در روایتی می فرماید صبح و شام منتظر قیام حضرت باشید آیا این به آن معناست که ظهور در غیر جمعه واقع می شود یا خیر توضیح دهید؟

اشاره: وجود مبارک حضرت مهدی (عج) که ذخیره ای الهی و از اسرار حکیمانه خداوند است. غیبت و ظهور او نیز، اسرار دیگری خواهد بود. هیچ اندیشمند ژرف نگری تاکنون به این اسرار پی نبرده و از حقیقت آن آگاهی پیدا نکرده. مگر اینکه، در پی جستجوی حقیقت و الهام گرفته از طریق روایات اهل بیت علیهم السلام بوده تا از این راه، مسیر گم شده خود را دریابد. فلذا، آنچه را که پرسشگر عزیز در پی دریافت پاسخ آن است اینگونه اشاره می گردد.
1. روایاتی که درباب ظهور حضرت مهدی (عج) رسیده مختلف اند. و به طور قطع زمان خاص را مشخص ننموده اند. در بعضی آنها جمعه و در بعضی دیگر غیر آن روز ذکر شده است. و چند نمونه آن اشاره می شود:
الف. امام صادق علیه السّلام فرموده است: (قائم اهل بیت ما روز جمعه قیام می کند)[1].
ب. باز آن حضرت فرموده است: (قائم ما که درود خدا بر او باد در روز عاشورا که روز شهادت حسین بن علی علیه السّلام است ظهور خواهد کرد.)[2]
ج. و هم چنین از امام محمد باقر علیه السّلام ظهور آن حضرت در روز عاشورا، این چنین رسیده است: (قائم ما روز شنبه که روز عاشوراست ظهور خواهد کرد.)[3]
د. در بعضی از روایات، در عین اینکه روز جمعه در آن ذکر شده، وقت آن را بعد از نماز عشاء فرموده است: (ظهور قائم آل محمد صلّی الله علیه و آله و سلّم روز جمعه بعد از نماز عشاء می باشد)[4].
و هم چنین، روز نوروز و بیست و سوم ماه رمضان نیز آمده است که آن حضرت در آن زمان ظهور خواهد کرد.[5]
2. از طرفی دیگر، روایاتی دربارة انتظار ظهور آن حضرت در صبح و شام نیز آمده چنان که امام صادق علیه السّلام فرموده است: (در صبح و شام متنظر فرج باشید)[6] و انتظار آن را از افضل عبادات می داند. چنانکه امام باقر علیه السّلام فرموده است: (بهترین عبادت انتظار ظهور و فرج آل محمد صلّی الله علیه و آله و سلّم است)[7].
3. و هم چنین در دعای عهد آمده است: (بار خدایا، ما دوباره در صبح همین روز با امام خود تجدید عهد کردیم. و هر روز که بعد از این زندگی می کنیم با او عهد می کنیم...)[8].
پس، آنچه که نمونه از روایات ذکر شد، چنین بدست می آید که انتظار ظهور تنها در روز جمعه نمی باشد. بلکه در غیر آن نیز انتظار ظهور خواهد بود. امّا روایاتی که مربوط به انتظار صبح و شام آمده و یا خواندن دعای عهد که تجدید عهد هر روز است، اشاره به آن دارد که ظهور حضرت در غیر از جمعه نیز واقع شود. و هر روز انسان با آن حضرت تجدید بیعت کند. اگر در آن روز ظهور کرد، از اصحاب آن حضرت قرار گیرد. و از طرف دیگر، اینگونه روایات و یا خواندن دعای عهد بیانگر وظایف منتظران است که در هر حال باید منتظر ظهور بوده باشند. زیرا انتظار ظهور از بهترین عبادت شمرده شده است. پس هم احتمال دارد ظهور حضرت در روز جمعه باشد و هم در غیر آن، زیرا در روایات تنها جمعه نیامده است. در غیر آن نیز اشاره شده است. و وظایف منتظران، آن است که در هر حال منتظر ظهور باشند. زیرا انتظار فرج از بهترین عبادت است.
منابع جهت مطالعه:
1. مجلسی، محمد باقر، مهدی موعود، ج 2، ترجمه علی کورانی، نشر مسجد مقدس جمکران، 1380.
2. طبرسی نوری، نجم الثاقب، ج 2،
3. خادمی شیرازی، نشانه های ظهور.
امام علی علیه السّلام :
(منتظران واقعی برای امر، همانند کسی است که در جهاد در راه خدا، آمیخته با خون خود باشد)[9]

-------------------------------------------------------
[1] . شیخ صدوق، ابی جعفر محمد، خصال، ج 2، ص 394، باب 7، ح 101، مکتبه نینوا، تهران.
[2] . شیخ طوسی، ابی جعفر، کتاب غیبت، ص 150.
[3] . مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 52، ص 285، مؤسسه الوفاء، بیروت.
[4] . همان.
[5] . معجم الاحادیث امام مهدی، ج 1، ص 453، زیرنظر علی کورانی،‌مؤسسه اسلامی، قم.
[6] . مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 52، ص 133، مؤسسه الوفاء، بیروت، و مکیال المکارم، ج 2، ص 157، امام صادق علیه السّلام : شب و روز چشم به راه مولایت باشد.
[7] . شیخ صدوق، ابی جعفر محمد، کمال الدین، ص 125، انتشارات مکتبه الصدوق، 1390 ق.
[8] . قمی، شیخ عباس، مفتاح الجنان، دعای عهد.
[9] . (شیخ صدوق، کمال الدین، ج 2، ص 645، مکتبه الصدوق، تهران.)
( اندیشه قم )