مشروحترین روایتی که از پیامبراکرم(ص) در مورد نشانه‌های قیامت نقل شده است چیست؟

از مشروح‌ترین روایاتی که نشانه‌های قیامت را به گونه‌ای گسترده بیان کرده، حدیثی است از رسول اکرم(ص) به نقل ابن عباس:
(قال حجَجْنا مع رسول الله(ص) حجّة الوداع، فأخذ بحلقة باب الکعبة، ثمّ أقبل علینا بوجهه فقال: (ألا أُخبرکم بأشراط السّاعة) و کان أدنی النّاس منه یومئذ مسلمان (رح) فقال: بلی یا رسول الله ...). ابن عباس می‌گوید: ما با پیامبر اسلام(ص) در آخرین حج پیامبر(ص) همراه بودیم. حضرت حلقة در کعبه را گرفت و به ما فرمود: آیا شما را از نشانه‌های قیامت آگاه سازم‌؟ سلمان که در آن هنگام از همه به پیامبر(ص) نزدیکتر بود عرض کرد: آری ای پیامبر خدا.
پیامبر(ص) فرمود: از نشانه‌های قیامت ضایع سازی نماز، پیروی از خواسته‌های نفسانی، میل به هواپرستی، گرامی داشتن ثروتمندان، فروختن دین به دنیاست. در این هنگام است که قلب مؤمن در درونش آب می‌شود، چنان‌که نمک در آب، از این همه زشتی‌ها که می‌بیند و بر تغییر آن توانایی ندارد.
سلمان عرض کرد: آیا چنین امری واقع می‌شود ای پیامبر خدا؟! فرمود: آری سوگند به آن کس که جانم به دست اوست ای سلمان. در آن زمان زمامدارانی ستمگر فاسق، کارشناسانی ستمگر و اُمنایی خائن بر مردم حکومت می‌کنند.
سلمان پرسید: آیا این امر واقع می‌شود ای رسول خدا ؟! فرمود: آری سوگند به آن کسی که جانم به دست اوست ای سلمان، در آن هنگام زشتیها زیبا، زیبائیها زشت می‌شود. امانت به خیانتکار سپرده می‌شود و امانتدار خیانت می‌کند دروغگو را تصدیق می‌کنند و راستگو را تکذیب سلمان پرسید آیا چنین چیزی واقع می‌شود ای رسول خدا فرمود آری سوگند به کسی که جانم در دست اوست ای سلمان،
(فعندها تکون إمارة النساء)؛ آن روز حکومت به دست زنان و مشورت با بردگان خواهد بود. کودکان بر منبرها می‌نشینند و دروغ، ظرافت، زکات، غرامت و بیت‌المال، غنیمت شمرده می‌شود. مردم به پدر و مادر بدی می‌کنند و به دوستان نیکی و ستاره دنباله‌دار در آسمان ظاهر می‌شود].
سلمان گفت: آیا این امر واقع می‌شود ای رسول خدا؟! فرمود: آری سوگند به کسی که جانم در دست اوست ای سلمان. در آن زمان زن با شوهرش شریک تجارت می‌شود. باران کم می‌بارد. صاحبان کرم خسیس و تهی‌دستان حقیر شمرده می‌شوند. در آن هنگام بازارها به هم نزدیک می‌گردد. یکی می‌گوید: چیزی نفروختم، دیگری می‌گوید: سودی نبردم و همه زبان به شکایت و مذمّت پروردگار می‌گشایند.
سلمان گفت: آیا این امر واقع خواهد شد ای رسول خدا؟! فرمود: آری سوگند به کسی که جانم در دست اوست ای سلمان. در آن زمان اقوامی به حکومت می‌رسند که اگر مردم سخن بگویند آنان را می‌کشند و اگر سکوت کنند همه چیزشان را مباح می‌شمرند. اموال آنان را غارت می‌کنند. احترامشان را پایمال می‌سازند. خون‌هایشان را می‌ریزند. دل‌ها را پر از عداوت و وحشت می‌کنند و همه مردم را ترسان و مرعوب می‌بینی.
سلمان گفت: آیا این امر واقع می‌شود ای پیامبر خدا؟! فرمود: آری قسم به آن کسی که جانم در دست اوست ای سلمان. در آن هنگام چیزی از مشرق و چیزی از مغرب می‌آورند و امّت من رنگ به رنگ (متلوّن) می‌گردند. در آن روز وای بر ضعیفان امّت از آنان و وای بر آنان از عذاب الهی. نه بر صغیر ترحم می‌کنند و نه به کبیر احترام می‌گذارند و نه گنه‌کاری را می‌بخشند. بدن‌هایشان همچون آدمیان است، ولی دل‌هایشان دل‌های شیاطین.
سلمان گفت: آیا این چنین خواهد شد ای رسول خدا؟! فرمود: آری، سوگند به آن کس که جانم در دست اوست ای سلمان. در آن زمان مردان به مردان قناعت می‌کنند و زنان به زنان و بر سر پسران رقابت برمی‌خیزند، آن‌سان که برای دختران در خانواده‌هاشان. مردانْ خود را شبیه زنان و زنانْ خود را شبیه مردان می‌کنند. زنانْ بر زین سوار می‌شوند. لعنت خدا بر آنان باد.
سلمان عرض کرد: آیا این امر واقع می‌شود ای رسول خدا ؟! فرمود: آری قسم به کسی که جانم در دست اوست ای سلمان. در آن زمان به تزیین مساجد می‌پردازند؛ چنان‌که یهود و نصارا معابد را تزیین می‌کنند. قرآن را می‌آرایند. مناره‌های مساجد طولانی و صفوف نمازگزاران فراوان، اما دل‌ها دشمن یکدیگر و زبان‌ها مختلف است.
سلمان گفت: آیا این امر واقع می‌شود ای پیامبر خدا ؟! فرمود: آری سوگند به کسی که جانم در دست اوست، ای سلمان. در آن هنگام پسران امّت و مردان آنان با طلا زینت می‌کنند و لباس‌های ابریشمین و دیباج می‌پوشند و از پوست‌های پلنگ برای خود لباس تهیه می‌کنند.
سلمان عرض کرد: آیا این امر واقع شدنی است ای رسول خدا ؟! فرمود: آری سوگند به آن کس که جانم در قبضة قدرت اوست ای سلمان. در آن هنگام زنا آشکار می‌گردد. معاملات با غیبت و رشوه انجام می‌پذیرد و دین را فرو می‌نهند و دنیا را بالا می‌برند.
سلمان گفت: آیا این امر شدنی است یا رسول الله؟! فرمود: آری سوگند به کسی که جانم به دست اوست. ای سلمان. در آن هنگام طلاق فزونی می‌گیرد و حدّی برای خدا اجرا نمی‌شود، امّا با این حال به خدا زیان نمی‌رسانند.
سلمان گفت: آیا این چنین خواهد شد ای پیامبر خدا؟! فرمود: آری سوگند به آن کسی که جانم در دست اوست، در آن هنگام زنانْ خواننده و آلات لهو و نوازندگی آشکار می‌شود و اشرار امتم به دنبال آن می‌روند.
سلمان گفت: آیا این چنین می‌شود ای پیامبر خدا؟! فرمود: آری سوگند به آن کسی که جانم در دست اوست ای سلمان. در آن هنگام ثروتمندان امّتم برای تفریح به حجّ می‌روند و طبقه متوسّط برای تجارت و فقرای آنان برای ریا و تظاهر. در آن زمان گروه‌هایی پیدا می‌شوند که قرآن را برای غیر خدا فرامی‌گیرند و با آن همچون آلات لهو رفتار می‌کنند و اقوامی بر سر کار می‌آیند که برای غیر خدا علم دین را فرامی‌گیرند. فرزندان نامشروع فراوان می‌شود. قرآن را به صورت غنا می‌خوانند و برای دنیا بر یکدیگر سبقت می‌گیرند.
سلمان عرض کرد: آیا این امر واقع می‌شود ای پیامبر خدا؟! فرمود: آری سوگند به کسی که جانم به دست اوست ای سلمان. این در زمانی است که پرده‌های حرمت دریده می‌شود، بدان بر نیکان مسلّط، دروغ زیاد، لجاجت آشکار، فقر فزونی یافته و مردم با انواع لباس‌ها بر یکدیگر فخر می‌فروشند. باران‌های بی‌موقع می‌بارد. قمار و آلات موسیقی را جالب می‌شمرند و امر به معروف و نهی از منکر را زشت می‌دانند. مؤمن در آن زمان از همة امّت خوارتر است. قاریان قرآن و عبادت کنندگان پیوسته به یکدیگر بدگویی می‌کنند، پس آنان را در ملکوت آسمانها افرادی پلید و آلوده می‌خوانند.
سلمان عرض کرد: آیا این امر واقع می‌شود ای رسول خدا؟!
فرمود: آری سوگند به آن کس که جانم به دست اوست ای سلمان. در آن زمان ثروتمند رحمی به فقیر نمی‌کند، تا آن‌جا که نیازمندی در میان جمعیت برمی‌خیزد و اظهار نیاز می‌کند و هیچ کس چیزی در دست او نمی‌نهد. سلمان گفت: آیا این امر شدنی است ای رسول خدا؟! فرمود: آری سوگند به کسی که جانم به دست اوست ای سلمان. در آن هنگام (روبیضه) سخن می‌گوید. سلمان عرض کرد: پدر و مادرم فدایت ای رسول خدا (روبیضه) چیست‌؟ فرمود: کسی دربارة محروم سخن می‌گوید که هرگز سخن نمی‌گفت.
در این این هنگام طولی نمی‌کشد که فریادی از زمین برمی‌خیزد، آن چنان که هر گروهی می‌پندارد این فریاد در منطقه اوست. باز مدّتی که خدا می‌خواهد به همان حال می‌مانند. سپس در این مدت زمین را می‌شکافند و زمین پاره‌های دل خود را بیرون می‌افکند و منظورم طلا و نقره است. سپس با دست مبارکش به ستون‌های مسجد اشاره کرد و فرمود مانند اینها. در آن روز دیگر طلا و نقره‌ای به درد نمی‌خورد. این است معنای سخن پروردگار:
(فقد جاءَ أشراطها)؛ (نور الثقلین 5/34)
آیت الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن ج 4 (معاد در قرآن)
www.payambarazam.ir