اگر نماز تشکّر از خداست، چرا حتما باید نماز بخوانیم و حال آن که می توانیم به صورت زبانی از خدا تشکّر کنیم؟

در ابتدا گفتنی است؛ نماز تنها جنبه شکرگزاری ندارد، بلکه عبادت چند منظوره است. کارکردهایی همچون:
1. طهارت و پاکیزگی از طریق وضو، غسل، لباس پاک و مکان پاک؛
2. رعایت حلال و حرام از جهت مکان غیرغصبی، آب مباح و لباس مباح؛
3. توجّه به زمان و نظم در اوقات نماز؛
4. یادآوری اصول اعتقادی در سوره حمد و...؛
5. ارتباط روحی و عاطفی با الگوها و اولیای الهی (انعمت علیهم - عباداللّه الصالحین - ...)؛
6. اعلام و شعار (اذان و اقامه)؛
7. وحدت و همدلی (نماز جماعت - نمازهای جمعه و عید)؛
8. نشاط (ارتباط با آب در وضو و غسل)؛
9. همگرایی و نظم اجتماعی با برگزاری نماز جماعت؛
10. تحرک بدنی (قیام - رکوع و سجده)1.
حال آیا می توان گفت که تنها تشکّر زبانی قابلیت جایگزینی نماز را دارد؟
علاوه بر آنچه گفته شد، تشکّر از خداوند وقتی به خوبی انجام خواهد شد که آنچه او خواسته است ما انجام دهیم.
برای سپاسگزاری از خدا به وسیله نماز نیز شکل خاصی وجود دارد که نمی توان آن را نادیده گرفت. خداوند متعال برای نماز آداب و خصوصیات ویژه ای قرار داده که باید رعایت شود تا عبادت و تشکّر از خدا محسوب شود مانند بیان ذکرهای مخصوص با شرایط خاص و در زمان خاص و معین. بنابراین وقتی ما مأمور هستیم که نماز را به پا داریم و برای نماز اوقات خاصی تعیین شده و ارکان خاصی (نیّت، رکوع، سجود و...) قرار داده شده، نمی توانیم به سلیقه خود عمل کرده و ادّعای تشکّر از خداوند متعال نیز داشته باشیم!
پی نوشت:
1. مجتبی کلباسی، یکصد و ده پرسش درباره نماز، ص 114.
منبع: www.porseman.org