علایم ظهور حضرت ولی عصر (علیه السلام) چیست؟
بحث درباره ی علایم ظهور کمی پیچیده است و نیاز دارد که تمام روایات بررسی شوند اما اجمالا از روایات استفاده می شود که علایم ظهور از یک جهت بر دو دسته کلی هستند: یک دسته علایمی که حتماً پیش از ظهور واقع می شوند که عبارتند از: خروج سفیانی، خروج یمانی، صیحه ی آسمانی، قتل نفس زکیّه، فرو رفتن لشکر سفیانی در بیابان و خروج دجّال. مابقی علایم و دلایل غیر حتمی است و ممکن است رخ ندهد. به هر حال علایم ظهور را به چهار دسته ی کلی می توان تقسیم نمود: الف- علایم اجتماعی: که به طور خلاصه نتیجه ی آن عبارت از سقوط تمدن منحط بشری است. ب- دینی و اعتقادی: که عبارت از هدم و وارونه شدن دین الهی است. ج- طبیعی: مسایلی چون تغییر در جهان فلکی و. د- فردی و معجزه ای: مثل صیحه ی آسمانی، به شهادت رسیدن نفس زکیّه. هر کدام از این عوامل و علایم زیر مجموعه ی خاص خود را دارد که در روایات به تفصیل درباره ی آنها بحث شده است. جواب تفصیلی: بحث درباره ی علایم ظهور کمی پیچیده و مشکل است زیرا روایات متعددی در جوامع و کتاب های روایی شیعه و همچنین اهل سنت و حتی کتاب های آسمانی و ادیان پیش از اسلام مثل مسیحیت و یهودیت و دین زرتشت و ادیان و مکاتب هندی در این باره آمده است که نیاز به مطالعه، جمع بندی و نقد و بررسی کامل دارد. گذشته از این، روایات باید از لحاظ سند و دلالت مورد دقت واقع شود. از روایات شیعه بر می آید که علایم ظهور بر دو دسته کلی تقسیم می شوند: 1- علایم حتمی، علایمی که پیش از ظهور واقع می شوند و هیچ قید و شرطی ندارند. این علایم عبارتند از: خروج سفیانی، خروج یمانی، صیحه ی آسمانی، قتل نفس زکیّه، فرو رفتن لشکر سفیانی در بیابان و خروج دجّال. 2- علایم غیر حتمی که مبتنی بر شرط یا شروطی هستند که اگر آنها تحقق یابند، این علایم محقق می شوند که اینها فراوان هستند. اما از جهت دیگر علایم ظهور را به چهار دسته ی کلی می توان تقسیم نمود که به اختصار توضیح داده می شود. الف- عوامل اجتماعی: که به طور خلاصه نتیجه ی تحقق این عوامل، سقوط تمدن منحط بشری است که به برخی از آنها اشاره می شود: 1- انتشار ظلم وجور در سراسر جهان، به عبارت دیگر جهانی شدن و فراگیر شدن ظلم وجور. 2- فاسق شدن حاکمان جهان: تذکر این نکته ضروری است که منظور از ظلم و فساد جهانی و فسق حاکمان این است که در سراسر جهان نظام های سیاسی مبتنی بر ظلم اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی تشکیل شده و حاکمان نیز بر اساس استکبار و استعمار و استبداد حکومت می کنند، البته منظور این نیست که در جهان انسان عادل و یا نظام و حکومت عادلانه پیدا نمی شود بلکه نظام حاکم بر جهان، نظام ظالمانه و فاسد خواهد بود. 3- گرانی و نابسامانی اقتصادی که از نتایج نظام ظالمانه می باشد. 4- پیدایش دروغگویان و دجّالان با ادّعای اصلاح جامعه. ظهور دجال از علایم حتمی ظهور است که تمام ادیان گذشته به آن اشاره کرده اند. دجّال در لغت به معنای پوشاننده حق به باطل و خدعه و مکر و حیله است و به نظر می رسد (با توجه به علایمی که در روایت ذکر شده) دجال منحصر به یک فرد نباشد بلکه عنوان کلی برای افراد و نظام های پر تزویر و حیله گری باشد که توده های مردم را می فریبد و بر سر راه حق می ایستد. برخی دجّال را به تمدن فعلی غرب سرایت دادند. 5- افراد پست و دروغگو سخنگوی جامعه می شوند. (سفیان کارگزار جامعه می شوند) 6- مردم صالح و صادق تکذیب و کنار گذاشته می شوند و بر عکس، مردم دروغگو، لاف زن مورد تأیید قرار می گیرند. 7- خروج سفیانی که آن نیز از علایم حتمی ظهور است. در اینکه سفیانی فرد معینی است یا اینکه عنوان کلی برای افراد و نظام های دغل باز باشد نمی توان اظهار نظر قطعی نمود اما آنچه روشن است سفیانی فرد یا افراد و نظام های سرمایه دار، غارتگر، قدرتمند و ظالم، مرتجع و مروّج خرافات هستند. صفت ممیّزه ی آنها، تخریب وسیع جامعه می باشد.) 8 (روایات اشاره دارند که سفیانی و لشکرش در بیابان بیداء (سرزمینی بین مکه و مدینه) به زمین فرو می روند و تنها یک نفر که خبر فرو رفتن سپاه را منتشر می کند زنده می ماند. 8- پیدایش جنگ و فتنه و خونریزی در جهان: در روایات به جنگی از طرف ترک، (که ظاهراً اقوامی هستند که از نسل ترک بن یافث بن نوح می باشند و امروزه در سرزمین های مغولستان، پنجاب، ترکیه، سیبری، افغانستان، هندوستان زندگی می کنند) اشاره شده است، که معنای وسیع آن کشورهای غربی را نیز شامل می شوند. همچنین روایات اشاره دارند که پیش از ظهور، 32 مردم جهان کشته می شوند که از آن به عنوان علایم غیر حتمی یاد می شود. 9- انقلاب هایی برای مبارزه با ظلم و فساد جهانی برپا می شود که برخی از آنها موفق به تشکیل حکومت می گردند. خروج و حرکت یمانی که سمبل قیام حق در برابر انحراف و گمراهی موجود در آخرالزمان است یکی از این قیام هاست. نهضت سید خراسانی (که از نسل امام حسین (علیه السلام) است و قیام به قسط می کند) از دیگر عوامل است. این دو نهضت که یکی در یمن و دیگری در ایران است از زمینه سازان ظهور حضرت مهدی (عج) می باشد. روایات اشاره دارند که حکومتی که در ایران تشکیل می شود اولا مردم را به اسلام و اهل بیت علیهم السلام دعوت می کند و ثانیاً منطقه ی تحت حکومت خود تا کوفه را از ظلم و فساد پاک می سازد و به محض ظهور امام (علیه السلام) به ایشان می پیوند و از ایشان تبعیت می کند. ب- عوامل دینی و اعتقادی که همان هدم و وارونه شدن دین است. در روایات از امیرالمؤمنان (علیه السلام) نقل شده است که در آخرالزمان نماز رها می شود، امانت ضایع می گردد، دروغ حلال می شود، ربا خواری رواج می یابد، رشوه گیری همه گیر می شود، دین به دنیا فروخته می شود، با زنان مشورت می شود، قطع رحم می گردد، مردم هوی پرست می شوند، قتل امری عادی می شود، صبر ضعف تلقی می گردد، ظلم فخر شمرده می شود، عارفان خائن می شوند، قاریان فاسق می گردند، مساجد زیبا می شوند و مناره ها بلند می گردد (اما از محتوا تهی می گردند)، عهدها شکسته می شوند و هواها مختلف می گردند. به عبارت کلی پیش از ظهور، احکام اسلام تعطیل می گردد اما این تعطیلی نسبی است یعنی صفت غالب جامعه ی بشری چنین است. چنانچه در روایات ما وارد شده است که وقتی امام (علیه السلام) ظهور می کنند با شیوه و کتاب و دین جدید حکومت می کنند که منظور این است که اسلام چنان با خرافات و قرآن با تحریف های معنوی آمیخته شده که حقیقت و باطن آن فراموش گردیده است. ج- عوامل طبیعی: از دیگر عوامل و زمینه های ظهور حضرت بلاهای طبیعی می باشد که در روایات ذکر گردیده است، مانند: صاعقه های آخرالزمان، ماه گرفتگی و خورشید گرفتگی در غیر اوقات طبیعی، تغییر در جهان فلکی و اوضاع جوّی و آب و هوایی و طلوع خورشید از مغرب و که البته این روایات نیز قابل تطبیق با بعضی از اتفاقات امروزه می باشند چنانچه استاد شهید مطهری رحمة الله علیه طلوع خورشید از مغرب را به ظهور اسلام- به وسیله ی امام خمینی رحمة الله علیه- از پاریس تطبیق نموده است. د- عوامل فردی و معجزه ای: 1- صیحه و ندای آسمانی: از ظاهر روایات چنین بر می آید که پیش یا در هنگامه ی ظهور، فرشته ای در آسمان ندا می دهد و مردم را به ظهور امام (علیه السلام) بشارت می دهد، این فرشته، جبرئیل امین می باشد و ندای او در سراسر زمین شنیده می شود و هر کس به زبان و لهجه ی خود، آن ندا را می شوند اما جهت آن تشخیص داده نمی شود. در کنار این ندا، شیطان فریاد بر می دارد: عثمان مظلوم کشته شد، هدف او به شبهه انداختن مردم است. 2- قتل و شهادت نفس زکیّه: نفس زکیّه، لقب جوانی هاشمی است که دارای مقامی بس رفیع می باشد. او با سپاه سفیانی مواجه می گردد و به مدینه پناهنده می شود و هنگامی که سپاه سفیانی به مدینه می رود، راهی مکه می شود. در مکه دعوت به آل محمد (صلی الله علیه وآله) می نماید اما بدون هیچ گناهی بین رکن و مقام مظلومانه ذبح می گردد. شهادت او وجدان جهانیان را بیدار می کند تا حدّی که مردم آمادگی بیعت با امام (علیه السلام) را پیدا می کنند. بین شهادت وی و آغاز قیام امام (علیه السلام) پانزده روز فاصله است. او نماینده و فرستاده ی امام در بین مردم می باشد. به جز علایمی که ذکر شد، نشانه های دیگری در روایات بیان گردیده است. پرسمان
عنوان سوال:

علایم ظهور حضرت ولی عصر (علیه السلام) چیست؟


پاسخ:

بحث درباره ی علایم ظهور کمی پیچیده است و نیاز دارد که تمام روایات بررسی شوند اما اجمالا از روایات استفاده می شود که علایم ظهور از یک جهت بر دو دسته کلی هستند:
یک دسته علایمی که حتماً پیش از ظهور واقع می شوند که عبارتند از: خروج سفیانی، خروج یمانی، صیحه ی آسمانی، قتل نفس زکیّه، فرو رفتن لشکر سفیانی در بیابان و خروج دجّال. مابقی علایم و دلایل غیر حتمی است و ممکن است رخ ندهد.
به هر حال علایم ظهور را به چهار دسته ی کلی می توان تقسیم نمود:
الف- علایم اجتماعی: که به طور خلاصه نتیجه ی آن عبارت از سقوط تمدن منحط بشری است.
ب- دینی و اعتقادی: که عبارت از هدم و وارونه شدن دین الهی است.
ج- طبیعی: مسایلی چون تغییر در جهان فلکی و.
د- فردی و معجزه ای: مثل صیحه ی آسمانی، به شهادت رسیدن نفس زکیّه.
هر کدام از این عوامل و علایم زیر مجموعه ی خاص خود را دارد که در روایات به تفصیل درباره ی آنها بحث شده است.
جواب تفصیلی:
بحث درباره ی علایم ظهور کمی پیچیده و مشکل است زیرا روایات متعددی در جوامع و کتاب های روایی شیعه و همچنین اهل سنت و حتی کتاب های آسمانی و ادیان پیش از اسلام مثل مسیحیت و یهودیت و دین زرتشت و ادیان و مکاتب هندی در این باره آمده است که نیاز به مطالعه، جمع بندی و نقد و بررسی کامل دارد. گذشته از این، روایات باید از لحاظ سند و دلالت مورد دقت واقع شود.
از روایات شیعه بر می آید که علایم ظهور بر دو دسته کلی تقسیم می شوند:
1- علایم حتمی، علایمی که پیش از ظهور واقع می شوند و هیچ قید و شرطی ندارند. این علایم عبارتند از: خروج سفیانی، خروج یمانی، صیحه ی آسمانی، قتل نفس زکیّه، فرو رفتن لشکر سفیانی در بیابان و خروج دجّال.
2- علایم غیر حتمی که مبتنی بر شرط یا شروطی هستند که اگر آنها تحقق یابند، این علایم محقق
می شوند که اینها فراوان هستند.
اما از جهت دیگر علایم ظهور را به چهار دسته ی کلی می توان تقسیم نمود که به اختصار توضیح داده می شود.
الف- عوامل اجتماعی: که به طور خلاصه نتیجه ی تحقق این عوامل، سقوط تمدن منحط بشری است که به برخی از آنها اشاره می شود:
1- انتشار ظلم وجور در سراسر جهان، به عبارت دیگر جهانی شدن و فراگیر شدن ظلم وجور.
2- فاسق شدن حاکمان جهان: تذکر این نکته ضروری است که منظور از ظلم و فساد جهانی و فسق حاکمان این است که در سراسر جهان نظام های سیاسی مبتنی بر ظلم اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی تشکیل شده و حاکمان نیز بر اساس استکبار و استعمار و استبداد حکومت می کنند، البته منظور این نیست که در جهان انسان عادل و یا نظام و حکومت عادلانه پیدا نمی شود بلکه نظام حاکم بر جهان، نظام ظالمانه و فاسد خواهد بود.
3- گرانی و نابسامانی اقتصادی که از نتایج نظام ظالمانه می باشد.
4- پیدایش دروغگویان و دجّالان با ادّعای اصلاح جامعه. ظهور دجال از علایم حتمی ظهور است که تمام ادیان گذشته به آن اشاره کرده اند. دجّال در لغت به معنای پوشاننده حق به باطل و خدعه و مکر و حیله است و به نظر می رسد (با توجه به علایمی که در روایت ذکر شده) دجال منحصر به یک فرد نباشد بلکه عنوان کلی برای افراد و نظام های پر تزویر و حیله گری باشد که توده های مردم را می فریبد و بر سر راه حق می ایستد. برخی دجّال را به تمدن فعلی غرب سرایت دادند.
5- افراد پست و دروغگو سخنگوی جامعه می شوند. (سفیان کارگزار جامعه می شوند)
6- مردم صالح و صادق تکذیب و کنار گذاشته می شوند و بر عکس، مردم دروغگو، لاف زن مورد تأیید قرار می گیرند.
7- خروج سفیانی که آن نیز از علایم حتمی ظهور است. در اینکه سفیانی فرد معینی است یا اینکه عنوان کلی برای افراد و نظام های دغل باز باشد نمی توان اظهار نظر قطعی نمود اما آنچه روشن است سفیانی فرد یا افراد و نظام های سرمایه دار، غارتگر، قدرتمند و ظالم، مرتجع و مروّج خرافات هستند. صفت ممیّزه ی آنها، تخریب وسیع جامعه می باشد.) 8 (روایات اشاره دارند که سفیانی و لشکرش در بیابان بیداء (سرزمینی بین مکه و مدینه) به
زمین فرو می روند و تنها یک نفر که خبر فرو رفتن سپاه را منتشر می کند زنده می ماند.
8- پیدایش جنگ و فتنه و خونریزی در جهان: در روایات به جنگی از طرف ترک، (که ظاهراً اقوامی هستند که از نسل ترک بن یافث بن نوح می باشند و امروزه در سرزمین های مغولستان، پنجاب، ترکیه، سیبری، افغانستان، هندوستان زندگی می کنند) اشاره شده است، که معنای وسیع آن کشورهای غربی را نیز شامل می شوند.
همچنین روایات اشاره دارند که پیش از ظهور، 32 مردم جهان کشته می شوند که از آن به عنوان علایم غیر حتمی یاد می شود.
9- انقلاب هایی برای مبارزه با ظلم و فساد جهانی برپا می شود که برخی از آنها موفق به تشکیل حکومت می گردند. خروج و حرکت یمانی که سمبل قیام حق در برابر انحراف و گمراهی موجود در آخرالزمان است یکی از این قیام هاست.
نهضت سید خراسانی (که از نسل امام حسین (علیه السلام) است و قیام به قسط می کند) از دیگر عوامل است. این دو نهضت که یکی در یمن و دیگری در ایران است از زمینه سازان ظهور حضرت مهدی (عج) می باشد.
روایات اشاره دارند که حکومتی که در ایران تشکیل می شود اولا مردم را به اسلام و اهل بیت علیهم السلام دعوت می کند و ثانیاً منطقه ی تحت حکومت خود تا کوفه را از ظلم و فساد پاک می سازد و به محض ظهور امام (علیه السلام) به ایشان می پیوند و از ایشان تبعیت می کند.
ب- عوامل دینی و اعتقادی که همان هدم و وارونه شدن دین است. در روایات از امیرالمؤمنان (علیه السلام) نقل شده است که در آخرالزمان نماز رها می شود، امانت ضایع می گردد، دروغ حلال می شود، ربا خواری رواج می یابد، رشوه گیری همه گیر می شود، دین به دنیا فروخته می شود، با زنان مشورت می شود، قطع رحم می گردد، مردم هوی پرست می شوند، قتل امری عادی می شود، صبر ضعف تلقی می گردد، ظلم فخر شمرده می شود، عارفان خائن می شوند، قاریان فاسق می گردند، مساجد زیبا می شوند و مناره ها بلند می گردد (اما از محتوا تهی می گردند)، عهدها شکسته می شوند و هواها مختلف می گردند.
به عبارت کلی پیش از ظهور، احکام اسلام تعطیل می گردد اما این تعطیلی نسبی است یعنی صفت غالب جامعه ی بشری چنین است. چنانچه در روایات ما وارد شده است که وقتی امام (علیه السلام) ظهور می کنند با شیوه و کتاب و دین جدید حکومت می کنند که منظور این است که اسلام چنان با خرافات و قرآن با تحریف های معنوی آمیخته شده که حقیقت و باطن آن فراموش گردیده است.
ج- عوامل طبیعی: از دیگر عوامل و زمینه های ظهور حضرت بلاهای طبیعی می باشد که در روایات ذکر گردیده است، مانند: صاعقه های آخرالزمان، ماه گرفتگی و خورشید گرفتگی در غیر اوقات طبیعی، تغییر در جهان فلکی و اوضاع جوّی و آب و هوایی و طلوع خورشید از مغرب و که البته این روایات نیز قابل تطبیق با بعضی از اتفاقات امروزه می باشند چنانچه استاد شهید مطهری رحمة الله علیه طلوع خورشید از مغرب را به ظهور اسلام- به وسیله ی امام خمینی رحمة الله علیه- از پاریس تطبیق نموده است.
د- عوامل فردی و معجزه ای:
1- صیحه و ندای آسمانی: از ظاهر روایات چنین بر می آید که پیش یا در هنگامه ی ظهور، فرشته ای در آسمان ندا می دهد و مردم را به ظهور امام (علیه السلام) بشارت می دهد، این فرشته، جبرئیل امین می باشد و ندای او در سراسر زمین شنیده می شود و هر کس به زبان و لهجه ی خود، آن ندا را می شوند اما جهت آن تشخیص داده نمی شود. در کنار این ندا، شیطان فریاد بر می دارد: عثمان مظلوم کشته شد، هدف او به شبهه انداختن مردم است.
2- قتل و شهادت نفس زکیّه: نفس زکیّه، لقب جوانی هاشمی است که دارای مقامی بس رفیع می باشد. او با سپاه سفیانی مواجه می گردد و به مدینه پناهنده می شود و هنگامی که سپاه سفیانی به مدینه می رود، راهی مکه می شود. در مکه دعوت به آل محمد (صلی الله علیه وآله) می نماید اما بدون هیچ گناهی بین رکن و مقام مظلومانه ذبح می گردد. شهادت او وجدان جهانیان را بیدار
می کند تا حدّی که مردم آمادگی بیعت با امام (علیه السلام) را پیدا می کنند. بین شهادت وی و آغاز قیام امام (علیه السلام) پانزده روز فاصله است. او نماینده و فرستاده ی امام در بین مردم می باشد.
به جز علایمی که ذکر شد، نشانه های دیگری در روایات بیان گردیده است.
پرسمان





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین