نهضت انگیزیسیون (محاکم تفتیش عقاید) را معرفی نمایید.

در قرون وسطی (دورانی که تقریباً از قرن ششم میلادی شروع شد و تا قرن پانزدهم ادامه داشت حدود یکهزار سال) به دوره ی وحشتناکی به نام تفتیش عقاید برمی خوریم. مأموران کلیسا برای سانسور عقاید و حکومت بر افکار، با کم ترین تهمت، افراد را دست گیر و متهمان را حتی قبل از اثبات جرم به انواع فشار و شکنجه های وحشتناک گرفتار می کردند، تا با ایجاد (بیم) هرگونه خیال تخطّی از فرمان پاپ و پندار سرپیچی را از دستورهای کلیسا از مغزشان بیرون سازند!
ویل دورانت می نویسد:
پس از آن که اعضای محکمه، شواهد و مدارک موجود را بر احتمال جرم! (نه یقین) متهّم کافی می دیدند وی را شکنجه می کردند!! گاه می شد که دست متّهم را به پشتش می بستند و او را به دار می آویختند، و نیز متهمان را به میدان بزرگ شهر می بردند و به ردیف، بر بالای تلّی از هیزم می بستند و اعضای محکمه بر سکویی که روبه روی محکومین بود، با جلال و جبروت می نشستند و در حالی که هیزم ها را آتش می زدند منظره ی زنده سوختن آنها را تماشا می کردند.[1]
گالیله در سال 1610 جزوه ای به نام قاصد آسمان منتشر نمود. وی به همان اندازه که موجب تحسین دانشمندان شد، خشم و تکفیر کلیسا را نیز برانگیخت. او در آن جزوه به خاطر اشاره به بیش تر بودن سیارات از هفت و نیز به گردش زمین، سخت مورد انتقاد قرار گرفت که چرا تعداد سیارات را هفت عدد نمی داند، در حالی که تعداد فلزات هفت است و شمعدان معبد هفت شاخه دارد و در سر آدمی هفت سوراخ موجود است؟
چماق تکفیر
چماق تکفیر و حربه ی تهمت از حربه هایی است که در هر زمان کاربرد داشته است، و نیز از سلاح هایی است که هم زمان با مبارزات سخت و خشن کلیسا، استفاده شده است.
کلیسا دانشمندان بسیاری را تکفیر نمود. آنان یا از وحشت مرگ، از ابراز نظریّه های علمی خود چشم پوشیدند (مانند کپلر و دکارت)، و یا در صورت اظهار نظرشان، مجبور بودند توبه نمایند. از لکه های ننگ کلیسا، محاکمه ی گالیله و گرفتن اجباری توبه نامه از او بود.
ویل دورانت در تاریخ تمدن می گوید:
(رفتار مأموران کلیسا با یهودیان خیلی سخت تر بود، اگر یک یهودی در آیین موسوی روز (سبت) را روز ستایش و استراحت می دانست و یا اعیاد یهودی را جشن می گرفت و یا...، فوراً او را به محکمه ی جنایتبار خویش جلب می کردند و انواع شکنجه ها را در موردش معمول می داشتند.)[2]
پی نوشتها:
[1]. ویل دورانت، تاریخ تمدن، ج 6، ص 257 259.
[2]. همان، ص 255 256 (با اندکی تلخیص).
منبع: اسلام و اقلیّت های مذهبی، محمد باقر طاهری، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1384).