روابط، پیوند روح‌ها و اتصال جان‌ها است. در زندگی سالم اجتماعی آن است که افراد قوانین و حدود و حقوق یکدیگر را محترم شمارند، عدالت را امری مقدس به حساب آورند، به یکدیگر مهر بورزند، هر یک برای دیگری آن‌را دوست بدارد که برای خود دوست می‌دارد و آن‌را نپسندد که برای خویش نمی‌پسندد، به یکدیگر اعتماد و اطمینان داشته باشند، ضامن اعتماد متقابل آنها کیفیات روحی آنها باشد، هر فردی خود را متعهد و مسئول اجتماع خویش بشمارد، در مقابل ظلم و ستم بپاخیزند و به ستمگر و فسادگر مجال ستمگری ندهند، ارزش‌های اخلاقی را محترم بشمارند، با یکدیگر مانند اعضای یک پیکر متحد و متفق بوده باشند.[5] بنابراین، آن چیزی که بیش از هر چیز حق را محترم، عدالت را مقدس، دل‌ها را به یکدیگر مهربان و اعتماد متقابل را میان افراد برقرار می‌سازد، تقوا و عفاف را تا عمق وجدان آدمی نفوذ می‌دهد، به ارزش‌های اخلاقی اعتبار می‌بخشد، و همه افراد را مانند اعضای یک پیکر به هم پیوند می‌دهد و متحد می‌کند، ایمان مذهبی است.[6] [1] . شوری، 13: «آیینی را برای شما تشریع کرد که به نوح توصیه کرده بود و آنچه را بر تو وحی فرستادیم و به ابراهیم و موسی و عیسی سفارش کردیم این بود که: دین را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید! و بر مشرکان گران است آنچه شما آنان را به سویش دعوت می‌کنید! خداوند هر کس را بخواهد برمی‌گزیند، و کسی را که به سوی او بازگردد هدایت می‌کند». [2] . مطهری، مرتضی، مجموعه ‏آثار، ج ‏2، ص 49، تهران، صدرا. [3] . برای آگاهی از معنای ایمان ر.ک: «مفهوم ایمان»، سؤال 120. [4] . ر.ک: «ویژگی های شهروند مسلمان»، سؤال 332. [5] . مجموعه ‏آثار، ج ‏2، ص 49 – 50؛ و نیز ر.ک: حسنی، سعدالله، نقش باورهای دینی در اصلاح فرد و جامعه، قم، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ دوم، 1389ش. [6] . مجموعه ‏آثار، ج ‏2، ص 50.
هرگز در جهان کسی را پیدا نمیکنیم که بگوید: پراکندگی و دودستگی خوب و سودمند است، یا آنکه اتحاد و همدلی بد و زیانآور است؛ زیرا کوچکترین سودی که از اتحاد و اتفاق و همدلی عاید اجتماع میگردد، همان پیوستن نیروهای کوچک و پراکنده به یکدیگر است و در سایه چنین پیوستگی، نیروی عظیمی به وجود میآید که میتواند مبدأ تحوّلاتی در شئون مختلف زندگی گردد.
رفع اختلاف از بین مردم و ایجاد اتحاد کلمه به صورت دعوت به دینداری و پراکنده نبودن در دین بوده است، پس دین ضامن اجتماع صالح بشری بوده است.[1] بنابراین، یکی از عناصری که اتحاد و همدلی در اجتماع را ایجاد میکند، دینداری و ایمان مذهبی است. و در واقع یکی از آثار و فواید دینداری و ایمان؛ بهبود روابط اجتماعی است.[2]
توضیح اینکه؛ ایمان،[3] سبب پیدایش صفات اخلاقی و پایداری آن در فرد و اجتماع میشود و آثار بسیار مهمّی در سعادت انسان دارد. رابطه اسلامی مؤمنان از منظر دین اسلام رابطه زندهای است که برادران مسلمان با هم پیوند و بنیانی محکم از همزیستی توأم با صفا پدید میآورد.[4] از زیباترین چهرههای روابط، پیوند روحها و اتصال جانها است. در زندگی سالم اجتماعی آن است که افراد قوانین و حدود و حقوق یکدیگر را محترم شمارند، عدالت را امری مقدس به حساب آورند، به یکدیگر مهر بورزند، هر یک برای دیگری آنرا دوست بدارد که برای خود دوست میدارد و آنرا نپسندد که برای خویش نمیپسندد، به یکدیگر اعتماد و اطمینان داشته باشند، ضامن اعتماد متقابل آنها کیفیات روحی آنها باشد، هر فردی خود را متعهد و مسئول اجتماع خویش بشمارد، در مقابل ظلم و ستم بپاخیزند و به ستمگر و فسادگر مجال ستمگری ندهند، ارزشهای اخلاقی را محترم بشمارند، با یکدیگر مانند اعضای یک پیکر متحد و متفق بوده باشند.[5]
بنابراین، آن چیزی که بیش از هر چیز حق را محترم، عدالت را مقدس، دلها را به یکدیگر مهربان و اعتماد متقابل را میان افراد برقرار میسازد، تقوا و عفاف را تا عمق وجدان آدمی نفوذ میدهد، به ارزشهای اخلاقی اعتبار میبخشد، و همه افراد را مانند اعضای یک پیکر به هم پیوند میدهد و متحد میکند، ایمان مذهبی است.[6] [1] . شوری، 13: «آیینی را برای شما تشریع کرد که به نوح توصیه کرده بود و آنچه را بر تو وحی فرستادیم و به ابراهیم و موسی و عیسی سفارش کردیم این بود که: دین را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید! و بر مشرکان گران است آنچه شما آنان را به سویش دعوت میکنید! خداوند هر کس را بخواهد برمیگزیند، و کسی را که به سوی او بازگردد هدایت میکند». [2] . مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج 2، ص 49، تهران، صدرا. [3] . برای آگاهی از معنای ایمان ر.ک: «مفهوم ایمان»، سؤال 120. [4] . ر.ک: «ویژگی های شهروند مسلمان»، سؤال 332. [5] . مجموعه آثار، ج 2، ص 49 – 50؛ و نیز ر.ک: حسنی، سعدالله، نقش باورهای دینی در اصلاح فرد و جامعه، قم، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ دوم، 1389ش. [6] . مجموعه آثار، ج 2، ص 50.
- [سایر] ایمان چه نقشی در اتحاد و همدلی افراد جامعه دارد؟
- [سایر] اتحاد جماهیر شوروی سابق، در راهاندازی جنگ، چه نقشی داشت و چه منافعی را تعقیب میکرد؟
- [سایر] چگونه در خانواده همدلی کنیم؟
- [سایر] انقلاب اسلامی در گشودن راه رهایی از عقبماندگی چه نقشی داشته و در آینده چه نقشی میتواند داشته باشد؟
- [سایر] انقلاب اسلامی در گشودن راه برای احیای تمدن اسلامی چه نقشی داشته و در آینده چه نقشی میتواند داشته باشد؟
- [سایر] انقلاب اسلامی در گشودن راه برای احیای تمدن اسلامی چه نقشی داشته و در آینده چه نقشی میتواند داشته باشد؟
- [سایر] انقلاب اسلامی در گشودن راه رهایی از عقبماندگی چه نقشی داشته و در آینده چه نقشی میتواند داشته باشد؟
- [سایر] منظور از اتحاد عالم و معلوم و عاقل و معقول چیست؟ تقاضا میشود این را با زبان ساده بیان بفرماید و اثر آن در زندگی انسان چیست؟ چگونه انسان میتواند با این مطلب پیشرفت کند؟
- [سایر] به نظر شما دین، ایمان و تعهد به ارزش ها چه نقشی در معرفت دارد؟ معرفت به معنای کلی؟
- [سایر] راههای صمیمیت و همدلی در زندگی مشترک چیست؟
- [آیت الله مظاهری] بچهای را که ولیّ ندارد بدون اجازه مجتهد نمیشود اجیر کرد و کسی که به مجتهد دسترسی ندارد، میتواند از یک نفر مؤمن که عادل باشد اجازه بگیرد و او را اجیر نماید.
- [آیت الله سیستانی] بچه صغیری را که ولیّ ندارد ، بدون اجازه مجتهد نمیشود اجیر کرد ، و کسی که به مجتهد دسترسی ندارد ، میتواند از یک نفر مؤمن که عادل باشد ، اجازه بگیرد و او را اجیر نماید .
- [آیت الله خوئی] بچه صغیری را که ولیً ندارد بدون اجازه مجتهد نمیشود اجیر کرد، و کسی که به مجتهد دسترسی ندارد میتواند از چند نفر مؤمن که عادل باشند، اجازه بگیرد واو را اجیر نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . لازمه ایمان به خداوند متعال و ایمان به انبیاء عظام صلوات الله علیهم اجمعین و ایمان به احکام الهی آن است که شخص مؤمن، قلباً از منکر و معصیت خداوند متعال، منزجر باشد، و منکر را قلباً انکار کند.
- [آیت الله بروجردی] بچّه صغیری را که ولی ندارد، بدون اجازهی مجتهد نمیشود اجیر کرد و کسی که به مجتهد دسترسی ندارد، میتواند از چند نفر مؤمن که عادل باشند اجازه بگیرد و او را اجیر نماید.
- [آیت الله سیستانی] مشهور آن است که مؤمن میتواند مال ناصبی را برای خود گرفته وخمسش را بپردازد ، ولی این حکم خالی از اشکال نیست . 7 زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد :
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنی که از شوهر اطاعت میکند اگر مطالبه خرجی کند و شوهر ندهد میتواند برای وادار کردن شوهر به پرداخت نفقه به حاکم شرع و اگر ممکن نباشد به مؤمنان عادل و اگر آن هم ممکن نباشد به مؤمنان فاسق مراجعه نماید و چنانچه نتواند شوهر را به دادن خرجی وادار کند میتواند در هر روز به اندازه خرجی آن روز را بدون اجازه شوهر از مال او بردارد، همچنین میتواند خرجی روزهای قبلی را که شوهر نپرداخته بدین ترتیب از وی بگیرد و اگر ممکن نیست چنانچه ناچار باشد که معاش خود را تهیّه کند و با اطاعت شوهر تهیّه معاش برای وی ممکن نباشد، در موقعی که مشغول تهیّه معاش است اطاعت شوهر بر او واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کافر شهادتین نگوید، ولی قلباً به معنی آن ایمان داشته باشد مسلمان است، اما اگر بر زبان جاری کند و یقین باشد که قلباً به آن ایمان ندارد احتیاط واجب آن است که از او اجتناب شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] فرزندان نابالغ کفار بعد از ایمان آوردن پدران آنها پاک می شوند.
- [آیت الله بهجت] مستحق زکات باید مؤمن (شیعه) باشد، مگر مورد چهارم و هفتم از مصارف زکات، که شرایط خاص خود را دارد.