براساس روایات، چهارده معصوم(ع) همه (یک نور)اند؛ بحارالانوار، ج 25، ص 1 و ج 36، ص 280. یعنی، آنان در مقام وحدت نوری، کثرتی ندارند تا یکی اول ودیگری دوم باشد. این که در زیارت جامعه می‌خوانیم:
(و ان ارواحکم و طینتکم واحدة)؛ اشاره به همین حقیقت دارد که چهارده معصوم(ع)، (یک نور)اند و در این جهت با هم اتحاد دارند. بر اساس روایات، این اتحاد نه تنها در اول خلقت بوده؛ بلکه در نظام مادی و زندگی دنیوی، حقیقت آنان یکی بوده است و در عین تعدد صوری، ظاهری و جسمانی، آنان با همدیگر وحدت و اتحاد دارند. در این باب نگا: انسان و خلافت الهی، صص 139 - 142.
بر مثال موج‌ها اعدادشان / در عدد آورده باشد بادشان
مثنوی، دفتر 2، بیت 185.
از این رو این که در بعضی از روایات، اولین مخلوق نور حضرت محمد(ص) و در پاره‌ای روایات نور رسول خدا(ص) و ائمه هدا(ع) مطرح شده است؛ نباید پنداشت که این روایات بر کثرت و غیریت این انوار، دلالت دارد.
امام باقر(ع) نگا: بحارالانوار، ج 1، ص 97؛ ج 57، ص 170؛ تفسیرالمیزان، ج 1، ص 121. می‌فرماید:
(یا جابر! ان الله اول ماخلق خلق محمداً و عترته الهداة المهتدین، فکانوا اشباح نور بین یدی الله، قلت و ما الاشباح؟ قال: ظل النور، ابدان نوریة بلا ارواح و کان مؤیداً بروح واحد و هی روح القدس)؛ (ای جابر! اول مخلوقی که خداوند خلق فرمود، محمد و عترت هدایت شده آن حضرت بودند. پس آنان اشباح نور در برابر خداوند بودند. جابر می‌گوید: به حضرت عرض کردم، اشباح چیست؟ فرمود: سایه نور، بدن‌های نوری بدون روح که مؤید به یک روح یگانه و واحد بودند و آن روح‌القدس بود...).
این روایت، به روشنی حکایت‌گر این حقیقت است که روح آنها در عین این که یک حقیقت و به نقل از: انسان و خلافت الهی.موجود واحد است، حقیقت همه چهارده معصوم است؛ یعنی، هم حقیقت رسول الله(ص) است و هم حقیقت تک‌تک اهل بیت آن حضرت و در عین یکی بودن، متعدد هم هستند و همه، ظهورات روح واحد و حقیقت واحد می‌باشند. این روایت، با صراحت کامل می‌فرماید: آنان ابدان نوری بودند که ارواح متعدد نداشتند؛ بلکه مؤید به یک روح بودند و آن عبارت است از (روح‌القدس) و به روشنی به این نکته اشاره دارد که حقیقت روح و جان همه، یکی بود و ظهورات (که ابدان نوری و یا اشباح نوری‌اند) متعدد بود.
بر این اساس، روایتی که مطرح فرمودید، دلالت ندارد بر این که عدم خلق جهان، به صورت انحصاری، متوقّف بر حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) باشد؛ بلکه از آن جا که همه چهارده معصوم، (نور واحد)اند، این روایت اشاره به همان حقیقت نوری دارد که آنان در آن وحدت دارند. به عبارت دیگر، هر چند در این حدیث، به ظاهر به نور [روحی و بدنی ]حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) اشاره شده است؛ ولی به دلیل وحدت نوری چهارده‌معصوم، گویا این حدیث می‌خواهد بگوید: اگر شما چهارده معصوم نبودید، جهان را خلق نمی‌کردیم. به بیان سوم، ظاهر این روایت خطاب به آن دو عزیز است؛ ولی به دلیل وحدت آن دو با دوازده معصوم دیگر، مقصود حقیقتی است که همه آنان در آن اتحاد داشته و هیچ‌گونه تعدد و کثرتی ندارند تا بحث رتبه و تقدم و تأخر پیش آید.
www.payambarazam.ir
