فرقههای مختلف مذهبی و غیر مذهبی که در میان جامعه اسلامی و غیر اسلامی از طرف برخی اشخاص، پایهگذاری میشود، معمولاً به انگیزه یا بهانة حمایت و دفاع از یک قشر جامعه بر اساس بروز ریشههای افکار انحرافی مؤسسین و یا یک طبقه خاص و با پشتیبانی مکاتب منحرف، به وجود می آیند. به عنوان مثال اخیراً در 28 اسفند 1383ه. ش در آمریکا بر اساس یک فکر انحرافی در میان تازه مسلمانان برای دفاع و احقاق حق زنان، اولین نماز جمعه به امامت یک زن به نام (امینه ودود) با حضور حدود صد نفر و به صورت مختلط از زن و مرد اقامه شد. یکی از ترتیب دهندگان این مراسم به نام (اسرار النعمانی) ادعا کرد که زمان اعاده حقوق زنان در جهان اسلام، فرا رسیده است و زنها نیز میتوانند، مانند مردان نقش رهبران روحانی را بازی کنند.[1] همین جریان، ممکن است در آینده نزدیک، منشأ تأسیس یک فرقة جدید در جامعه اسلامی آمریکا بشود. فرقة انصارالله در جامعه اسلامی آمریکا برای بهبود وضع اجتماعی و اقتصادی سیاهپوستان آفریقاییتبار توسط شخصی به نام (عیسی محمد) در سال 1970 تأسیس شده است. او قبل از تأسیس این فرقه، تحت تأثیر جنبشهای دیگر سیاهپوستی، مثل فرقه موریش به رهبری نوبل دْروعلی[2] و ملت اسلام قرار داشته است، لکن بعد از اینکه برنامههای آموزشی آنها را مخالف و مغایر با دین اسلام تشخیص داد، خود به تأسیس فرقهای جدید پرداخت. او با توجه به اینکه ریشه نژادی و فرهنگی خود را در شمال آفریقا و اتصال و پیوند خانوادگیاش را با خاندان (امام المهدی) مبارز انقلابی سودانی و (امام الهادی المهدی) رهبر مذهبی انصار در سودان یافت و نیز وجود تمدنی قدیمی در اطراف رود نیل را دلیل بر برتری سیاهان میدانست، در ابتدا، مذهب و فرقهاش را بر محور نژادپرستی و برتری نژاد سیاه، تأسیس نمود. لکن به مرور زمان این محوریت را کم کم از دست داد. و تعالیم قرآن را اساس و محور فرقهاش قرار داد، و تلاش نمود خود را مفسّر واقعی اسلام نشان دهد. به هر حال او در نزد پیروانش یک شخصیت برجسته و دارای مقام معنوی و صاحب کرامات میباشد. برخی از عقاید و ویژگیهای دیگر این فرقه را میتوانیم در امور زیر خلاصه کنیم: 1 یکی از عقاید عیسی محمد این است رهبر بر سه نوع میباشد: الف: پیامبر که به او وحی میشود. ب: حواریون که باید پیام آخرین پیامبر را به مردم برسانند. ج: راهنما یا هادی که اصلاحگر و رفرمیست مذهبی میباشد. عیسی محمد، خود را از رهبران نوع سوم دانسته و لذا در سال 1976 م مدعی شد که او مثل امام (محمد احمد المهدی) سودانی یک فرد اصلاحگر و فرمیست است. 2 او در راستای همین اصلاحگریاش معتقد است که اسم (الله) نباید از عربی به زبانهای دیگر ترجمه شود چون مفهوم اصلی خود را از دست میدهد و کسانی که کلمه (GOD) را به جای (الله) به کار میبرند نمیدانند که GOD آخرین اسم از پنجاه اسم شیطان است. 3 او میگوید که فرقه انصارالله باید پیرو مکتب مالکی باشد و مسلمانانی که به مکاتب دیگر اسلامی وابستهاند کاملاً در اشتباه هستند. او در جهت تقویت این نظرش، میگوید که آثار مالک بن انس تنها آثاری است که سنت پیامبر صلّی الله علیه و آله در آنها به زبان عربی منتشر شده است. اما آثار دیگران اول به زبان فارسی بوده و بعدها به عربی ترجمه شدهاند. 4 یکی از عقاید دیگر این فرقه به تبعیت از عقیدة عیسی محمد این است که تمام پیامبران از نظر نژادی سیاهپوست بودهاند و حتی خدا را هم سیاه معرفی میکنند. او سعی کرده است که به نحوی و با تأکید بر اینکه حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها تنها فرزند رسول خدا صلّی الله علیه و آله بوده است خود را به خاندان پیامبر صلّی الله علیه و آله نزدیک کند. 5 به نظر رهبر این فرقه یک مسلمان واقعی در اصل یک مسیحی است. به این معنی که فرقة انصارالله پیروان حضرت عیسی مسیح علیه السّلام هستند و منتظر بازگشت او میباشند این فرقه هرچند یک فرقه ظاهراً اسلامی است، لکن از نوشتههای بعضی از نویسندگان مثل (ایوان حداد) و (جین سمیت) به دست میآید که به نظر عیسی محمد جامعه انصارالله یک جامعه مسلمان طرفدار عیسی مسیح میباشد. 6 ویژگی دیگر این فرقه حمله شدید رهبر آن به مسلمانان سنی مذهب میباشد او معتقد است که سنیها تعالیم قرآن و سنت نبوی را به انحراف کشانده و سعی دارند نقش خدا را بازی کنند. وی اعتراضات خود را بر علیه سنیها در کتابی به نام (360 سؤال از مسلمانان سنی) که در سال 1989 م منتشر شده منعکس نموده است. وی رهبران مذهبی سعودی را بزرگترین بدعتگذار در اسلام معرفی کرده و حتی برای دفع اتهام وهابی بودن از خودش در بعضی موارد به تفاسیر و تعابیر شیعه از دین اسلام نزدیک شده است. و شاید به خاطر همین کارش قریب به هزار نفر از پیروانش در فیلادلفیا شیعه شدند. عیسی محمد در سال 1988 م خود را از عنوان امام جامعه انصارالله، بازنشسته نموده و رهبر جدید به نام امام موسی جای او را گرفت.[3] [1] . BBC . Persian . htm [2] http:// www.al-shia.com/html/far/khavar/maqalat/eslam-dar-emrasa.htm [3] . www. Balagh. Net / persian / din / islam / islam _ melal / adyan / pro _ ahl / islam _ va _ musalmanan _ dar _ amrika / 06. htm ( اندیشه قم )
فرقههای مختلف مذهبی و غیر مذهبی که در میان جامعه اسلامی و غیر اسلامی از طرف برخی اشخاص، پایهگذاری میشود، معمولاً به انگیزه یا بهانة حمایت و دفاع از یک قشر جامعه بر اساس بروز ریشههای افکار انحرافی مؤسسین و یا یک طبقه خاص و با پشتیبانی مکاتب منحرف، به وجود می آیند.
به عنوان مثال اخیراً در 28 اسفند 1383ه. ش در آمریکا بر اساس یک فکر انحرافی در میان تازه مسلمانان برای دفاع و احقاق حق زنان، اولین نماز جمعه به امامت یک زن به نام (امینه ودود) با حضور حدود صد نفر و به صورت مختلط از زن و مرد اقامه شد. یکی از ترتیب دهندگان این مراسم به نام (اسرار النعمانی) ادعا کرد که زمان اعاده حقوق زنان در جهان اسلام، فرا رسیده است و زنها نیز میتوانند، مانند مردان نقش رهبران روحانی را بازی کنند.[1] همین جریان، ممکن است در آینده نزدیک، منشأ تأسیس یک فرقة جدید در جامعه اسلامی آمریکا بشود.
فرقة انصارالله در جامعه اسلامی آمریکا برای بهبود وضع اجتماعی و اقتصادی سیاهپوستان آفریقاییتبار توسط شخصی به نام (عیسی محمد) در سال 1970 تأسیس شده است. او قبل از تأسیس این فرقه، تحت تأثیر جنبشهای دیگر سیاهپوستی، مثل فرقه موریش به رهبری نوبل دْروعلی[2] و ملت اسلام قرار داشته است، لکن بعد از اینکه برنامههای آموزشی آنها را مخالف و مغایر با دین اسلام تشخیص داد، خود به تأسیس فرقهای جدید پرداخت. او با توجه به اینکه ریشه نژادی و فرهنگی خود را در شمال آفریقا و اتصال و پیوند خانوادگیاش را با خاندان (امام المهدی) مبارز انقلابی سودانی و (امام الهادی المهدی) رهبر مذهبی انصار در سودان یافت و نیز وجود تمدنی قدیمی در اطراف رود نیل را دلیل بر برتری سیاهان میدانست، در ابتدا، مذهب و فرقهاش را بر محور نژادپرستی و برتری نژاد سیاه، تأسیس نمود. لکن به مرور زمان این محوریت را کم کم از دست داد. و تعالیم قرآن را اساس و محور فرقهاش قرار داد، و تلاش نمود خود را مفسّر واقعی اسلام نشان دهد. به هر حال او در نزد پیروانش یک شخصیت برجسته و دارای مقام معنوی و صاحب کرامات میباشد.
برخی از عقاید و ویژگیهای دیگر این فرقه را میتوانیم در امور زیر خلاصه کنیم:
1 یکی از عقاید عیسی محمد این است رهبر بر سه نوع میباشد:
الف: پیامبر که به او وحی میشود.
ب: حواریون که باید پیام آخرین پیامبر را به مردم برسانند.
ج: راهنما یا هادی که اصلاحگر و رفرمیست مذهبی میباشد.
عیسی محمد، خود را از رهبران نوع سوم دانسته و لذا در سال 1976 م مدعی شد که او مثل امام (محمد احمد المهدی) سودانی یک فرد اصلاحگر و فرمیست است.
2 او در راستای همین اصلاحگریاش معتقد است که اسم (الله) نباید از عربی به زبانهای دیگر ترجمه شود چون مفهوم اصلی خود را از دست میدهد و کسانی که کلمه (GOD) را به جای (الله) به کار میبرند نمیدانند که GOD آخرین اسم از پنجاه اسم شیطان است.
3 او میگوید که فرقه انصارالله باید پیرو مکتب مالکی باشد و مسلمانانی که به مکاتب دیگر اسلامی وابستهاند کاملاً در اشتباه هستند. او در جهت تقویت این نظرش، میگوید که آثار مالک بن انس تنها آثاری است که سنت پیامبر صلّی الله علیه و آله در آنها به زبان عربی منتشر شده است. اما آثار دیگران اول به زبان فارسی بوده و بعدها به عربی ترجمه شدهاند.
4 یکی از عقاید دیگر این فرقه به تبعیت از عقیدة عیسی محمد این است که تمام پیامبران از نظر نژادی سیاهپوست بودهاند و حتی خدا را هم سیاه معرفی میکنند. او سعی کرده است که به نحوی و با تأکید بر اینکه حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها تنها فرزند رسول خدا صلّی الله علیه و آله بوده است خود را به خاندان پیامبر صلّی الله علیه و آله نزدیک کند.
5 به نظر رهبر این فرقه یک مسلمان واقعی در اصل یک مسیحی است. به این معنی که فرقة انصارالله پیروان حضرت عیسی مسیح علیه السّلام هستند و منتظر بازگشت او میباشند این فرقه هرچند یک فرقه ظاهراً اسلامی است، لکن از نوشتههای بعضی از نویسندگان مثل (ایوان حداد) و (جین سمیت) به دست میآید که به نظر عیسی محمد جامعه انصارالله یک جامعه مسلمان طرفدار عیسی مسیح میباشد.
6 ویژگی دیگر این فرقه حمله شدید رهبر آن به مسلمانان سنی مذهب میباشد او معتقد است که سنیها تعالیم قرآن و سنت نبوی را به انحراف کشانده و سعی دارند نقش خدا را بازی کنند. وی اعتراضات خود را بر علیه سنیها در کتابی به نام (360 سؤال از مسلمانان سنی) که در سال 1989 م منتشر شده منعکس نموده است. وی رهبران مذهبی سعودی را بزرگترین بدعتگذار در اسلام معرفی کرده و حتی برای دفع اتهام وهابی بودن از خودش در بعضی موارد به تفاسیر و تعابیر شیعه از دین اسلام نزدیک شده است. و شاید به خاطر همین کارش قریب به هزار نفر از پیروانش در فیلادلفیا شیعه شدند.
عیسی محمد در سال 1988 م خود را از عنوان امام جامعه انصارالله، بازنشسته نموده و رهبر جدید به نام امام موسی جای او را گرفت.[3]
[1] . BBC . Persian . htm
[2] http:// www.al-shia.com/html/far/khavar/maqalat/eslam-dar-emrasa.htm
[3] . www. Balagh. Net / persian / din / islam / islam _ melal / adyan / pro _ ahl / islam _ va _ musalmanan _ dar _ amrika / 06. htm
( اندیشه قم )
- [سایر] لطفاً توضیحاتی پیرامون زندگینامه امام هادی(ع) ارائه فرمایید؟
- [سایر] لطفا در مورد محمد بن عبدالوهاب به طور کامل توضیحاتی ارائه فرمایید؟
- [سایر] لطفاً کلیاتی در مورد فرقه قادیانیه ارائه و منابعی در این زمینه معرفی فرمائید؟
- [سایر] در مورد (فرقه قرآنیون) توضیحاتی بفرمایید.
- [سایر] در مورد بدعت مسح روی کفش که در زمان خلفا انجام شده و عکس العمل امیرالمومنین علی علیه السلام در مقابل این بدعت لطفا توضیحاتی ارائه فرمایید:
- [سایر] لطفا توضیحاتی در خصوص نوع شاهد و رابطه آن با من و متن شهادت نامه برای اعسار از مهریه ارائه فرمائید.
- [سایر] در مورد ماهیت علویان کشور سوریه توضیحاتی ارائه فرمایید. و بفرمایید که آیا با مذهب شیعه ی امامیه ارتباطی دارند یا خیر؟
- [سایر] در خصوص عقاید و افکار منصور حلاج و میزان بر حق بودن او و نیز مرتد شناخته شدن او از ناحیه مقدسه توضیحاتی ارائه فرمایید. نظر حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری را درباره او بیان فرمایید.
- [سایر] درباره وجه تسمیه قرآن مجید توضیحاتی ارائه بفرمایید؟
- [سایر] در مورد زندگی نامه امام سجاد (ع) توضیحاتی ارائه نمایید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] غسل و کفن و نماز و دفن میت مسلمان واجب کفائی است یعنی، اگر بعضی انجام دهند، از دیگران ساقط می شود چنانچه هیچ کس انجام ندهد، همه معصیت کرده اند و در این مسأله تفاوتی میان فرقه های مختلف مسلمانان نیست.
- [آیت الله جوادی آملی] .ارائه طرح و برنامههای علمی و عملی, جهت اصلاح امور امت اسلامی، حفظ استقلال اقتصادی و مانند آن , در مسجد بدون رجحان نخواهد بود؛ چنان که تعلیم امور نظامی برای جهاد و دفاع دینی در غیر وقت نماز, هیچ کراهتی ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر یا معاد یا از فرقه هائی بوده باشد که در مسأله (2406) گفته شد و یا حکم ضروری دین؛ یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام می دانند مثل واجب بودن نماز و روزه؛ در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است انکار کند مرتد می شود و احکامی که در مسائل آینده ذکر می شود بر او مترتب است.
- [آیت الله وحید خراسانی] زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر در اید و مرد مسلمان هم نمی تواند با زنهای کافره غیر اهل کتاب ازدواج کند ولی متعه کردن زنهای اهل کتاب یعنی یهود و نصاری مانعی ندارد و بنابر احتیاط مستحب ازدواج دایم با انها ننماید ولی نمی تواند با زن های اهل کتاب بدون رضایت زن مسلمان خود ازدواج دایم یا موقت نماید و بعضی از فرقه ها از قبیل خوارج و غلات و نواصب که خودرا مسلمان می دانند و در حکم کفارند مرد و زن مسلمان نمی توانند با انها به طور دایم یا موقت ازدواج نمایند
- [آیت الله علوی گرگانی] رادیو و تلویزیون هم دارای منافع حلال و عقلایی بسیار و هم دارای منافع حرام است وجائز است انتفاع بردن از آنها به نحو حلال از قبیل اخبار و مواعظ و نشان دادن چیزهای حلال برای تعلیم وتربیت صحیح یا نشان دادن کالاها و عجایب خلقت از برّ وبحر، وامّا چیزهای حرام از قبیل پخش غنا و موسیقی و اشاعه منکرات و پخش قوانین خلاف اسلام و مدح خائن و ظالم و ترویج باطل و ارائه چیزهائی که اخلاق جامعه را فاسد و عقاید آنان را متزلزل میکند حرام و معصیت است و شنیدن و نگاه کردن آنها هم جائز نیست.
- [امام خمینی] رادیو و تلویزیون دارای منافع حلال عقلایی و منافع حرام است از نظر اسلام و جایز است انتفاع بردن از آنها به نحو حلال، از قبیل اخبار و مواعظ از رادیو و نشان دادن چیزهای حلال برای تعلیم و تربیت صحیح، یا نشان دادن کالاها و عجایب خلقت از بر و بحر از تلویزیون و اما چیزهای حرام از قبیل پخش غنا و موسیقی مطرب و اشاعه منکرات از قبیل پخش قوانین خلاف اسلام و مدح خائن و ظالم، و ترویج باطل، و ارائه چیزهایی که اخلاق جامعه را فاسد و عقاید آنها را متزلزل میکند، حرام و معصیت است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] نصاب معدن بیست دینار شرعی است، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده، بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به بیست دینار شرعی برسد، باید خمس آن را بدهد، در تبدیل دینار شرعی به اوزان کنونی آرای چندی ارائه شده است: مشهور؛ دینار شرعی را 34 مثقال معمولی طلا دانسته، در نتیجه نصاب معدن 15 مثقال معمولی طلا یعنی تقریبا 69 / 1 گرم خواهد بود، ولی همچنان که در مسأله 1904 خواهد آمد، دینار شرعی ظاهراً بیش از این مقدار بوده، لذا نصاب معدن از مقدار فوق بیشتر است، نصاب معدن بنا بر یک نظر، تقریبا 84 / 7 گرم طلا و بنا بر نظر دیگر، تقریبا 89 / 3 گرم طلا میباشد، ولی بهتر است بر طبق قول مشهور عمل شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زکات فطره بر انسانی که بالغ و عاقل است و بیهوش و فقیر نیست لازم بوده و باید برای خودش و کسانی که نانخور او هستند، هر نفری یک صاع از خوراکیهای رایج در آن منطقه، همچون گندم، جو، خرما، کشمش، برنج و مانند اینها، به مستحقّ بدهد و اگر پول یکی از اینها را هم بدهد کافی است، در مورد اندازه صاع در مسأله 1872 توضیحاتی داده شد و گفتیم که وزن هر صاع بنا بر مشهور در تمام غلّات، 1170 درهم میباشد که با تبدیل آن به اوزان کنونی، تقریبا وزن 2 / 830 کیلوگرم را به دست آوردهاند، ولی گفتیم که ظاهراً وزن درهم بیش از مقداریست که مبنای محاسبه فوق میباشد، بنا بر یک محاسبه وزن هر صاع تقریبا 3 / 47 و بر طبق محاسبه دیگر تقریبا 3 / 66 کیلوگرم میباشد، همچنین پیشتر اشاره کردیم که صاع، پیمانه بوده و نه وزن مشخّص و اوزان فوق ظاهراً برای گندم متوسّط تعیین شده، بنابراین حجم صاع مابین 4 / 3 تا 4 / 9 لیتر خواهد بود، این حجم در غلّات سبکتر از گندم، همچون جو، وزنی کمتر از اوزان فوق دارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . معاملات حرام و باطل بر شش قسم است: اول خرید و فروش عین نجس، مثل مشروبات مسکر و خوک و مردار و بول و غایط، ولی در غیر مشروبات مسکر و خوک و مردار، اگر قابل استفاده حلال از آنها باشد، خرید و فروش آن جایز است، اگر چه احتیاط در ترک آن است. دوم خرید و فروش مال غصبی، که اگر مالکش امضا نکند باطل است، و تصرف در آن حرام میباشد. سوم خرید و فروش چیزی که مال نیست، مثل حیوانات درنده. چهارم معامله چیزی که منافع معمولی آن فقط کار حرام باشد، مانند آلات قمار مثل نرد و شطرنج یا آلات لهو. پنجم معاملهای که در آن ربا باشد. ششم فروش جنسی که با چیز دیگر مخلوط است، در صورتی که آن چیز معلوم نباشد فروشنده هم به خریدار نگوید، مثل فروختن روغنی که آن را با پیه مخلوط کرده است و این عمل را غش میگویند، و مشتری هر وقت فهمید میتواند معامله را فسخ کند، و در بعض صور آن اصل معامله باطل است، مثل اینکه چیزی را بر خلاف جنسش ارائه دهد، مثلاً مس را به طلا روکش کند و به اسم طلا بفروشد. پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: از ما نیست کسی که در معامله با مسلمانان غش کند یا به آنان ضرر بزند یا تقلب و حیله نماید و هر کس با برادر مسلمان خود غش کند، خداوند برکت روزی او را میبرد و راه معاش او را میبندد و او را به خودش واگذار میکند.
- [آیت الله سیستانی] وصول سفته و دریافت کارمزد به چند شکل است: 1 استفادهکننده از سفته آن را به بانکی که محالعلیه نیست، میدهد و در قبال پرداخت کارمزدی معین، خواهان وصول مبلغ آن میگردد. ظاهراً این خدمت و دریافت کارمزد در قبال آن جایز است، مشروط بر آنکه بانک فقط سفته را وصول کند، لکن وصول سود ربوی آن جایز نیست، میتوان این کارمزد را از نظر فقهی جُعاله دانست، که طی آن طلبکار خواستار وصول طلب خود از طریق بانک میشود. 2 استفادهکننده سفته، آن را به بانک محالعلیه ارائه میکند، لکن بانک نسبت به امضاکننده آن بدهکار نیست و یا با ارز دیگری جز آنچه بدو حواله شده بدهکار است. در این صورت، جایز است که بانک بابت قبول این حواله با همان شرطی که در مورد قبلی گذشت کارمزدی دریافت کند؛ زیرا پذیرفتن حواله بر آن که بدهکار نیست و یا به جنس دیگری جز آنچه در حواله آمده، بدهکار است، واجب نیست. لذا گرفتن چیزی برای دست کشیدن از این حق و انجام خدمت، اشکالی ندارد. 3 امضاکننده سفته با اشاره به پرداخت وجه آن از حسابی که نزد بانک دارد، آن را به بانک حواله میکند، تا در سررسید آن از حسابش کسر شود و مبلغ آن به حساب دارنده سفته واریز شود و یا نقداً به او پرداخت گردد. در اینجا امضاکننده سفته، طلبکار خود را به بانک که بدهکار خودش است حواله داده است، لذا از نوع حواله به بدهکار به شمار میرود. و موافقت محالعلیه (بانک) با این حواله لازم است و بدون پذیرش آن از طرف بانک، نافذ نیست. لذا برای بانک جایز است که در قبال این حواله و پرداخت بدهی حواله دهنده، کارمزدی دریافت کند.