موضوع مورد پرسش در روایتی بدان پرداخته شده است: «حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ اِسْمَاعِیلَ عَنْ اَحْمَدَ بْنِ النَّضْرِ عَنِ الْحُسَیْنِ‏ بْنِ اَبِی الْعَلَاءِ قَالَ: قُلْتُ لِاَبِی عَبْدِ الله تُتْرَکُ الْاَرْضُ بِغَیْرِ اِمَامٍ قَالَ لَا فَقُلْنَا لَهُ تَکُونُ الْاَرْضُ وَ فِیهَا اِمَامَانِ قَالَ لَا اِلَّا اِمَامٌ صَامِتٌ‏ لَا یَتَکَلَّمُ وَ یَتَکَلَّمُ الَّذِی قَبْلَهُ».[1] راوی ‌می‌گوید از امام صادق(ع) پرسیدم: آیا زمین بدون امام وانهاده می‌شود؟ فرمود: خیر. گفتم: آیا ممکن است که در یک زمان دو امام حضور داشته باشند؟ فرمود: خیر، مگر آن‌که یکی از آن‌دو خاموش باشد(یعنی خود را رهبر جامعه معرفی نکرده و از این مقام به ایراد سخن نمی‌پردازد). به عنوان نمونه، در مورد امام حسن(ع) و امام حسین(ع) چنین است که امام حسین(ع) در عین این‌که امام است، اما در خدمت امام زمان قبل از خود می‌باشد، و گفتار یا رفتاری بر خلاف نظر امام حسن(ع) ابراز نمی‌کند و همین طور دیگر امامان که در حضور پدرانشان، جنبه‌های اجرایی امامت را بر عهده نمی‌گرفتند. [1] . صفار، محمد بن حسن‏، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد(ص)، محقق، مصحح، کوچه باغی، محسن بن عباسعلی‏، ج ‏1، ص 486، قم، مکتبه آیه الله المرعشی النجفی‏، چاپ دوم، 1404ق.
آیا امکان دارد دو امام معصوم به طور همزمان وجود داشته باشند؟! اینکه گفته میشود امام حسن امام ناطق و امام حسین امام صامت است را توضیح دهید. آیا این چنین حرفی صحیح است یا خیر؟
موضوع مورد پرسش در روایتی بدان پرداخته شده است:
«حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ اِسْمَاعِیلَ عَنْ اَحْمَدَ بْنِ النَّضْرِ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ اَبِی الْعَلَاءِ قَالَ: قُلْتُ لِاَبِی عَبْدِ الله تُتْرَکُ الْاَرْضُ بِغَیْرِ اِمَامٍ قَالَ لَا فَقُلْنَا لَهُ تَکُونُ الْاَرْضُ وَ فِیهَا اِمَامَانِ قَالَ لَا اِلَّا اِمَامٌ صَامِتٌ لَا یَتَکَلَّمُ وَ یَتَکَلَّمُ الَّذِی قَبْلَهُ».[1]
راوی میگوید از امام صادق(ع) پرسیدم: آیا زمین بدون امام وانهاده میشود؟ فرمود: خیر. گفتم: آیا ممکن است که در یک زمان دو امام حضور داشته باشند؟ فرمود: خیر، مگر آنکه یکی از آندو خاموش باشد(یعنی خود را رهبر جامعه معرفی نکرده و از این مقام به ایراد سخن نمیپردازد).
به عنوان نمونه، در مورد امام حسن(ع) و امام حسین(ع) چنین است که امام حسین(ع) در عین اینکه امام است، اما در خدمت امام زمان قبل از خود میباشد، و گفتار یا رفتاری بر خلاف نظر امام حسن(ع) ابراز نمیکند و همین طور دیگر امامان که در حضور پدرانشان، جنبههای اجرایی امامت را بر عهده نمیگرفتند. [1] . صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد(ص)، محقق، مصحح، کوچه باغی، محسن بن عباسعلی، ج 1، ص 486، قم، مکتبه آیه الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، 1404ق.
- [سایر] آیا این که امام حسن و امام حسین (ع) در یک زمان بودند و امام حسن ابتدا امام شده، دلیل بهتر بودن امام حسن است؟ در مورد امام علی (ع) چطور؟ آیا حدیث معتبری در مورد بهتر بودن امامی از امام دیگر وجود دارد؟ لطفاً در مورد ارجحیت وجودی امامان نیز توضیح دهید و آیا تفاوت امامان همان ارجحیت وجودی ایشان است؟
- [سایر] چرا دنباله امامان بعد از امام حسین(علیه السلام) از فرزندان و خاندان امام حسن(علیه السلام) شروع نشده است؟
- [سایر] علت این که در زمان حضرت علی و امام حسن و امام حسین (ع) موضوع عصمت و امامت مانند دوران امام صادق (ع) بحث نشد چیست؟ و در حقیقت چرا در ادبیات اعراب زمان امام علی و فرزندانشان به موضوع تبعیت از امام معصوم که الآن در تشیع رایج است برخورد نمی کنیم؟
- [سایر] چرا امام حسن صلح کرد و امام حسین، قیام؟
- [سایر] چرا معاویه، امام حسن(ع) را مسموم کرد؟ با اینکه امام حسن با او صلح کرده بود، ضرورتی نداشت او را مسموم نماید.
- [سایر] چرا فرزندان امام حسن مجتبی (ع) مانند قاسم و عبد الله کوچک تر از فرزندان امام حسین (ع) مانند امام سجاد (ع) و علی اکبر هستند، با وجود آن که امام مجتبی بزرگ تر از امام حسین (ع) می باشند؟
- [سایر] با توجه به اینکه امامان مانند امام حسن (ع) و امام سجاد (ع) شبانه انقاق می کردند منابع مالی آنها از کجا تامین میشد؟
- [سایر] در روایت آمده است که امام حسن و امام حسین(ع) شش ماه با هم فاصله دارند! لطفاً توضیح دهید که چگونه چنین چیزی امکان دارد؟
- [سایر] نقش امام حسین در لشکر امام حسن چه بود؟ آیا ایشان مخالف صلح با معاویه بودند؟
- [سایر] نقش شاگردان امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام در تثبیت و استقرار تشیع در قرن اول هجری را بیان کنید؟
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام)مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله عَلَیْهِ السَّلَام مشّرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطهی عذری نتواند آن امام را زیارت کند، چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه نذر کند به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت امام حسین(علیه السلام) مشرف شود، اگر به زیارت امام دیگری برود کافی نیست و هرگاه به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلا به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام) مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر بواسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] نماز در حرم امامان(علیهم السلام) مستحب است و نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) برابر دویست هزار نماز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نماز در حرم امامان(علیهم السلام) مستحب است، بلکه در حدیث آمده نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) برابر با دویست هزار نماز است.
- [آیت الله نوری همدانی] نماز در حرم امامان (علیهم السلام ) مستحب ، بلکه بهتر از مسجد است و نماز در حرم مطهر حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام ) برابر دویست هزار نماز است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز در حرم امامان(علیهم السلام) مستحب بلکه بهتر از مسجد است. و نماز در حرم مطهّر حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) برابر دویست هزار نماز است.
- [امام خمینی] نماز در حرم امامان علیهم السلام مستحب، بلکه بهتر از مسجد است و نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام برابر دویست هزار نماز است.