آیا بهشت مخصوص شیعیان بوده و غیر شیعه همگی به جهنم می روند؟

این سؤالی است که در اذهان بسیاری از مردم به نحو دیگری وجود دارد و آن این است که آیا افرادی همچون : پاستور، ادیسون، و... با آن همه خدمات ارزنده ای که به اجتماع و بشریت کرده اند باز هم به جهنم می روند؟ امام علی (ع) فرمودند : ( از ملت جز نواصب و معاند و لجوج هلاک نمی گردند ولی اگر کسی معتقد به خدا باشد و اقرار به نبّوت محمد (ص) و اسلام داشته باشد، از اجتماع مسلمین خارج نگردد، نسبت به ما ظلم و دشمنی پیشه نگیرد. و اعلان دشمنی با ما را نکند، چنین شخصی مسلمان مستضعف است که امید است رحمت پروردگار شامل حالش گردد.)(1). و آیاتی از قرآن نیز تأیید این مطالب را دارد و می فرماید : ( و مَن یتّبع غیر الاسلام دیناً فلن یقبل منه و هو فی الاخره من الخاسرین )(2) کسی که غیر از اسلام ( تسلیم در برابر فرمان حق ) آئینی برای خود انتخاب کند، از او پذیرفته نخواهد شد و در آخرت از زیانکاران است. و یا در جای دیگر می فرماید : ( والذین کفروا اعمالهم کسراب بقیعه یحسبه الظّمآن ماءً حتّی اذا جاءه لم یجد شیئاً )(3) آنانکه کافرند، اعمالشان مانند سرابی در بیابان هموار و بی آب است که شخص تشنه آن را آب پنداشته و به جانب او روان گردد، چون به آنجا برسد آبی نیابد. و همچنین می فرماید : ( انّ الّذین توفیهم الملائکه ظالمی انفسهم قالوا فیم کنتم، قالوا کنّا مستضعفین فی الارض قالوا الم تکن ارضُ الله واسعه فتهاجروا فیها فاولئک مأویهم جهنّم و ساءت مصیرا الاّ المستضعفین من الرّجال و النّساء و الولدان لایستطیعون حیله و لایهتدون سبیلا فاولئک عسی الله ان یعف عنهم و کان الله عفوا غفورا )(4) کسانی که فرشتگان ( قبض روح ) روح آنها را گرفتند، در حالی که آنها به خویشتن ستم کرده بودند به آنها گفتند، شما در چه حالی بودید ( و چرا با اینکه مسلمان بودید در صف کفار جای گرفتید؟ ) گفتند ما در سرزمین خود تحت فشار بودیم. فرشتگان گفتند مگر سرزمین خدا پهناور نبود که مهاجرت کنید؟ پس آنها عذری نداشتند و جایگاهشان دوزخ و سرانجام بدی دارند، مگر آن دسته از مردان و زنان و کودکانی که به راستی تحت فشار قرار گرفته اند، نه چاره ای دارند و نه راهی برای نجات از محیط کفر آلود می یابند، ممکن است که خداوند آنها را مورد عفو قرار دهد و پروردگار عفو کننده و آمرزنده است.
از آیات به خوبی استفاده می شود که جهنم مربوط به شخص مقصّر و معاند است و غیر از این دو طایفه ممکن است مورد عفو پروردگار واقع بشوند. و حتی کفّاری که عناد نداشتند و درصدد پیروی از حق بودند اما بواسطه خفقان محیط یا در اثر عدم درک حقیقت و واقع، نتوانستند اسلام را آئین خود قرار دهند، اهل جهنم نیستند. مؤید کلام ما نیز سخنان علامه طباطبایی است که می فرمایند : ( نداشتن مسائل اعتقادی و برنامه های دینی در صورتی که انسان کوتاهی نکرده باشد و به مقدار قدرت خودش تلاش نموده باشد این شخص معذور است. اگر چه به حقیقت نرسد. ) و این شخص چیزی بر او نیست نه بهشت، نه جهنّم و امرش موکول به پروردگار است : ( فاولئک عسی الله ان یعفو عنهم و کان الله عفّوا غفورا ).
پی نوشت:
1- بحار الأنوار، ج 72، ص 170.
2- آل عمران / 85.
3- نور / 39.
4- نساء / 99- 97.
منبع: تصویر بهشت و بهشتیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی، انتشارات جامعه القرآن الکریم