شرح پرسش:
خداوند زوجه را محل مودت، آرامش و اطمینان خاطر و رازدار مرد معرفی می کند؛ (و من آیاته أن خلق لکم من أنفسکم أزواجاً لتسکنوا الیها و جعل بینکم مودّة و رحمة انّ فی ذلک لآیات لقوم یتفکرون). در حالی که در ازدواج موقت، زنان متعه ای هرگز مصداق این آیه قرار نمی گیرند و آرامشی در پشت صیغه وجود ندارد و تنها لذت محدود نیاز جنسی یا دیگر نیازهای مادی برای یک مدت محدود است.
پاسخ اجمالی:
آرامش به معنی طمأنینه و راحتی فکر در زندگی است. در ازدواج موقت نیز آرامش وجود دارد چون دو نفر برای برطرف کردن نیازهای جنسی و بالاتر از آن، برای دوری از گناه اقدام به ازدواج می نمایند، از این راه به آرامش می رسند یعنی فکر و روح خود را در زندگی به دور از پریشانی ها قرار می دهند تا بدین وسیله به هدفی بالاتر فکر نمایند و در راه صحیح که تقرب الی الله و تحصیل تقوا است قرار گیرند؛ هر چند مدت این آرامش کوتاه است.
پاسخ تفصیلی:
قرآن در این آیه هدف ازدواج را آرامش، مودت و رحمت قرار داده است.
آرامش به معنی طمأنینه و راحتی فکر در زندگی است و آن حقیقت مطلوبی است که اسلام آن را ستوده است و راه هایی برای رسیدن به آن تعیین کرده است. [1]
مودّت در لغت به معنای محبت و دوست داشتن است. درباره تفاوت مودّت با محبّت گفته شده است: محبّت در موردی بکار می رود که دوستی ناشی از میل طبیعی یا از حکمت و اندیشه باشد؛ امّا مودّت در جایی بکار می رود که دوست داشتن تنها از میل طبیعی و درون انسان ناشی شود . [2]
رحمت در لغت به معنای تجلّی دوستی و مهربانی است یعنی زمانی که دوستی، در عمل نمود پیدا کند و بر اساس خیر و مصلحت باشد، کلمه رحمت بکار می رود؛ به همین جهت گاه ممکن است رحمت در نوشاندن داروی تلخ به مریض تجلّی یابد. [3]
در هر صورت از نظر قرآن وجود همسران برای انسان ها مایه آرامش زندگی آنها است و یکی از مواهب بزرگ الهی محسوب می شود. این آرامش و سکونت ممکن است از نظر جسمی، فردی یا اجتماعی باشد. [4]
ازدواج دائم و متعه در این جهت مشترکند که هر دو ازدواج هستند و زن و مرد حق تمتع از یکدیگر را دارند؛ و متعه یک ازدواج رسمی است و کسانی که نیاز جنسی دارند و از لحاظ امکانات اقتصادی یا هر جهت دیگر امکان ازدواج دائم و تشکیل خانواده را ندارند می توانند از این راه استفاده نمایند؛ و خودشان را از ارتکاب گناه نجات دهند.
ما معتقدیم که اگر حقیقت و تمام احکام و لوازم و شرایط ازدواج موقت به درستی شناخته شود و هدف و منظور اسلام از وضع چنین قانونی در نظر گرفته شود و التزام و عمل به احکام و لوازم و شرایط آن را در کنار التزام و عمل به سایر دستورات اسلام قرار دهیم، مسلماً ازدواج موقت بهترین راه برای حفظ جامعه و افراد، از مضرات ناگواری هایی است که دامنگیر افراد می شود و منظور و مقصود شارع مقدس نیز همین است. [5]
اسلام به عنوان کامل ترین دین، ازدواج موقت را به جهت مشکلاتی که ممکن است برخی افراد در انجام ازدواج دائم داشته باشند، تشریع و تجویز نموده است که می تواند به صورت یک مسکّن موقت، مورد استفاده قرار گیرد. [6]
نتیجه: در ازدواج موقت نیز آرامش وجود دارد چون دو نفر برای برطرف کردن نیازهای جنسی و بالاتر از آن، برای دوری از گناه اقدام به ازدواج می نمایند، از این راه به آرامش می رسند یعنی فکر و روح خود را در زندگی به دور از پریشانی ها قرار می دهند تا بدین وسیله به هدفی بالاتر فکر نمایند و در راه صحیح که تقرب الی الله و تحصیل تقوا است قرار گیرند. [7] هر چند مدت این آرامش کوتاه است. [8]
پی نوشتها:
[1] . islamquest.net/fa/archive/question/1882.
[2] . التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج13، ص: 65.
[3] . التحقیق فی کلمات القرآن الکریم ، حسن مصطفوی ، ج 6 ، ص 92 ، بنگاه ترجمه و نشرکتاب، تهران ، 1360 .
[4] . تفسیر نمونه ، ج 16 ، ص 391 و 392 ، حضرت آیة الله ناصر مکارم شیرازی ، انتشارات دارالکتب الاسلامیه ، 1363.
[5] . islamquest.net/fa/archive/question/2083.
[6] . islamquest.net/fa/archive/question/353.
[7] . انتخاب همسر، ( با استفاده از صفحات اولیه این کتاب )، استاد ابراهیم امینی ، انتشارات امیرکبیر، چاپ چهاردهم ، 1386.
[8] . سایت پایگاه حوزه ، پرسش و پاسخ ، سؤال : آیا نکاح موقت اهداف ازدواج را تأمین می کند؟
منبع: www.islamquest.net
