چرا شیعیان خصوصاً سادات همیشه باید مظلوم باشد و عده ای حق آنها را پایمال گردانند؟

خداوند انسان را آفرید و بعد از نشان دادن راه حق به او اختیار داد، تا بین حق و باطل یکی را انتخاب کند، چنان که در قرآن می فرماید: (ما انسان را از نطفة مختلطی آفریدیم و او را آزمایش می کنیم (بدین جهت) او را شنوا و بینا قرار دادیم ما راه را به او نشان دادیم، خواه شاکر باشد (و پذیرا گردد) یا ناسپاس.)[1] بر طبق این آیات خداوند به انسان اختیار، قدرت و قوای تشخیص حق و باطل را به او عنایت کرده است، اما این به آن معنی نیست که همة انسان ها حق را انتخاب کرده باشند، بلکه عدة بسیاری از آن ها راه باطل را برگزیدند و گمراه شدند چنان که قرآن در سورة عصر می فرماید: (به عصر سوگند که انسان ها همه در زیانند مگر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند و یکدیگر را به شکیبایی و استقامت توصیه نموده اند.)[2] بنابراین از همان آغاز خلقت انسان، برخی راه باطل را برگزیدند و برخی دیگر با ایمان و عمل صالح و وصیت به حق و صبر، راه حق را انتخاب کردند و طبیعی است که این دو یعنی حق و باطل که ضد هم دیگر می باشند. هرگز یک جا جمع نمی گردند و نمی توانند در یک خط و یک جهت حرکت کنند و بین این دو جنگ و جدال و درگیری وجود خواهد داشت. به همین دلیل است که فرزندان حضرت آدم یعنی هابیل و قابیل که اولی حق را انتخاب کرده بود و دومی پیرو باطل بود با هم درگیر شدند و در نهایت هابیل به دست قابیل کشته شد. جریان درگیری بین حق و باطل از آن زمان تا زمان حال ادامه داشته است و همیشه پیامبران الهی و پیروان آنها که راه حق را انتخاب می کردند، برای رسیدن به مقصود خود با پیروان باطل به مبارزه می پرداختند و در این راه مشکلات و مصائب زیادی را تحمل می کردند. بعد از وفات پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله نیز مسئله انتخاب بین حق و باطل وجود داشت و این بار در مسئله (امامت) چهره نموده بود، عده ای که شیعه علی علیه السّلام نامیده می شدند بر بیعت خود با حضرت علی علیه السّلام در واقعه غدیر خم وفادار مانده و به عهدی که با خدا و رسول خدا در مورد جانشینی حضرت علی علیه السّلام بعد از پیامبر صلّی الله علیه و آله بسته بودند، پایبند باقی ماندند و گفتند که چون امیرالمؤمنین علی علیه السّلام منصوب از سوی خداوند و رسول الله است ما امامت و رهبری او را قبول می کنیم؛ برخی دیگر عهد و پیمان خود را فراموش کرده و رهبر دیگری برای خود انتخاب کردند و این آغاز اختلاف بین حق و باطل در دوره پس از رحلت نبی اکرم صلّی الله علیه و آله بود. شیعیان برای پاسداشت اسلام و دفاع از حق که خداوند آن را توسط رسول گرامی اسلام ابلاغ کرده بود، به مبارزه با کفر و باطل پرداختند و در این راه مصائب و سختی های فراوانی را متحمل شدند. جنگ های حضرت علی علیه السّلام با ناکثین، قاسطین و مارقین و هم چنین قیام امام حسین علیه السّلام همگی در راستای مبارزه با باطل و کفر و حضانت از حق بود و در حقیقت به خاطر دفاع از حق بود که ائمه معصومین علیهم السّلام و هم چنین پیروان راستین آنها به شهادت رسیدند تا دین الهی پابرجا مانده و انسان های ستم دیده از جور ظالمان بتوانند راه سعادت و نیک بختی را پیدا کنند و نور الهی در روی زمین روشن و پایدار بماند.
شهادت، دور افتادن از وطن، از دست دادن مال و جان طبیعی ترین نتیجه مبارزه با کفر و باطل بود و شیعیان همه این جنگ و جدال ها و مشقات را برای این تحمل کردند که راه حق را انتخاب کرده بودند و می خواستند فرمان الهی را اجرا کنند و پیروان باطل نیز که درصدد به دست آوردن مطامع دنیوی بودند و می خواستند به هوا و هوس های مادی خود دست یابند، به مخالفت با شیعیان پرداخته و به آنان ظلم و ستم های زیادی را روا دادند. بنابراین علت این که به شیعیان و در رأس آنها به امامان ظلم فراوان شده این است که آنان همیشه طرفدار حق بوده اند.
اما در مورد سادات که اولاد پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله می باشند، باید گفت: چون بیشتر سادات طرفدار ائمه معصومین و از بزرگان مذهب شیعه بوده اند همیشه مورد حمله طرفداران باطل قرار گرفته و مورد ظلم و ستم آنها واقع شده اند. سادات که منادی حق بودند همیشه مورد تعقیب خلفای جور بنی امیه و بنی عباس بودند و هرگاه که به دست آنان گرفتار می آمدند، بعد از تحمل شدائد بسیار، در نهایت به شهادت می رسیدند به همین دلیل در دوره این خلفا، سادات که حتی از کمترین حقوق اجتماعی محروم شده بودند به دور افتاده ترین نقاط ممالک اسلامی فرار می کردند تا از شر آنان خلاصی یابند و چون در ایران دوستداران اهل بیت علیهم السّلام فراوان بودند بیشتر سادات به ایران مهاجرت می کردند.
از امام باقر علیه السّلام دربارة مظلومیت اهل بیت علیهم السّلام و شیعیان نقل شده که فرمود: (همیشه ما تحقیر می شدیم و مورد ظلم و ستم قرار می گرفتیم. ما را دور می کنند، حقیر می سازند، محروم می نمایند و می کشند. ما همیشه در معرض خوف و ترس بوده و بر خون خود و دوستانمان امنیت نداشتیم. (در زمان معاویه) شیعیان ما را در شهرها کشتند. دستها و پاهایشان را تنها به ظنّ و گمان قطع کردند، نام هر کس در زمره محبین یا اصحاب ما برده می شد، زندانی می شد، مالش را غارت می کردند و یا خانه اش را ویران می ساختند این بلا هم چنان در تزاید و شدت بود تا زمان عبیدالله بن زیاد، پس از آن حجاج آمد. شیعیان بسیاری را کشت و ایشان را به ظنّ و گمان بازداشت نمود. کار شیعیان در آن جامعه بلازده به جایی رسیده بود که اگر مردی را زندیق و یا کافر معرفی می کردند نزد حجاج محبوبتر از آن بود که او را شیعه علی علیه السّلام معرفی کنند.)[3] خوارزمی نیز می نویسد: (در هیچ شهری از شهرهای کشور اسلامی نیست مگر آن که طالبی (اولاد ابوطالب) مظلومانه به شهادت رسیده و اموی و عباسی در قتل او شریک اند...)[4] اما به این نکته هم باید اشاره کرد که از سوی دیگر به دلیل حق طلبی سادات و این که خداوند در قرآن کریم اجر تبلیغ اسلام از سوی رسول خدا صلّی الله علیه و آله را دوست داشتن اقربا و اولاد آن حضرت قرار داده بود،[5] سادات همیشه مورد احترام و محبت شیعیان قرار داشتند و به عنوان رهبر و بزرگ جامعه شیعیان انتخاب می شدند که به عنوان نمونه می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
1. ادارسه آفریقا: از سادات بنی حسن علیه السّلام بودند که بعد از قیام نفس زکیه در حجاز و شکست وی توسط منصور دوانقی به آفریقا فرار کرد و در آنجا حکومت بزرگی را تشکیل دادند.
2. فاطمیان مصر: اینان از اولاد امام صادق علیه السّلام بودند که در اواسط حکومت بنی عباس در شمال آفریقا، مصر و شامات حکومت بزرگی را تأسیس کرده و قرن ها بر این منطقه حکومت نمودند.
3. زیدیان یمن.
4. زیدیان مازندران.
5. صفویان: اینان از سادات موسوی بودند که بیش از دو قرن در فلات ایران حکومت کرده و مذهب شیعه اثنی عشری را در این منطقه رواج داده و مذهب رسمی ایران کردند. بنابراین اگر شیعیان و سادات مصائب و مشکلات فراوانی تحمل کرده اند به خاطر انتخاب حق و مبارزه با باطل بوده است چرا که همان گونه که گفته اند: (بهشت را به بها دهند نه به بهانه) و رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی مستلزم تحمل مصائب و سختی ها و تلاش و کوشش فراوان است و به خاطر این عقیده و عمل (خداوند آنان را از شر آن روز نگه می دارد و آنها را می پذیرد در حالی که غرق شادی و سرورند.)[6]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. شرح نهج البلاغه، ج 1، ص 43 تا 48.
2. تاریخ تشیع در ایران، ج 1، ص 90 تا 100.


[1] . انسان/2و 3.
[2] . عصر/1 تا 3.
[3] . ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1387 ه . ق، ج 11، ص 43 و 44.
[4] . جعفریان، رسول، تاریخ تشیع در ایران، انتشارات انصاریان، چاپ سوم، 1380ش، ج 1، ص 93.
[5] . شوری/23.
[6] . انسان/11.

( اندیشه قم )