محدثان معتبر از شیعه و سنی، بنابر احادیث بسیار از رسول اکرم(ص) و امام علی(ع) و دیگر امامان(ع)، شمایل و اوصاف امام مهدی را در کتابهای خویش آوردهاند: (چهرهاش گندمگون، ابروانش هلالی و کشیده، چشمانش سیاه و درشت و جذاب، شانهاش پهن، دندانهایش براق و گشاده، بینیاش کشیده و زیبا، پیشانیاش بلند و تابنده، استخوانبندیاش استوار و صخرهسان، دستان و انگشتانش درشت، گونههایش کمگوشت و اندکی متمایل به زردی که از بیداری شب عارض شده، خالی مشکین بر گونه راستش پیچیده و محکم، موی سرش بر لاله گوش ریخته و به قولی به دوشش ریخته، اندامش متناسب و زیبا و نگاهش دگرگون کننده، خروشش دریاسان، فریادش همهگیر و...) (1) شبلنجی عالم بزرگ اهل سنت در نورالابصار مینویسد: (امام مهدی دارای چشمان سیاه و ابروان پیوسته، بینی بلند و قلمی، ریش انبوه و خال هاشمی در گونه راست است.) امیرالمومنین در بالای منبر فرمود: (در آخرالزمان مردی از نسل من با صورتی سرخ و سفید، فراخ شکم، ران قوی و شانهای سترگ خروج مینماید که در پشتش دو خال است؛ یکی رنگ پوست بدن و دیگری شبیه خال پیغمبر است.) (2) اباصلت از امام رضا درباره خصوصیات و شمایل حضرت هنگام ظهور پرسید و آن حضرت فرمود: (نشانه قائم ما این است که در سن یک پیرمرد و به صورت یک جوان است، طوریکه هرکس حضرتش را ببیند او را چهل ساله یا کمتر میپندارد و تا هنگام مرگ اثر پیری بر او ظاهر نشود.) (3) امیرالمومنین فرمود: (مهدی چهل ساله در بین مردم میآید.) (4) مفضلبنعمر از امام صادق روایت کرده که ایشان فرمود: (آنگاه که خداوند به حضرت قائم اجازه خروج دهد، آن حضرت به منبر رود، پس مردم را به سوی خویش دعوت کند و به خداوند سوگندشان دهد و به حق خویش آنها را بخواند و به اینکه بین ایشان به روش رسول خدا رفتار کند و به کردار آن حضرت عمل کند. آنگاه خداوند جبرییل را میفرستد که نزد او بیاید، جبرییل در حجر اسماعیل نزد آن حضرت میآید و میگوید: به چه چیز مردم را میخوانی؟ حضرت قائم دعوت خود را به او خبر دهد. جبرییل میگوید من نخستین کسی هستم که با تو بیعت مینمایم، دست خویش را برای بیعت باز کن. پس دست به دست آن حضرت گزارده و سپس متجاوز از 310 مرد نزد او بیایند و با او بیعت نمایند و در مکه میماند تا یارانش به دههزار نفر برسد، سپس از آنجا به مدینه رهسپار گردد.)(5) و نیز وارد شده که: حضرت قائم پشت به حرم (خانه کعبه) دست خود را دراز میکند مثل دست موسی... آنگاه میفرماید: این دست خداست و از جانب خداست و به امر خدا کشیده شده و این آیه را تلاوت میکند: (ان الذین یبایعونک انما یبایعون الله یدالله فوق ایدیهم فمن نکث فانما ینکث علی نفسه...) پس اول کسی که دست آن حضرت را بوسیده و با آن جناب بیعت مینماید جبرئیل است و پشت سر او فرشتگان و نجبای جن و نقیبان آن حضرت بیعت میکنند.(6) پینوشتها: 1. خورشید مغرب، ص 28 2. اثباتالهداه، ج 7، ص 400 3. کمالالدین و تمامالنعمه، شیخ صدوق، ص 652 4. البیان فی اخبار صاحبالزمان، گنجی شافعی، ص 495 5. مهدی موعود، ص 1154 6. اسرارالعقاید، ج 2، ص 100 منبع: پورتال جامع مهدویت
محدثان معتبر از شیعه و سنی، بنابر احادیث بسیار از رسول اکرم(ص) و امام علی(ع) و دیگر امامان(ع)، شمایل و اوصاف امام مهدی را در کتابهای خویش آوردهاند:
(چهرهاش گندمگون، ابروانش هلالی و کشیده، چشمانش سیاه و درشت و جذاب، شانهاش پهن، دندانهایش براق و گشاده، بینیاش کشیده و زیبا، پیشانیاش بلند و تابنده، استخوانبندیاش استوار و صخرهسان، دستان و انگشتانش درشت، گونههایش کمگوشت و اندکی متمایل به زردی که از بیداری شب عارض شده، خالی مشکین بر گونه راستش پیچیده و محکم، موی سرش بر لاله گوش ریخته و به قولی به دوشش ریخته، اندامش متناسب و زیبا و نگاهش دگرگون کننده، خروشش دریاسان، فریادش همهگیر و...) (1)
شبلنجی عالم بزرگ اهل سنت در نورالابصار مینویسد: (امام مهدی دارای چشمان سیاه و ابروان پیوسته، بینی بلند و قلمی، ریش انبوه و خال هاشمی در گونه راست است.)
امیرالمومنین در بالای منبر فرمود: (در آخرالزمان مردی از نسل من با صورتی سرخ و سفید، فراخ شکم، ران قوی و شانهای سترگ خروج مینماید که در پشتش دو خال است؛ یکی رنگ پوست بدن و دیگری شبیه خال پیغمبر است.) (2)
اباصلت از امام رضا درباره خصوصیات و شمایل حضرت هنگام ظهور پرسید و آن حضرت فرمود: (نشانه قائم ما این است که در سن یک پیرمرد و به صورت یک جوان است، طوریکه هرکس حضرتش را ببیند او را چهل ساله یا کمتر میپندارد و تا هنگام مرگ اثر پیری بر او ظاهر نشود.) (3)
امیرالمومنین فرمود: (مهدی چهل ساله در بین مردم میآید.) (4)
مفضلبنعمر از امام صادق روایت کرده که ایشان فرمود: (آنگاه که خداوند به حضرت قائم اجازه خروج دهد، آن حضرت به منبر رود، پس مردم را به سوی خویش دعوت کند و به خداوند سوگندشان دهد و به حق خویش آنها را بخواند و به اینکه بین ایشان به روش رسول خدا رفتار کند و به کردار آن حضرت عمل کند. آنگاه خداوند جبرییل را میفرستد که نزد او بیاید، جبرییل در حجر اسماعیل نزد آن حضرت میآید و میگوید: به چه چیز مردم را میخوانی؟ حضرت قائم دعوت خود را به او خبر دهد. جبرییل میگوید من نخستین کسی هستم که با تو بیعت مینمایم، دست خویش را برای بیعت باز کن. پس دست به دست آن حضرت گزارده و سپس متجاوز از 310 مرد نزد او بیایند و با او بیعت نمایند و در مکه میماند تا یارانش به دههزار نفر برسد، سپس از آنجا به مدینه رهسپار گردد.)(5)
و نیز وارد شده که: حضرت قائم پشت به حرم (خانه کعبه) دست خود را دراز میکند مثل دست موسی... آنگاه میفرماید: این دست خداست و از جانب خداست و به امر خدا کشیده شده و این آیه را تلاوت میکند: (ان الذین یبایعونک انما یبایعون الله یدالله فوق ایدیهم فمن نکث فانما ینکث علی نفسه...) پس اول کسی که دست آن حضرت را بوسیده و با آن جناب بیعت مینماید جبرئیل است و پشت سر او فرشتگان و نجبای جن و نقیبان آن حضرت بیعت میکنند.(6)
پینوشتها:
1. خورشید مغرب، ص 28
2. اثباتالهداه، ج 7، ص 400
3. کمالالدین و تمامالنعمه، شیخ صدوق، ص 652
4. البیان فی اخبار صاحبالزمان، گنجی شافعی، ص 495
5. مهدی موعود، ص 1154
6. اسرارالعقاید، ج 2، ص 100
منبع: پورتال جامع مهدویت
- [سایر] بنا بر روایات، شمایل حضرت مهدی علیه السلام به هنگام ظهور چگونه است؟
- [سایر] ارتباط غرب با ظهور امام مهدی علیه السلام چیست؟
- [سایر] آیا از ظهور امام مهدی(علیه السلام) باید ترسید؟
- [سایر] ارتباط غرب با ظهور امام مهدی(علیه السلام) چیست؟
- [سایر] شرایط ظهور امام مهدی(علیه السلام) را توضیح دهید.
- [سایر] علایم ظهور حضرت ولی عصر (علیه السلام) چیست؟
- [سایر] آیا طبق روایات معصومین (ع) میتوانیم برای ظهور امام زمان (عج) زمان تعیین کنیم؟
- [سایر] شرایط ظهور امام مهدی(علیه السلام) با علائم ظهور آن حضرت، چه فرقی دارد؟
- [سایر] اگر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ظهور کند ، چه حوادثی رخ می دهد ؟
- [سایر] حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)در موقع ظهور چگونه تایید می شوند ؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله بهجت] دستور سجده سهو این است که بعد از سلام نماز فورا نیت سجده سهو کند و پیشانی را به چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد و بنا بر احتیاط واجب به نحو مأثور بگوید : ( بسم اللّه و بِاللّه و صَلَّی اللّه عَلی محمّدٍ و آلِ محمّد ) یا ( بسم اللّه و باللّه اللّهمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ) ، ولی بهتر است بگوید : ( بسم اللّه و باللّه السّلامُ عَلَیکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ و رَحْمَةُ اللّه وَ بَرَکاتُه ) ، بعد باید بنشیند و دوباره به سجده رود و یکی از ذکرهایی را که گفته شد بگوید و بنا بر اظهر وقتی سر از سجده برداشت تشهد بخواند سپس سلام بدهد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان هیجده جمله است : اللهً اکبرُ چهار مرتبه اشهدً ان لا الهَ الا اللهً ، اشهدً انّ محّمداً رسولً اللهِ ، حیّ علی الصلاهِ، حیَّ علی الفلاحِ ، حیّ علی خیرِ العملِ ، الله اکبرُ ، لا الهَ الا اللهً هر یک دو مرتبه ، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اول اذان و یک مرتبه لا اِلَه الّا اللهً از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حیّ علی خیرِ العملِ باید دو مرتبه قد قامتِ الصلاهً اضافه نمود .
- [آیت الله سبحانی] اذان هیجده جمله است: اللّهُ أَکْبَر چهار مرتبه. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلَهَ اِلاَّ اللّهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ، حَیَّ عَلَی الصَّلاَةِ، حَیَّ عَلَی الفَلاَح، حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ، اللّهُ أَکْبَر، لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أَکْبَر از اول اذان و یک مرتبه لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ باید دو مرتبه قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ اضافه نمود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اذان هیجده جمله است: "اللهُ أکْبَرُ" چهار مرتبه؛ "أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ اللهُ" "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله" "حَیَّ عَلی الصّلاة" "حَیَّ عَلَی الْفَلاَح" "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل" "اللهُ أَکْبَرُ" "لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله" هر یک دو مرتبه. اقامه هفده جمله است یعنی: دو مرتبه "اللهُ أکْبَرُ" از اول اذان و یک مرتبه "لا إِلَهَ إِلاَّ الله" از آخر آن کم می شود وبعد از گفتن "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل"باید دو مرتبه "قَدْ قامَتِ الصَّلاة" اضافه نمود.