با توجه به این که سیستم تسلیحات و تجهیزات نظامی ایران از قبل وابسته به بلوک غرب، به ویژه آمریکا بود، در دوران جنگ امکان خرید تسلیحات و مهمات، به خصوص انواع پیشرفته‌ی آن به طور مستقیم از سازندگان آن میسر نبود، لذا ایران مجبور بود از منابع متعدد و به طور غیر مستقیم بخشی از نیازهای خود را تأمین کند. در این شیوه‌ی خرید علاوه بر اینکه ایران با موانع متعدد، پیچیده و همراه با تأخیرهای طولانی، کلاهبرداری و ... مواجه می‌شد، ناچار به پرداخت به قیمت بازار سیاه و تحمل افزایش هزینه‌های بسیار بود. این وضعیت در حالی بود که از نظر بودجه‌ی ارزی نیز در فشار شدید قرار داشت. هر چند دسترسی به مقدار دقیق خریدهای تسلیحاتی میسر نیست، لکن در اینجا به نقل ارقامی از کتاب )درس‌هایی از جنگ مدرن( نوشته‌ی )کردزمن( اکتفا می‌شود. وی که این آمار را به نقل از بر آوردهای سازمان )سیا( در کتابش درج کرده، آنها را غیر قابل اعتماد می‌داند. هزینه واردات جنگ افزار برای ایران (1986 – 1980) سال 1980، جنگ افزار (میلیارد دلار) 41 / 0 سال 1981، جنگ افزار (میلیارد دلار) 1 سال 1982، جنگ افزار (میلیارد دلار) 6 / 1 سال 1983، جنگ افزار (میلیارد دلار) 925 / 0 سال 1984، جنگ افزار (میلیارد دلار) 4 / 2 سال 1985، جنگ افزار (میلیارد دلار) 7 / 1 سال 1986، جنگ افزار (میلیارد دلار) 8 / 1 در کتاب مذکور میزان دسترسی ایران و عراق به منابع تسلیحاتی خارجی در سال‌های 1982 تا 1986 بررسی شده و در جمع‌بندی آن آمده که طی این سال‌ها مجموع خریدهای تسلیحاتی ایران از کشورهای مختلف بلوک غرب و بلوک شرق و سایر کشورها حدود 5 / 8 میلیارد دلار و مجموع خریدهای تسلیحاتی عراق حدود 32 میلیارد دلار بوده است. تفاوت فاحش این دو رقم وقتی آشکارتر می‌شود که به چگونگی خرید نیز توجه شود، خرید ایران از دلالان با قیمت بازار سیاه و خرید عراق به طور مستقیم از تولید کنندگان. منبع: جنگ ایران و عراق، پرسشها و پاسخها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
با توجه به این که سیستم تسلیحات و تجهیزات نظامی ایران از قبل وابسته به بلوک غرب، به ویژه آمریکا بود، در دوران جنگ امکان خرید تسلیحات و مهمات، به خصوص انواع پیشرفتهی آن به طور مستقیم از سازندگان آن میسر نبود، لذا ایران مجبور بود از منابع متعدد و به طور غیر مستقیم بخشی از نیازهای خود را تأمین کند. در این شیوهی خرید علاوه بر اینکه ایران با موانع متعدد، پیچیده و همراه با تأخیرهای طولانی، کلاهبرداری و ... مواجه میشد، ناچار به پرداخت به قیمت بازار سیاه و تحمل افزایش هزینههای بسیار بود. این وضعیت در حالی بود که از نظر بودجهی ارزی نیز در فشار شدید قرار داشت. هر چند دسترسی به مقدار دقیق خریدهای تسلیحاتی میسر نیست، لکن در اینجا به نقل ارقامی از کتاب )درسهایی از جنگ مدرن( نوشتهی )کردزمن( اکتفا میشود. وی که این آمار را به نقل از بر آوردهای سازمان )سیا( در کتابش درج کرده، آنها را غیر قابل اعتماد میداند.
هزینه واردات جنگ افزار برای ایران (1986 – 1980)
سال 1980، جنگ افزار (میلیارد دلار) 41 / 0
سال 1981، جنگ افزار (میلیارد دلار) 1
سال 1982، جنگ افزار (میلیارد دلار) 6 / 1
سال 1983، جنگ افزار (میلیارد دلار) 925 / 0
سال 1984، جنگ افزار (میلیارد دلار) 4 / 2
سال 1985، جنگ افزار (میلیارد دلار) 7 / 1
سال 1986، جنگ افزار (میلیارد دلار) 8 / 1
در کتاب مذکور میزان دسترسی ایران و عراق به منابع تسلیحاتی خارجی در سالهای 1982 تا 1986 بررسی شده و در جمعبندی آن آمده که طی این سالها مجموع خریدهای تسلیحاتی ایران از کشورهای مختلف بلوک غرب و بلوک شرق و سایر کشورها حدود 5 / 8 میلیارد دلار و مجموع خریدهای تسلیحاتی عراق حدود 32 میلیارد دلار بوده است. تفاوت فاحش این دو رقم وقتی آشکارتر میشود که به چگونگی خرید نیز توجه شود، خرید ایران از دلالان با قیمت بازار سیاه و خرید عراق به طور مستقیم از تولید کنندگان.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسشها و پاسخها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
- [سایر] وضعیت نظامی ایران در آغاز جنگ از نظر تعداد نفرات، یگانها، لشکرهای رزمی، تجهیزات و تسلیحات نظامی چگونه بود؟
- [سایر] آیا شروع جنگ علیه انقلاب اسلامی , مسأله صدور انقلاب و دخالت ایران در امور داخلی کشورهای اسلامی و ارسال نیرو و تسلیحات برای براندازی حکومت های آنها بود؟
- [سایر] اگر آماری در مورد تعداد تسلیحات و نیروهای نظامی ایران و اسراییل وجود دارد، بیان کنید؟
- [سایر] کسری بودجه ی هزینه های جنگی عراق در جنگ تحمیلی چگونه تأمین میشد؟
- [سایر] آیا برخورداری عراق از تجهیزات و تسلیحات نظامی فراوان، سبب پیشروی سریع اولیه آنها در خاک ایران شد؟
- [سایر] وضعیت ارتش عراق از نظر تعداد نفرات، یگان ها، لشکرها، تجهیزات و تسلیحات نظامی در آغاز هجوم به ایران چگونه بود؟
- [سایر] چرا در ایران به جنگ عراق و ایران، جنگ تحمیلی گفته می شود؟
- [سایر] علل، اهداف و انگیزههای عراق از جنگ با ایران چه بود؟پیامدهای جنگ ایران و عراق؟
- [سایر] سیاست خارجی ایران در رابطه با آمریکا چیست؟
- [سایر] علت شروع جنگ عراق علیه ایران چیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] .خرید و فروش اقسامی دارد ; مانند : 1 .فروشنده قیمت خرید خود را نگوید, بلکه فقط به خریدار بگوید این کالا را به فلان قیمت میفروشم (بیع مساوَمَه )؛ 2 .فروشنده قیمت خرید را بگوید و مقدار سود آن را نیز ذکر کند (مرابحه)؛ 3 .فروشنده قیمت خرید را بگوید و مقدار کم کردن از آن را بیان کند (مواضعه)؛ 4 .فروشنده, قیمت خرید را ذکر کند و بگوید به همان قیمت خرید؛ بدون کم و زیاد میفروشد (تولیه).
- [آیت الله جوادی آملی] .در صورت امکان, رساندن خمس به مستحق آن, کفایتِ صرف جدا کردنِ مقدار خمس , مورد اشکال است چنان که به صرف جدا کردن از بقیه مال, بعید است که در خمس بودن تعیّن پیدا کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] خرید و فروش پول های خارجی مانند دینار به تومان به زیادتر از انچه خریداری شده یا کمتر یا مساوی با ان جایز است و فرق نمی کند که معامله با مدت باشد یا بدون مدت
- [آیت الله جوادی آملی] .در غنائم جن گی نصابی نیست , بلکه به هر مقدار باشد , خمس دارد. حکم اموالِ گروههای منحرف در حال جنگ با نظام اسلامی
- [آیت الله خوئی] مصارفی که بعد از تعلق زکات است میتواند از حاکم شرع یا وکیل او در صرف آنها اجازه بگیرد و آنچه نسبت به مقدار زکات خرج شده بردارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] مصارفی که بعد از تعلق زکات است می تواند برای صرف انها از حاکم شرع اذن بگیرد و انچه نسبت به مقدار زکات خرج شده بردارد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خرید و فروش اجناس و امتعه بیگانگانی که با مسلمانان، در حال جنگ هستند در صورتی که سبب قوت آنها و ضعف مسلمانان شود، جز در موارد اضطرار و ضرورت، مثل معالجه بیمار و امثال آن، جایز نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نصاب معدن (15) مثقال طلا می باشد، اگر مقدار معدن استخراج شده به مقدار مذکور برسد مستحب است خمس آن را بدهد هرچند اگر مخارج آن را کسر کند از حد نصاب کمتر شود. و اگر مقدار معدن استخراج شده بعد از کسر مخارجی که صرف آن شده به حد نصاب مذکور برسد واجب است خمس آن را بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] وزن یا حجم خونی که مورد خرید و فروش قرار میگیرد، باید معلوم باشد، ولی در صورتی که وزن و مقدار آن را ندانند، میتوانند مصالحه نمایند.
- [آیت الله جوادی آملی] .مناسبترین قسم داد و ستد آن است که فروشنده اصلاً قیمت خرید را نگوید (مساومه)؛ ولی اگر قیمت خرید کالا را به خریدار گفت و خواست بر اساس آن معامله کند , خواه مساوی خرید بفروشد یا بر آ ن بیفزاید یا از آن بکاهد , حتماً باید همه خصوصیت هایی که در افزایش یا کاهش قیمت اثر دارد, مانند نقد محض، نسیه صرف و اقساط را بگوید.