در منابع شیعه دو روایت وجود دارد که ائمه اطهار(ع) از پیامبر گرامی اسلام(ص) نقل کرده‌اند که ایشان، از دخول در مقعد همسر نهی کرده و آن‌را حرام دانسته است. مانند روایت زیر: امام باقر(ع) به نقل از پیامبر خدا(ص) فرمود: «پشت زنان، بر [مردان] امت من حرام است».[1] اما بیشتر علمای شیعه، این کار را حرام ندانسته‌اند و این روایات را توجیه کرده‌اند. برخی، حرام را به معنای کراهت گرفته‌اند و برخی دیگر نیز آن‌را حمل به تقیه کرده‌اند؛ زیرا بیشتر اهل سنت، این عمل را حرام می‌دانند. همچنین احتمال نسخ این حکم نیز داده شده است؛[2] یعنی این کار در ابتدا حرام بوده ولی بعد، حرمت آن برداشته شده است. علت این‌که علمای شیعه، حکم به کراهت داده‌اند، وجود روایاتی است که در صورت رضایت زن، جواز – اما با کراهت - از آن برداشت می‌شود. امام صادق(ع) در جواب شخصی که این سؤال را پرسیده بود، فرمود: «همسرت وسیله لذت جنسی توست، اما او را آزار مده».[3] صفوان بن یحیی نقل می‌کند که به امام رضا(ع) عرض کردم که یکی از پیروان شما از من خواهش کرد که پرسشی – که خودش از مطرح کردن آن خجالت می‌کشید - از شما داشته باشم. امام فرمود: چه پرسشی؟! گفتم: آیا مرد می‌تواند از پشت با همسرش نزدیکی کند؟ ایشان فرمود: اگر خواست، بله! دوباره پرسیدم: آیا شما هم این کار را می‌کنید؟! فرمود: نه! ما این کار را نمی‌کنیم.[4] اما در منابع اهل سنت،‌ روایاتی وجود دارد که این کار را حرام دانسته و کسی که مرتکب این عمل شود، مورد لعن قرار گرفته است[5] که شاید آن روایات نیز ناظر به موردی باشد که رضایت همسر به دست نیامده است. [1] . «عَنْ سَدِیرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ(ع) یَقُولُ قَالَ رَسُولُ‏ اللَّهِ مَحَاشُ النِّسَاءِ عَلَی أُمَّتِی حَرَامٌ»؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن، الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، ج 3، ص 244، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1390ق؛ شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج 20، ص 143، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق. [2] . وسائل الشیعه، ج 20، ص 141. [3] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 1، ص 23، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. [4] . کافی، ج 5، ص 540. [5] . «لَعَنَ اللَّهُ الَّذِینَ یَأْتُونَ النِّسَاءَ فِی مَحَاشِّهِنَّ»؛ طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الاوسط، ج 2، ص 263، قاهره، دارالحرمین؛ «مَلْعُونٌ مَنْ أَتَی امْرَأَتَهُ فِی دُبُرِهَا»؛ ابی داود سجستانی، سلیمان بن اشعث، ج 2، ص 249، بیروت، المکتبه العصریه.
در منابع شیعه دو روایت وجود دارد که ائمه اطهار(ع) از پیامبر گرامی اسلام(ص) نقل کردهاند که ایشان، از دخول در مقعد همسر نهی کرده و آنرا حرام دانسته است. مانند روایت زیر:
امام باقر(ع) به نقل از پیامبر خدا(ص) فرمود: «پشت زنان، بر [مردان] امت من حرام است».[1]
اما بیشتر علمای شیعه، این کار را حرام ندانستهاند و این روایات را توجیه کردهاند. برخی، حرام را به معنای کراهت گرفتهاند و برخی دیگر نیز آنرا حمل به تقیه کردهاند؛ زیرا بیشتر اهل سنت، این عمل را حرام میدانند. همچنین احتمال نسخ این حکم نیز داده شده است؛[2] یعنی این کار در ابتدا حرام بوده ولی بعد، حرمت آن برداشته شده است.
علت اینکه علمای شیعه، حکم به کراهت دادهاند، وجود روایاتی است که در صورت رضایت زن، جواز – اما با کراهت - از آن برداشت میشود.
امام صادق(ع) در جواب شخصی که این سؤال را پرسیده بود، فرمود: «همسرت وسیله لذت جنسی توست، اما او را آزار مده».[3]
صفوان بن یحیی نقل میکند که به امام رضا(ع) عرض کردم که یکی از پیروان شما از من خواهش کرد که پرسشی – که خودش از مطرح کردن آن خجالت میکشید - از شما داشته باشم. امام فرمود: چه پرسشی؟! گفتم: آیا مرد میتواند از پشت با همسرش نزدیکی کند؟ ایشان فرمود: اگر خواست، بله! دوباره پرسیدم: آیا شما هم این کار را میکنید؟! فرمود: نه! ما این کار را نمیکنیم.[4]
اما در منابع اهل سنت، روایاتی وجود دارد که این کار را حرام دانسته و کسی که مرتکب این عمل شود، مورد لعن قرار گرفته است[5] که شاید آن روایات نیز ناظر به موردی باشد که رضایت همسر به دست نیامده است. [1] . «عَنْ سَدِیرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ(ع) یَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ مَحَاشُ النِّسَاءِ عَلَی أُمَّتِی حَرَامٌ»؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن، الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، ج 3، ص 244، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1390ق؛ شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج 20، ص 143، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق. [2] . وسائل الشیعه، ج 20، ص 141. [3] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 1، ص 23، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. [4] . کافی، ج 5، ص 540. [5] . «لَعَنَ اللَّهُ الَّذِینَ یَأْتُونَ النِّسَاءَ فِی مَحَاشِّهِنَّ»؛ طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الاوسط، ج 2، ص 263، قاهره، دارالحرمین؛ «مَلْعُونٌ مَنْ أَتَی امْرَأَتَهُ فِی دُبُرِهَا»؛ ابی داود سجستانی، سلیمان بن اشعث، ج 2، ص 249، بیروت، المکتبه العصریه.
- [سایر] چرا پیامبر اسلام(ص) فرزندخواندگی را منع نموده است؟
- [سایر] رسول خدا(ص) زمانی که یگانه همسر ایشان حضرت خدیجه(س) بودند چند کنیز داشتند؟
- [سایر] چرا زنان پیامبر اسلام (ص ) بعد از وفات پیامبر اکرم(ص ), نمی توانستند ازدواج کنند؟
- [سایر] با توجه به روایات زیر، معنای اختیال چیست؟ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَی بْنِ الْمُتَوَکلِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یحْیی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُوسَی بْنِ عُمَرَ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) مَنْ مَشَی علی الْأَرْضِ اخْتِیالًا لَعَنَتْهُ الْأَرْضُ وَ مَنْ تَحْتَهَا وَ مَنْ فَوْقَهَا. عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَیلٌ لِمَنْ یخْتَالُ فِی الْأَرْضِ یعَانِدُ جَبَّارَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ.
- [سایر] بهترین جملهای که محمد رسول الله(ص) به انسان فرمود، چیست؟
- [سایر] محمد بن عبدالوهاب چه توهینی به قبر مطهر رسول خدا ص کرد؟
- [سایر] آیا همسر پیامبر اسلام(ص) ام حبیبه دختر همان ابوسفیان است؟
- [سایر] در آخرت کدام یک از زنان بهشتی همسر حضرت محمد (ص) خواهند شد؟
- [سایر] آیا پیامبر اکرم(ص) و حضرت علی(ع) در اذان و اقامه شان ذکر اشهد ان محمد رسول الله و اشهد ان علیا ولی الله را می گفتند؟
- [سایر] دیدگاه روایات پیرامون تکریم پیامبر اکرم(ص) چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید : یا مُحسنُ قداتاکَ المسیءُ و قد امَرتَ المحسنَ ان یتجاوَز عنِ المسی ءِ انتَ المحسنُ و انا المُسی ءُ بحقّ محمّدٍ و آلِ محّمدٍ صل عَلی محّمدِ و ال محّمدِ و تجاوَز عن قبیحِ ما تعلمُ منّی .یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بندة گنهکار به در خانة تو آمده و تو امر کرده ای که نییکوکار از گنهکار بگذرد ، تو نیکو کاری و من گناهکار بحقّ محّمدٍ و آل محّمدٍ صلی اللهُ علیه و آله و سّلم .رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیها یی که می دانی از من سر زده . بگذر .
- [امام خمینی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: "یا محسن قد اتاک المسیی ء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیی ء انت المحسن و انا المسیی ء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان می کنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِیَیءُ وَقَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَاَناَ المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد صَلِّ عَلَی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد تو نیکوکاری و من گنهکار به حق محمد و آل محمد(صلی الله علیه وآله) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدی هائی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله خوئی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:" یا محسن قد اتاک المسییء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن و انا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ المُسیءُ وقَدْ أَمَرْتَ المُحْسِنَ أَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ، أَنْتَ المُحْسِنُ وأَنا المُسِیءُ، بحقِّ مُحمَّدٍ و آل محمّد صَلِّ علی مُحمَّدٍ و آلِ مُحمَّدٍ وتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سرزده بگذر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام به قصد رجاء این دعا را بخوانند: (یا محْسن قدْ اتاک الْمسیء و قدْ أمرْت الْمحْسن انْ یتجاوز عن الْمسیئ انت الْمحْسن و أنا الْمسیئ بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوزْ عنْ قبیح ما تعْلم منی. یعنی: (ای خدای نیکوکار! بنده گنهکارت به در خانه تو آمده است تو امر کرده ای که نکوکار از گنهکار بگذرد،تو نیکو کاری و من گنهکارم، به حق محمد و آل محمد رحمتت را بر محمد و آل محمد بفرست و از کارهای زشتی که می دانی از من سرزده بگذر!)
- [آیت الله سیستانی] خوب است قبل از تکبیرة الاحرام به قصد رجأ بگوید : (یا مُحْسِنُ قَدْ اَتاکَ المُسِیءُ ، وَقَدْ اَمَرْتَ الُمحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ ، اَنْتَ الُمحْسِنُ وَاَنَا المُسِیءُ ، بِحَقّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ ، وَتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی : ای خدائی که به بندگان احسان میکنی ، بنده گنهکار به درِ خانه تو آمده ، و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد ، تو نیکوکاری و من گناهکار ، بحق محمّد و آل محمّد ، رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست ، و از بدیهائی که میدانی از من سر زده بگذر .
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است بعد از تکبیرْ الاحرام بگوید: )یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ المُسِئُ وَقَدْ أمَرْتَ المُحْسِنَ أنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِئ أنْتَ المُحْسِنُ وَأنَا المُسِئُ بِحَقِّ مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً صَلِّ عَلَی مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً وَتَجاوَز عَنْ قَبیحِ ماتَعْلَمُ مِنّی(، یعنیای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار بدر خانه تو آمده وتو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، بحقّ محمّد وآل محمّد رحمت خود را بر محمّد وآل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:(یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِییءُ وَ قَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَ اَنا المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَجاوَز عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی)؛یعنی؛ ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بندهی گنهکار به در خانهی تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گنهکار، به حق محمّد و آل محمّد / رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است بعد از تکبیرةالاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ الْمُسیءُ وَقَدْ أمَرْتَ الْمُحْسِنَ أنْ یَتَجَاوَزَ عَنِ الْمُسیءِ، أنْتَ الْمُحْسِنُ وَأنَا الْمُسیءُ، بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی: (ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حقّ محمّد و آل محمّد صلیاللهعلیهوآلهوسلم رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده درگذر.)