برخی از ماهها و ایام سال، نزد خداوند تبارک و تعالی از ویژگی خاصی برخوردارند. از آنجا که ماه رمضان، ماه جاری شدن برکات و خیرات الهی به سوی بندگان خویش است و از طرفی ماه توبه و بازگشتن و قبولی آن در درگاه خداوند و ماه نزول قرآن کریم برای هدایت و راهنمایی بشر و نیز ماه نزول سایر کتابهای آسمانی میباشد، بر تمام ماههای دیگر قمری شرافت و فضیلت دارد و به همین جهت، خداوند تبارک و تعالی این ماه را مختص به خودش میداند. قرآن کریم، ماه رمضان را، ماه روزهداری و تهذیب و خودسازی میداند؛[1] از طرف دیگر بر اساس برخی روایات اسلامی، خداوند تبارک و تعالی، سرنوشت انسانها را در ماه رمضان و شب قدر که یکی از شبهای آن است، رقم میزند و فرشتگان در آن شب که از هزار شب و ماه برتر است، برای تقدیر و تعیین سرنوشت انسانها و آوردن خیر و برکات و تدبیر امور به زمین میآیند.[2] پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله در خطبهای معروف به خطبه شعبانیه فرمود: (ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت به شما روی آورد. ماهی که نزد خدا از همة ماهها برتر و روزهایش بر همه روزها و شبهایش بر تمام شبها و ساعاتش بر همه ساعات افضل است. ماهی است که شما در آن به میهمانی خدا دعوت شده، مورد لطف او قرار گرفتهاید و...)[3] بنابراین، بر اساس روایات اسلامی و به خاطر فضائل و فوائد منحصر به فردی که در ماه مبارک رمضان وجود دارد، از آن به ماه خدا تعبیر شده است و خداوند در این ماه، برکات و خیرات فراوانی به بندگانش هدیه کرده است.[4] معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. محسن قرائتی، تفسیر نور، قم، مؤسسة در راه حق، چاپ اول، 1374، ج 1، ص 364، 370. 2. اکبر هاشمی رفسنجانی و جمعی از محققان، تفسیر راهنما، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه قم، چاپ اول، 1375، ج 1، ص 454 و... 3. المیزان، ج20، ذیل سوره ی قدر. -------------------------------------------------------------------------------- [1]. بقره/ 183. [2]. ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1367، ج 1، ص 455، 460. [3]. ر. ک: حر عاملی، وسائل الشیعه، قم، مؤسسة آل البیت، چاپ دوم، 1414، ج 10، ص 313. [4]. ر. ک: طباطبایی، سید محمد حسین تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، 1397 ق، ج 3، ص 4 23.
برخی از ماهها و ایام سال، نزد خداوند تبارک و تعالی از ویژگی خاصی برخوردارند. از آنجا که ماه رمضان، ماه جاری شدن برکات و خیرات الهی به سوی بندگان خویش است و از طرفی ماه توبه و بازگشتن و قبولی آن در درگاه خداوند و ماه نزول قرآن کریم برای هدایت و راهنمایی بشر و نیز ماه نزول سایر کتابهای آسمانی میباشد، بر تمام ماههای دیگر قمری شرافت و فضیلت دارد و به همین جهت، خداوند تبارک و تعالی این ماه را مختص به خودش میداند. قرآن کریم، ماه رمضان را، ماه روزهداری و تهذیب و خودسازی میداند؛[1]
از طرف دیگر بر اساس برخی روایات اسلامی، خداوند تبارک و تعالی، سرنوشت انسانها را در ماه رمضان و شب قدر که یکی از شبهای آن است، رقم میزند و فرشتگان در آن شب که از هزار شب و ماه برتر است، برای تقدیر و تعیین سرنوشت انسانها و آوردن خیر و برکات و تدبیر امور به زمین میآیند.[2]
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله در خطبهای معروف به خطبه شعبانیه فرمود: (ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت به شما روی آورد. ماهی که نزد خدا از همة ماهها برتر و روزهایش بر همه روزها و شبهایش بر تمام شبها و ساعاتش بر همه ساعات افضل است. ماهی است که شما در آن به میهمانی خدا دعوت شده، مورد لطف او قرار گرفتهاید و...)[3]
بنابراین، بر اساس روایات اسلامی و به خاطر فضائل و فوائد منحصر به فردی که در ماه مبارک رمضان وجود دارد، از آن به ماه خدا تعبیر شده است و خداوند در این ماه، برکات و خیرات فراوانی به بندگانش هدیه کرده است.[4]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. محسن قرائتی، تفسیر نور، قم، مؤسسة در راه حق، چاپ اول، 1374، ج 1، ص 364، 370.
2. اکبر هاشمی رفسنجانی و جمعی از محققان، تفسیر راهنما، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه قم، چاپ اول، 1375، ج 1، ص 454 و...
3. المیزان، ج20، ذیل سوره ی قدر.
--------------------------------------------------------------------------------
[1]. بقره/ 183.
[2]. ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1367، ج 1، ص 455، 460.
[3]. ر. ک: حر عاملی، وسائل الشیعه، قم، مؤسسة آل البیت، چاپ دوم، 1414، ج 10، ص 313.
[4]. ر. ک: طباطبایی، سید محمد حسین تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، 1397 ق، ج 3، ص 4 23.
- [سایر] میهمانی خداوند در ماه رمضان چیست؟ چگونه در ماه رمضان برنامه ریزی کنیم تا بهتر از برکات این ماه بهره ببریم؟
- [سایر] آیا ماه مبارک رمضان ماه مناسبی برای باردار شدن است؟
- [سایر] (ماه رجب)، ماه امیرمؤمنان و (ماه شعبان) منسوب به پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله است و (ماه رمضان) ماه خدا است که مخصوص امت پیامبر می باشد؛ این مسائل را توضیح دهید.
- [سایر] چندین سال است خدا را صدا می زنم پس کجاست؟؟؟ماه رمضان ماه استجابت دعا است پس چرا نیست؟ خدا گفته: صدایم کنید تا جوابتان دهم چقدر و چند سال؟
- [سایر] کسی که روزه ماه رمضان را نمی گیرد، آیا باید فطریه ماه مبارک را بپردازد؟
- [سایر] اگر رمضان ماه رحمت است پس چرا در پایان آن جشن می گیرند؟
- [آیت الله مظاهری] آیا نیت روزة کل ماه رمضان در اوّل ماه کافی است؟
- [سایر] رابطه قرآن و ماه رمضان چگونه است و چرا این ماه (بهار قرآن) نامیده شده است؟
- [آیت الله سیستانی] دلیل اینکه ماه شب اول رمضان را باید با چشم غیر مسلح دید چیست؟
- [آیت الله مظاهری] آیا نیت روزة کل ماه رمضان در اوّل ماه کافی است؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان؛ واجب نیست روزه بگیرد. و اگر بخواهد روزه بگیرد؛ نمی تواند نیت روزه رمضان کند؛ یا نیت کند که اگر رمضان است روزه رمضان و اگر رمضان نیست روزه قضا یا مانند آن باشد؛ بلکه باید نیت روزه قضا و مانند آن بنماید و چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده؛ از رمضان حساب می شود. ولی در صورتی که قصد کند آنچه را که فعلا خدا از او خواسته است انجام دهد بعد معلوم شود رمضان بوده نیز کافی است.
- [آیت الله سبحانی] اگر بخواهد غیر روزه رمضان روزه دیگری بگیرد، باید آن را معین نماید، مثلاً نیت کند که روزه قضا یا روزه نذر می گیرم مگر آنجا که روزش معیّن باشد مانند روزه اول ماه، از این جهت در ماه رمضان لازم نیست نیت کند که روزه ماه رمضان می گیرم، بلکه اگر نداند ماه رمضان است یا فراموش نماید، و روزه دیگری را نیت کند، روزه ماه رمضان حساب می شود.
- [آیت الله خوئی] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان واجب نیست روزه بگیرد. و اگر بخواهد روزه بگیرد، نمیتواند نیت روزه رمضان کند، یا نیت کند که اگر رمضان است روزه رمضان و اگر رمضان نیست روزه قضا یا مانند آن باشد، بلکه باید نیت روزه قضا و مانند آن بنمایدو چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب میشود. ولی درصورتی که قصد کند آنچه را که فعلًا خدا از او خواسته است انجام دهد و بعد معلوم شود رمضان بوده نیز کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] انسان میتواند در هر شب از ماه رمضان برای روزه فردای آن، نیّت کند و بهتر است که شب اوّل ماه هم نیّت روزه همه ماه را بنماید.
- [آیت الله خوئی] انسان میتواند در هر شب از ماه رمضان برای روزه فردای آن نیت کند بهتر آن است که شب اول ماه هم نیت روزه همة ماه را بنماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر به واسطه مرض یا حیض یا نفاس روزه ماه رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن ماه رمضان یا بعد از تمام شدن ماه و قبل از تمکن از قضا بمیرد روزه هایی را که نگرفته قضا ندارد
- [آیت الله سبحانی] باید در هر شب از ماه رمضان داعی بر امساک فردا را داشته باشد و بهتر است که شب اول ماه هم نیت روزه همه ماه را بنماید.
- [آیت الله نوری همدانی] انسان می تواند در هر شب از ماه رمضان رای روزة فرادی آننیت کند و بهتر است که شب اول ماه هم نیت روزة همة ماه را بنماید .
- [آیت الله اردبیلی] انسان میتواند در هر شب از ماه رمضان برای روزه فردای آن نیّت کند و بهتر است که شب اوّل ماه، نیّت روزه همه ماه را نیز بنماید.
- [آیت الله بروجردی] انسان میتواند در هر شب از ماه رمضان برای فردای آن نیت کند و بهتر است که شب اوّل ماه هم نیت روزهی همهی ماه را بنماید.