شبهه: ملاقات با امام زمان (عج) در خواب امکان پذیر نیست پس تلاش نباید کرد.
خواب یک پدیده واقعی است که جای هیچ گونه تردید نمی‌باشد و از میان خواب‌ها تعدادی تعبیرهای درست داشته و صادقانه می‌باشند و نمونه بارز آن خواب دیدن حضرت ابراهیم خلیل علیه السّلام و حضرت یوسف علیه السّلام است که در قرآن از آن یاد نموده است. آنچه که در زمان غیبت برای منتظران اهمیت دارد،‌این است که تکالیفی را که در این زمان از او خواسته شده است، به نحو احسن انجام دهد و یا اعمالی را انجام دهد، تا زمینه ساز ظهور حضرت بوده و در تعجیل ظهور آن حضرت کمک کند. گفتنی است موردی دیده نشده است که حضرت سفارش کرده باشد که فلان عملی را انجام دهید تا مرا در خواب ببینید. شرط اول یک انسان منتظر این است که برای اصلاح خود و دیگران بکوشد و قابلیت‌هایی را به وجود بیاورد که نه تنها آن حضرت را در خواب ببیند، بلکه در بیداری نیز به دیدار حضرت نائل شده و چشم همگان را به دیدار او روشن سازند. اگر مسأله اصلاح و اصلاح‌گری نباشد، و انسان در این راه تلاش نکند، محرم راز نخواهد شد و هر چه اعمال ناپسند و ناشایست، بیشتر باشد، آن حضرت به انسان، نامحرم‌تر می‌گردد. پس، آنچه که اثر مثبت و عملی داشته و زمینه دیدار به آن حضرت چه در خواب و یا بیداری فراهم گردد، قابلیت و‌آمادگی پیدا کردن خود انسانهاست. علامه عصر، آیت الله حسن زاده آملی، می‌فرماید: آنچه که انسان را از محرمان محروم می‌دارد، توجه کردن به نامحرمان است. دیدنیها، شنیدنیها، خوردنیها، و تماس گرفتن‌های که خلاف رضای خدا باشد، ‌همه نامحرمانی است که ترا از دوست محرم، محروم می‌کنند. اینگونه نامحرمان، بلای جان بوده ترا از بسیاری برکات محروم می‌کند. دلی بی‌بهره از شور ولایت بود نامحرم از روی درایت ز نامحرم روانت شیره گردد قساوت بر دل تو چیره گردد ترا محرومها از نامحرمان است که نامحرم بلای جسم و جان است[1] و یا به تعبیر معلم اخلاق، مرحوم آیت الله بهاء الدینی: هوا و هوسهای روز، زنجیرهایی است که در شب انسان را اسیر کرده و زنجیر پیچ نموده، بیداری شب، فکر صحیح و خواب خوب را از او می‌گیرد.[2] پس آنچه که خواب را محکم و یا حداقل متشابه کرده و زمینه است که در اثر قابلیت‌ها به وجود آمده و در خواب بشارتها و شکارهایی را نصیب انسان می‌گرداند و این امید را زنده می‌کند که: در خواب روم که بینم با چشم دگر جمالت ای دوست دارم هوس وصالت ای دوست دائم منم و خیالت ای دوست[3] امّا سؤال این است که آیا روایاتی داریم که بتوان با عمل به آنها حضرت را در خواب دید؟ آنچه که اشاره شد، شرط اول و مهمترین شرط پیدا کردن قابلیت برای دیدن خوابهای خوب است. و پس از پیدا کردن این قابلیت، محدّثین جهت دیدار با ولی عصر در خواب اعمال و دعاهایی را ذکر کرده‌اند که به چند نمونه آنها اشاره می‌گردد: 1. سید جلیل بن باقی در اختیار مصباح روایت دارد که امام صادق علیه السّلام فرموده است: (هر کسی بعد از هر نماز فریضه این دعا (دعای زیارت امام زمان (عج)) را بخواند، به درستی که او در خواب و یا بیداری امام م ح م د بن حسن عسکری علیه السّلام را خواهد دید. دعا این است: (اللّهم بلغ مولانا صاحب الزمان...[4]).[5] 2. سید ابن طاووس در کتاب فلاح السائل می‌گوید: سندی که از معصوم علیه السّلام رسیده است هر کسی اراده کند دیدار یکی از انبیاء و ائمه اطهار علیهم السّلام و یا غیر آنها، در خواب نصیب‌شان گردد، هفت شب و در بعضی نسخ چهل شب، بعد از خواندن دعایی که اولش این است: (اللّهم انت الحیّ الّذی لا یموت... (شیخ عباس قمی در باب دعاها این دعا را آورده است) و بعد از آن، بخواند، سوره (شمس) و (انّا انزلنا) و (قل یا ایها الکافرون) و (قل هو الله احد) و (معوذتین) و بعد از خواندن آنها، سوره (اخلاص) صد مرتبه و صلوات بر محمد و آل محمد صلّی الله علیه و آله صد مرتبه، پس با وضو به طرف راست خوابیده و هر کسی را که قصد دیدار آن را داشته نیت کرده و در خواب خواهد دید و با او سؤال و جواب خواهد کرد.[6] 3. شیخ مفید (ره) در کتاب (اختصاص) روایت کرده است از ابی المعزی از امام موسی بن جعفر علیه السّلام : هر کسی که برای او حاجتی باشد به سوی خداوند و اراده کرده که ما را (اهلبیت عترت علیهم السّلام ) ببیند غسل نماید و در دل شب مناجات کند. و قسم دهد خداوند را به حق ما، و متوسل شود به سوی خداوند، به درستی که ما را خواهد دید و خواهد آمرزید او را و برآورده خواهد شد حاجت او.[7] 4. کفعمی در مصباح، در باب خواص آیات قرآن کریم به نقل از امام صادق علیه السّلام می‌گوید: هر کسی مداومت کند بر خواندن سوره مزمل ملاقات کند در خواب رسول گرامی اسلام صلّی الله علیه و آله را، آنچه خیر است از او درخواست کند، ‌خداوند عطا فرماید.[8] و هم چنین از امام صادق علیه السّلام نقل شده است: هر کسی در شب جمعه بعد از نماز شب سوره کوثر را خوانده و هزار مرتبه صلوات بر محمد و آل او علیه السّلام بفرستد، پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله را در خواب می‌بیند.[9] در انجام دادن اینگونه اعمالی که به نمونه از آن اشاره شد، بسیاری از بزرگان بر آن است، اگر کسی خواسته باشد یکی از ائمه معصومین علیهم السّلام و یا یکی از بستگان را که از دنیا رفته در خواب ببیند، نیّت کند، در خواب می‌بیند.[10] این، چند نمونه از دستور العمل‌هایی بود که به عنوان نمونه به آن اشاره گردید، ولی از این گونه دستور عمل‌ها زیاد است. منابعی که در این جهت معرفی می‌گردد، راهنما خواهند بود. [1] . آیت الله حسن زاده آملی، رساله نور علی نور، ص 64، نشر دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1369. [2] . سیدآقایی، چشمه در بستر، (داستانهای فضایل بیداری در شب)، انتشارات دفتر تبلیغات، چاپ اول، 1375. [3] . آیت الله حسن زاده آملی، هزار و یک کلمه، ص 296، انتشارات دفتر تبلیغات، 1375. [4] .مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 86، ص 61، موسسه الوفاء بیروت، 1403 ه .ق. [5] . این دعا در مفاتیج الجنان آمده است. [6] . سید ابن طاووس، فلاح السائل، ص 281، چ سنگی، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، بی‌تا. [7] . محدث نوری، حسین بن محمد تقی، نجم الثاقب، باب هفتم، امام زمان را دیده‌ایم، ص 849، انتشارات جمکران، 1380 ه . ش. [8] . همان، ص 666. [9] . همان، ص 667. [10] . همان، ص 667. www.andisheqom.com
عنوان سوال:

شبهه: ملاقات با امام زمان (عج) در خواب امکان پذیر نیست پس تلاش نباید کرد.


پاسخ:

خواب یک پدیده واقعی است که جای هیچ گونه تردید نمی‌باشد و از میان خواب‌ها تعدادی تعبیرهای درست داشته و صادقانه می‌باشند و نمونه بارز آن خواب دیدن حضرت ابراهیم خلیل علیه السّلام و حضرت یوسف علیه السّلام است که در قرآن از آن یاد نموده است.
آنچه که در زمان غیبت برای منتظران اهمیت دارد،‌این است که تکالیفی را که در این زمان از او خواسته شده است، به نحو احسن انجام دهد و یا اعمالی را انجام دهد، تا زمینه ساز ظهور حضرت بوده و در تعجیل ظهور آن حضرت کمک کند. گفتنی است موردی دیده نشده است که حضرت سفارش کرده باشد که فلان عملی را انجام دهید تا مرا در خواب ببینید. شرط اول یک انسان منتظر این است که برای اصلاح خود و دیگران بکوشد و قابلیت‌هایی را به وجود بیاورد که نه تنها آن حضرت را در خواب ببیند، بلکه در بیداری نیز به دیدار حضرت نائل شده و چشم همگان را به دیدار او روشن سازند. اگر مسأله اصلاح و اصلاح‌گری نباشد، و انسان در این راه تلاش نکند، محرم راز نخواهد شد و هر چه اعمال ناپسند و ناشایست، بیشتر باشد، آن حضرت به انسان، نامحرم‌تر می‌گردد. پس، آنچه که اثر مثبت و عملی داشته و زمینه دیدار به آن حضرت چه در خواب و یا بیداری فراهم گردد، قابلیت و‌آمادگی پیدا کردن خود انسانهاست.
علامه عصر، آیت الله حسن زاده آملی، می‌فرماید: آنچه که انسان را از محرمان محروم می‌دارد، توجه کردن به نامحرمان است. دیدنیها، شنیدنیها، خوردنیها، و تماس گرفتن‌های که خلاف رضای خدا باشد، ‌همه نامحرمانی است که ترا از دوست محرم، محروم می‌کنند. اینگونه نامحرمان، بلای جان بوده ترا از بسیاری برکات محروم می‌کند.
دلی بی‌بهره از شور ولایت بود نامحرم از روی درایت
ز نامحرم روانت شیره گردد قساوت بر دل تو چیره گردد
ترا محرومها از نامحرمان است که نامحرم بلای جسم و جان است[1]
و یا به تعبیر معلم اخلاق، مرحوم آیت الله بهاء الدینی: هوا و هوسهای روز، زنجیرهایی است که در شب انسان را اسیر کرده و زنجیر پیچ نموده، بیداری شب، فکر صحیح و خواب خوب را از او می‌گیرد.[2] پس آنچه که خواب را محکم و یا حداقل متشابه کرده و زمینه است که در اثر قابلیت‌ها به وجود آمده و در خواب بشارتها و شکارهایی را نصیب انسان می‌گرداند و این امید را زنده می‌کند که:
در خواب روم که بینم با چشم دگر جمالت ای دوست
دارم هوس وصالت ای دوست دائم منم و خیالت ای دوست[3]
امّا سؤال این است که آیا روایاتی داریم که بتوان با عمل به آنها حضرت را در خواب دید؟
آنچه که اشاره شد، شرط اول و مهمترین شرط پیدا کردن قابلیت برای دیدن خوابهای خوب است. و پس از پیدا کردن این قابلیت، محدّثین جهت دیدار با ولی عصر در خواب اعمال و دعاهایی را ذکر کرده‌اند که به چند نمونه آنها اشاره می‌گردد:
1. سید جلیل بن باقی در اختیار مصباح روایت دارد که امام صادق علیه السّلام فرموده است: (هر کسی بعد از هر نماز فریضه این دعا (دعای زیارت امام زمان (عج)) را بخواند، به درستی که او در خواب و یا بیداری امام م ح م د بن حسن عسکری علیه السّلام را خواهد دید. دعا این است: (اللّهم بلغ مولانا صاحب الزمان...[4]).[5]
2. سید ابن طاووس در کتاب فلاح السائل می‌گوید: سندی که از معصوم علیه السّلام رسیده است هر کسی اراده کند دیدار یکی از انبیاء و ائمه اطهار علیهم السّلام و یا غیر آنها، در خواب نصیب‌شان گردد، هفت شب و در بعضی نسخ چهل شب، بعد از خواندن دعایی که اولش این است: (اللّهم انت الحیّ الّذی لا یموت... (شیخ عباس قمی در باب دعاها این دعا را آورده است) و بعد از آن، بخواند، سوره (شمس) و (انّا انزلنا) و (قل یا ایها الکافرون) و (قل هو الله احد) و (معوذتین) و بعد از خواندن آنها، سوره (اخلاص) صد مرتبه و صلوات بر محمد و آل محمد صلّی الله علیه و آله صد مرتبه، پس با وضو به طرف راست خوابیده و هر کسی را که قصد دیدار آن را داشته نیت کرده و در خواب خواهد دید و با او سؤال و جواب خواهد کرد.[6]
3. شیخ مفید (ره) در کتاب (اختصاص) روایت کرده است از ابی المعزی از امام موسی بن جعفر علیه السّلام : هر کسی که برای او حاجتی باشد به سوی خداوند و اراده کرده که ما را (اهلبیت عترت علیهم السّلام ) ببیند غسل نماید و در دل شب مناجات کند. و قسم دهد خداوند را به حق ما، و متوسل شود به سوی خداوند، به درستی که ما را خواهد دید و خواهد آمرزید او را و برآورده خواهد شد حاجت او.[7]
4. کفعمی در مصباح، در باب خواص آیات قرآن کریم به نقل از امام صادق علیه السّلام می‌گوید: هر کسی مداومت کند بر خواندن سوره مزمل ملاقات کند در خواب رسول گرامی اسلام صلّی الله علیه و آله را، آنچه خیر است از او درخواست کند، ‌خداوند عطا فرماید.[8]
و هم چنین از امام صادق علیه السّلام نقل شده است: هر کسی در شب جمعه بعد از نماز شب سوره کوثر را خوانده و هزار مرتبه صلوات بر محمد و آل او علیه السّلام بفرستد، پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله را در خواب می‌بیند.[9]
در انجام دادن اینگونه اعمالی که به نمونه از آن اشاره شد، بسیاری از بزرگان بر آن است، اگر کسی خواسته باشد یکی از ائمه معصومین علیهم السّلام و یا یکی از بستگان را که از دنیا رفته در خواب ببیند، نیّت کند، در خواب می‌بیند.[10]
این، چند نمونه از دستور العمل‌هایی بود که به عنوان نمونه به آن اشاره گردید، ولی از این گونه دستور عمل‌ها زیاد است. منابعی که در این جهت معرفی می‌گردد، راهنما خواهند بود.
[1] . آیت الله حسن زاده آملی، رساله نور علی نور، ص 64، نشر دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1369.
[2] . سیدآقایی، چشمه در بستر، (داستانهای فضایل بیداری در شب)، انتشارات دفتر تبلیغات، چاپ اول، 1375.
[3] . آیت الله حسن زاده آملی، هزار و یک کلمه، ص 296، انتشارات دفتر تبلیغات، 1375.
[4] .مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 86، ص 61، موسسه الوفاء بیروت، 1403 ه .ق.
[5] . این دعا در مفاتیج الجنان آمده است.
[6] . سید ابن طاووس، فلاح السائل، ص 281، چ سنگی، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، بی‌تا.
[7] . محدث نوری، حسین بن محمد تقی، نجم الثاقب، باب هفتم، امام زمان را دیده‌ایم، ص 849، انتشارات جمکران، 1380 ه . ش.
[8] . همان، ص 666.
[9] . همان، ص 667.
[10] . همان، ص 667.
www.andisheqom.com





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین