خداوند در آیه 17 سوره بقره منافقان را به چه چیز تشبیه کرده است؟

خداوند متعال در این آیه چنین می‌فرماید (مَثَلُهُم کَمَثَلِ الَّذی استَوقَد ناراٌ فَلَما اَضاءَت ما حَولَهُ ذَهَبَ اللّهُ بِنُورِهِم وَ تَرَکَهُم فی ظُلُماتِ لایُبصِرون) [مَثَل آنان [منافقان] همانند کسی است که آتشی افروخته [تا در بیابان تاریک، راه خود را پیدا کند]، ولی هنگامی که آتش اطراف او را روشن ساخت، خداوند [طوفانی می‌فرستد و] آن را خاموش می کند و در تاریکیهای وحشتناکی که چشم کار نمی‌کند، آنها را رها می‌سازد.]
در این آیه سخن از منافقان است که خود را در پس پرده نفاق پنهان ساخته‌اند؛ امّا سرانجام پرده نفاقشان دریده می‌شود و آنان رسوا می‌گردند.
منافقان به انسانی تشبیه شده‌اند که تنها در بیابانی تاریک، سر‌گردان است و می‌کوشد به روشنی آتشی راه نجات پیدا کند؛ امّا راه به جایی نمی‌یابد و همچنان در سرگردانی و تاریکی بیابان تنها می‌ماند.
مَثَل منافقان، مثل انسانهای گم گشته و سرگردان در بیابانی تاریک و مخوف است. فرض کنید مسافری شبانگاه از کاروان خود عقب می‌ماند و در بیابانی تاریک، تنها گرفتار می‌شود. این مسافر نه نوری دارد نه روشنایی، نه دلیلی دارد و نه راهنمایی، نه جادّه مشخّصی پیدا می کند و نه قطب نمایی. از یک سو، ترس از دزدان و حیوانات درنده و از سوی دیگر ترس از هلاکت ناشی از گرسنگی و تشنگی او را به چاره اندیشی و تلاش وا می‌دارد. و به جستجو می‌پردازد. مقداری هیزم فراهم می‌کند و آنها را آتش می‌زند، شعله‌ آتش را بر بالای دست می‌گیرد و با شتاب به حرکت در می‌آورد. ناگهان وزش بادی تند شعله‌اش را خاموش می‌کند، تا بخواهد هیزمی جمع‌آوری کند و شعله‌ای بیفروزد، اندک راهی را که برای نجات خود طی کرده بود، هدر می‌دهدو گم می‌کند.
منافقان مانند این مسافر تنها و ره گم کرده و از راه دور مانده‌اند. اینان در روشنایی زندگی در ظلمت و تاریکی قرار گرفته‌اند. از قافله انسانیّت و ایمان عقب مانده‌اند. هیچ نشانه راهی ندارند. خداوند نور هدایت را از آنان گرفته و آنها را در تاریکی ترک نموده است .
eporsesh.com