ملی‌ گراها و لیبرال‌ ها درباره جنگ چه موضعی داشتند؟
در ابتدا باید گفت منظور از ملی‌گراها و لیبرال‌ها، جریان‌ها و گروه‌های سیاسی‌یی بودند که با وجود مخالفت با رژیم شاه، بعد از استقرار نظام جمهوری اسلامی چندان دلخوشی از اسلامی بودن حکومت نداشتند . آنها معتقد به جدایی دین از سیاست و در صدد استقرار یک نظام سیاسی غربی بودند و بر همین اساس در بسیاری از زمینه‌ها چه قبل از شروع جنگ و چه بعد از آن با نیروهای خط امام اختلاف نظر داشتند. به طور کلی لیبرال‌ها به رهبری بنی‌صدر که در مسند ریاست جمهوری نیز قرار داشت، در ابتدا قصد داشتند با تسلط بر ساختار سیاسی و نظامی کشور، حاکمیت خود را تثبیت نمایند. اما عدم تطابق دیدگاه‌های آنان با شرایط انقلابی حاکم بر ایران، موجب به وجود آمدن دو مسئله شد، این دو مسئله یکی بن‌بست نظامی در جبهه‌ها و دیگری بی‌ثباتی سیاسی در صحنه داخلی کشور بود. بن‌بست نظامی در جبهه‌ها که بر اثر شکست استراتژی نظامی آنان حاصل شده بود، عواقب خطرناکی را برای منافع ملی کشور به دنبال داشت . علت شکست تفکر نظامی لیبرال‌ها، پیروی از اندیشه‌ی نظامی کلاسیک بود که با توجه به وضعیت نیروهای مسلح کشور از نظر تجهیزات و نفرات در آن روزها، غلبه بر ارتش عراق و آزادسازی سرزمین‌های اشغالی را غیر ممکن می‌دانستند . در این استراتژی، نیروهای انقلابی که در عرصه نظامی، سپاه و بسیج شاخص آن بودند، تحت عنوان نداشتن تخصص، از ایفای نقش کلیدی در عرصه تصمیم گیری و اجرا محروم بودند . علاوه بر آن، لیبرال‌ها با ایجاد اختلاف با نیروهای پیرو خط امام، موجبات بی‌ثباتی نظام سیاسی ایران را فراهم ساختند که به طور غیر مستقیم در تشویق عراق در حمله به ایران و پیروزی‌های اولیه ارتش عراق، مؤثر بود. منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
عنوان سوال:

ملی‌ گراها و لیبرال‌ ها درباره جنگ چه موضعی داشتند؟


پاسخ:

در ابتدا باید گفت منظور از ملی‌گراها و لیبرال‌ها، جریان‌ها و گروه‌های سیاسی‌یی بودند که با وجود مخالفت با رژیم شاه، بعد از استقرار نظام جمهوری اسلامی چندان دلخوشی از اسلامی بودن حکومت نداشتند . آنها معتقد به جدایی دین از سیاست و در صدد استقرار یک نظام سیاسی غربی بودند و بر همین اساس در بسیاری از زمینه‌ها چه قبل از شروع جنگ و چه بعد از آن با نیروهای خط امام اختلاف نظر داشتند. به طور کلی لیبرال‌ها به رهبری بنی‌صدر که در مسند ریاست جمهوری نیز قرار داشت، در ابتدا قصد داشتند با تسلط بر ساختار سیاسی و نظامی کشور، حاکمیت خود را تثبیت نمایند. اما عدم تطابق دیدگاه‌های آنان با شرایط انقلابی حاکم بر ایران، موجب به وجود آمدن دو مسئله شد، این دو مسئله یکی بن‌بست نظامی در جبهه‌ها و دیگری بی‌ثباتی سیاسی در صحنه داخلی کشور بود. بن‌بست نظامی در جبهه‌ها که بر اثر شکست استراتژی نظامی آنان حاصل شده بود، عواقب خطرناکی را برای منافع ملی کشور به دنبال داشت . علت شکست تفکر نظامی لیبرال‌ها، پیروی از اندیشه‌ی نظامی کلاسیک بود که با توجه به وضعیت نیروهای مسلح کشور از نظر تجهیزات و نفرات در آن روزها، غلبه بر ارتش عراق و آزادسازی سرزمین‌های اشغالی را غیر ممکن می‌دانستند . در این استراتژی، نیروهای انقلابی که در عرصه نظامی، سپاه و بسیج شاخص آن بودند، تحت عنوان نداشتن تخصص، از ایفای نقش کلیدی در عرصه تصمیم گیری و اجرا محروم بودند . علاوه بر آن، لیبرال‌ها با ایجاد اختلاف با نیروهای پیرو خط امام، موجبات بی‌ثباتی نظام سیاسی ایران را فراهم ساختند که به طور غیر مستقیم در تشویق عراق در حمله به ایران و پیروزی‌های اولیه ارتش عراق، مؤثر بود.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین