حضرت اباعبدالله علیه السلام ، آشکارا به این عامل (عامل امر به معروف و نهی از منکر) استناد می کند. در این زمینه به احادیث پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و هدف خود استناد می کند و مکرّر نام امر به معروف و نهی از منکر را می برد، بدون اینکه اسمی از بیعت و دعوت مردم کوفه ببرد.
این عامل، ارزش بسیار بیشتری از دو عامل دیگر به نهضت حسینی می دهد. به موجب همین عامل است که این نهضت، شایستگی پیدا کرده است که برای همیشه زنده بماند، برای همیشه یاد آوری شود و آموزنده باشد. البته همه عوامل، آموزنده هستند، ولی این عامل آموزندگی بیشتری دارد؛ زیرا نه متکی به دعوت است و نه متکی به تقاضای بیعت؛ یعنی اگر دعوتی از امام نمی شد، حسین بن علی علیه السلام به موجب قانون امر به معروف و نهی از منکر، نهضت می کرد. اگر هم تقاضای بیعت از او نمی کردند، باز ساکت نمی نشست. موضوع خیلی فرق می کند و تفاوت پیدا می شود.1 به موجب این عامل، [امام]حسین علیه السلام یک مرد معترض و معتقد است؛ مردی است انقلابی و قیام کننده و یک مرد مثبت است. انگیزه دیگری لازم نیست. همه جا را فساد گرفته، حلال خدا، حرام و حرام خدا، حلال شده است. بیت المال مسلمین در اختیار افراد ناشایست قرار گرفته و در غیر راه رضای خدا مصرف می شود. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: هرکس چنین اوضاع و احوالی را ببیند (فَلَم یُغَیِّرْ عَلَیهِ بِفعِلٍ وَ لا قَولٍ) و درصدد دگرگونی آن نباشد، در مقام اعتراض برنیاید، (کانَ حَقَّا عَلیَ اللّهِ اَن یُدخِلَهُ مُدخَلَهُ)، شایسته است (ثابت است در قانون الهی) که خدا چنین کسی را به آنجا ببرد که ظالمان، جابران، ستمکاران و تغییردهندگان دین خدا می روند و سرنوشت مشترک با آنها دارد. احادیث دیگری از شخص پیامبراکرم صلی الله علیه و آله در این زمینه هست. حدیثی داریم که امام رضا علیه السلام از پیامبر اکرم نقل می کند و آن این است: (اِذا تَواکَلَتِ النّاسُ الاَمرَ بِالمَعروفِ وَ النَّهیَ عَنِ المُنکَرِ؛ هرگاه مردم، امر به معروف و نهی از منکر را به عهده همدیگر بگذارند (یعنی هرکس سکوت کند به انتظار اینکه دیگری امر به معروف و نهی از منکر کند و در نتیجه هیچ کس قیام نکند). پس برای عذاب الهی منتظر و آماده باشند. چه عذابی؟ سنگ از آسمان بیاید؟ نه، عذاب الهی در آیه قرآن چنین تفسیر شده است: ((از عذاب خدا بترسید) بگو خدا قادر است که از بالای سر شما بر شما عذاب بفرستد یا از زیر پای شما عذاب را بجوشاند یا شما را دسته دسته کند، یا اینکه زیان خود شما را به خود شما برساند؛ یعنی خودتان را به جان یکدیگر بیندازد.) اهل بیت در روایات خود چنین معنی می کنند: عذاب بالای سر؛ یعنی شما از مافوق ها عذاب می بینید. عذاب از زیرپا؛ یعنی از طبقه مادون عذاب می بینید. پیامبر اکرم فرمود: وقتی مردم امر به معروف و نهی از منکر را رها کنند، منتظر و مطمئن باشند که پشت سر آن عذاب الهی می آید.
(به قول غزالی معنی اش این است که) وقتی که امر به معروف و نهی از منکر را ترک کنند، آن قدر پست می شوند، آن قدر رعبشان، مهابتشان، عزتشان، کرامتشان از بین می رود که وقتی به درگاه همان ظَ لَمه می روند، هرچه ندا می کنند، به آنها اعتنا نمی شود.2
پی نوشتها:
1 .حماسه حسینی، علامه شهید مرتضی مطهری(ره)، ج 2،صص 41 و 42.
2 .همان، ج 2، صص 43 45.
www.irc.ir
