ایران
نام حکومت
اوضاع سیاسی ایران در آغاز جنگ، در سال 1359 چگونه بود؟
با پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357 و روی کارآمدن دولت موقت، تلاش در جهت جایگزین کردن نظم جدید آغاز شد. اما اوضاع سیاسی ایران همچنان بی ثبات بود. از یک طرف سلطنت‌طلب‌ها و نیروهای امنیتی و نظامی به جامانده از رژیم شاهنشاهی، به مخالفت با نظام انقلابی می‌پرداختند و از طرف دیگر، برخی گروه‌های سیاسی با تحریک و کمک بیگانگان، در مناطق مرزی به اختلافات داخلی دامن زده و خواهان تجزیه ایران بودند و برخی نظیر کمونیست‌ها، جبهه ملّی، حزب خلق مسلمان و سازمان مجاهدین خلق (منافقین) خواهان براندازی نظام تازه تأسیس بودند. از سوی دیگر، اختلافات دولت موقت با نیروهای خط امام به تدریج تشدید می‌شد تا آن‌که سرانجام اشغال سفارت امریکا به دست دانشجویان پیرو خط امام، در 13 آبان 1358 ، باعث سقوط دولت موقت شد. با سقوط دولت موقت، شورای انقلاب به فرمان امام خمینی زمام امور را در دست گرفت. از جمله اقدامات شورای انقلاب در این دوره، اجرای همه‌پرسی عمومی و تصویب قانون اساسی، انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات مجلس شورای اسلامی بود. اولین رئیس جمهور ایران در 8 بهمن 1358 انتخاب شد و با شروع به کار مجلس شورای اسلامی در تیر 1359 زمینه برای تشکیل هیئت دولت فراهم گردید. مجلس اول، در تابستان 1359، با دو موضوع اساسی روبه رو بود: یکی چگونگی حل مسئله گروگان‌ها و دیگری رأی اعتماد به نخست‌وزیر و کابینه در مورد گروگان‌ها، لیبرال‌ها مانند گذشته، آن را موجب خدشه دار شدن هویت انقلاب و کشور و مغایر با حقوق بین‌الملل می‌دانستند. در حالی که پیروان خط امام در این مورد مخالف هر گونه مذاکره‌ای بودند. این موضع‌گیری‌ها آغاز تحول در سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران بود، به طوری که برخی معتقدند یکی از علل اساسی و زمینه ساز اقدام امریکا در تحمیل جنگ به ایران به شمار می‌رود. انتخاب نخست وزیر از جمله مسائلی بود که کشمکش نیروهای خط امام با لیبرال ها را تشدید کرد. رئیس جمهور وقت، ابوالحسن بنی‌صدر، و مجلس شورای اسلامی مدت‌ها برای انتخاب نخست وزیر اختلاف داشتند. مجلس به نخست وزیر پیشنهادی وی رأی اعتماد نمی‌داد تا در نهایت محمدعلی رجایی فرد مورد حمایت حزب جمهوری اسلامی از طرف رئیس جمهور به مجلس معرفی شد. مجلس شورای اسلامی نیز در 20 مرداد 1359 به آقای رجایی رأی اعتماد داد. اما کارشکنی رئیس جمهور در معرفی وزیران، پیشرفت کار دولت را با وقفه و مشکل مواجه ساخت. این مشکلات علاوه بر دامن زدن به اختلافات داخلی، باعث کندی کار دولت می‌شد که این مسئله نیز به عنوان یکی از عواملِ اصلیِ تصورِ غلط صدام از اوضاع داخلی ایران و ترغیب وی به تسریع در شروع جنگ علیه ایران، قلمداد شده است. منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
با پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357 و روی کارآمدن دولت موقت، تلاش در جهت جایگزین کردن نظم جدید آغاز شد. اما اوضاع سیاسی ایران همچنان بی ثبات بود. از یک طرف سلطنت‌طلب‌ها و نیروهای امنیتی و نظامی به جامانده از رژیم شاهنشاهی، به مخالفت با نظام انقلابی می‌پرداختند و از طرف دیگر، برخی گروه‌های سیاسی با تحریک و کمک بیگانگان، در مناطق مرزی به اختلافات داخلی دامن زده و خواهان تجزیه ایران بودند و برخی نظیر کمونیست‌ها، جبهه ملّی، حزب خلق مسلمان و سازمان مجاهدین خلق (منافقین) خواهان براندازی نظام تازه تأسیس بودند. از سوی دیگر، اختلافات دولت موقت با نیروهای خط امام به تدریج تشدید می‌شد تا آن‌که سرانجام اشغال سفارت امریکا به دست دانشجویان پیرو خط امام، در 13 آبان 1358 ، باعث سقوط دولت موقت شد. با سقوط دولت موقت، شورای انقلاب به فرمان امام خمینی زمام امور را در دست گرفت. از جمله اقدامات شورای انقلاب در این دوره، اجرای همه‌پرسی عمومی و تصویب قانون اساسی، انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات مجلس شورای اسلامی بود. اولین رئیس جمهور ایران در 8 بهمن 1358 انتخاب شد و با شروع به کار مجلس شورای اسلامی در تیر 1359 زمینه برای تشکیل هیئت دولت فراهم گردید. مجلس اول، در تابستان 1359، با دو موضوع اساسی روبه رو بود: یکی چگونگی حل مسئله گروگان‌ها و دیگری رأی اعتماد به نخست‌وزیر و کابینه در مورد گروگان‌ها، لیبرال‌ها مانند گذشته، آن را موجب خدشه دار شدن هویت انقلاب و کشور و مغایر با حقوق بین‌الملل می‌دانستند. در حالی که پیروان خط امام در این مورد مخالف هر گونه مذاکره‌ای بودند. این موضع‌گیری‌ها آغاز تحول در سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران بود، به طوری که برخی معتقدند یکی از علل اساسی و زمینه ساز اقدام امریکا در تحمیل جنگ به ایران به شمار می‌رود. انتخاب نخست وزیر از جمله مسائلی بود که کشمکش نیروهای خط امام با لیبرال ها را تشدید کرد. رئیس جمهور وقت، ابوالحسن بنی‌صدر، و مجلس شورای اسلامی مدت‌ها برای انتخاب نخست وزیر اختلاف داشتند. مجلس به نخست وزیر پیشنهادی وی رأی اعتماد نمی‌داد تا در نهایت محمدعلی رجایی فرد مورد حمایت حزب جمهوری اسلامی از طرف رئیس جمهور به مجلس معرفی شد. مجلس شورای اسلامی نیز در 20 مرداد 1359 به آقای رجایی رأی اعتماد داد. اما کارشکنی رئیس جمهور در معرفی وزیران، پیشرفت کار دولت را با وقفه و مشکل مواجه ساخت. این مشکلات علاوه بر دامن زدن به اختلافات داخلی، باعث کندی کار دولت می‌شد که این مسئله نیز به عنوان یکی از عواملِ اصلیِ تصورِ غلط صدام از اوضاع داخلی ایران و ترغیب وی به تسریع در شروع جنگ علیه ایران، قلمداد شده است. منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
پاسخ:
با پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357 و روی کارآمدن دولت موقت، تلاش در جهت جایگزین کردن نظم جدید آغاز شد. اما اوضاع سیاسی ایران همچنان بی ثبات بود. از یک طرف سلطنت‌طلب‌ها و نیروهای امنیتی و نظامی به جامانده از رژیم شاهنشاهی، به مخالفت با نظام انقلابی می‌پرداختند و از طرف دیگر، برخی گروه‌های سیاسی با تحریک و کمک بیگانگان، در مناطق مرزی به اختلافات داخلی دامن زده و خواهان تجزیه ایران بودند و برخی نظیر کمونیست‌ها، جبهه ملّی، حزب خلق مسلمان و سازمان مجاهدین خلق (منافقین) خواهان براندازی نظام تازه تأسیس بودند. از سوی دیگر، اختلافات دولت موقت با نیروهای خط امام به تدریج تشدید می‌شد تا آن‌که سرانجام اشغال سفارت امریکا به دست دانشجویان پیرو خط امام، در 13 آبان 1358 ، باعث سقوط دولت موقت شد.
با سقوط دولت موقت، شورای انقلاب به فرمان امام خمینی زمام امور را در دست گرفت. از جمله اقدامات شورای انقلاب در این دوره، اجرای همه‌پرسی عمومی و تصویب قانون اساسی، انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات مجلس شورای اسلامی بود. اولین رئیس جمهور ایران در 8 بهمن 1358 انتخاب شد و با شروع به کار مجلس شورای اسلامی در تیر 1359 زمینه برای تشکیل هیئت دولت فراهم گردید.
مجلس اول، در تابستان 1359، با دو موضوع اساسی روبه رو بود: یکی چگونگی حل مسئله گروگان‌ها و دیگری رأی اعتماد به نخست‌وزیر و کابینه در مورد گروگان‌ها، لیبرال‌ها مانند گذشته، آن را موجب خدشه دار شدن هویت انقلاب و کشور و مغایر با حقوق بین‌الملل می‌دانستند. در حالی که پیروان خط امام در این مورد مخالف هر گونه مذاکره‌ای بودند. این موضع‌گیری‌ها آغاز تحول در سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران بود، به طوری که برخی معتقدند یکی از علل اساسی و زمینه ساز اقدام امریکا در تحمیل جنگ به ایران به شمار می‌رود. انتخاب نخست وزیر از جمله مسائلی بود که کشمکش نیروهای خط امام با لیبرال ها را تشدید کرد. رئیس جمهور وقت، ابوالحسن بنی‌صدر، و مجلس شورای اسلامی مدت‌ها برای انتخاب نخست وزیر اختلاف داشتند. مجلس به نخست وزیر پیشنهادی وی رأی اعتماد نمی‌داد تا در نهایت محمدعلی رجایی فرد مورد حمایت حزب جمهوری اسلامی از طرف رئیس جمهور به مجلس معرفی شد. مجلس شورای اسلامی نیز در 20 مرداد 1359 به آقای رجایی رأی اعتماد داد. اما کارشکنی رئیس جمهور در معرفی وزیران، پیشرفت کار دولت را با وقفه و مشکل مواجه ساخت. این مشکلات علاوه بر دامن زدن به اختلافات داخلی، باعث کندی کار دولت می‌شد که این مسئله نیز به عنوان یکی از عواملِ اصلیِ تصورِ غلط صدام از اوضاع داخلی ایران و ترغیب وی به تسریع در شروع جنگ علیه ایران، قلمداد شده است.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
- [سایر] اوضاع سیاسی عراق در آغاز جنگ، در سال 1359 چگونه بود و انقلاب اسلامی ایران چه تأثیری در اوضاع سیاسی این کشور داشت؟
- [سایر] اوضاع سیاسی منطقه ی خلیج فارس در زمان شروع جنگ ایران و عراق چگونه بود؟
- [سایر] موضع گیری کشورهای اصلی اروپایی و ژاپن در آغاز جنگ ایران و عراق چگونه بود؟
- [سایر] جنگ ایران و عراق (8 سال) دقیقا از چه تاریخی آغاز شد و پایان یافت و چطوری آغاز شد مثلا به صورت زمینی یا موشک باران توسط عراق یا کشور دیگر؟
- [سایر] وضعیت نظامی ایران در آغاز جنگ از نظر تعداد نفرات، یگانها، لشکرهای رزمی، تجهیزات و تسلیحات نظامی چگونه بود؟
- [سایر] اصلی ترین اهداف و عوامل مؤثر در هجوم ارتش عراق به ایران در سال 1359 چه بود و کدام یک نقش محوری داشت؟
- [سایر] آیا ایران عامل تداوم هشت سال جنگ و خونریزی بود؟
- [سایر] آیا سازمان ملل قبل از شروع جنگ و یا در آغاز آن برای پیشگیری از درگیری عراق و ایران اقدامی کرد؟
- [سایر] برخی از کارشناسان نظامی و سیاسی معتقد بودند ادامه جنگ به شکست نظامی ایران منجر خواهد شد، آیا چنین تحلیلی مبنای قبول قطعنامه 598 بود؟
- [سایر] از چه زمانی به فعالیتهای سیاسی علاقهمند و مطالعهی سیاسی را آغاز کردید؟
- [آیت الله اردبیلی] معاشرت سالم با کفّاری که در حال جنگ با مسلمانان نیستند و ایجاد روابط فرهنگی، سیاسی، تجاری و اقتصادی با آن‌ها از طرف دولت اسلامی یا اشخاص، تا زمانی که خوف تقویت کفر و ترویج فساد و انحراف فکری یا عملی و ایجاد سلطه از ناحیه آنان بر مسلمانان و کشور اسلامی در بین نباشد، اشکال ندارد؛ ولی رابطه با کفّاری که در حال جنگ با مسلمانان میباشند، مخصوصا اگر موجب تقویت آنان شود، جایز نیست.
- [آیت الله مظاهری] زمینهای آبادی که در صدر اسلام با جنگ به دست مسلمین افتاده، قابل خرید و فروش نیست ولی در این زمان که معلوم نیست آیا این زمینها (در ایران و عراق و ...) در صدر اسلام آباد بوده یا نه، ملک کسانی است که زمین در تصرّف آنهاست و خرید و فروش و سایر تصرّفات در آن جایز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] آغاز سال برای حساب خمس هر کسی اولین درآمد اوست، یعنی اگر کسی شروع به تجارت و کسب و صنعت و زراعت و غیر اینها کند، اولین زمانی که درآمد برای او حاصل می شود اول سال خمس اوست و نمی توان با قصد و نیت آن را جلو یا عقب انداخت و اگر بخواهد اول سال را جلو بیندازد راهش این است که حساب سال خود را زودتر از موعد معین برسد و خمس خود را بپردازد، همان وقت اول سال او خواهد شد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در مسأله قبل مبدأ تفحص حین رجوع به حاکم شرع است; بلی اگر قبل از مراجعه به حاکم شرع خودشان به مقدار مذکور تفحص کرده اند و بعد از مراجعه به حاکم هم مقداری تفحص شد و مطمئن شدند که او پیدا نمی شود، حاکم می تواند بعد از گذشت چهار سال از آغاز تفحص آن‌ها زن را طلاق دهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .کافری که در جنگ , به دست رزمنده مسلمان کشته شود، وسیله های شخصی او را (سلَب) می نامند. سلَب و (وسایل شخصی ) او مال رزمندهای است که او را بکشد. این اموال از باب غنائم جنگی خمس ندارد ; ولی اگر تا یک سال بماند , پس از آن، به عنوان درآمد کسبی، خمس دارد که پس از احتساب هزینه سال، باید پرداخت شود. نصاب غنائم جنگی
- [آیت الله اردبیلی] روابط تجاری و سیاسی با دولتهایی که در حال جنگ با اسلام و مسلمانان هستند، در صورتی که موجب تقویت آنان گردد، جایز نیست و بر مسلمانان لازم است که به هر نحو ممکن است، با این نحو روابط مخالفت کنند و بازرگانانی که با آنان و عمّال آنان روابط تجاری دارند، خائن به اسلام و مسلمانان و معاون و شریک در نابودی احکام هستند و بر مسلمانان لازم است با این خیانتکاران چه دولتها و چه تجّار قطع رابطه کنند و آن‌ها را ملزم به توبه و ترک روابط با این گونه دولتها کنند.
- [آیت الله بروجردی] انسان میتواند زکات را در هشت مورد مصرف کند:اوّل:فقیر و آن کسیست که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد و کسی که صنعت یا ملک یا سرمایهای دارد که میتواند مخارج سال خود را بگذراند، فقیر نیست.دوم:مسکین و آن کسیست که از فقیر سختتر میگذراند.سوم:کسی که از طرف امام عَلَیْهِ السَّلَام یا نائب امام مأمور است که زکات را جمع و نگهداری نماید و به حساب آن رسیدگی کند و آن را به امام یا نائب امام یا فقرا برساند.چهارم:کافرهایی که اگر زکات به آنان بدهند به دین اسلام مایل میشوند، یا در جنگ به مسلمانان کمک میکنند.پنجم:خریداری بندهها و آزاد کردن آنان.ششم:بدهکاری که نمیتواند قرض خود را بدهد.هفتم:سبیل الله، یعنی کاری که منفعت عمومی دینی دارد، مثل ساختن مسجد و مدرسهای که علوم دینیه در آن خوانده میشود.هشتم:ابن السبیل، یعنی مسافری که در سفر درمانده شده و احکام اینها در مسائل آینده گفته خواهد شد.
- [آیت الله جوادی آملی] .ظهر شرعی , وقتی است که آفتاب از دایره نصف النهار بگذرد و تشخیص آن , به این است که در شهرهای اِستوایی , سایه? شاخص که هنگام طلوع آفتاب به طرف مغرب بود، کاملاً از بین برود و با شروع سایه جدید شاخص به طرف مشرق، وقت نماز ظهر و سپس نماز عصر است، چنان که برخی از روزهای سال در مکه اتفاق می افتد. تشخیص ظهر شرعی در شهرهایی که در خطّ اِستوا قرار ندارند؛ مانند بسیاری از کشورهای شمالی و جنوبی, به این است که شاخصِ صافی به طور عمود در مکان مسطّح نصب شود، هنگام ی که سایه پدید آمده از صبح به طرف مغرب, به نهایت کوتاهی خود برسد و شروع به زیادی به سمت مشرق کند، آغاز ظهر شرعی است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . انسان میتواند زکات را در هشت مورد مصرف کند: اول فقیر، و آن کسی است که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد، و کسی که صنعت یا ملک یا سرمایهای دارد که میتواند مخارج سال خود را از منافع آن بگذراند فقیر نیست. دوم مسکین، و آن کسی است که از فقیر سختتر میگذراند. سوم کسی که از طرف امام علیه‌السلام یا نایب امام مأمور است که زکات را جمع و نگهداری نماید و به حساب آن رسیدگی کند، و آن را به امام علیه‌السلام یا نایب امام یا فقرا برساند. چهارم کفاری که اگر زکات به آنان بدهند به دین اسلام مایل میشوند، یا در جنگ به مسلمانان کمک میکنند ولی بعید نیست که اعطاء و دادن این قسم مخصوص به امام علیه‌السلام باشد. پنجم خریداری بنده برای آزادکردن. ششم بدهکاری که نمیتواند قرض خود را بدهد. هفتم سبیل الله، یعنی هر کار خیر و عمل نیکی که از شارع مقدس نسبت به آن تشویق شده باشد، مثل ساختن مدرسه علوم دینیه و پل و منزلگاه برای مسافرین و زوار و مسجد و دارالایتام و تعظیم شعائر و طبع کتب دینی و نشر معارف اسلامی و هر کاری که موجب تقرب به خداوند متعال و اعلای کلمه اسلام باشد. هشتم ابن السبیل، یعنی مسافری که در سفر درمانده شده و احکام اینها در مسائل آینده گفته خواهد شد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] انسان می تواند زکاه را در هشت مورد مصرف کند: اول - فقیر و او کسی است که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد؛ ولی کسی که صنعت یا ملک یا سرمایه ای دارد که می تواند مخارج سال خود را بگذراند فقیر نیست. دوم - مسکین و او کسی است که از فقیر سخت تر می گذراند. سوم - کسی که از طرف امام (ع) یا نائب امام مامور است که زکاه را جمع و نگهداری نماید و به حساب آن رسیدگی کند و آن را به امام یا نائب امام یا فقرا برساند. چهارم - کافرهائی که اگر زکاه به آنان بدهند؛ به دین اسلام مایل می شوند یا در جنگ به مسلمانان کمک می کنند. پنجم - خریداری بنده هائی که در شدت می باشند و آزاد کردن آنان. ششم - بدهکاری که نمی تواند قرض خود را بدهد. هفتم - فی سبیل اللّه؛ یعنی کارهائی که می توان با آن‌ها قصد قربت نمود؛ مثل ساختن مسجد و مدرسه ای که علوم دینیه در آن خوانده می شود و تنظیف شهر و اسفالت راه ها و توسعه آن‌ها و مانند اینها. هشتم - ابن السبیل؛ یعنی مسافری که در سفر درمانده شده. و احکام اینها در مسائل آینده گفته خواهد شد.