در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است: «فاطمه(س) در حال احتضار، به علی(ع) چنین وصیّت کرد: بعد از مرگم؛ تو مرا غسل ده، و تجهیز کن، و بر من نماز بگزار، و مرا در قبرم در لحد بگذار، و خاک روی قبرم بریز، و قبرم را تسویه کن، و آن‌گاه در کنار سرم، مقابل صورتم بنشین، و بسیار تلاوت قرآن کن و دعا بخوان؛ زیرا که مردگان در این ساعت به انس گرفتن با زندگان احتیاج دارند، و من تو را به خدای تعالی می‌سپارم...».[1] یکی از احادیثی که برای استحباب قرائت قرآن نزد قبور بدان استناد شده، همین روایت است.[2] به هر حال؛ آنچه مستحب است؛ قرائت قرآن برای میّت است، ولی با توجه به این روایت و نیز از باب تأسی و الگوپذیری از امام علی(ع) می‌توان گفت که قرائت قرآن در همان زمانی که جنازه تازه در قبر گذاشته شده، در کنار سر مقابل صورت کاری پسندیده است. [1] . مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 79، ص 27، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق. [2] . فاضل هندی، محمد بن حسن، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، ج ‌2، ص 411، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1416ق؛ سبزواری، سید عبد الأعلی، مهذّب الأحکام، ج 4، ص 211، قم، مؤسسة المنار، چاپ چهارم، 1413ق.
در روایتی دیدم که حضرت فاطمه زهرا(س) از امیرالمؤمنین علی(ع) خواست که بعد از شهادت ایشان قرآن در مقابل صورت ایشان طوری که افراد را در قبر میگذارند خوانده شود. پس چرا ما در وقت قرائت فاتحه برای مسلمانان بالای سر و پشت سر ایشان قرائت میکنیم؟
در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است: «فاطمه(س) در حال احتضار، به علی(ع) چنین وصیّت کرد: بعد از مرگم؛ تو مرا غسل ده، و تجهیز کن، و بر من نماز بگزار، و مرا در قبرم در لحد بگذار، و خاک روی قبرم بریز، و قبرم را تسویه کن، و آنگاه در کنار سرم، مقابل صورتم بنشین، و بسیار تلاوت قرآن کن و دعا بخوان؛ زیرا که مردگان در این ساعت به انس گرفتن با زندگان احتیاج دارند، و من تو را به خدای تعالی میسپارم...».[1]
یکی از احادیثی که برای استحباب قرائت قرآن نزد قبور بدان استناد شده، همین روایت است.[2]
به هر حال؛ آنچه مستحب است؛ قرائت قرآن برای میّت است، ولی با توجه به این روایت و نیز از باب تأسی و الگوپذیری از امام علی(ع) میتوان گفت که قرائت قرآن در همان زمانی که جنازه تازه در قبر گذاشته شده، در کنار سر مقابل صورت کاری پسندیده است. [1] . مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 79، ص 27، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق. [2] . فاضل هندی، محمد بن حسن، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، ج 2، ص 411، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1416ق؛ سبزواری، سید عبد الأعلی، مهذّب الأحکام، ج 4، ص 211، قم، مؤسسة المنار، چاپ چهارم، 1413ق.
- [سایر] چرا حضرت علی (ع) قبل از حضرت فاطمه در را باز نکرد تا حضرت فاطمه (س) شهید نشود؟
- [سایر] چرا با وجود حضرت علی(ع)، فاطمه زهرا (س) پشت در رفت؟
- [سایر] حضرت فاطمه (س) چگونه به همسری امام علی (ع) رسیدند؟
- [سایر] ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)چگونه بوده است؟
- [سایر] با عرض سلام وتسلیت به مناسبت شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) درباره شهادت حضرت فاطمه زهرا(س)مطالب زیادی وجود دارد مخواستم از شما خواهش کنم نحوه ی چگونگی شهادت حضرت فاطمه زهرا(س)؟؟؟؟ واین که حضرت علی(ع)وفرزندانشان اصحاب وکنیزانی که در خانه وجود داشتند چرا حضرت فاطمه زهرا(س)در را باز کردند؟؟؟؟؟ و بعد از اینکه خانم فاطمه زهرا(س)را زدندچراکسی کاری نکرد ؟؟
- [سایر] سورهای که بر ازدواج حضرت امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) دلالت دارد، کدام است؟
- [سایر] آیا حضرت علی(ع) در یمن، در زمان حضرت فاطمه(س) کنیز اختیار کرده بودند؟
- [سایر] آیا حضرت زهرا ( س ) از فقر نسبت به علی (ع) گلایهمند بود؟
- [سایر] مراسم خواستگاری، عقد و عروسی امام علی (ع) و حضرت زهرا(س) چگونه برگزار شد؟
- [سایر] زندگی حضرت زهرا (س) وامام علی (ع) و روش الگو گیری از آنها را تبیین کنید ؟
- [آیت الله بروجردی] اگر شوهر بخواهد صیغهی طلاق را بخواند، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد، میگوید:(زَوجَتی فاطِمَةَ خالَعْتُها علی ما بَذَلَتْ هی طالِقٌ). (یعنی زنم فاطمه را طلاق خلع دادم او رها است. )
- [امام خمینی] اگر شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند، چنانچه اسم زن مثلا فاطمه باشد می گوید: "زوجتی فاطمة خالعتها علی ما بذلت هی طالق" یعنی زنم فاطمه را طلاق خلع دادم او رها است.
- [آیت الله سبحانی] اگر شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد می گوید: زَوْجَتِی فاطِمَةُ خلعتها عَلی ما بَذَلَتْ هِیَ طالِق (یعنی زنم فاطمه را طلاق خلع دادم او رها است).
- [آیت الله اردبیلی] اگر شوهر بخواهد خود صیغه طلاق را بخواند، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد، میگوید: (زَوْجَتِی فاطِمَةُ خالَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ، هِیَ طالِقٌ) یعنی: (زنم فاطمه را در مقابل آنچه بخشید طلاق خلع دادم، او رهاست).
- [آیت الله بهجت] اگر شوهر بخواهد صیغه طلاق خُلع را بخواند، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد میگوید: (زَوْجَتِی فاطِمَةُ خالَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ هِی طالِق)؛ یعنی: (زنم فاطمه را طلاق خُلع دادم، او رهاست).
- [آیت الله سبحانی] اگر شوهر بخواهد صیغه مبارات را بخواند چنانچه مثلاً اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید: بارَأْتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها فَهِیَ طالِق. یعنی از زنم فاطمه در مقابل مهر او جدا شدم پس او رهاست، و اگر دیگری را وکیل کند وکیل باید بگوید: بارَأْتُ زَوْجَةُ مُوَکِّلِی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها فَهِیَ طالِق. و در هر دو صورت اگر به جای کلمه (علی مهرها) (لمهرها) بگوید، اشکال ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر شوهر بخواهد صیغه مبارات را بخواند، چنانچه مثلاً اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید: بارَأْتُ زَوْجَتِی فَاطِمَةَ عَلی مَا بَذَلَتْ مَهْرِها فَهِیَ طالِقَ ) مبارات کردم زنم فاطمه را در مقابل آنچه بذل کرده او، پس او رهاست. و اگر دیگری را وکیل کند، وکیل باید بگوید: بارَأْتُ زَوْجَةَ مُوَکِّلِی فَاطِمَةَ عَلی مَا بَذَلَتْ فَهِیَ طالِق و در هر دو صورت اگر به جای کلمه (عَلی مَا بَذَلَتْ بمَا بَذَلَتْ) بگوید، اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر شوهر بخواهد صیغه مبارات را بخواند؛ چنانچه مثلا اسم زن فاطمه باشد؛ باید بگوید بارات زوجتی فاطمه علی ما بذلت فهی طالق یعنی من و زنم فاطمه در مقابل بذل کرده او از هم جدا شدیم پس او رها است. و اگر دیگری را وکیل کند؛ وکیل باید بگوید: عن قبل موکلی بارات زوجته فاطمه علی ما بذلت فهی طالق و در هر دو صورت اگر به جای کلمه (علی ما بذلت) ، (بما بذلت) بگوید اشکال ندارد.
- [آیت الله بروجردی] اگر شوهر بخواهد صیغهی مبارات را بخواند، چنانچه مثلاً اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید:(بارَأْتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها فَهِی طالِقٌ)؛ یعنی مبارات کردم زنم فاطمه را در مقابل مهر او پس او رهاست و اگر دیگری را وکیل کند، وکیل باید بگوید:(بارَأْتُ زَوْجَةَ مُوَکِّلی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها فَهِی طالِقٌ) و در هر دو صورت اگر به جای کلمة (عَلی مَهْرِها) (بمَهْرها) بگوید اشکال ندارد.
- [آیت الله خوئی] اگر شوهر بخواهد صیغ مبارات را بخواند، چنانچه مثلًا اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید: (بارأُتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی ما بَذَلْتْ فَهِیَ طالِق) یعنی من و زنم فاطمه در مقابل بذل کردة او از هم جدا شدیم پس او رها است، و اگر دیگری را وکیل کند، وکیل باید بگوید: (عَنْ قِبَلِ مُوَکِّلِی بارَأُتُ زَوْجَتَهُ فاطِمَة عَلی ما بَذَلَتْ فَهِیَ طالِق) ودر هر دو صورت اگر بهجای کلم (علی ما بذلت) (بما بذلت) بگوید اشکال ندارد.