الف- امام صادق(ع) فرمودند: (اِذا ذُکر النبی فَاکَثروا الصلاة علیه فَاِنه مَن صَلّی علی النبی صَلاة واحدة صَلی الله علیه ألف صَلاة فی ألف صَف مِن الملائکة و لَم بَیق شیء مِما خلق الله اِلا صلّی عَلی ذلک العبد لِصلاة الله علیه و صَلاة مَلائکة ولا یَرغب عَن هذا الاّ جاهل مغرور قَد بَریء الله مِنه و رسوله؛ (بحار91/57) هنگامی که نام پیامبر برده می‌شود، بر آن حضرت زیاد صلوات بفرستید، زیرا اگر کسی بر رسول خدا صلوات بفرستد، خدای سبحان با هزار صف از فرشتگان بر او صلوات می‌فرستد (تعداد فرشتگان هر صف را خدا می‌داند، زیرا سراسر عالم هستی سپاه حقّند: (ولِله جنُود السموات و الأرض) فتح/7 و اگر خدای سبحان و فرشتگان الهی بر بنده‌ای صلوات بفرستند، تمامی نظام هستی بر او صلوات می‌فرستد و اگر کسی از این فضیلت روی گردان شود، جاهل و فریب خورده است و خداوند و رسولش و اهل بیت او از وی بیزارند). ب- امام صادق(ع) در حدیثی دیگر، از رسول اکرم(ص) نقل می‌کند: (قال رسول الله: مَن ذُکرت عِنده فنسی أن یُصلّی عَلیّ، خطّأ الله به طریق الجنّة ؛(بحار17/31) اگر نام من (رسول اکرم(ٌص( نزد کسی برده شد و او صلوات بر من را فراموش کرد، راه بهشت را اشتباه می‌کند)؛ مگر این که نسیان او بر اثر سهل انگاری نباشد، زیرا چنین نسیانی از حوزه تکلیف بیرون است. البته کسی که راه بهشت را گم کرده، ممکن است پس از تحمل رنجها و دشواریهای فراوان آن را پیدا کند، نه آن تا ابد از آن که محروم باشد. ج- در حدیثی که حاکی از تجلیل و تعظیم صحابه نسبت به ساحت رسول اکرم(ص) است، چنین آمده است: هرگاه رسول خدا وضو می‌گرفت، صحابه برای تبرک جستن به باقیمانده آب وضوی آن حضرت که از دستانش می‌ریخت ازدحام کرده، از یکدیگر سبقت می‌گرفتند: (... و اذا تَوضّأ ثاروا یَقتَتِلون عَلی وضُوئه)؛ (بحار20/330) . نظیر چنین تکریمی، درباره امیرالمؤمنین علی (ع) نیز نقل شده است. و: اَنَس نیز می‌گوید: رسول خدا(ص) را در حال اصلاح موی مبارک سرش دیدم که اصحاب گرد او طواف می‌کردند و هر تار مویی که بر زمین می‌افتاد، به عنوان تبرک می‌گرفتند.(بحار17/32). ز: در حدیث دیگری مغیره می‌گوید: (کان أصحاب رسول الله(ص) یَقرعون بابه بالأضافیر) حجرات/4، آن انسانهایی که از پشت در حجره رسول گرامی(ص) فریاد می‌زدند و آن حضرت را به اسم می‌خواندند: (اِن الَذین یُنادولک مِن وَراء الحجرات اکثرهم لا یعقلون) حجرات/4، چنان تربیت و خوی درندگی آنان بر اثر تربیت قرآن و پیامبر، تبدیل به فرشته منشی شد که هنگام ورود به محضر پیامبر، در می‌زدند اما نه با کوبه در بلکه با ناخن دستانشان.1 پی نوشت: 1. آیت الله جوادی آمل،تفسیر موضوعی قرآن کریم ج 9 (سیرة رسول اکرم در قرآن) منبع: www.payambarazam.ir
الف- امام صادق(ع) فرمودند:
(اِذا ذُکر النبی فَاکَثروا الصلاة علیه فَاِنه مَن صَلّی علی النبی صَلاة واحدة صَلی الله علیه ألف صَلاة فی ألف صَف مِن الملائکة و لَم بَیق شیء مِما خلق الله اِلا صلّی عَلی ذلک العبد لِصلاة الله علیه و صَلاة مَلائکة ولا یَرغب عَن هذا الاّ جاهل مغرور قَد بَریء الله مِنه و رسوله؛ (بحار91/57) هنگامی که نام پیامبر برده میشود، بر آن حضرت زیاد صلوات بفرستید، زیرا اگر کسی بر رسول خدا صلوات بفرستد، خدای سبحان با هزار صف از فرشتگان بر او صلوات میفرستد (تعداد فرشتگان هر صف را خدا میداند، زیرا سراسر عالم هستی سپاه حقّند: (ولِله جنُود السموات و الأرض) فتح/7 و اگر خدای سبحان و فرشتگان الهی بر بندهای صلوات بفرستند، تمامی نظام هستی بر او صلوات میفرستد و اگر کسی از این فضیلت روی گردان شود، جاهل و فریب خورده است و خداوند و رسولش و اهل بیت او از وی بیزارند).
ب- امام صادق(ع) در حدیثی دیگر، از رسول اکرم(ص) نقل میکند:
(قال رسول الله: مَن ذُکرت عِنده فنسی أن یُصلّی عَلیّ، خطّأ الله به طریق الجنّة ؛(بحار17/31) اگر نام من (رسول اکرم(ٌص( نزد کسی برده شد و او صلوات بر من را فراموش کرد، راه بهشت را اشتباه میکند)؛ مگر این که نسیان او بر اثر سهل انگاری نباشد، زیرا چنین نسیانی از حوزه تکلیف بیرون است. البته کسی که راه بهشت را گم کرده، ممکن است پس از تحمل رنجها و دشواریهای فراوان آن را پیدا کند، نه آن تا ابد از آن که محروم باشد.
ج- در حدیثی که حاکی از تجلیل و تعظیم صحابه نسبت به ساحت رسول اکرم(ص) است، چنین آمده است: هرگاه رسول خدا وضو میگرفت، صحابه برای تبرک جستن به باقیمانده آب وضوی آن حضرت که از دستانش میریخت ازدحام کرده، از یکدیگر سبقت میگرفتند:
(... و اذا تَوضّأ ثاروا یَقتَتِلون عَلی وضُوئه)؛ (بحار20/330) . نظیر چنین تکریمی، درباره امیرالمؤمنین علی (ع) نیز نقل شده است.
و: اَنَس نیز میگوید: رسول خدا(ص) را در حال اصلاح موی مبارک سرش دیدم که اصحاب گرد او طواف میکردند و هر تار مویی که بر زمین میافتاد، به عنوان تبرک میگرفتند.(بحار17/32).
ز: در حدیث دیگری مغیره میگوید: (کان أصحاب رسول الله(ص) یَقرعون بابه بالأضافیر) حجرات/4، آن انسانهایی که از پشت در حجره رسول گرامی(ص) فریاد میزدند و آن حضرت را به اسم میخواندند: (اِن الَذین یُنادولک مِن وَراء الحجرات اکثرهم لا یعقلون) حجرات/4، چنان تربیت و خوی درندگی آنان بر اثر تربیت قرآن و پیامبر، تبدیل به فرشته منشی شد که هنگام ورود به محضر پیامبر، در میزدند اما نه با کوبه در بلکه با ناخن دستانشان.1
پی نوشت:
1. آیت الله جوادی آمل،تفسیر موضوعی قرآن کریم ج 9 (سیرة رسول اکرم در قرآن)
منبع: www.payambarazam.ir
- [سایر] دیدگاه قرآن در سوره ضحی پیرامون دوران کودکی حضرت محمّد (ص) چیست؟
- [سایر] خداوند برای تکریم رسول اکرم(ص) در قرآن کریم چه آداب و معارفی را تبیین میکند؟
- [سایر] خداوند برای تکریم رسول اکرم(ص) در قرآن کریم چه آداب و معارفی را تبیین میکند؟
- [سایر] دیدگاه پیامبراکرم(ص) نسبت به یاری امام حسین(ع) چیست؟
- [سایر] قرآن در دیدگاه پیامبر اکرم(ص) و حضرت زهرا(س) چگونه توصیف شده است؟
- [سایر] چرا زنان پیامبر اسلام (ص ) بعد از وفات پیامبر اکرم(ص ), نمی توانستند ازدواج کنند؟
- [سایر] با توجه به روایات زیر، معنای اختیال چیست؟ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَی بْنِ الْمُتَوَکلِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یحْیی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُوسَی بْنِ عُمَرَ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) مَنْ مَشَی علی الْأَرْضِ اخْتِیالًا لَعَنَتْهُ الْأَرْضُ وَ مَنْ تَحْتَهَا وَ مَنْ فَوْقَهَا. عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَیلٌ لِمَنْ یخْتَالُ فِی الْأَرْضِ یعَانِدُ جَبَّارَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ.
- [سایر] تأثیر متقابل عبودیت و یاد معاد از دیدگاه پیامبر اکرم(ص) چگونه است؟
- [سایر] نظر و دیدگاه حضرت علی(ع) درباره جانشین پیامبراکرم(ص) چه بوده است؟
- [سایر] دیدگاه پیامبر اسلام(ص) راجع به محبّت و دوستی علی (ع) چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید : یا مُحسنُ قداتاکَ المسیءُ و قد امَرتَ المحسنَ ان یتجاوَز عنِ المسی ءِ انتَ المحسنُ و انا المُسی ءُ بحقّ محمّدٍ و آلِ محّمدٍ صل عَلی محّمدِ و ال محّمدِ و تجاوَز عن قبیحِ ما تعلمُ منّی .یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بندة گنهکار به در خانة تو آمده و تو امر کرده ای که نییکوکار از گنهکار بگذرد ، تو نیکو کاری و من گناهکار بحقّ محّمدٍ و آل محّمدٍ صلی اللهُ علیه و آله و سّلم .رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیها یی که می دانی از من سر زده . بگذر .
- [امام خمینی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: "یا محسن قد اتاک المسیی ء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیی ء انت المحسن و انا المسیی ء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان می کنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِیَیءُ وَقَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَاَناَ المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد صَلِّ عَلَی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد تو نیکوکاری و من گنهکار به حق محمد و آل محمد(صلی الله علیه وآله) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدی هائی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله خوئی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:" یا محسن قد اتاک المسییء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن و انا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ المُسیءُ وقَدْ أَمَرْتَ المُحْسِنَ أَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ، أَنْتَ المُحْسِنُ وأَنا المُسِیءُ، بحقِّ مُحمَّدٍ و آل محمّد صَلِّ علی مُحمَّدٍ و آلِ مُحمَّدٍ وتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سرزده بگذر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام به قصد رجاء این دعا را بخوانند: (یا محْسن قدْ اتاک الْمسیء و قدْ أمرْت الْمحْسن انْ یتجاوز عن الْمسیئ انت الْمحْسن و أنا الْمسیئ بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوزْ عنْ قبیح ما تعْلم منی. یعنی: (ای خدای نیکوکار! بنده گنهکارت به در خانه تو آمده است تو امر کرده ای که نکوکار از گنهکار بگذرد،تو نیکو کاری و من گنهکارم، به حق محمد و آل محمد رحمتت را بر محمد و آل محمد بفرست و از کارهای زشتی که می دانی از من سرزده بگذر!)
- [آیت الله سیستانی] خوب است قبل از تکبیرة الاحرام به قصد رجأ بگوید : (یا مُحْسِنُ قَدْ اَتاکَ المُسِیءُ ، وَقَدْ اَمَرْتَ الُمحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ ، اَنْتَ الُمحْسِنُ وَاَنَا المُسِیءُ ، بِحَقّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ ، وَتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی : ای خدائی که به بندگان احسان میکنی ، بنده گنهکار به درِ خانه تو آمده ، و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد ، تو نیکوکاری و من گناهکار ، بحق محمّد و آل محمّد ، رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست ، و از بدیهائی که میدانی از من سر زده بگذر .
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است بعد از تکبیرْ الاحرام بگوید: )یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ المُسِئُ وَقَدْ أمَرْتَ المُحْسِنَ أنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِئ أنْتَ المُحْسِنُ وَأنَا المُسِئُ بِحَقِّ مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً صَلِّ عَلَی مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً وَتَجاوَز عَنْ قَبیحِ ماتَعْلَمُ مِنّی(، یعنیای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار بدر خانه تو آمده وتو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، بحقّ محمّد وآل محمّد رحمت خود را بر محمّد وآل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:(یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِییءُ وَ قَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَ اَنا المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَجاوَز عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی)؛یعنی؛ ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بندهی گنهکار به در خانهی تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گنهکار، به حق محمّد و آل محمّد / رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است بعد از تکبیرةالاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ الْمُسیءُ وَقَدْ أمَرْتَ الْمُحْسِنَ أنْ یَتَجَاوَزَ عَنِ الْمُسیءِ، أنْتَ الْمُحْسِنُ وَأنَا الْمُسیءُ، بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی: (ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حقّ محمّد و آل محمّد صلیاللهعلیهوآلهوسلم رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده درگذر.)