ایه سقایه الحاج
آیه ۱۹ توبه، در شان علی علیه‌السّلام و فضیلت مجاهدان در راه خدا نازل شده است.
آیه سقایة الحاج در قرآن به چه آیه ای می گویند و به چه معنا است؟
آیه (سِقایَة الحاج) اشاره به این آیۀ شریفه است: (آیا سیراب کردن حجاج، و آباد ساختن مسجد الحرام را، همانند (عمل) کسی قرار دادید که به خدا و روز قیامت ایمان آورده، و در راه او جهاد کرده است؟! (این دو،) نزد خدا مساوی نیستند! و خداوند گروه ظالمان را هدایت نمی ‌کند!).[1] پیش از اسلام منصب (سقایة الحاج)؛ یعنی سیراب کردن حُجاج خانۀ کعبه، در ردیف منصب کلید داری خانه کعبه و از مهم ‌ترین مناصب محسوب می ‌شد.[2] ضرورت و نیاز شدید حُجاج در ایام حج به آب، آن هم در آن سرزمین خشک و سوزان و کم آب که غالب ایام سال هوا گرم است، به این موضوع (سقایت حاج) اهمیت خاصی می ‌داد، و کسی که سرپرست این مقام بود، از موقعیت ویژه ‌ای برخوردار می ‌شد؛ چرا که خدمت او به حجاج یک خدمت حیاتی به ‌شمار می‌ رفت. همچنین کلید داری و عمران و آبادی مسجدالحرام که مقدّس ‌ترین و بزرگ ‌ترین کانون مذهبی حتی در زمان جاهلیت محسوب می‌ شد، احترام فوق العاده ‌ای برای شخص یا اشخاصی که متصدّی آن بودند، بر می ‌انگیخت.[3] با این همه، خداوند متعال می ‌فرماید ایمان به خدا و جهاد در راه او، از تمام این کارها برتر و بالاتر است![4] در آیۀ بعد به عنوان تأکید و توضیح می ‌فرماید: (کسانی که ایمان آوردند، و هجرت نمودند، و در راه خدا با مال و جان خود جهاد کردند، اینها در پیشگاه خداوند مقامی برتر و بزرگ ‌تر دارند).[5] پی نوشت: [1]. (أَ جَعَلْتُمْ سِقایَةَ الْحاجِّ وَ عِمارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ کَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ جاهَدَ فی‌ سَبیلِ اللَّهِ لا یَسْتَوُونَ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمینَ)؛ توبه، 19. [2]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 7، ص 323، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1374ش. [3]. همان. [4]. همان. [5]. توبه، 20. منبع:islamquest.net
آیه (سِقایَة الحاج) اشاره به این آیۀ شریفه است: (آیا سیراب کردن حجاج، و آباد ساختن مسجد الحرام را، همانند (عمل) کسی قرار دادید که به خدا و روز قیامت ایمان آورده، و در راه او جهاد کرده است؟! (این دو،) نزد خدا مساوی نیستند! و خداوند گروه ظالمان را هدایت نمی ‌کند!).[1] پیش از اسلام منصب (سقایة الحاج)؛ یعنی سیراب کردن حُجاج خانۀ کعبه، در ردیف منصب کلید داری خانه کعبه و از مهم ‌ترین مناصب محسوب می ‌شد.[2] ضرورت و نیاز شدید حُجاج در ایام حج به آب، آن هم در آن سرزمین خشک و سوزان و کم آب که غالب ایام سال هوا گرم است، به این موضوع (سقایت حاج) اهمیت خاصی می ‌داد، و کسی که سرپرست این مقام بود، از موقعیت ویژه ‌ای برخوردار می ‌شد؛ چرا که خدمت او به حجاج یک خدمت حیاتی به ‌شمار می‌ رفت. همچنین کلید داری و عمران و آبادی مسجدالحرام که مقدّس ‌ترین و بزرگ ‌ترین کانون مذهبی حتی در زمان جاهلیت محسوب می‌ شد، احترام فوق العاده ‌ای برای شخص یا اشخاصی که متصدّی آن بودند، بر می ‌انگیخت.[3] با این همه، خداوند متعال می ‌فرماید ایمان به خدا و جهاد در راه او، از تمام این کارها برتر و بالاتر است![4] در آیۀ بعد به عنوان تأکید و توضیح می ‌فرماید: (کسانی که ایمان آوردند، و هجرت نمودند، و در راه خدا با مال و جان خود جهاد کردند، اینها در پیشگاه خداوند مقامی برتر و بزرگ ‌تر دارند).[5] پی نوشت: [1]. (أَ جَعَلْتُمْ سِقایَةَ الْحاجِّ وَ عِمارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ کَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ جاهَدَ فی‌ سَبیلِ اللَّهِ لا یَسْتَوُونَ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمینَ)؛ توبه، 19. [2]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 7، ص 323، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1374ش. [3]. همان. [4]. همان. [5]. توبه، 20. منبع:islamquest.net
عنوان سوال:
آیه سقایة الحاج در قرآن به چه آیه ای می گویند و به چه معنا است؟
پاسخ:
آیه (سِقایَة الحاج) اشاره به این آیۀ شریفه است: (آیا سیراب کردن حجاج، و آباد ساختن مسجد الحرام را، همانند (عمل) کسی قرار دادید که به خدا و روز قیامت ایمان آورده، و در راه او جهاد کرده است؟! (این دو،) نزد خدا مساوی نیستند! و خداوند گروه ظالمان را هدایت نمی کند!).[1]
پیش از اسلام منصب (سقایة الحاج)؛ یعنی سیراب کردن حُجاج خانۀ کعبه، در ردیف منصب کلید داری خانه کعبه و از مهم ترین مناصب محسوب می شد.[2]
ضرورت و نیاز شدید حُجاج در ایام حج به آب، آن هم در آن سرزمین خشک و سوزان و کم آب که غالب ایام سال هوا گرم است، به این موضوع (سقایت حاج) اهمیت خاصی می داد، و کسی که سرپرست این مقام بود، از موقعیت ویژه ای برخوردار می شد؛ چرا که خدمت او به حجاج یک خدمت حیاتی به شمار می رفت.
همچنین کلید داری و عمران و آبادی مسجدالحرام که مقدّس ترین و بزرگ ترین کانون مذهبی حتی در زمان جاهلیت محسوب می شد، احترام فوق العاده ای برای شخص یا اشخاصی که متصدّی آن بودند، بر می انگیخت.[3]
با این همه، خداوند متعال می فرماید ایمان به خدا و جهاد در راه او، از تمام این کارها برتر و بالاتر است![4] در آیۀ بعد به عنوان تأکید و توضیح می فرماید: (کسانی که ایمان آوردند، و هجرت نمودند، و در راه خدا با مال و جان خود جهاد کردند، اینها در پیشگاه خداوند مقامی برتر و بزرگ تر دارند).[5]
پی نوشت:
[1]. (أَ جَعَلْتُمْ سِقایَةَ الْحاجِّ وَ عِمارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ کَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ جاهَدَ فی سَبیلِ اللَّهِ لا یَسْتَوُونَ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمینَ)؛ توبه، 19.
[2]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 7، ص 323، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1374ش.
[3]. همان.
[4]. همان.
[5]. توبه، 20.
منبع:islamquest.net
- [سایر] آیه سقایة الحاج در قرآن به چه آیه ای می گویند و به چه معنا است؟
- [سایر] آیه سقایة الحاج در قرآن به چه آیه ای می گویند و به چه معنا است؟
- [سایر] بهترین آیه قرآن کدام آیه است؟
- [سایر] امیدوار کنندهترین آیه در قرآن کدام آیه است؟
- [سایر] کدام آیه در قرآن به نام آیه امانت معروف است؟
- [سایر] چرا ما انسان‌ها نمیتوانیم آیه ایی مثل آیه قرآن بیاوریم؟
- [سایر] تفسیر آیه (یا لَیتَنی کُنتُ تراباً) با توجه به روایاتی که درباره تفسیر این آیه نقل شده چیست؟
- [سایر] آیه وسط قرآن چیست؟
- [سایر] کلمه اشراق به چه معنا و مفهومی است.چند بار در قرآن تکرار شده است.در کدام سوره و آیه قرآن ذکر شده است .تفسیر این آیه چیست. ارتباط این آیه که کلمه اشراق دارد با آیات قبل و بعد آن چیست؟
- [سایر] امید بخشترین آیه قران چیست؟
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکة یس و الصافات و آیه الکرسی و آیه پنجاه و چهارم ازو سورة اعراف و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هر چه ازو قرآن ممکن بخوانند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره‌های مبارکه (یس) و (صافات) و (احزاب) و (آیة الکرسی) و دو آیه بعد آن تا (هُم فِیها خالِدون) و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه آیه آخر سوره بقره را بلکه هر چه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه یس، و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف یعنی آیه اِنَّ رَبَّکُمُ اللهُ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ... و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هرچه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله مظاهری] اگر آیه سجده را از کسی که قصد خواندن قرآن ندارد بشنود یا از رادیو و ضبط صوت و مانند اینها آیه سجده را بشنود، واجب است سجده کند.
- [آیت الله اردبیلی] جنب وقتی که دعای کمیل میخواند، نباید آیه (أفمن کان مؤمنا کمن کان فاسقا لا یستوون) را که آیه هجدهم سوره سجده می‌باشد، بخواند؛ ولی اگر آن را به قصد قرآن نخواند، اشکال ندارد، اگرچه نخواندن آن بهتر است.
- [امام خمینی] اگر آیه سجده را از کسی که قصد خواندن قرآن ندارد بشنود، یا از مثل گرامافون آیه سجده را بشنود، لازم نیست سجده نماید. ولی اگر از آلتی که صدای خود انسان را می رساند بشنود، واجب است سجده کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر دیوانه و یا کودک غیر بالغ آیه سجده را به قصد قرآن بخواند، چنانچه کسی به آن آیه گوش کند، باید سجده نماید؛ ولی اگر کسی آیه سجده را بدون آن که قصد خواندن قرآن داشته باشد، بخواند (مثل کسی که در خواب آن را میخواند)، با گوش دادن به آن، سجده واجب نمیشود؛ ولی اگر از چیزی مثل ضبط صوت و رادیو به آیه سجده گوش کند، احتیاطا لازم است سجده نماید و اگر از وسیلهای که صدای قاری را همزمان با قرائت او پخش می‌کند به آیه سجده گوش کند، واجب است سجده کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان از بچه غیر ممیز که خوب و بد را نمی فهمد یا از کسی که قصد خواندن قران ندارد یا مثلا از گرامافون یا نوار ضبط صوت ایه سجده را استماع کند سجده واجب نیست ولی اگر شخصی در ایستگاه رادیو ایه سجده را به قصد این که از قران است بخواند و انسان به وسیله رادیو گوش دهد سجده واجب است