امام زمان
امام مهدی به دوازدهمین امام معصوم شیعیان اطلاق می‌شود. از آن بزرگوار به مناسبت در بابهای خمس و حج یاد شده است.
ولادت امام زمان(عج) در چه تاریخی بود؟
در مورد تاریخ تولّد امام مهدی (عج) چهار قول وجود دارد: قول اوّل این قول که معروف ترین و مستندترین قول است، تاریخ تولّد آن حضرت را نیمه شعبان سال 255 ه. ق می داند. ثقة الإسلام کلینی می نویسد: (وُلد علیه السلام للنصف من شعبان سنةَ خمس و خمسین و مئتین؛ امام مهدی علیه السلام در نیمه شعبان سال دویست و پنجاه و پنج هجری قمری متولد شده است).[1] علامه مجلسی در بحارالأنوار نیز همین تاریخ را ذکر می کند.[2] از شهید اوّل (ره) نیز نقل شده است که: (ولد علیه السلام بسّر مَنْ رأی یومَ الجمعة لیلا خامس عشر شعبان سنة خمس و خمسین و مأتین؛ امام مهدی علیه السلام در سامرا، جمعه شب، هنگام در پانزدهم شعبان 255 ه. ق به دنیا آمد).[3] ابن خلکان، یکی از علمای اهل سنّت نیز همین تاریخ را تاریخ ولادت امام مهدی علیه السلام می داند.[4] قول دوم در برخی از مآخذ، تاریخ تولّد حضرت مهدی (عج) سال 256 هجری ضبط شده است. کتاب کمال الدین[5] شیخ صدوق الغیبة[6] شیخ طوسی، از جمله این منابع است. قول سوم ابو جعفر محمّد بن جریر طبری، تاریخ ولادت امام مهدی علیه السلام را سال 257 ه ق دانسته است.[7] قول چهارم برخی، مانند علی بن عیسی اربلی[8] و ابن اَبی الثلج بغدادی،[9] تاریخ ولادت امام مهدی (عج) را سال 258 ه ق ذکر کرده اند. همان گونه که از شهید اوّل نقل شد، مکان ولادت آن حضرت، شهر سامراء است[10] که در نزدیکی شهر بغداد قرار دارد. این شهر، بعد از شهادت امام رضا علیه السلام در دوره حکومت معتصم عباسی بنا گردید. -------------------------------------------------------------------------------- [1] . محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، ترجمه جواد مصطفوی، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، ج2، ص449. [2] . مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج51، ص2. [3] . همان، ج51، ص28. [4] . همان، ج51، ص24. [5] . کمال الدین، صدوق، قم، انتشارات جامعه مدرسین، 1405ق، ص432. [6] . شیخ طوسی، الغیبة، ص139 و 147. [7] . محمد بن جریر طبری، دلائل الامامه، قم، منشورات رضی، چاپ سوم، ص271272. [8] . علی بن عیسی اربلی، کشف الغّمه، تبریز، مکتبة بنی هاشمی، 1381ق، ج3، ص227. [9] . ابن ابی الثلج بغدادی، تاریخ الائمه، قم، مکتبة بصیرتی، ص15. [10] . بحارالأنوار، همان، ج51، ص28.
در مورد تاریخ تولّد امام مهدی (عج) چهار قول وجود دارد: قول اوّل این قول که معروف ترین و مستندترین قول است، تاریخ تولّد آن حضرت را نیمه شعبان سال 255 ه. ق می داند. ثقة الإسلام کلینی می نویسد: (وُلد علیه السلام للنصف من شعبان سنةَ خمس و خمسین و مئتین؛ امام مهدی علیه السلام در نیمه شعبان سال دویست و پنجاه و پنج هجری قمری متولد شده است).[1] علامه مجلسی در بحارالأنوار نیز همین تاریخ را ذکر می کند.[2] از شهید اوّل (ره) نیز نقل شده است که: (ولد علیه السلام بسّر مَنْ رأی یومَ الجمعة لیلا خامس عشر شعبان سنة خمس و خمسین و مأتین؛ امام مهدی علیه السلام در سامرا، جمعه شب، هنگام در پانزدهم شعبان 255 ه. ق به دنیا آمد).[3] ابن خلکان، یکی از علمای اهل سنّت نیز همین تاریخ را تاریخ ولادت امام مهدی علیه السلام می داند.[4] قول دوم در برخی از مآخذ، تاریخ تولّد حضرت مهدی (عج) سال 256 هجری ضبط شده است. کتاب کمال الدین[5] شیخ صدوق الغیبة[6] شیخ طوسی، از جمله این منابع است. قول سوم ابو جعفر محمّد بن جریر طبری، تاریخ ولادت امام مهدی علیه السلام را سال 257 ه ق دانسته است.[7] قول چهارم برخی، مانند علی بن عیسی اربلی[8] و ابن اَبی الثلج بغدادی،[9] تاریخ ولادت امام مهدی (عج) را سال 258 ه ق ذکر کرده اند. همان گونه که از شهید اوّل نقل شد، مکان ولادت آن حضرت، شهر سامراء است[10] که در نزدیکی شهر بغداد قرار دارد. این شهر، بعد از شهادت امام رضا علیه السلام در دوره حکومت معتصم عباسی بنا گردید. -------------------------------------------------------------------------------- [1] . محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، ترجمه جواد مصطفوی، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، ج2، ص449. [2] . مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج51، ص2. [3] . همان، ج51، ص28. [4] . همان، ج51، ص24. [5] . کمال الدین، صدوق، قم، انتشارات جامعه مدرسین، 1405ق، ص432. [6] . شیخ طوسی، الغیبة، ص139 و 147. [7] . محمد بن جریر طبری، دلائل الامامه، قم، منشورات رضی، چاپ سوم، ص271272. [8] . علی بن عیسی اربلی، کشف الغّمه، تبریز، مکتبة بنی هاشمی، 1381ق، ج3، ص227. [9] . ابن ابی الثلج بغدادی، تاریخ الائمه، قم، مکتبة بصیرتی، ص15. [10] . بحارالأنوار، همان، ج51، ص28.
عنوان سوال:
ولادت امام زمان(عج) در چه تاریخی بود؟
پاسخ:
در مورد تاریخ تولّد امام مهدی (عج) چهار قول وجود دارد:
قول اوّل این قول که معروف ترین و مستندترین قول است، تاریخ تولّد آن حضرت را نیمه شعبان سال 255 ه. ق می داند. ثقة الإسلام کلینی می نویسد: (وُلد علیه السلام للنصف من شعبان سنةَ خمس و خمسین و مئتین؛ امام مهدی علیه السلام در نیمه شعبان سال دویست و پنجاه و پنج هجری قمری متولد شده است).[1]
علامه مجلسی در بحارالأنوار نیز همین تاریخ را ذکر می کند.[2]
از شهید اوّل (ره) نیز نقل شده است که: (ولد علیه السلام بسّر مَنْ رأی یومَ الجمعة لیلا خامس عشر شعبان سنة خمس و خمسین و مأتین؛ امام مهدی علیه السلام در سامرا، جمعه شب، هنگام در پانزدهم شعبان 255 ه. ق به دنیا آمد).[3]
ابن خلکان، یکی از علمای اهل سنّت نیز همین تاریخ را تاریخ ولادت امام مهدی علیه السلام می داند.[4]
قول دوم در برخی از مآخذ، تاریخ تولّد حضرت مهدی (عج) سال 256 هجری ضبط شده است. کتاب کمال الدین[5] شیخ صدوق الغیبة[6] شیخ طوسی، از جمله این منابع است.
قول سوم ابو جعفر محمّد بن جریر طبری، تاریخ ولادت امام مهدی علیه السلام را سال 257 ه ق دانسته است.[7]
قول چهارم برخی، مانند علی بن عیسی اربلی[8] و ابن اَبی الثلج بغدادی،[9] تاریخ ولادت امام مهدی (عج) را سال 258 ه ق ذکر کرده اند.
همان گونه که از شهید اوّل نقل شد، مکان ولادت آن حضرت، شهر سامراء است[10] که در نزدیکی شهر بغداد قرار دارد. این شهر، بعد از شهادت امام رضا علیه السلام در دوره حکومت معتصم عباسی بنا گردید.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، ترجمه جواد مصطفوی، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، ج2، ص449.
[2] . مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج51، ص2.
[3] . همان، ج51، ص28.
[4] . همان، ج51، ص24.
[5] . کمال الدین، صدوق، قم، انتشارات جامعه مدرسین، 1405ق، ص432.
[6] . شیخ طوسی، الغیبة، ص139 و 147.
[7] . محمد بن جریر طبری، دلائل الامامه، قم، منشورات رضی، چاپ سوم، ص271272.
[8] . علی بن عیسی اربلی، کشف الغّمه، تبریز، مکتبة بنی هاشمی، 1381ق، ج3، ص227.
[9] . ابن ابی الثلج بغدادی، تاریخ الائمه، قم، مکتبة بصیرتی، ص15.
[10] . بحارالأنوار، همان، ج51، ص28.
- [سایر] سجدهی امام زمان (عج) در هنگام ولادت چگونه ممکن است؟
- [سایر] چرا ولادت امام زمان (عج) به صورت مخفیانه بوده است؟
- [سایر] آیا رسول خدا (ص) از ولادت حضرت مهدی (عج) خبر داده است؟
- [سایر] آیا مولفان در مورد ولادت حضرت مهدی (عج) به هر روایتی تمسک کردهاند؟
- [سایر] تفاوت شیعه و اهل سنت در مسئله ولادت و امامت حضرت مهدی (عج) چگونه است؟
- [سایر] وضعیت فرهنگی و سیاسی شیعیان در آستانه ولادت امام زمان (عج) چگونه بود؟
- [سایر] آیا ولادت حضرت مهدی(عج) در منابع اهل سنت آمده است؟
- [سایر] درباره تاریخ ولادت امام زمان(عج) گزارشی کوتاه از منابع دست اول ارائه دهید؟
- [سایر] اختلاف بین شیعه و اهل سنت در مورد ولادت حضرت مهدی (عج) به چه علت است؟
- [سایر] درباره تاریخ ولادت امام زمان(عج) گزارشی کوتاه از منابع دست اول ارائه دهید؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .دریافت کننده خمس، امام ( ع)و در غیبت آن , فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع است و مکلف , بدون اجازه از آنان نمی تواند آن را به موارد مصرف برساند . به تعبیر دیگر , همه خمس , اعم از سهم امام ( ع) و سهم سادات, در اختیار منصب امامت (شخصیت حقوقی) است. در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) ،فقیه جامع الشرایط, جانشین شخصیت حقوقیِ امامت است، بنابراین در زمان غیبت باید تمام خمس را به فقیه جامع الشرای ط تحویل داد و هرگونه دخل و ت صرف در خمس (سهم امام( ع) و سهم سادات) باید با اجازه او باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان هیجده جمله است : اللهً اکبرُ چهار مرتبه اشهدً ان لا الهَ الا اللهً ، اشهدً انّ محّمداً رسولً اللهِ ، حیّ علی الصلاهِ، حیَّ علی الفلاحِ ، حیّ علی خیرِ العملِ ، الله اکبرُ ، لا الهَ الا اللهً هر یک دو مرتبه ، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اول اذان و یک مرتبه لا اِلَه الّا اللهً از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حیّ علی خیرِ العملِ باید دو مرتبه قد قامتِ الصلاهً اضافه نمود .
- [آیت الله سبحانی] اذان هیجده جمله است: اللّهُ أَکْبَر چهار مرتبه. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلَهَ اِلاَّ اللّهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ، حَیَّ عَلَی الصَّلاَةِ، حَیَّ عَلَی الفَلاَح، حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ، اللّهُ أَکْبَر، لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أَکْبَر از اول اذان و یک مرتبه لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ باید دو مرتبه قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ اضافه نمود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اذان هیجده جمله است: "اللهُ أکْبَرُ" چهار مرتبه؛ "أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ اللهُ" "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله" "حَیَّ عَلی الصّلاة" "حَیَّ عَلَی الْفَلاَح" "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل" "اللهُ أَکْبَرُ" "لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله" هر یک دو مرتبه. اقامه هفده جمله است یعنی: دو مرتبه "اللهُ أکْبَرُ" از اول اذان و یک مرتبه "لا إِلَهَ إِلاَّ الله" از آخر آن کم می شود وبعد از گفتن "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل"باید دو مرتبه "قَدْ قامَتِ الصَّلاة" اضافه نمود.