در توجیه هدف از رجعت، پیش از رستاخیز عمومی انسانها، چنین گفته شده است: با توجه به آن چه از روایات اسلامی استفاده میشود، این موضوع، جنبة عمومی نداشته، بلکه به دو گروه خاص مربوط میشود; یکی مؤمنان دارای عمل صالح که در مرحله‌ای عالی از ایمان قرار دارند، و دیگری کافران و سرکشان ستم‌گری که در مرحلة پستی از کفر وظلم قرار گرفته‌اند; هم چنان که در پاسخ به پرسش پیشین شما گفته شد، بازگشت دوبارة گروه اول به زندگی دنیا، برای تکمیل حلقه تکامل آن‌هاست; گروه دوم نیز، برای مجازات دنیوی و تحمّل کیفر آن، بار دیگر به این دنیا باز می‌گردند.(تفسیر نمونه، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران، ج 15، ص 559، دارالکتب الاسلامیة.)
2. بازگشت مزبور به دنیا، نیز در زمان حضرت مهدی‌غ روی می‌دهد. گروه اوّل، در کمال عزّت و افتخار، حکومت حق و عدالت این امام معصوم‌را خواهند دید، و گروه دوم نیز با خواری، در حالی که با کیفر الهی رو به رو شده‌اند، موجب تشفّی و فروکش کردن خشم کسانی می‌شوند که مورد ظلم و ستم آنان قرار گرفته‌اند.(اوایل المقالات، شیخ مفید;، ص 89.)
3. از آن جا که این پاداش و کیفر برای دو گروه یاد شده، غیر از پاداش و کیفر قیامت بوده و به دلایل کوتاهی که بد آن‌ها اشاره شد، حکمت الهی، وقوع آن را ایجاب می‌کند; از این رو، چنین رُخدادی، با موضوع بهشت و دوزخ و پاداش و کیفر نهایی آن‌ها، هیچ گونه منافاتی نخواهد داشت.
همان گونه که هم اینک، عالم برزخ و عالم ماده و دنیا، هر دو پا برجا بوده وجود یکی با دیگری سازگار است; البته این نکته از آیات و روایات فهم‌پذیر است، که پیش از قیامت، نسل بشر از بین می‌رود.(همان، ص 108.) این موضوع نیز با زنده شدن برخی مردگان پیش از قیامت، منافاتی ندارد.
4. با توجه به مفهوم رجعت; یعنی بازگشت برخی مردگان به دنیا، این مطلب فهمیده میشود که روز رجعت، مرتبه‌ای از مراتب قیامت و پایین‌تر از رتبه آن است; چرا که در این روز، هر چند به صورت ناقص، امکان شر و فساد وجود دارد. مفهوم روایاتی از ائمه: هم که می‌فرمایند ایام اللّه ثلاثه، یوم الظهور، یوم الکرّه و یوم القیامة; روزهای خداوند، سه روز است: روز ظهور حضرت مهدی‌غ، روز رجعت و روز قیامت، همین معناست.(همان، ص 109.)
www.eporsesh.com
