آیا عزاداری برای امام حسین(علیه السلام)، در زمان امامان(علیهم السلام) سابقه‌دارد؟

بلی، در اینجا تنها به ذکر نمونه‌های اندکی از آنچه که در تاریخ نقل شده، بسنده می‌کنیم:
1. عزاداری بنی‌هاشم در ماتم سیدالشهدا
از امام صادق (ع) روایت شده است: (پس از حادثه عاشورا هیچ بانویی از بانوان بنی‌هاشم، سرمه نکشید و خضاب ننمود و از خانه هیچ یک از بنی‌هاشم دودی که نشانه پختن غذا باشد، بلند نشد تا آنکه ابن زیاد به هلاکت رسید. ما پس از فاجعه خونین عاشورا پیوسته اشک بر چشم داشته‌ایم)(1).
2. عزاداری امام سجاد (ع) حزن امام سجاد (ع) بر آن حضرت به صورتی بود که دوران زندگی او، همراه با اشک بود. عمده اشک آن حضرت بر مصایب سیدالشهداء (ع) بود و آنچه بر عموها، برادران، عموزاده‌ها، عمه‌ها و خواهرانش گذشته بود تا آنجا که وقتی آب می‌آوردند تا حضرت میل کند، اشک مبارک‌شان جاری می‌شد و می‌فرمود: چگونه بیاشامم در حالی که پسر پیامبر را تشنه کشتند؟(2) و می‌فرمودند: (هرگاه شهادت اولاد فاطمه زهرا (س) را به یاد می‌آورم گریه‌ام می‌گیرد).(3)
امام صادق (ع) به زراره فرمود: (جدم علی بن الحسین (ع) هرگاه حسین بن علی (ع) را به یاد می‌آورد، آن قدر اشک می‌ریخت که محاسن شریفش پر از اشک می‌شد و بر گریه او حاضران گریه می‌کردند).(4)
3. عزاداری امام محمد باقر (ع)
امام باقر (ع) در روز عاشورا برای امام حسین (ع) مجلس عزا برپا می‌کرد و بر مصایب آن حضرت گریه می‌کردند. در یکی از مجالس عزا، با حضور امام باقر (ع) کمیت شعر می‌خواند، وقتی به اینجا رسید که: (قتیل بالطف)، امام باقر (ع) گریه زیاد کرده، فرمودند: (ای کمیت اگر سرمایه‌ای داشتیم در پاداش این شعرت به تو می‌بخشیدیم اما پاداش تو همان دعایی است که رسول خدا (ص) درباره حسان بن ثابت فرمودند که همواره به جهت دفاع از ما اهل‌بیت (ع)، مورد تأیید روح‌القدس خواهی بود).(5)
4. عزاداری امام صادق (ع)
امام موسی کاظم (ع) می‌فرماید: (چون ماه محرم فرا می‌رسید، دیگر پدرم خندان نبود بلکه اندوه از چهره‌اش نمایان می‌شد و اشک بر گونه‌اش جاری بود، تا آنکه روز دهم محرم فرا می‌رسید. در این روز مصیبت و اندوه امام به نهایت می‌رسید. پیوسته می‌گریست و می‌فرمود: امروز، روزی است که جدم حسین بن علی (ع) به شهادت رسید).(6)
5. عزاداری امام موسی کاظم (ع)
از امام رضا (ع) نقل شده است که فرمود: (چون ماه محرم فرا می‌رسید، کسی پدرم را خندان نمی‌دید و این وضع ادامه داشت تا روز عاشورا: در این روز پدرم را اندوه و حزن و مصیبت فرا می‌گرفت و می‌گریست و می‌گفت: در چنین روزی حسین را که درود خدا بر او باد، کشتند).(7)
6. عزاداری امام رضا (ع)
گریه امام رضا (ع) در حدی بود که فرمودند: (همانا روز مصیبت امام حسین (ع)، پلک چشمان ما را مجروح نموده و اشک ما را جاری ساخته است).(8)
دعبل خدمت حضرت رضا (ع) آمد. آن حضرت درباره شعر و گریه بر سیدالشهدا (ع) کلماتی چند فرمودند از جمله اینکه: (ای دعبل کسی که بر مصایب جدم حسین (ع) گریه کند، خداوند گناهان او را می‌آمرزد. آنگاه حضرت بین حاضران و خانواده خود پرده‌ای زدند تا بر مصایب امام حسین (ع) اشک بریزند).
سپس به دعبل فرمودند: (برای امام حسین (ع) مرثیه بخوان، که تا زنده‌ای تو ناصر و مادح ما هستی، تا قدرت‌داری از نصرت ما کوتاهی مکن). دعبل در حالتی که اشک از چشمانش می‌ریخت، قرائت کرد:
أفاطم لوخلت الحسین مجد لا
و قد مات عطشاناً بشط فرات‌
صدای گریه امام رضا (ع) و اهل بیت آن حضرت بلند شد.(9)
7. عزاداری امام زمان (عج)
بنابر روایات، امام زمان (عج) در زمان غیبت و ظهور بر شهادت جدّشان گریه می‌کنند. آن حضرت خطاب به جد بزرگوارشان سیدالشهدا (ع) می‌فرمایند:
(فلئن اخرتنی الدهور و عاقنی عن نصرک المقدور، و لم اکن لمن حاربک محاربا و لمن نصب لک العداوة مناصبا فلاندبنّک صباحا و مساء و لابکین لک بدل الدموع دما، حسرة علیک و تأسفاً علی ما دهاک)(10)
(اگر روزگار مرا به تأخیر انداخت و دور ماندم از یاری تو و نبودم تا با دشمنان تو جنگ کنم و با بدخواهان تو پیکار نمایم هم اکنون هر صبح و شام بر شما اشک می‌ریزم و به جای اشک در مصیبت شما خون از دیده می‌بارم و آه حسرت از دل پر درد بر این ماجرا می‌کشم).
در سوگ تو با سوز درون می‌گریم
از نیل و فرات و شط، فزون می‌گریم‌
گر چشمه چشم من، بخشکد تا حشر
از دیده به جای اشک، خون می‌گریم‌
پی نوشت :
(1) نگا: امام حسن و امام حسین) ع (، ص 541.
(2) بحارالانوار، ج 44، ص 541.
(3) خصال، ج 1، ص 131.
(4) بحارالانوار، ج 45، ص 702.
(5) مصباح المتهجد، ص 317.
(6) امام حسن و امام حسین) ع (، ص 341.
(7) حسین، نفس مطمئنة، ص 65.
(8) بحارالانوار، ج 44، ص 482.
(9) همان، ج 45، ص 752.
(10) بحارالانوار، ج 101، ص 023