دیوان
دفتر رسمی مربوط به فهرست نامها، ارقام و مانند آنها را دیوان گویند. عنوان یاد شده در بابهای جهاد، قضاء و دیات به کار رفته است.
دیوان اعمال ابرار چه نام دارد و در کجا نگهداری می شود؟
طبق آیه شریفه ( کلّا انّ کتاب الابرار لفی علیّین )(1): کلیه اعمال نیکوکاران در مصحفی بنام علیین جمع آوری شده است. علیین در اصل به معنای مکان بالا یا اشخاصی است که در محل بالا می نشینند و به ساکنان قسمتهای مرتفع کوه نیز گفته شده و در اینجا جمعی از مفسرین به معنی برترین مکان آسمان یا برترین مکان بهشت تفسیر کرده اند. لذا دو تفسیر وجود دارد نخست اینکه نامه اعمال آنها در یک دیوان کل که بیانگر تمام اعمال مؤمنان است قرار دارد دیوانی که بسیار بلند مرتبه و والا مقام است. و یا اینکه نامه اعمال آنها بر فراز آنجا در شریف ترین مکان و یا در فراز بهشت در بلندترین مقام جای دارد. و در روایتی از پیامبر اکرم (ص) است که می فرماید : منظور از علیین آسمان هفتم و زیر عرش خداست (2). پی نوشت: 1- مطففین / 18. 2- تفسیر قرطبی، ج 10، ص 7053 و مجمع البحرین، ماده علو. منبع: تصویر بهشت و بهشتیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی، انتشارات جامعه القرآن الکریم
طبق آیه شریفه ( کلّا انّ کتاب الابرار لفی علیّین )(1): کلیه اعمال نیکوکاران در مصحفی بنام علیین جمع آوری شده است. علیین در اصل به معنای مکان بالا یا اشخاصی است که در محل بالا می نشینند و به ساکنان قسمتهای مرتفع کوه نیز گفته شده و در اینجا جمعی از مفسرین به معنی برترین مکان آسمان یا برترین مکان بهشت تفسیر کرده اند. لذا دو تفسیر وجود دارد نخست اینکه نامه اعمال آنها در یک دیوان کل که بیانگر تمام اعمال مؤمنان است قرار دارد دیوانی که بسیار بلند مرتبه و والا مقام است. و یا اینکه نامه اعمال آنها بر فراز آنجا در شریف ترین مکان و یا در فراز بهشت در بلندترین مقام جای دارد. و در روایتی از پیامبر اکرم (ص) است که می فرماید : منظور از علیین آسمان هفتم و زیر عرش خداست (2). پی نوشت: 1- مطففین / 18. 2- تفسیر قرطبی، ج 10، ص 7053 و مجمع البحرین، ماده علو. منبع: تصویر بهشت و بهشتیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی، انتشارات جامعه القرآن الکریم
پاسخ:
طبق آیه شریفه ( کلّا انّ کتاب الابرار لفی علیّین )(1): کلیه اعمال نیکوکاران در مصحفی بنام علیین جمع آوری شده است. علیین در اصل به معنای مکان بالا یا اشخاصی است که در محل بالا می نشینند و به ساکنان قسمتهای مرتفع کوه نیز گفته شده و در اینجا جمعی از مفسرین به معنی برترین مکان آسمان یا برترین مکان بهشت تفسیر کرده اند. لذا دو تفسیر وجود دارد نخست اینکه نامه اعمال آنها در یک دیوان کل که بیانگر تمام اعمال مؤمنان است قرار دارد دیوانی که بسیار بلند مرتبه و والا مقام است. و یا اینکه نامه اعمال آنها بر فراز آنجا در شریف ترین مکان و یا در فراز بهشت در بلندترین مقام جای دارد. و در روایتی از پیامبر اکرم (ص) است که می فرماید : منظور از علیین آسمان هفتم و زیر عرش خداست (2).
پی نوشت:
1- مطففین / 18.
2- تفسیر قرطبی، ج 10، ص 7053 و مجمع البحرین، ماده علو.
منبع: تصویر بهشت و بهشتیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی، انتشارات جامعه القرآن الکریم
- [سایر] (بِرّ) یعنی چه؟ ابرار به چه کسانی می‌گویند؟ و اوصاف (ابرار) در قرآن کداماند؟
- [سایر] راجع به دیوان منسوب به امیرالمؤمنین علی(ع)، برخی از علما تذکّر دادهاند که این دیوان از علی بن ابیطالب قیروانی است، امّا بعد دیوان او به دست نسّاخ افتاد، (قیروانی) حذف شد و کمکم (علیه السّلام) هم به آن افزوده شد. آیا این مطلب راجع به کلّ دیوان و تمام اشعار آن است، یا ناظر به بعضی از اشعار آن؟ به طور کلّی اشعاری که در این دیوان آمده آیا در مآخذ دیگری هم از امیرالمؤمنین(ع) نقل شده است؟ آیا دیوان دیگری به نام قیروانی وجود دارد تا بتوان با تطبیق بین این دو کتاب تعیین کرد که کدام اشعار از قیروانی است و کدام اشعار از امیرالمؤمنین؟
- [سایر] دیوان عمل بدکاران در کجا نگه داری می شود؟
- [سایر] قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1360 چیست؟
- [سایر] پاداش عظیم ابرار چیست و چه خصوصیاتی دارد؟
- [سایر] قرآن کریم مقام و پاداش ابرار و مقرّبان را چگونه بیان کرده است؟
- [سایر] آیا می توان نسبت به رای دیوان عالی کشور از مقام عالی رییس قوه قضاییه تقاضای رسیدگی و فرجامخواهی کرد؟
- [سایر] قرار اسقاط شکایت و ابطال دادخواست در دیوان عدالت اداری در چه مواردی صادر می شود؟
- [سایر] در صورت وجود ابهام در آرای دیوان و یا اشتباه و سهو قلم در تحریر احکام تصحیح رای چگونه انجام می شود؟
- [سایر] چنانچه رسیدگی در دیوان منوط به ثبوت امری در مرجع صلاحیت دار دیگری باشد جریان دادرسی چه وضعی خواهد داشت؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که نمیتواند امانت را نگهداری نماید در صورتی که امانتگذار ملتفت حال او نباشد نباید قبول کند، مگر صاحب مال در نگهداری آن از وی ناتوانتر بوده و کسی دیگر بهتر از امانتدار نتواند از مال نگهداری کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مکلّف مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام دهد و پس از آن از مجتهدی تقلید نماید، در صورتی که این مجتهد اعمال گذشته را صحیح بداند، آن اعمال صحیح است و اگر باطل بداند محکوم به بطلان است و چنانچه نسبت به صحت آن اعمال احتیاط کند مکلف به وظیفه احتیاطی عمل میکند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که امانت را قبول میکند، اگر برای نگهداری آن جای مناسبی نداشته باشد، باید جای مناسب تهیّه نماید و به گونه‌ای آن را نگهداری کند که مردم نگویند در امانت خیانت کرده و در نگهداری آن کوتاهی نموده است و اگر در جایی که مناسب نیست بگذارد و تلف شود، باید عوض آن را بدهد.
- [آیت الله بهجت] امانتدار، اگر برای نگهداری، جای مناسبی ندارد، باید جای مناسب، تهیه نماید و طوری آن را نگهداری کند که عرفاً نگویند در امانت خیانت کرده و در نگهداری آن کوتاهی نموده است، و اگر آن را در جایی که مناسب نیست بگذارد و تلف شود، باید عوض آن را بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نمیتواند امانت را نگهداری نماید، بنابر احتیاط واجب نباید آن را قبول کند؛ ولی اگر صاحب مال در نگهداری آن عاجزتر باشد و کسی هم که آن را بهتر حفظ کند نباشد، این احتیاط واجب نیست.
- [امام خمینی] کسی که نمیتواند امانت را نگهداری نماید، بنا بر احتیاط واجب باید قبول نکند، ولی اگر صاحب مال در نگهداری آن عاجزتر باشد و کسی هم که بهتر حفظ کند نباشد این احتیاط واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که توانایی نگهداری امانت را ندارد نباید آن را قبول کند، ولی اگر صاحب مال در نگهداری آن عاجزتر باشد و کسی هم که بهتر حفظ کند وجود نداشته باشد، قبول کردن آن مانعی ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که نمی تواند امانت را نگهداری نماید ، بنابر احتیاط واجب باید قبول نکند ، ولی اگر صاحب مال در نگهداری آن عاجز تر باشد و کسی هم که بهتر حفظ کند نباشد ، این احتیاط واجب نیست .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که نمی تواند امانت را نگهداری نماید، بنابر احتیاط واجب باید قبول نکند، ولی اگر صاحب مال در نگهداری آن عاجزتر باشد و کسی هم که بهتر حفظ کند نباشد این احتیاط واجب نیست.
- [آیت الله اردبیلی] (حِضانت) یعنی نگهداری و پرورش کودک حق و تکلیف پدر و مادر است.