هرگز در جهان کسی را پیدا نمیکنیم که بگوید: پراکندگی و دودستگی خوب و سودمند است، یا آنکه اتحاد و همدلی بد و زیانآور است؛ زیرا کوچکترین سودی که از اتحاد و اتفاق و همدلی عاید اجتماع میگردد، همان پیوستن نیروهای کوچک و پراکنده به یکدیگر است و در سایه چنین پیوستگی، نیروی عظیمی به وجود میآید که میتواند مبدأ تحوّلاتی در شئون مختلف زندگی گردد. رفع اختلاف از بین مردم و ایجاد اتحاد کلمه به صورت دعوت به دینداری و پراکنده نبودن در دین بوده است، پس دین ضامن اجتماع صالح بشری بوده است.[1] بنابراین، یکی از عناصری که اتحاد و همدلی در اجتماع را ایجاد میکند، دینداری و ایمان مذهبی است. و در واقع یکی از آثار و فواید دینداری و ایمان؛ بهبود روابط اجتماعی است.[2]‌ توضیح اینکه؛ ایمان،[3] سبب پیدایش صفات اخلاقی و پایداری آن در فرد و اجتماع میشود و آثار بسیار مهمّی در سعادت انسان دارد. رابطه اسلامی مؤمنان از منظر دین اسلام رابطه زندهای است که برادران مسلمان با هم پیوند و بنیانی محکم از همزیستی توأم با صفا پدید میآورد.[4] از زیباترین چهرههای روابط، پیوند روحها و اتصال جانها است. در زندگی سالم اجتماعی آن است که افراد قوانین و حدود و حقوق یکدیگر را محترم شمارند، عدالت را امری مقدس به حساب آورند، به یکدیگر مهر بورزند، هر یک برای دیگری آنرا دوست بدارد که برای خود دوست میدارد و آنرا نپسندد که برای خویش نمیپسندد، به یکدیگر اعتماد و اطمینان داشته باشند، ضامن اعتماد متقابل آنها کیفیات روحی آنها باشد، هر فردی خود را متعهد و مسئول اجتماع خویش بشمارد، در مقابل ظلم و ستم بپاخیزند و به ستمگر و فسادگر مجال ستمگری ندهند، ارزشهای اخلاقی را محترم بشمارند، با یکدیگر مانند اعضای یک پیکر متحد و متفق بوده باشند.[5] بنابراین، آن چیزی که بیش از هر چیز حق را محترم، عدالت را مقدس، دلها را به یکدیگر مهربان و اعتماد متقابل را میان افراد برقرار میسازد، تقوا و عفاف را تا عمق وجدان آدمی نفوذ میدهد، به ارزشهای اخلاقی اعتبار میبخشد، و همه افراد را مانند اعضای یک پیکر به هم پیوند میدهد و متحد میکند، ایمان مذهبی است.[6] پی نوشتها: [1]. شوری، 13: (آیینی را برای شما تشریع کرد که به نوح توصیه کرده بود و آنچه را بر تو وحی فرستادیم و به ابراهیم و موسی و عیسی سفارش کردیم این بود که: دین را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید! و بر مشرکان گران است آنچه شما آنان را به سویش دعوت میکنید! خداوند هر کس را بخواهد برمیگزیند، و کسی را که به سوی او بازگردد هدایت میکند). [2]. مطهری، مرتضی، مجموعه ‌آثار، ج ‌2، ص 49، تهران، صدرا. [3]. برای آگاهی از معنای ایمان ر.ک: islamquest.net/fa/archive/question/fa1357. [4]. ر.ک:islamquest.net/fa/archive/question/fa321. [5]. مجموعه ‌آثار، ج ‌2، ص 49 – 50؛ و نیز ر.ک: حسنی، سعدالله، نقش باورهای دینی در اصلاح فرد و جامعه، قم، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ دوم، 1389ش. [6]. مجموعه ‌آثار، ج ‌2، ص 50. منبع: www.islamquest.net
هرگز در جهان کسی را پیدا نمیکنیم که بگوید: پراکندگی و دودستگی خوب و سودمند است، یا آنکه اتحاد و همدلی بد و زیانآور است؛ زیرا کوچکترین سودی که از اتحاد و اتفاق و همدلی عاید اجتماع میگردد، همان پیوستن نیروهای کوچک و پراکنده به یکدیگر است و در سایه چنین پیوستگی، نیروی عظیمی به وجود میآید که میتواند مبدأ تحوّلاتی در شئون مختلف زندگی گردد.
رفع اختلاف از بین مردم و ایجاد اتحاد کلمه به صورت دعوت به دینداری و پراکنده نبودن در دین بوده است، پس دین ضامن اجتماع صالح بشری بوده است.[1] بنابراین، یکی از عناصری که اتحاد و همدلی در اجتماع را ایجاد میکند، دینداری و ایمان مذهبی است. و در واقع یکی از آثار و فواید دینداری و ایمان؛ بهبود روابط اجتماعی است.[2]
توضیح اینکه؛ ایمان،[3] سبب پیدایش صفات اخلاقی و پایداری آن در فرد و اجتماع میشود و آثار بسیار مهمّی در سعادت انسان دارد. رابطه اسلامی مؤمنان از منظر دین اسلام رابطه زندهای است که برادران مسلمان با هم پیوند و بنیانی محکم از همزیستی توأم با صفا پدید میآورد.[4] از زیباترین چهرههای روابط، پیوند روحها و اتصال جانها است. در زندگی سالم اجتماعی آن است که افراد قوانین و حدود و حقوق یکدیگر را محترم شمارند، عدالت را امری مقدس به حساب آورند، به یکدیگر مهر بورزند، هر یک برای دیگری آنرا دوست بدارد که برای خود دوست میدارد و آنرا نپسندد که برای خویش نمیپسندد، به یکدیگر اعتماد و اطمینان داشته باشند، ضامن اعتماد متقابل آنها کیفیات روحی آنها باشد، هر فردی خود را متعهد و مسئول اجتماع خویش بشمارد، در مقابل ظلم و ستم بپاخیزند و به ستمگر و فسادگر مجال ستمگری ندهند، ارزشهای اخلاقی را محترم بشمارند، با یکدیگر مانند اعضای یک پیکر متحد و متفق بوده باشند.[5]
بنابراین، آن چیزی که بیش از هر چیز حق را محترم، عدالت را مقدس، دلها را به یکدیگر مهربان و اعتماد متقابل را میان افراد برقرار میسازد، تقوا و عفاف را تا عمق وجدان آدمی نفوذ میدهد، به ارزشهای اخلاقی اعتبار میبخشد، و همه افراد را مانند اعضای یک پیکر به هم پیوند میدهد و متحد میکند، ایمان مذهبی است.[6]
پی نوشتها:
[1]. شوری، 13: (آیینی را برای شما تشریع کرد که به نوح توصیه کرده بود و آنچه را بر تو وحی فرستادیم و به ابراهیم و موسی و عیسی سفارش کردیم این بود که: دین را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید! و بر مشرکان گران است آنچه شما آنان را به سویش دعوت میکنید! خداوند هر کس را بخواهد برمیگزیند، و کسی را که به سوی او بازگردد هدایت میکند).
[2]. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج 2، ص 49، تهران، صدرا.
[3]. برای آگاهی از معنای ایمان ر.ک: islamquest.net/fa/archive/question/fa1357.
[4]. ر.ک:islamquest.net/fa/archive/question/fa321.
[5]. مجموعه آثار، ج 2، ص 49 – 50؛ و نیز ر.ک: حسنی، سعدالله، نقش باورهای دینی در اصلاح فرد و جامعه، قم، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ دوم، 1389ش.
[6]. مجموعه آثار، ج 2، ص 50.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] ایمان چه نقشی میتواند در اتحاد و همدلی داشته باشد؟
- [سایر] اتحاد جماهیر شوروی سابق، در راهاندازی جنگ، چه نقشی داشت و چه منافعی را تعقیب میکرد؟
- [سایر] جهاد در راه خدا ، چه نقشی در سازندگی جامعه اسلامی دارد ؟
- [سایر] آیا در جامعه ی دینی مطابق برداشت سنتی، مردم هیچ نقشی در قوای سه گانه ندارند؟
- [سایر] چگونه در خانواده همدلی کنیم؟
- [سایر] به نظر شما دین، ایمان و تعهد به ارزش ها چه نقشی در معرفت دارد؟ معرفت به معنای کلی؟
- [سایر] جامعه و روابط افراد در جامعه امام زمان (عج) چگونه خواهد بود؟
- [سایر] راههای صمیمیت و همدلی در زندگی مشترک چیست؟
- [سایر] نقش ایمان در ایجاد تعادل و هماهنگی بین فرد و جامعه چیست؟
- [سایر] ازدواج تا چه حد میتواند به ایمان افراد بیافزاید؟
- [آیت الله جوادی آملی] .کسب حلال جهت هزینه خود و عیال در صورت نداشتن مال دیگر, واجب است و در صورت داشتن مال دیگر , جهت انجام دادن کارهای خیر; نیز تأمین رفاه بیشتر افراد خانواده و جامعه, مستحب است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . لازمه ایمان به خداوند متعال و ایمان به انبیاء عظام صلوات الله علیهم اجمعین و ایمان به احکام الهی آن است که شخص مؤمن، قلباً از منکر و معصیت خداوند متعال، منزجر باشد، و منکر را قلباً انکار کند.
- [آیت الله مظاهری] کار (زراعت، صنعت، تجارت و مانند آن) برای تأمین احتیاجات جامعه اسلامی واجب کفایی است، و هر کسی در فراخور حالش باید احتیاجات جامعه اسلامی را تأمین کند.
- [آیت الله اردبیلی] ولایت و سرپرستی (کودک نابالغ) و (دیوانه) و (شخص سفیه) به ترتیب بر عهده افراد زیر میباشد: اوّل: پدر و جدّ پدری؛ ولی مادر و جدّ مادری یا برادر و یا خواهر کودک یا دیوانه و یا سفیه، ولایتی بر او ندارند، مگر آن که حاکم شرع آنها را ولیّ قرار دهد. دوم: با نبودن پدر و جدّ پدری، کسی که از طرف آنان به عنوان (وصی) پس از مرگ عهدهدار سرپرستی آنان شده است. سوم: با نبودن دسته اوّل و دوم، حاکم شرع یا کسی که از طرف او به عنوان (قیّم) منصوب خواهد شد. چهارم: با نبودن حاکم شرع و نماینده او، افراد مؤمن و عادل و خبیر.
- [آیت الله اردبیلی] خرید و فروش و یا اقدام به نشر کتابها و نشریات گمراه کننده که موجب انحراف در فکر و عقیده یا اخلاق و یا عمل مردم میشود و یا مشتمل بر مطالب باطل و ترویج آن یا دروغ و تهمت و یا هتک و توهین به مقدّسات دینی و افراد مؤمن میباشد، حرام است. همچنین خواندن این گونه کتب و نشریات جایز نمیباشد مگر برای افراد صالحی که به عنوان نهی از منکر، در صدد جواب دادن به آنها میباشند و خود اهل فکر و تشخیص بوده و اطمینان دارند که هیچ گونه انحرافی در آنان ایجاد نمیشود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کافر شهادتین نگوید، ولی قلباً به معنی آن ایمان داشته باشد مسلمان است، اما اگر بر زبان جاری کند و یقین باشد که قلباً به آن ایمان ندارد احتیاط واجب آن است که از او اجتناب شود.
- [آیت الله مظاهری] از گناهان بزرگ در اسلام نفاق است و در روایات فراوانی فرمودهاند کسی که دارای دو چهره و دو زبان باشد، در روز قیامت با دو زبان که آتش از آنها شعلهور است محشور میشود و این نفاق اقسامی دارد: الف) کسانی که ایمان ندارند، ولی با زبان یا عمل ایمان نمایی میکنند، و این افراد همان منافقینی هستند که قرآن جایگاه آنان را پستترین جاهای جهنّم قرار داده است. ب) افراد ریاکار که اعمالشان برای خدا نیست، ولی نمایش برای خداست و قرآن علاوه بر اینکه اعمال این افراد را باطل میداند، گناه آنان را در حدّ کفر شمرده است. ج) افرادی که در برخورد با مردم دارای دو چهره و دو زبان هستند؛ مثلاً در حالی که کینه و عداوت دارند و از غیبت و تهمت باک ندارند، ولی در ظاهر اظهار محبّت و ارادت میکنند. د) افرادی که خود را وابسته به دین میکنند، ولی در حقیقت آن وابستگی را در عمل ندارند، نظیر عالم بی عمل و زاهد بیحقیقت و مقدّس و متّقی نما، و این افراد گرچه در روایات اطلاق نفاق بر آنها شده است و از نظر اخلاقی منافق میباشند، ولی گناه منافق را ندارند و اگر بر طبق وظیفه دینی خود عمل نکنند، در روز قیامت با منافقین محشور میشوند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] فرزندان نابالغ کفار بعد از ایمان آوردن پدران آنها پاک می شوند.
- [آیت الله بهجت] مستحق زکات باید مؤمن (شیعه) باشد، مگر مورد چهارم و هفتم از مصارف زکات، که شرایط خاص خود را دارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر ملکی نظیر درختان یک باغ را بر افراد خاصّی وقف نمایند به گونهای که میوه آن درختان در ملک آن افراد حادث شود، آنان مالک میوه میشوند و چنانچه سهم هر یک از افراد به حدّ نصاب زکات برسد، باید زکات آن را بپردازد، ولی چنانچه واقف درختان باغ را برای جهتی از جهات عمومی، مانند عنوان فقرا، وقف نماید نه برای افراد خاص، ظاهرا زکات به میوه آنها تعلّق نمیگیرد.