بهترین کار در اینگونه موارد، چشمپوشی است؛ به دلیل آنکه در آموزههای دینی چنین سفارش شده است و پیشوایان دین ما به عنوان الگوهای اخلاقی نیز در عمل اینگونه رفتار می کردند. قرآن کریم در این باره میفرماید: 1. (وَ الَّذینَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِیَةً وَ یَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّیِّئَةَ أُولئِکَ لَهُمْ عُقْبَی الدَّارِ)؛[1] آنان که به طلب ثواب پروردگار خویش صبر پیشه کردند، و نماز گزاردند و در نهان و آشکار از آنچه به آنها روزی داده‌ایم انفاق کردند و بدی را به نیکی دفع می‌کنند. سرای آخرت خاص آنان است. 2. (وَ لا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَ لاَ السَّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتی‌ هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذی بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَداوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمیمٌ)؛[2] خوبی و بدی برابر نیستند. همواره به نیکوترین وجهی پاسخ ده، تا کسی که میان تو و او دشمنی است چون دوست مهربان تو گردد. 3. (...وَ إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا کِراماً)؛[3] و هنگامی که با لغو و بیهودگی برخورد کنند، بزرگوارانه از آن می‌گذرند. در روایت آمده است: (مَا تَسَابَّ اثْنَانِ إِلَّا غَلَبَ أَلْأَمُهُمَا)؛[4] دو نفر به همدیگر فحش و ناسزا نگفتند، مگر آنکه پستترین آنها غلبه کرد. طبق این سخن معصوم(ع) فحش و ناسزا گفتن از صفات افراد پست بوده و انسانهای بزرگوار هرگز به چنین کاری اقدام نمیکنند. (.. وَ سَمِعَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) امْرَأَةً تُسَابُّ جَارِیَةً لَهَا وَ هِیَ صَائِمَةٌ فَدَعَا رَسُولُ اللَّهِ ص بِطَعَامٍ فَقَالَ لَهَا کُلِی فَقَالَتْ إِنِّی صَائِمَةٌ فَقَالَ کَیْفَ تَکُونِینَ صَائِمَةً وَ قَدْ سَبَبْتِ جَارِیَتَکِ إِنَّ الصَّوْمَ لَیْسَ مِنَ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ)؛[5] امام صادق(ع) میفرماید: رسول خدا(ص) شنید خانمی به کنیز و خدمتکارش فحش و ناسزا میگوید در حالیکه روزه است. پیامبر او را دعوت به خوردن کرد، آن خانم گفت من روزهام. در این هنگام پیامبر به او فرمود چطور روزهای در حالیکه به خدمتکار ناسزا میگویی... . گفتنی است که گذشت در این مسئله تا جایی است که این موضوع تکرار نشود که اگر چنین شد بهترین راه مراجعه به مراجع قانونی است. پی نوشتها: [1]. رعد، 22. [2]. فصلت، 34. [3]. فرقان، 72. [4]. لیثی واسطی، علی بن محمد، عیون الحکم و المواعظ، محقق، مصحح، حسنی بیرجندی، حسین، ص 477، دار الحدیث، قم، چاپ اول، 1376ش.‌ [5]. طوسی، محمد بن الحسن، محقق، مصحح، خرسان، حسن، ج 4، ص 194، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.‌ منبع: www.islamquest.net
بهترین کار در اینگونه موارد، چشمپوشی است؛ به دلیل آنکه در آموزههای دینی چنین سفارش شده است و پیشوایان دین ما به عنوان الگوهای اخلاقی نیز در عمل اینگونه رفتار می کردند. قرآن کریم در این باره میفرماید:
1. (وَ الَّذینَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِیَةً وَ یَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّیِّئَةَ أُولئِکَ لَهُمْ عُقْبَی الدَّارِ)؛[1] آنان که به طلب ثواب پروردگار خویش صبر پیشه کردند، و نماز گزاردند و در نهان و آشکار از آنچه به آنها روزی دادهایم انفاق کردند و بدی را به نیکی دفع میکنند. سرای آخرت خاص آنان است.
2. (وَ لا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَ لاَ السَّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذی بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَداوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمیمٌ)؛[2] خوبی و بدی برابر نیستند. همواره به نیکوترین وجهی پاسخ ده، تا کسی که میان تو و او دشمنی است چون دوست مهربان تو گردد.
3. (...وَ إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا کِراماً)؛[3] و هنگامی که با لغو و بیهودگی برخورد کنند، بزرگوارانه از آن میگذرند.
در روایت آمده است: (مَا تَسَابَّ اثْنَانِ إِلَّا غَلَبَ أَلْأَمُهُمَا)؛[4] دو نفر به همدیگر فحش و ناسزا نگفتند، مگر آنکه پستترین آنها غلبه کرد.
طبق این سخن معصوم(ع) فحش و ناسزا گفتن از صفات افراد پست بوده و انسانهای بزرگوار هرگز به چنین کاری اقدام نمیکنند.
(.. وَ سَمِعَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) امْرَأَةً تُسَابُّ جَارِیَةً لَهَا وَ هِیَ صَائِمَةٌ فَدَعَا رَسُولُ اللَّهِ ص بِطَعَامٍ فَقَالَ لَهَا کُلِی فَقَالَتْ إِنِّی صَائِمَةٌ فَقَالَ کَیْفَ تَکُونِینَ صَائِمَةً وَ قَدْ سَبَبْتِ جَارِیَتَکِ إِنَّ الصَّوْمَ لَیْسَ مِنَ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ)؛[5] امام صادق(ع) میفرماید: رسول خدا(ص) شنید خانمی به کنیز و خدمتکارش فحش و ناسزا میگوید در حالیکه روزه است. پیامبر او را دعوت به خوردن کرد، آن خانم گفت من روزهام. در این هنگام پیامبر به او فرمود چطور روزهای در حالیکه به خدمتکار ناسزا میگویی... .
گفتنی است که گذشت در این مسئله تا جایی است که این موضوع تکرار نشود که اگر چنین شد بهترین راه مراجعه به مراجع قانونی است.
پی نوشتها:
[1]. رعد، 22.
[2]. فصلت، 34.
[3]. فرقان، 72.
[4]. لیثی واسطی، علی بن محمد، عیون الحکم و المواعظ، محقق، مصحح، حسنی بیرجندی، حسین، ص 477، دار الحدیث، قم، چاپ اول، 1376ش.
[5]. طوسی، محمد بن الحسن، محقق، مصحح، خرسان، حسن، ج 4، ص 194، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] انقلاب اسلامی چه پیشرفتی در زمینه ترویج اخلاق و آموزههای دینی داشته است؟
- [سایر] انقلاب اسلامی چه پیشرفتی در زمینه ترویج اخلاق و آموزههای دینی داشته است؟
- [سایر] برای تثبیت آموزههای دینی در کودکان، از چه راهکارهایی میتوان استفاده کرد؟
- [سایر] تعالیم و آموزههای سوره کهف چیست؟
- [سایر] چرا رفتار بعضی از مسلمانان با اعتقادات دینی و مذهبی آنان در تضاد است؟
- [سایر] «تأنّی» در آموزههای اسلامی به چه معنا است؟
- [سایر] محتوا و آموزههای سورهی نور به صورت خلاصه چیست؟
- [سایر] اگر انسان برای اینکه توهین مردم را نشنود، ریشش را بزند ؛ چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان برای این که توهین مردم را نشنود، ریشش را بزند، چه حکمی دارد؟
- [سایر] عوامل مؤثر بر رفتار انسان مسلمان کداماند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر انسان حالی دارد که در آب کشیدن چیز نجس یقین پیدا نمی کند، همانند عرف مردم رفتار نماید و یقین برای او لازم نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بنا بر احتیاط واجب انسان نباید با زنی که برادر انسان را شیر کامل داده ازدواج کند، همچنان که نباید مانند یکی از محارم با او رفتار کند؛ مثلاً به موی او نگاه کند یا به او دست بزند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] تأخیر دفن میت درصورتیکه موجب هتک و توهین او باشد جایز نیست.
- [آیت الله اردبیلی] انسان میتواند از مال زکات، قرآن، کتاب دینی یا کتاب دعا بخرد و وقف نماید، اگرچه بر اولاد خود و بر کسانی وقف کند که خرج آنان بر او واجب است، مشروط بر آن که مصلحت دینی برای عموم مردم داشته باشد و نیز میتواند تولیت وقف را برای خود یا اولاد خود قرار دهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسائلی را که انسان احتمال عقلایی میدهد به آنها احتیاج پیدا کند و نتواند احتیاط کند، باید پیش از عمل آنها را یاد بگیرد تا در هنگام عمل برخلاف وظیفه شرعی خود رفتار نکند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان حالی دارد که در آب کشیدن چیز نجس یقین پیدا نمیکند، نباید به حال خود اعتنا کند و باید مانند مردم معمولی رفتار نماید؛ یعنی چیزی را که آنها پاک میدانند، پاک بداند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان غیبت مسلمانی را کند، احتیاط واجب آن است که اگر مفسدهای پیدا نشود، از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید و چنانچه ممکن نباشد، باید برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر به واسطه غیبتی که کرده توهینی از آن مسلمان شده، در صورتی که ممکن است باید آن توهین را بر طرف نماید.
- [آیت الله سیستانی] انسان نمیتواند از سهم سبیل اللّه قرآن یا کتاب دینی ، یا کتاب دعا بخرد و وقف نماید ، مگر آنکه مصلحت عامه اقتضای این کار را داشته و از حاکم شرع بنابر احتیاط لازم اجازه بگیرد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان غیبت مسلمانی را کند؛ باید توبه کند و لازم نیست از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید و بنا بر احتیاط برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر به واسطه غیبتی که کرده توهینی از آن مسلمان شده؛ در صورتی که ممکن است باید آن توهین را بر طرف نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان غیبت مسلمانی را کند، احتیاط واجب آن است که اگر مفسدهای پیدا نشود، از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید و چنانچه ممکن نباشد باید برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر به واسطهی غیبتی که کرده، توهینی از آن مسلمان شده، در صورتی که ممکن است باید آن توهین را برطرف نماید.