باسلام . بر اساس برخی روایات روز جمعه مصادف با ظهور حضرت خواهد بود (بحارالانوار/ ج 52 / ص 279 حدیث 1 ) و از این رو در برخی ادعیه آمده که روز جمعه روزی است که امید می رود ظهور تو در آن روز باشد . باید دانست اولا هریک از روزهای هفته متعلق به یک یا چند تن از معصومین است چنانچه شنبه متعلق به حضرت رسول(ص) و یکشنبه متعلق به حضرت علی و صدیقه طاهره(س) تا روز پنج شنبه که متعلق به حضرت امام حسن عسگری است. و روز جمعه متعلق به حضرت مهدی(ع) است و به نام ایشان نامگذاری شده است. (مفاتیح الجنان)ثانیا چنانچه گذشت در این روز باید توجه و آمادگی بیشتری برای درک حضرت و ظهور ایشان در منتظرین بوجود بیاید. ثالثا روایات صحیحه دیگری امر ظهور را بغته و فجئه(4) یعنی ناگهانی عنوان کرده اند که هیچ کس جز خدا از آن آگاهی ندارد و تنها به دست خداست.با این توضیحات روز جمعه یک احتمال و ظن قوی است و باز هم نمی توان فطعی گفت که روز جمعه روز ظهور حضرت ولیعصر خواهد بود.البته این را هم باید توجه داشت که بین علائم و شرایط ظهور که در روایات به آنها اشاره شده و امر توقیت می بایست تفاوت قائل شد.در زمان ائمه عده ای بودند که یا خود یا به خودشان نسبت مهدویت می دادند و یا آنکه برخی دیگر آنها را به این امر منسوب می کردند مانند محمد بن حنیفه که مریدان وی او را به عنوان مهدی موعود می نامیدند بعد از اینگونه پدیده ها ائمه اطهار بخصوص امام باقر و امام صادق (علیهما سلام) برای جلوگیری از این آسیب در میان شیعیان علائم و شرایطی برای ظهور تعیین کردند. مثلا خروج سفیانی خروج یمانی و ... که این امر با تعیین وقت تفاوت دارد. در واقع این بدین معناست که تا این شرایط و علائم محقق نشود امر ظهور اتفاق نمی افتد. بسیاری از اینها در دوران حکومت عباسی هم بوده است. و در زمان ما عینی تر شده است با این حال وقت ظهور را نمی توان دقیق اعلام کرد. در واقع منتظر ظهور باید آن به آن و لحظه به لحظه انتظار ظهور حضرت و سربازی در رکاب ایشان را داشته باشد. نه آنکه فقط جمعه جمعه انتظار بکشد و روزهای دیگر هفته را دست روی دست بگذارد و با خیال راحت بنشیند تا جمعه فرا رسد و مطمئن باشد که این ایام هرگز حضرت ظهور نخواهد کرد!همانگونه که در ادعیه می خوانیم ظهور برای مومنین امر ظهور قریب و نزدیک است و نراه قریبا (دعای عهد) کلمح البصر او هو اقرب (دعای فرج). از این روست هنگامی از آیت الله بهجت درباره ظهور حضرت سوال می شود ایشان پاسخ می دهند به پیرمردان بگویید منتظر باشند نه به جوانان! به این معنا که هیچ زمانی نباید از ظهور ناامید بود و متظر عاشق هر روز و هر دقیقه منتظر شنیدن بانگ انا بقیه الله است و طاقت و تحمل زندگی بدون امام زمانش را ندارد و از این رو می کوشد خود را هر لحظه آماده نگه دارد. در روایتی از امام سجاد نقل است منتظرین حجت در هر عصر از جمله بهترینها هستند و این گونه انتظار فعال است که خوار چشم دشمنان می شود و الا انتظاری که روزی یک هفته و در ساعتی خاص باشد به انفعال منجر می شود!
باسلام وعرض خسته نباشید:آیا این گفته در ست است که امام زمان (عج)روز جمعه ظهور خواهند کرد؟
باسلام . بر اساس برخی روایات روز جمعه مصادف با ظهور حضرت خواهد بود (بحارالانوار/ ج 52 / ص 279 حدیث 1 ) و از این رو در برخی ادعیه آمده که روز جمعه روزی است که امید می رود ظهور تو در آن روز باشد . باید دانست اولا هریک از روزهای هفته متعلق به یک یا چند تن از معصومین است چنانچه شنبه متعلق به حضرت رسول(ص) و یکشنبه متعلق به حضرت علی و صدیقه طاهره(س) تا روز پنج شنبه که متعلق به حضرت امام حسن عسگری است. و روز جمعه متعلق به حضرت مهدی(ع) است و به نام ایشان نامگذاری شده است. (مفاتیح الجنان)ثانیا چنانچه گذشت در این روز باید توجه و آمادگی بیشتری برای درک حضرت و ظهور ایشان در منتظرین بوجود بیاید. ثالثا روایات صحیحه دیگری امر ظهور را بغته و فجئه(4) یعنی ناگهانی عنوان کرده اند که هیچ کس جز خدا از آن آگاهی ندارد و تنها به دست خداست.با این توضیحات روز جمعه یک احتمال و ظن قوی است و باز هم نمی توان فطعی گفت که روز جمعه روز ظهور حضرت ولیعصر خواهد بود.البته این را هم باید توجه داشت که بین علائم و شرایط ظهور که در روایات به آنها اشاره شده و امر توقیت می بایست تفاوت قائل شد.در زمان ائمه عده ای بودند که یا خود یا به خودشان نسبت مهدویت می دادند و یا آنکه برخی دیگر آنها را به این امر منسوب می کردند مانند محمد بن حنیفه که مریدان وی او را به عنوان مهدی موعود می نامیدند بعد از اینگونه پدیده ها ائمه اطهار بخصوص امام باقر و امام صادق (علیهما سلام) برای جلوگیری از این آسیب در میان شیعیان علائم و شرایطی برای ظهور تعیین کردند. مثلا خروج سفیانی خروج یمانی و ... که این امر با تعیین وقت تفاوت دارد. در واقع این بدین معناست که تا این شرایط و علائم محقق نشود امر ظهور اتفاق نمی افتد. بسیاری از اینها در دوران حکومت عباسی هم بوده است. و در زمان ما عینی تر شده است با این حال وقت ظهور را نمی توان دقیق اعلام کرد. در واقع منتظر ظهور باید آن به آن و لحظه به لحظه انتظار ظهور حضرت و سربازی در رکاب ایشان را داشته باشد. نه آنکه فقط جمعه جمعه انتظار بکشد و روزهای دیگر هفته را دست روی دست بگذارد و با خیال راحت بنشیند تا جمعه فرا رسد و مطمئن باشد که این ایام هرگز حضرت ظهور نخواهد کرد!همانگونه که در ادعیه می خوانیم ظهور برای مومنین امر ظهور قریب و نزدیک است و نراه قریبا (دعای عهد) کلمح البصر او هو اقرب (دعای فرج). از این روست هنگامی از آیت الله بهجت درباره ظهور حضرت سوال می شود ایشان پاسخ می دهند به پیرمردان بگویید منتظر باشند نه به جوانان! به این معنا که هیچ زمانی نباید از ظهور ناامید بود و متظر عاشق هر روز و هر دقیقه منتظر شنیدن بانگ انا بقیه الله است و طاقت و تحمل زندگی بدون امام زمانش را ندارد و از این رو می کوشد خود را هر لحظه آماده نگه دارد. در روایتی از امام سجاد نقل است منتظرین حجت در هر عصر از جمله بهترینها هستند و این گونه انتظار فعال است که خوار چشم دشمنان می شود و الا انتظاری که روزی یک هفته و در ساعتی خاص باشد به انفعال منجر می شود!
- [سایر] امام زمان علیه السلام در روز جمعه ظهور می کنند یا روز شنبه؟
- [سایر] روز جمعه چه ویژگیهایی دارد که زمان ظهور امام زمان قرار گرفته است؟
- [سایر] سلام خسته نباشید این که میگویند امام زمان(عج)از جمکران ظهور می کند درست است؟
- [سایر] روز ظهور حضرت امام مهدی(عج) در بعضی روایات جمعه و در بعضی دیگر، شنبه اعلام شده است؟ کدامیک درست است؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [سایر] عوامل ظهور امام زمان (عج) چیست؟
- [سایر] زمان ظهور حضرت ولی عصر(عج) کی میباشد؟
- [سایر] حضرت مهدی (عج) موقع ظهور چه سنی خواهند داشت؟
- [سایر] حضرت مهدی (عج) در کجا ظهور میکنند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) که نماز جمعه واجب تعیینی نیست خرید و فروش و سایر معاملات هنگام اقامه نماز جمعه حرام نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله جوادی آملی] .دریافت کننده خمس، امام ( ع)و در غیبت آن , فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع است و مکلف , بدون اجازه از آنان نمی تواند آن را به موارد مصرف برساند . به تعبیر دیگر , همه خمس , اعم از سهم امام ( ع) و سهم سادات, در اختیار منصب امامت (شخصیت حقوقی) است. در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) ،فقیه جامع الشرایط, جانشین شخصیت حقوقیِ امامت است، بنابراین در زمان غیبت باید تمام خمس را به فقیه جامع الشرای ط تحویل داد و هرگونه دخل و ت صرف در خمس (سهم امام( ع) و سهم سادات) باید با اجازه او باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] غسلهای مستحب در شرع اسلام بسیار فراوان است و از جمله، غسلهای زیر است: 1 غسل جمعه که از مهمترین و مؤکّدترین غسلهای مستحب محسوب می شود و بهتر است که حتّی الامکان آن را ترک نکنند، وقت آن از اذان صبح روز جمعه است تا ظهر و اگر تا ظهر انجام نشود احتیاط آن است که بدون نیّت ادا و قضا و به قصد مافی الذّمّه تا عصر جمعه به جا آورند، و اگر در روز جمعه غسل نکنند مستحبّ است از صبح شنبه تا غروب، قضای آن را به جا آورند و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند می تواند روز پنجشنبه غسل را به نیّت مقدّم داشتن انجام دهد. همچنین در صورتی که احتمال دهد روز جمعه موفّق نشود تقدم آن مانعی ندارد. 2 غسل شبهای ماه مبارک رمضان و آن عبارت است از غسل شب اول ماه و تمام شبهای فرد (مانند شب سوم، پنجم و...) و از شب بیست یکم مستحب است همه شب غسل کنند، وقت این غسلها تمام شب است، هرچند بهتر است که همراه غروب آفتاب به جا آورند، ولی از شب بیست و یکم تا آخر ماه میان نماز مغرب و عشا انجام دهند و احتیاط آن است که تمام غسلهای ماه مبارک و غسلهایی را که در مسائل آینده می آید به قصد رجاء یعنی به امید مطلوبیت پروردگار به جا آورند. 3 غسل روز عید فطر و عید قربان و وقت آن از اذان صبح عید است تا غروب و بهتر است آن را پیش از نماز عید به جا آورند. 4 غسل شب عید فطر و وقت آن از اول مغرب است تا اذان صبح و بهتر است در اول شب به جا آورند. 5 غسل روز هشتم و نهم ذی الحجه که روز (ترویه) و روز (عرفه) نام دارد. 6 غسل روز (اول، نیمه، بیست و هفتم (روز مبعث) و آخر ماه رجب). 7 غسل روز هیجدهم ذی الحجه (عید غدیر). 8 غسل روز پانزدهم شعبان (میلاد ولی عصر عجل الله تعالی فرجه) و هفدهم ربیع الاول (میلاد پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله)) و غسل روز عید نوروز. 9 غسل بچه ای که تازه به دنیا آمده است. 10 غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده و غسل کسی که در حال مستی خوابیده است. 11 غسل کسی که به تماشای کسی که به دار آویخته اند رفته و آن را دیده است، اما اگر تصادفا نگاهش بر او بیفتد، یا برای مطلب لازمی مانند شهادت دادن رفته باشد غسل ندارد. 12 غسل توبه یعنی هرگاه بعد از ارتکاب گناهی توبه کند، غسل به جا می آورد.
- [آیت الله سیستانی] در شرع مقدس اسلام غسلهای مستحب زیاد است ، و از آن جمله است : 1 غسل جمعه : و وقت آن بعد از اذان صبح است تا غروب آفتاب ، و بهتر آن است که نزدیک ظهر بجا آورده شود ، و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر آن است که بدون نیّت اداء و قضاء تا غروب بجا آورد ، و اگر در روز جمعه غسل نکند مستحب است از صبح شنبه تا غروب قضای آن را بجا آورد . و کسی که میداند در روز جمعه آب پیدا نخواهد کرد می تواند روز پنجشنبه ، یا شب جمعه غسل را رجأً انجام دهد . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید : (اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شرِیکَ لَهُ وَاَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُه ، اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجْعَلْنِی مِنَ التَّوّابِینَ وَاجْعَلْنِی مِنَ المُتَطَهّرِینَ) . 2 7 غسل شب اول و هفدهم ، و نوزدهم ، و بیست و یکم ، و بیست و سوم ، و بیست و چهارم ماه رمضان . 8 9 غسل روز عید فطر و عید قربان ، و وقت آن از اذان صبح است تا غروب ، و بهتر آن است که آن را پیش از نماز عید بجا آورند . 10 11 غسل روز هشتم و نهم ذیحجه ، و در روز نهم بهتر آن است که آن را در وقت ظهر بجا آورد . 12 غسل کسی که جائی از بدنش را به بدن میّتی که غسل دادهاند رسانده باشد . 13 غسل احرام . 14 غسل دخول حرم مکه . 15 غسل دخول مکه . 16 غسل زیارت خانه کعبه . 17 غسل دخول کعبه . 18 غسل برای نحر و ذبح . 19 غسل برای حلق . 20 غسل داخل شدن حرم مدینه منوّره . 21 غسل داخل شدن مدینه منوّره . 22 غسل داخل شدن مسجد پیغمبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم . 23 غسل وداع قبر مطهّر پیغمبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم . 24 غسل برای مباهله با خصم . 25 غسل دادن بچّهای که تازه به دنیا آمده . 26 غسل برای استخاره . 27 غسل برای استسقاء .
- [آیت الله علوی گرگانی] غسلهای مستحبّ در شرع مقدّس اسلام بسیار است و از آن جمله است: 1 - غسل جمعه، ووقت آن از اذان صبح است تا ظهر و بهتر است نزدیک ظهر بجا آورده شود و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیّت ادا وقضا تا غروب جمعه بجا آورد، و اگر در روز جمعه غسل نکند مستحبّ است از صبح شنبه تا غروب قضای آن را بجا آورد و کسی که میترسد در روز جمعه آب پیدا نکند، میتواند روز پنجشنبه یا شب جمعه غسل را انجام دهد ومستحبّ است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: )اَشْهَدُ أَنْ لا اًّلهَ اًّلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَأنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً وَاجْعَلْنی مِنَ التَّوابینَ وَاجْعَلْنی مِنَ المُتَطَهّرین(. 2 - غسل شب اوّل ماه رمضان وتمام شبهای طاق مثل شب سوم وپنجم وهفتم ولیاز شب بیست ویکم مستحبّ است همه شبها را غسل کند وبرای غسل شب اوّل وپانزدهم وهفدهم ونوزدهم وبیست ویکم وبیست وسوم وبیست وپنجم وبیست وهفتم وبیست ونهم بیشتر سفارش شده است، ووقت غسل شبهای ماه رمضان تمام شب است و بهتر است مقارن غروب بجا آورده شود ولی از شب بیست ویکم تا آخر ماه بهتر است غسل را بین نماز مغرب وعشا بجا آورد و نیز مستحبّ است در شب بیست وسوم غیر از غسل اوّل شب، یک غسل هم در آخر شب انجام دهد. 3 - غسل روز عید فطر وعید قربان ووقت آن از اذان صبح است تا غروب و بهتر است آن را پیش از نماز عید بجا آورد. 4 - غسل شب عید فطر ووقت آن از اوّل مغرب است تا اذان صبح و بهتر است در اوّل شب بجا آورده شود. 5 - غسل روز هشتم ونهم ذیحجه و در روز نهم بهتر است آن را نزدیک ظهر بجا آورد. 6 - غسل روز اوّل وپانزدهم وبیست وهفتم وآخر ماه رجب. 7 - غسل روز عید غدیر و بهتر است پیش از ظهر آن را انجام دهند. 8 - غسل روز بیست وچهازم ذیحجه. 9 - غسل روز نوروز وپانزدهم شعبان ونهم وهفدهم ربیع الاول وروز بیست وپنجم ذیقعده. 10 - غسل دادن بچهای که تازه به دنیا آمده. 11 - غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده است. 12 - غسل کسی که در حال مستی خوابیده. 13 - غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میّتی که غسل دادهاند رسانده. 14 - غسل کسی که در موقع گرفتن خورشید وماه نماز آیات را عمداً نخوانده، در صورتی که تمام ماه وخورشید گرفته باشد. 15 - غسل کسی که برای تماشای دار آویخته رفته و آن را دیده باشد ولی اگر اتّفاقاً از روی ناچاری نگاهش بیفتد یا مثلاً برای شهادت دادن رفته باشد، غسل مستحبّ نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در شرع مقدس اسلام غسلهایی مستحب است و از آن جمله است: 1 - غسل جمعه؛ و اول وقت آن بعد از طلوع فجر روز جمعه است و بهتر آن است که نزدیک ظهر به جا آورده شود و اگر تا ظهر انجام ندهد مستحب است پس از ظهر تا غروب به جا آورد و بنا بر احتیاط در آن نیت ادا و قضا نکند و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تا غروب قضای آن را به جا آورد و کسی که میداند در روز جمعه آب پیدا نخواهد کرد، میتواند روز پنجشنبه غسل را رجاءً انجام دهد و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: (أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَریِکَ لَهُ، وأَنَّ مُحَّمداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، اللّهُمَّ صَلِّ علی مُحمّدٍ و آلِ مُحمّدٍ، واجْعَلنی مِنَ التَّوابینَ، واجْعَلْنی من المُتطَهّرِینَ). 2 - غسل شب اول و هفدهم و نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوم و بیست و چهارم ماه رمضان و در شب بیست و سوم غسل دیگری هم در آخر شب مستحب است. 3 - غسل روز عید فطر و عید قربان؛ و وقت آن پس از اذان صبح است و اگر بخواهند بعد از ظهر تا غروب غسل کنند بهتر آن است که به قصد رجاء انجام دهند و مستحب است آن را پیش از نماز عید به جا آورند. 4 - غسل شب عید فطر؛ و وقت آن از اول مغرب است تا اذان صبح و بهتر آن است که در اول شب به جا آورده شود. 5 - غسل روز هشتم و نهم ذی حجه و در روز نهم بهتر آن است که آن را در هنگام زوال آفتاب به جا آورد. 6 - غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میتی که غسل دادهاند رسانده باشد. 7 - غسل برای نماز حاجت. 8 - غسل احرام؛ احتیاط استحبابی مؤکّد در انجام غسل احرام است (تفصیل احکام آن در مناسک حج آمده است). 9 - غسل ورود حرم مکه مکرّمه؛ چه قبل از ورود حرم انجام دهد، چه بعد از ورود حرم، یا در مکه، یا در منزل خود در مکه. 10 - غسل ورود شهر مکه مکرّمه. 11 - غسل زیارت خانه کعبه. 12 - غسل طواف خانه خدا. 13 - غسل دخول کعبه. 14 - غسل برای نحر و ذبح و حلق. 15 - غسل ورود حرم مدینه منوره. 16 - غسل ورود شهر مدینه منوره. 17 - غسل وارد شدن مسجد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله. 18 - غسل وداع قبر مطهر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله. 19 - غسل برای مباهله با خصم. 20 - غسل دادن بچهای که تازه به دنیا آمده. 21 - غسل برای استخاره. 22 - غسل برای استسقاء. 23 - غسل توبه. 24 - غسل زیارت حضرت سید الشهداء علیهالسلام هر چند از دور باشد. 25 - غسل وداع زیارت حضرت سید الشهداء علیهالسلام.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است در نماز عید فطر و قربان امور زیر را به امید ثواب پروردگار رعایت کند: 1 قرائت نماز عید را بلند بخواند. 2 بعد از نماز دو خطبه بخواند مانند خطبه های نماز جمعه با این تفاوت که در نماز جمعه قبل از نماز و در نماز عید بعد از نماز خوانده می شود (و این خطبه در صورتی است که نماز را با جماعت بخواند). 3 در این نماز سوره مخصوص شرط نیست، ولی بهتر است در رکعت اول سوره (سبح اسْم ربک الاْعْلی) و در رکعت دوم سوره (و الشمْس) بخواند. 4 در روز عید فطر قبل از نماز عید با خرما افطار کند و در عید قربان بعد از نماز قدری از گوشت قربانی بخورد. 5 پیش از نماز عید غسل کند و دعاهایی که قبل از نماز و بعد از آن در کتب دعا آمده بخواند. 6 در نماز عید بر زمین سجده کند و در موقع گفتن تکبیرها دستها را بلند کند. 7 بعد از نماز مغرب و عشا در شب عید فطر و بعد از نماز صبح و ظهر و عصر روز عید و نیز بعد از نماز عید فطر این تکبیرها را بگوید: (الله اکْبر، الله اکْبر، لا إله إلا الله و الله اکْبر، الله اکْبر و لله الْحمْد، الله اکْبر علی ما هدانا). 8 در عید قربان بعد از ده نماز که اول آنها نماز ظهر روز عید و آخر آنها نماز صبح روز دوازدهم است، همان تکبیرها را بگوید و بعد از آن اضافه کند: (الله اکْبر علی ما رزقنا منْ بهیمة الاْنْعام و الْحمْد لله علی ما ابْلانا)، ولی اگر روز عید قربان در منی باشد این تکبیرات را بعد از پانزده نماز می گوید که اول آن نماز ظهر روز عید و آخر آن نماز صبح روز سیزدهم ذی الحجه است. 9 نماز عید را در فضای باز بخواند نه زیر سقف.