اذان دوم نماز جمعه را که بدعت خلیفه سوم می‌باشد را اثبات کنید.
محدثین و بزرگان اهل سنت در کتب خود بر این مطلب تصریح کرده‌اند که: "در عصر پیامبر گرامی اسلام (ص) سنت الهی بر این بود که برای نماز جمعه یکبار اذان می‌گفتند و این سنت در زمان خلافت ابوبکر و عمر هم دامه داشت، ولی وقتی که عثمان به خلافت رسید دستور داد که اذان دیگری اضافه شود و این دستور را در تمام بلاد اسلامی اِعمال کردند و این شیوه همین طور باقی ماند[1] و برخی از بزرگان اهل سنت در توجیه این کار عثمان می‌گویند: "چون تعداد مردم در زمان عثمان زیاد شده بود، عثمان دستور داد یک اذان دیگر هم در روز جمعه گفته شود".[2] مرحوم علامه امینی در کتاب شریف الغدیر در ردّ این توجیه سه دلیل می‌آورند: 1. آنها می‌گویند کثرت مردم باعث شد تا خلیفه سوم دستور بدهد اذان دیگری ندا داده شود. این مطلب درست نیست، زیرا آیا این کثرت مردم پدیده‌ای بود که ناگهان در هفتمین سال از خلافت عثمان روی داد؟ و یا از همان هنگام که این شهر، پایتخت مسلمانان گردیده بود؟ 2. اگر واقعاً تعداد انبوه مردم باعث دستور عثمان شده بود، پس چرا در بلاد کم جمعیت هم این شیوه را پیش گرفتند؟ و چرا دستور نداد که این حکم مختص به شهرهای بزرگ است؟ و یا چرا تعداد مؤذنین را زیاد نکرد که همه آنها همزمان در یک گوشه‌ای از مصلیها اذان بدهند، چنانکه پیامبر همین کار را می‌کرد؟ 3. و اگر انبوه جمعیت ملاک برای زیاد کردن اذان بشود (نه مؤذنین) الآن باید تعداد اذان خیلی بیشتر می‌شد، در حالیکه چنین نشده است".[3] مرحوم امام خمینی (ره) در تحریر الوسیله فرموده: (اذان دوم در روز جمعه بدعت و حرام است.) [4] -------------------------------------------------------------------------------- [1] . صحیح بخاری، (چاپ بیروت، انتشارات دار الکتب العلمیه)، ج1 ص219، و کتاب الام ابن ادریس شافعی، (چاپ بیروت، انتشارات دار المعرفه)، ج1 ص195، سنن ابی داود ج1 ص 655، باب 225، چاپ اول حمص. صحیح ترمذی ج1 ص68. سنن ابن ماجد ج1 ص 348. سنن نسائی ج3، ص100. سنن بیهقی ج1 ص 429 و ج3 ص 192. تاریخ طبری، ج5، ص68. کامل ابن اثیر ج3، ص48. [2] . صحیح بخاری، (چاپ بیروت، انتشارات دار الکتب العلمیه)، ج1 ص219، و کتاب الام ابن ادریس شافعی، (چاپ بیروت، انتشارات دار المعرفه)، ج1 ص195، سنن ابی داود ج1 ص 655، باب 225، چاپ اول حمص. صحیح ترمذی ج1 ص68. سنن ابن ماجد ج1 ص 348. سنن نسائی ج3، ص100. سنن بیهقی ج1 ص 429 و ج3 ص 192. تاریخ طبری، ج5، ص68. کامل ابن اثیر ج3، ص48. [3] . ترجمه الغدیر علامه امینی، ج15، ص206 تا 213. [4] . تحریر الوسیله امام خمینی (ره) ج1، ص217 (مرحوم مقدس اردبیلی، در مجمع البیان ج2 ص376 فتوا به تحریم داده است).
عنوان سوال:

اذان دوم نماز جمعه را که بدعت خلیفه سوم می‌باشد را اثبات کنید.


پاسخ:

محدثین و بزرگان اهل سنت در کتب خود بر این مطلب تصریح کرده‌اند که:
"در عصر پیامبر گرامی اسلام (ص) سنت الهی بر این بود که برای نماز جمعه یکبار اذان می‌گفتند و این سنت در زمان خلافت ابوبکر و عمر هم دامه داشت، ولی وقتی که عثمان به خلافت رسید دستور داد که اذان دیگری اضافه شود و این دستور را در تمام بلاد اسلامی اِعمال کردند و این شیوه همین طور باقی ماند[1] و برخی از بزرگان اهل سنت در توجیه این کار عثمان می‌گویند: "چون تعداد مردم در زمان عثمان زیاد شده بود، عثمان دستور داد یک اذان دیگر هم در روز جمعه گفته شود".[2]
مرحوم علامه امینی در کتاب شریف الغدیر در ردّ این توجیه سه دلیل می‌آورند:
1. آنها می‌گویند کثرت مردم باعث شد تا خلیفه سوم دستور بدهد اذان دیگری ندا داده شود. این مطلب درست نیست، زیرا آیا این کثرت مردم پدیده‌ای بود که ناگهان در هفتمین سال از خلافت عثمان روی داد؟ و یا از همان هنگام که این شهر، پایتخت مسلمانان گردیده بود؟
2. اگر واقعاً تعداد انبوه مردم باعث دستور عثمان شده بود، پس چرا در بلاد کم جمعیت هم این شیوه را پیش گرفتند؟ و چرا دستور نداد که این حکم مختص به شهرهای بزرگ است؟ و یا چرا تعداد مؤذنین را زیاد نکرد که همه آنها همزمان در یک گوشه‌ای از مصلیها اذان بدهند، چنانکه پیامبر همین کار را می‌کرد؟
3. و اگر انبوه جمعیت ملاک برای زیاد کردن اذان بشود (نه مؤذنین) الآن باید تعداد اذان خیلی بیشتر می‌شد، در حالیکه چنین نشده است".[3]
مرحوم امام خمینی (ره) در تحریر الوسیله فرموده: (اذان دوم در روز جمعه بدعت و حرام است.) [4]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . صحیح بخاری، (چاپ بیروت، انتشارات دار الکتب العلمیه)، ج1 ص219، و کتاب الام ابن ادریس شافعی، (چاپ بیروت، انتشارات دار المعرفه)، ج1 ص195، سنن ابی داود ج1 ص 655، باب 225، چاپ اول حمص. صحیح ترمذی ج1 ص68. سنن ابن ماجد ج1 ص 348. سنن نسائی ج3، ص100. سنن بیهقی ج1 ص 429 و ج3 ص 192. تاریخ طبری، ج5، ص68. کامل ابن اثیر ج3، ص48.
[2] . صحیح بخاری، (چاپ بیروت، انتشارات دار الکتب العلمیه)، ج1 ص219، و کتاب الام ابن ادریس شافعی، (چاپ بیروت، انتشارات دار المعرفه)، ج1 ص195، سنن ابی داود ج1 ص 655، باب 225، چاپ اول حمص. صحیح ترمذی ج1 ص68. سنن ابن ماجد ج1 ص 348. سنن نسائی ج3، ص100. سنن بیهقی ج1 ص 429 و ج3 ص 192. تاریخ طبری، ج5، ص68. کامل ابن اثیر ج3، ص48.
[3] . ترجمه الغدیر علامه امینی، ج15، ص206 تا 213.
[4] . تحریر الوسیله امام خمینی (ره) ج1، ص217 (مرحوم مقدس اردبیلی، در مجمع البیان ج2 ص376 فتوا به تحریم داده است).





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین