پاسخ اجمالی: برای روشن شدن مطلب تذکر چند نکته ضروری به نظر می رسد: الف. زمان و مکان در اثبات و نفی احکام، ارتباط مستقیم دارند و این طور نیست که اگر حکمی در زمان، مکان و شرایط ویژه ای برای موضوعی ثابت شد، حتماً همان حکم در زمان، مکان و شرایط دیگری نیز برای آن موضوع ثابت شود. ب. اگر چه آخرت چهره باطنی همین دنیا است اما بین ظاهر و باطن فرق است و هر یک دارای احکام مجزایی هستند، این طور نیست که اگر چیزی در دنیا ثابت بود در آخرت نیز ثابت خواهد بود و یا اگر چیزی در دنیا وجود نداشت در آخرت نیز نخواهد بود. ب. شراب دنیایی با شراب آخرت گرچه در نام مشترک اند، امّا این اشتراک تنها لفظی است، اما در ماهیت و حقیقت 180 درجه با هم تفاوت دارند. ج. حرام عبارت است از چیزی که شارع مقدس آن را نهی کرده باشد و حلال عبارت است از چیزی که در مورد آن منعی از جانب شارع نرسیده باشد. د. خداوند ارتباط زن و مرد را به طور مطلق منع نکرده، بلکه ارتباطی که خارج از محدوده شرع باشد را منع و حرام نموده است. بنابراین با توجه به این نکات به نظر می رسد، مقایسه مسائل و احکام دنیا با عالم آخرت چندان درست نباشد. پاسخ تفصیلی: جواب این پرسش ضمن تذکر چند نکته روشن خواهد شد: 1. زمان و مکان در اثبات و نفی احکام، ارتباط مستقیم دارند و این طور نیست که اگر حکمی در زمان، مکان و شرایط ویژه ای برای موضوعی ثابت شد، حتماً همان حکم در زمان، مکان و شرایط دیگری نیز برای آن موضوع ثابت شود؛ به عنوان نمونه اگر حکم کردیم مسافر باید روزه اش را بخورد [1] معنایش این نیست که در وطن نیز باید بخورد. 2. اگر چه آخرت چهره باطنی همین دنیا است اما بین ظاهر و باطن فرق است و هر یک دارای احکام مجزایی هستند، این طور نیست که اگر چیزی در دنیا ثابت بود در آخرت نیز ثابت خواهد بود و یا اگر چیزی در دنیا وجود نداشت در آخرت نیز نخواهد بود. 3. شراب دنیایی با شراب آخرت گرچه در نام مشترک هستند، امّا این تنها اشتراک لفظی است که ماهیتاً 180 درجه با هم تفاوت دارند؛ زیرا شراب دنیایی رجس و پلید است [2] ، اما شراب بهشتی در دنیای واپسین پاک و طهور و از نعمت های الاهی به بندگان شایسته اش است [3] ، از این رو است که می بینیم پیامبر (ص) علی (ع) می فرماید: یا علی! کسی که شراب را برای غیر خدا ترک کند خداوند از شراب بهشتی که مهرشده به مُشک است به او می نوشاند، پس علی (ع) عرض کرد حتی اگر این ترک برای غیر خدا باشد؟ حضرت فرمود: آری به خدا سوگند، کسی که برای حفظ سلامتی خود شراب را ترک کند خداوند از او قدردانی نموده و جزای خیر به او می دهد. [4] 4. حرام عبارت است از چیزی که شارع مقدس از آن نهی کرده باشد و حلال عبارت است از چیزی که در مورد آن نهیی از جانب شارع نرسیده باشد [5] و خداوند ارتباط زن و مرد را به طور مطلق منع ننموده، بلکه خارج از محدوده شرع را منع و حرام نموده است [6] ، پس اگر در بهشت نیز در موردی ارتباط رن و مرد را خداوند اجازه داد این یعنی جواز و مشروع بودن این عمل، پس حرام نمی باشد. بنابراین با توجه به این نکات به نظر می رسد، مقایسه مسائل و احکام دنیا با عالم آخرت چندان درست نباشد. پی نوشتها: [1] با شرایطی که بیان شد. [2] مائده، 90، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، جز این نیست که شراب و قمار و بت‌ها، یا سنگ‌هایی که برای قربانی نصب شده و چوبه‌های قرعه، پلید و از عملیات شیطان است. پس دوری کنید از آنها، شاید که رستگار شوید. [3] انسان، 21، بر اندام بهشتیان لباس هایی است از حریر نازک سبز رنگ و از دیبای ضخیم، و با دستبندهایی از نقره تزیین شده‌اند، و پروردگارشان شراب طهور به آنها می ‌نوشاند. [4] آشتیانی، ‌ میرزا احمد، و شاگردان، ‌طرائف الحکم یا اندرزهای ممتاز، ‌ج ‌2، ص 189، ناشر: کتابخانه صدوق، تهران، چاپ سوم، 1362 ش‌. [5] منظور نهی تحریمی است. [6] مؤمنون، 5 و 6، و (مؤمنان) همان ها هستند که عورت خود را از حرام و نامحرم حفظ می‌ کنند، مگر از همسران و یا کنیزان خود که در مباشرت با این زنان ملامتی ندارند. منبع: www.islamquest.net
اگر خداوند خوردن شراب و ارتباط زن و مرد را ممنوع کرده، پس چرا ما از حوری و شراب بهشتی حرف می زنیم؟
پاسخ اجمالی:
برای روشن شدن مطلب تذکر چند نکته ضروری به نظر می رسد:
الف. زمان و مکان در اثبات و نفی احکام، ارتباط مستقیم دارند و این طور نیست که اگر حکمی در زمان، مکان و شرایط ویژه ای برای موضوعی ثابت شد، حتماً همان حکم در زمان، مکان و شرایط دیگری نیز برای آن موضوع ثابت شود.
ب. اگر چه آخرت چهره باطنی همین دنیا است اما بین ظاهر و باطن فرق است و هر یک دارای احکام مجزایی هستند، این طور نیست که اگر چیزی در دنیا ثابت بود در آخرت نیز ثابت خواهد بود و یا اگر چیزی در دنیا وجود نداشت در آخرت نیز نخواهد بود.
ب. شراب دنیایی با شراب آخرت گرچه در نام مشترک اند، امّا این اشتراک تنها لفظی است، اما در ماهیت و حقیقت 180 درجه با هم تفاوت دارند.
ج. حرام عبارت است از چیزی که شارع مقدس آن را نهی کرده باشد و حلال عبارت است از چیزی که در مورد آن منعی از جانب شارع نرسیده باشد.
د. خداوند ارتباط زن و مرد را به طور مطلق منع نکرده، بلکه ارتباطی که خارج از محدوده شرع باشد را منع و حرام نموده است.
بنابراین با توجه به این نکات به نظر می رسد، مقایسه مسائل و احکام دنیا با عالم آخرت چندان درست نباشد.
پاسخ تفصیلی:
جواب این پرسش ضمن تذکر چند نکته روشن خواهد شد:
1. زمان و مکان در اثبات و نفی احکام، ارتباط مستقیم دارند و این طور نیست که اگر حکمی در زمان، مکان و شرایط ویژه ای برای موضوعی ثابت شد، حتماً همان حکم در زمان، مکان و شرایط دیگری نیز برای آن موضوع ثابت شود؛ به عنوان نمونه اگر حکم کردیم مسافر باید روزه اش را بخورد [1] معنایش این نیست که در وطن نیز باید بخورد.
2. اگر چه آخرت چهره باطنی همین دنیا است اما بین ظاهر و باطن فرق است و هر یک دارای احکام مجزایی هستند، این طور نیست که اگر چیزی در دنیا ثابت بود در آخرت نیز ثابت خواهد بود و یا اگر چیزی در دنیا وجود نداشت در آخرت نیز نخواهد بود.
3. شراب دنیایی با شراب آخرت گرچه در نام مشترک هستند، امّا این تنها اشتراک لفظی است که ماهیتاً 180 درجه با هم تفاوت دارند؛ زیرا شراب دنیایی رجس و پلید است [2] ، اما شراب بهشتی در دنیای واپسین پاک و طهور و از نعمت های الاهی به بندگان شایسته اش است [3] ، از این رو است که می بینیم پیامبر (ص) علی (ع) می فرماید: یا علی! کسی که شراب را برای غیر خدا ترک کند خداوند از شراب بهشتی که مهرشده به مُشک است به او می نوشاند، پس علی (ع) عرض کرد حتی اگر این ترک برای غیر خدا باشد؟ حضرت فرمود: آری به خدا سوگند، کسی که برای حفظ سلامتی خود شراب را ترک کند خداوند از او قدردانی نموده و جزای خیر به او می دهد. [4]
4. حرام عبارت است از چیزی که شارع مقدس از آن نهی کرده باشد و حلال عبارت است از چیزی که در مورد آن نهیی از جانب شارع نرسیده باشد [5] و خداوند ارتباط زن و مرد را به طور مطلق منع ننموده، بلکه خارج از محدوده شرع را منع و حرام نموده است [6] ، پس اگر در بهشت نیز در موردی ارتباط رن و مرد را خداوند اجازه داد این یعنی جواز و مشروع بودن این عمل، پس حرام نمی باشد.
بنابراین با توجه به این نکات به نظر می رسد، مقایسه مسائل و احکام دنیا با عالم آخرت چندان درست نباشد.
پی نوشتها:
[1] با شرایطی که بیان شد.
[2] مائده، 90، ای کسانی که ایمان آوردهاید، جز این نیست که شراب و قمار و بتها، یا سنگهایی که برای قربانی نصب شده و چوبههای قرعه، پلید و از عملیات شیطان است. پس دوری کنید از آنها، شاید که رستگار شوید.
[3] انسان، 21، بر اندام بهشتیان لباس هایی است از حریر نازک سبز رنگ و از دیبای ضخیم، و با دستبندهایی از نقره تزیین شدهاند، و پروردگارشان شراب طهور به آنها می نوشاند.
[4] آشتیانی، میرزا احمد، و شاگردان، طرائف الحکم یا اندرزهای ممتاز، ج 2، ص 189، ناشر: کتابخانه صدوق، تهران، چاپ سوم، 1362 ش.
[5] منظور نهی تحریمی است.
[6] مؤمنون، 5 و 6، و (مؤمنان) همان ها هستند که عورت خود را از حرام و نامحرم حفظ می کنند، مگر از همسران و یا کنیزان خود که در مباشرت با این زنان ملامتی ندارند.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] می خواستم ببینم اگر خداوند خوردن شراب و ارتباط زن و مرد را ممنوع کرده، پس چرا ما در بهشت همه از حوری و دیگر امکانات حرف می زنیم.
- [سایر] حوریان بهشتی کیستند؟ آیا حوری مرد هم داریم؟
- [سایر] در بحث تغییر جنسیت، اگر مردی خود را به زن و یا زنی خود را به مرد تبدیل کند، در آخرت و در صورت بهشتی شدن او، به وی بر اساس اصل جنسیتش نعمتهایی؛ مثل حوری یا غلمان تعلق میگیرد و یا بر اساس جنسیت جدیدی که پس از مدتی در دنیا کسب کرده است؟
- [سایر] چرا اختلاط زن و مرد جز در موارد کم از نظر اسلام ممنوع شده است؟
- [سایر] در کدام سوره از قرآن از چهار زن بهشتی و چهار مرد جهنمی سخن گفته شده است؟ نام آنان چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] انتخاب یا استمرار شغلی که با ارتباط زن و مرد همراه است، چه حکمی دارد؟
- [سایر] با شعر منسوب به خیام تحت عنوان: (P}می خوردن من حق از ازل می دانست {E} گر من می نخورم علم خدا جهل بود{P) نتیجه این نیست که خیام اقرار به خوردن شراب جبرا کرده؟
- [سایر] آیا مرد میتواند زن خود را از ارتباط با خانوادهاش منع کند و از دیدار با آنها جلوگیری کند؟
- [سایر] علت تغییر احکام الهی در طول تاریخ چیست؟ و آیا اصلاً تغییری بوده است یا نه؟ به عنوان مثال؛ چرا در مسیحیت خوردن شراب حلال بوده، ولی بعد ممنوع شده است و آیا اصلاً خوردن آنرا خدا حلال شمرده و یا چون تا آن زمان حرام نکرده بوده، در این دین حلال بوده است؟ علم خداوند در وضع احکام که تغییر نکرده است، نیازهای بشر و به بیانی بایدها و نبایدهای زندگی بشر نیز تغییر نکرده است، پس تغییر و کم و زیاد شدن احکام به چه علت است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا با صرف ارائه عکسی که حضور دو مرد و دو زن را به صورت برهنه بودن سر زنان نشان میدهد، میتوان تلقّی ارتباط نا مشروع نمود؟
- [آیت الله سیستانی] اگر مرد پیش از آنکه زنی را برای خود عقد کند بگوید بواسطه شیر خوردن ، آن زن بر او حرام شده ، مثلاً بگوید شیر مادر او را خورده ، چنانچه تصدیق او ممکن باشد ، نمیتواند با آن زن ازدواج کند ، و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید ، عقد باطل است ، پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد ، یا نزدیکی کرده باشد ، ولی در وقت نزدیکی کردن زن بداند بر آن مرد حرام است ، مهر ندارد ، و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده ، مرد باید مهر او را به اندازه مهر زنهائی که مثل او هستند بدهد .
- [آیت الله سبحانی] اگر مرد پیش از آن که زنی را برای خود عقد کند، بگوید به واسطه شیر خوردن، آن زن بر او حرام شده: مثلاً بگوید شیر مادر او را خورده; چنانچه معلوم نباشد که دروغ می گوید نمی تواند با آن زن ازدواج کند. و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد، یا نزدیکی کرده باشد، ولی در وقت نزدیکی کردن، زن بداند بر آن مرد حرام است، مهر ندارد و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مهر او را مطابق زن هائی که مثل او هستند، بدهد.
- [آیت الله سبحانی] اگر مرد پیش از آن که زنی را برای خود عقد کند، بگوید به واسطه شیر خوردن، آن زن بر او حرام شده: مثلاً بگوید شیر مادر او را خورده; چنانچه معلوم نباشد که دروغ می گوید نمی تواند با آن زن ازدواج کند. و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد، یا نزدیکی کرده باشد، ولی در وقت نزدیکی کردن، زن بداند بر آن مرد حرام است، مهر ندارد و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مهر او را مطابق زن هائی که مثل او هستند، بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مرد پیش از آن که زنی را برای خود عقد کند، بگوید به واسطه شیر خوردن، آن زن بر او حرام شده، مثلاً بگوید که شیر مادر او را خورده، چنانچه تصدیق او ممکن باشد، نمیتواند با آن زن ازدواج کند و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است؛ پس اگر مرد با او آمیزش نکرده باشد یا آمیزش کرده باشد، ولی در وقت آمیزش کردن، زن بداند بر آن مرد حرام است، مهر ندارد و اگر بعد از آمیزش بفهمد که بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مهریّه او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مرد پیش از آنکه زنی را برای خود عقد کند ، بگوید به واسطة شیر خوردن ، آن زن براو حرام شده : مثلاً بگوید شیر مادر او را خورده ؛ چنانچه تصدیق او ممکن باشد ، نمی تواند با آن زن ازدواج کند و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید ، عقد باطل است پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد ، یا نزدیکی کرده باشد ، ولی در وقت نزدیکی کردن ، زن بداند بر آن مرد حرام است ، مهر ندارد و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده ، شوهر باید مهر او را مطابق زنهائی که مثل او هستند ، بدهد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر مرد پیش از آنکه زنی را برای خود عقد کند؛ بگوید به واسطه شیر خوردن آن زن بر او حرام شده؛ مثلا بگوید شیر مادر اورا خورده؛ چنانچه تصدیق او ممکن باشد؛ نمی تواند با آن زن ازدواج کند و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید؛ عقد باطل است؛ پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد یا نزدیکی کرده باشد ولی در وقت نزدیکی کردن؛ زن بداند بر آن مرد حرام است؛ مهر ندارد و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده؛ شوهر باید مهر او را مطابق زنهائی که مثل او هستند بدهد.
- [آیت الله خوئی] اگر مرد پیش از آن که زنی را برای خود عقد کند بگوید به واسط شیر خوردن آن زن بر او حرام شده، مثلًا بگوید شیر مادر او را خورده چنانچه تصدیق او ممکن باشد نمیتواند با آن زن ازدواج کند. و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد یا نزدیکی کرده باشد ولی در وقت نزدیکی کردن زن بداند بر آن مرد حرام است، مهر ندارد و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد.
- [امام خمینی] اگر مرد پیش از آن که زنی را برای خود عقد کند بگوید به واسطه شیر خوردن آن زن بر او حرام شده: مثلا بگوید شیر مادر او را خورده چنانچه تصدیق او ممکن باشد نمی تواند با آن زن ازدواج کند. و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف اورا قبول نماید عقد باطل است پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد یا نزدیکی کرده باشد ولی در وقت نزدیکی کردن زن بداند بر آن مرد حرام است، مهر ندارد و اگر بعداز نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد.
- [آیت الله بهجت] اگر مرد پیش از آنکه زنی را برای خود عقد کند، بگوید بهواسطه شیر خوردن، آن زن بر او حرام شده، مثلاً بگوید، شیر مادر او را خوردهام نمیتواند با آن زن ازدواج کند، و اگر بعد از عقد بگوید، و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است، پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد، یا نزدیکی کرده باشد، ولی در وقت نزدیکی کردن، زن بداند که بر آن مرد حرام است، مهر ندارد، و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند، بدهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مرد پیش از آن که زنی را برای خود عقد کند، بگوید به واسطه شیر خوردن آن زن بر او حرام شده، مثلاً بگوید شیر مادر او را خورده، چنانچه تصدیق او ممکن باشد، نمیتواند با آن زن ازدواج کند و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد، یا نزدیکی کرده باشد ولی در وقت نزدیکی کردن زن بداند بر آن مرد حرام بوده است مهر ندارد و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده شوهر باید مهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد.