آیا از معنای برخی روایات این شبهه به ذهن نمی‌رسد که در فضائل امام علی(ع) اغراق شده است؟ مثلاً در روایتی داریم ضربه شمشیر امیرالمؤمنین(ع) در جنگ خندق افضل از عبادت جن و انس است! اگر این روایت صحیح باشد، مستلزم این است که ضربه امام علی(ع) از اعمال و عبادات خود پیامبر اسلام(ص) هم افضل باشد!

به نقل شیعه و اهل سنت، پیامبر اسلام(ص) در ارتباط با فضایل و مجاهدت‌های علی(ع) می‌فرماید: «لَضَرْبَةُ عَلِیٍّ یَوْمَ الْخَنْدَقِ أَفْضَلُ مِنْ عِبَادَةِ الثَّقَلَیْن‏»؛[1] کار علی در جنگ خندق(کشتن عمرو بن عبد ودّ) برتر از عبادت جن و انس است.
شاید از این روایت، نوعی اغراق برداشت شود، اما باید دانست که روایاتی مشابه که فضیلتی برتر از تمام جهانیان را برای فردی اعلام می‌کند حتی در مورد صحابی نامداری مانند ابوذر نیز آمده است.
بدیهی است که چنین مواردی انصراف به فضیلت بر اعمال افراد عادی دارد و نه اعمال پیامبران و امامان!
در همین راستا روایت مشهوری در ارتباط با راست‌گو بودن ابوذر می‌گوید: «آسمان سایه نینداخته و زمین بر خود حمل نکرده گوینده‌ای راست‌گوتر و نیک‌تر از ابوذر».[2]
این روایت تا حدی شخصیت ابوذر را بالا می‌برد که برای برخی از شیعیان این شبهه پدید آمده بود که آیا ابوذر از اهل بیت(ع) نیز برتر بود؟!
یکی از شیعیان این اشکال را با امام صادق(ع) این‌‌گونه مطرح ساخت:
آیا پیامبر خدا(ص) در حقّ ابوذر چنین نفرمود: «آسمان بر کسی سایه نیفکنده و زمین بر خود حمل نکرده، کسی را که راست‌گوتر از ابوذر باشد؟»
امام فرمود: «آری»
 وی پرسید: «پس پیامبر خدا(ص)، امام علی، حسن و حسین(ع) در این میان چه جایگاهی خواهند داشت؟!»
امام در پاسخ فرمود: «یک سال چند ماه است؟!»
گفته شد: «دوازده ماه!»
امام(ع) فرمود: «چند ماه از آنها، ماه حرام شمرده شده است؟»
پاسخ داده شد: «چهار ماه»
امام فرمود: «آیا ماه رمضان هم جزو آنها است؟!» که پاسخ منفی داده شد.
امام صادق(ع) فرمود: «بیقین در ماه رمضان شبی هست که برتر از هزار ماه است، و ما خاندانی هستیم که هیچ فردی با ما سنجیده نمی‌شود!».[3]
بدین ترتیب، شبهه آن فرد شیعی برطرف شد.
در فضایل و مجاهدت‌های امام علی(ع) در ارشاد مفید آمده است: ربیعه سعدی به ملاقات حذیفه یمان رفت و گفت ای بنده خدا ما همواره از علی(ع) و فضایل او در محافل و مجالس یاد می‌کنیم. مردم بصره می‌گویند شما در باره او افراط می‌کنید. آیا شما حدیثی در مورد عظمت و جایگاه او به خاطر دارید. حذیفه گفت: ای ربیعه، این چه پرسشی است که در باره علی(ع) از من می‌‏نمایی! سوگند به خدایی که جان من در دست او است، هر گاه همه اعمال یاران محمد(ص) از روزی که مبعوث به نبوت شده تا به امروز را در کفه ترازویی بگذارند و کار علی(ع) را در کفه دیگر آن، عمل آن‌حضرت بر تمام اعمال آنان برتری دارد. ربیعه که این منقبت امام را از علی(ع) شنید گفت: این منقبت قابل قبول نیست و دلیلی بر صحت آن وجود ندارد.
حذیفه گفت: ای احمق! چگونه این فضایل قابل تحمل نیست؟! کجا بودند عمر و ابو بکر و دیگر اصحاب پیامبر(ص) در روز خندق که عمرو بن عبد ودّ مبارز می‌‌طلبید و همه غیر از علی(ع) چون مرده بی‌جانی روح از کالبدشان خارج شده بود، او یک‌تنه به مبارزه وی رفت و به یاری خدا او را کشت. به حق خدایی که جان حذیفه در دست او است، پاداش کار علی(ع) در آن روز از اعمال پیروان محمد(ص) تا روز قیامت بیشتر است.[4]   [1] . سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج ‏1، ص 467، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1409ق؛ حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق، عطا، مصطفی عبد القادر، ج 3، ص 34، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1411ق. البته در المستدرک به جای «الثقلین»، «اعمال امتی الی یوم القیامة» آمده است. [2] . قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، تحقیق: موسوی جزایری، سید طیب، ج ‏1، ص 52، دار الکتاب، قم، چاپ چهارم، 1367ش. [3] . شیخ صدوق، معانی الاخبار، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ص 179، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق؛ ترجمه معانی الاخبار، مترجم: محمدی شاهرودی، عبد العلی، ج 1، ص 395 – 396، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، 1377ش. [4] . شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ‏1، ص 103، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.