چرا در بعضی موارد، تلاوت قرآن امامان معصوم‌(علیهم السلام) با تلاوت قرآن امروزی ما متفاوت است‌، آیا در قرآن تحریفی واقع شده است‌؟
قرآن کریم که سخن خداوند و آخرین کتاب آسمانی است‌، از صدر اسلام تا کنون مورد اهتمام جدی مسلمانان بوده است‌. پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) ‌نسبت به قرائت‌، حفظ و جمع‌آوری آن‌، سفارش‌های اکید داشته‌، مسلمانان آن را محور و اساس دین خود تلقی کرده و قرائت آن‌را از وظایف روزمرّة دینی خود می‌دانستند. متن قرآن در طول تاریخ اسلام‌، سینه به سینه و دست به دست‌، از نسلی به نسل بعد منتقل می‌شده و به این دلیل‌، همواره قاریان و حافظان فراوانی از صدر اسلام تا کنون‌، در بین مسلمانان وجود داشته‌، از ارج و منزلت والایی برخوردار بوده‌اند. از امور یاد شده و بررسی مصاحف بر جای مانده از گذشته‌های دور، به این نتیجه می‌رسیم که قرآن با همان الفاظ و قرائت رسول خدا6 در طول تاریخ رواج داشته است و عواملی از قبیل ابتدایی بودن خط در زمان کتابت قرآن و خالی بودن از نقطه و اعراب و اختلاف لهجه‌های قبایل عرب و احیاناً اجتهادات شخصی و مسائل دیگر، خللی در قرائت رایج ایجاد نکرده وتنهابرخی قرائت‌های شخصی و نادر اشتباهاتی به وجود آورده که مورد اعتنای جامعه اسلامی نبوده است‌. عثمان هم برای عدم رواج این قرائت‌های شاذ و دارای اشتباه و حفظ قرائت رایج‌، پس از مشورت با امیرالمؤمنین‌به جمع‌آوری مصاحف و تکثیر نسخه واحد مورد پذیرش مسلمانان‌، اقدام کرد و همین پذیرش عمومی‌، خود دلیلی بر هماهنگی نسخة تکثیر شده با قرائت رایج مردم بود. مطابقت قرآن موجود که سینه به سینه از سوی انبوهی از جمعیت مسلمانان نقل شده و فوق تواتر است‌، نیز از آن جهت است که قرائت عاصم با قرائت مشهور ثبت شده در قرآن‌ِ موجود، موافق بوده است‌; نه این که قرآن موجود طبق قرائت عاصم نوشته شده باشد. در نتیجه در موارد اختلاف قرائت‌، قرائت صحیح تنها همین قرائت کنونی است که با اعراب و حروف فعلی قرآن کریم موافق است‌.( ر.ک‌: مصونیت قرآن از تحریف‌، محمد هادی معرفت‌، ترجمة محمد شهرابی‌، ص 215217/ التمهید فی علوم القرآن‌، محمد هادی معرفت‌، ج 2، ص 79 / سلامة القرآن من التحریف‌، فتح اللّه محمدی‌، ج 1، ص 72 / الاء الرحمن فی تفسیر القرآن‌، محمد جواد بلاغی‌، ج‌، ص 29 / اطیب البیان‌، سید عبدالحسین طیب‌، ج 1، ص 31 32 / روش‌شناسی تفسیر قرآن‌، علی اکبر بابایی و...، ص 7475. ) ائمه(علیهم السلام) نیز نه تنها غیر از آن چه در قرآن فعلی وجود دارد را تلاوت نمی‌کردند، بلکه ما را هم از این‌که غیر آن‌چه در قرآن نوشته شده است و اکنون به همان صورت موجود است نهی می‌فرمودند.(المسائل السرویّه‌، شیخ مفید، ص 82، نشر کنگره شیخ مفید.) به همین جهت‌، قرآنی که امروز در دست ماست‌، مورد تأیید ائمه(علیهم السلام)بوده است و علما و بزرگان شیعه‌، نسل به نسل‌، سینه به سینه و دست به دست‌، آن را به ما رسانده‌اند; به همین دلیل روایاتی که در آن‌ها قرائتی‌، غیر از قرائت موجود در قرآن‌های فعلی‌، وارد شده است‌، یا مورد تأیید نیست یعنی روایت جعلی و ساختگی است و یا ممکن است امام تفسیر آیه را فرموده باشد و علمای اسلام که متخصص در فن‌ّ روایت‌شناسی هستند آن‌ها را بررسی کرده‌اند.(صیانة القرآن من التحریف‌، محمد هادی معرفت‌، ص 220، نشر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‌.) eporsesh.com
عنوان سوال:

چرا در بعضی موارد، تلاوت قرآن امامان معصوم‌(علیهم السلام) با تلاوت قرآن امروزی ما متفاوت است‌، آیا در قرآن تحریفی واقع شده است‌؟


پاسخ:

قرآن کریم که سخن خداوند و آخرین کتاب آسمانی است‌، از صدر اسلام تا کنون مورد اهتمام جدی مسلمانان بوده است‌. پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) ‌نسبت به قرائت‌، حفظ و جمع‌آوری آن‌، سفارش‌های اکید داشته‌، مسلمانان آن را محور و اساس دین خود تلقی کرده و قرائت آن‌را از وظایف روزمرّة دینی خود می‌دانستند. متن قرآن در طول تاریخ اسلام‌، سینه به سینه و دست به دست‌، از نسلی به نسل بعد منتقل می‌شده و به این دلیل‌، همواره قاریان و حافظان فراوانی از صدر اسلام تا کنون‌، در بین مسلمانان وجود داشته‌، از ارج و منزلت والایی برخوردار بوده‌اند. از امور یاد شده و بررسی مصاحف بر جای مانده از گذشته‌های دور، به این نتیجه می‌رسیم که قرآن با همان الفاظ و قرائت رسول خدا6 در طول تاریخ رواج داشته است و عواملی از قبیل ابتدایی بودن خط در زمان کتابت قرآن و خالی بودن از نقطه و اعراب و اختلاف لهجه‌های قبایل عرب و احیاناً اجتهادات شخصی و مسائل دیگر، خللی در قرائت رایج ایجاد نکرده وتنهابرخی قرائت‌های شخصی و نادر اشتباهاتی به وجود آورده که مورد اعتنای جامعه اسلامی نبوده است‌. عثمان هم برای عدم رواج این قرائت‌های شاذ و دارای اشتباه و حفظ قرائت رایج‌، پس از مشورت با امیرالمؤمنین‌به جمع‌آوری مصاحف و تکثیر نسخه واحد مورد پذیرش مسلمانان‌، اقدام کرد و همین پذیرش عمومی‌، خود دلیلی بر هماهنگی نسخة تکثیر شده با قرائت رایج مردم بود. مطابقت قرآن موجود که سینه به سینه از سوی انبوهی از جمعیت مسلمانان نقل شده و فوق تواتر است‌، نیز از آن جهت است که قرائت عاصم با قرائت مشهور ثبت شده در قرآن‌ِ موجود، موافق بوده است‌; نه این که قرآن موجود طبق قرائت عاصم نوشته شده باشد.
در نتیجه در موارد اختلاف قرائت‌، قرائت صحیح تنها همین قرائت کنونی است که با اعراب و حروف فعلی قرآن کریم موافق است‌.( ر.ک‌: مصونیت قرآن از تحریف‌، محمد هادی معرفت‌، ترجمة محمد شهرابی‌، ص 215217/ التمهید فی علوم القرآن‌، محمد هادی معرفت‌، ج 2، ص 79 / سلامة القرآن من التحریف‌، فتح اللّه محمدی‌، ج 1، ص 72 / الاء الرحمن فی تفسیر القرآن‌، محمد جواد بلاغی‌، ج‌، ص 29 / اطیب البیان‌، سید عبدالحسین طیب‌، ج 1، ص 31 32 / روش‌شناسی تفسیر قرآن‌، علی اکبر بابایی و...، ص 7475. )
ائمه(علیهم السلام) نیز نه تنها غیر از آن چه در قرآن فعلی وجود دارد را تلاوت نمی‌کردند، بلکه ما را هم از این‌که غیر آن‌چه در قرآن نوشته شده است و اکنون به همان صورت موجود است نهی می‌فرمودند.(المسائل السرویّه‌، شیخ مفید، ص 82، نشر کنگره شیخ مفید.) به همین جهت‌، قرآنی که امروز در دست ماست‌، مورد تأیید ائمه(علیهم السلام)بوده است و علما و بزرگان شیعه‌، نسل به نسل‌، سینه به سینه و دست به دست‌، آن را به ما رسانده‌اند; به همین دلیل روایاتی که در آن‌ها قرائتی‌، غیر از قرائت موجود در قرآن‌های فعلی‌، وارد شده است‌، یا مورد تأیید نیست یعنی روایت جعلی و ساختگی است و یا ممکن است امام تفسیر آیه را فرموده باشد و علمای اسلام که متخصص در فن‌ّ روایت‌شناسی هستند آن‌ها را بررسی کرده‌اند.(صیانة القرآن من التحریف‌، محمد هادی معرفت‌، ص 220، نشر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‌.)
eporsesh.com





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین