میزان خطر داروها یا مواد شیمیایی متفاوت است. برخی، کودک را دچار مشکل جدی و مسمومیت می‌کنند و برخی دیگر مسموم کننده نیستند. 1. مواد و داروهای پر خطر و مسموم کننده شربت‌ها یا قرص‌های ضد سرفه و ضد آسم: اگر کودک، 2 یا 3 برابر مقدار تجویز شده برای کودکان یا 1 قرص برای بزرگسالان را بخورد، ممکن است دچار حالت کما (Coma) (1) شود. داروهای مخصوص حالت‌های عصبی - روحی: اگر کودک، 1 تا 5 عدد قرص از این نوع داروها (داروهای ضد افسردگی، اشتهاآور، آرام بخش‌های قوی، داروی بیماری پارکینسون) را ببلعد، دچار کمای سخت خواهد شد. لک برها و محلول‌هایی مانند بنزین و بنزول: خوردن 1 میلی‌لیتر در ازای هر کیلو از وزن کودک یا وارد شدن چند قطره از آن‌ها به بینی (از طریق بو کشیدن از فاصله بسیار نزدیک) سبب کمای شدید و صدمه جدی به کلیه‌ها می‌شود. الکل اتیلیک: خوردن 1 تا 2 استکان آن ممکن است کودک را دچار حالت کما کند. قارچ‌های سمی: چند گرم از قارچ‌های متعلق به گروه آمانیتا فالواید (Amanita Falloide) باعث کما و اختلال شدید کبدی می‌شود. پودر تالک: اگر مقدار بسیار کمی از این پودر از طریق بو کشیدن وارد مجاری تنفسی شود، ممکن است باعث برونشیت و تنگی نفس شود. مغز هسته هلو، آلبالو و زردآلو: مغز 5 تا 25 دانه از هسته‌های این میوه‌ها می‌تواند حالت کما و تشنج را به همراه داشته باشد. ضدعفونی کننده‌ها: خوردن مقدار بسیار کمی از این مواد، باعث کما، تشنج و فلج عضلانی خواهد شد. اسید بوریک: خوردن نیم گرم از آن، سبب وارد شدن صدمه جدی به کلیه می‌شود. آمونیاک و اسیدهای قوی: خوردن 1 میلی‌لیتر از این نوع محلول‌های غلیظ، باعث زخم شدید مری و معده و صدمه به کلیه‌ها می‌شود. مواد پاک کننده ماشین‌های ظرف‌شویی و کف پوش‌های سرامیکی: خوردن چند قطره از این مواد یا مایعات غلیظ، باعث سوزش شدید ناشی از زخم مری و معده می‌شود. ضد رنگ‌ها: 1 تا 2 گرم از آن‌ها، زخم شدید مری و معده و کلیه‌ها را در پی خواهد داشت. ضد یخ ماشین و انواع شیشه پاک‌کن‌ها: 2 یا 3 جرعه از آن‌ها ممکن است باعث حالکت کما، تشنج و اختلال در کلیه‌ها شود. نفتالین: 1 قرص گرد نفتالین ممکن است باعث تشنج، یرقان و صدمه به کلیه شود. سم موش: در صورتی که در تهیه سم موش، عنصر تالیوم (TL) به کار رفته باشد، حتی مقدار بسیار کمی از آن، باعث زخم کبد و اختلال در سامانه مرکزی اعصاب خواهد شد. قطره چشم دارای آتروپین: خوردن 4 تا 5 قطره آن، سبب افزایش دمای بدن و گر گرفتگی (حالتی شبیه تب شدید) و در مواردی تشنج می‌شود. قرص فلوئور: اگر کودک، 50 عدد نیم میلی‌گرمی یا 12 تا 15 عدد 1 میلی‌گرمی از این قرص را که به طور معمول برای جلوگیری از کرم خوردگی دندان‌ها استفاده می‌شود بخورد، دچار استفراغ، و اسپاسم (گرفتن) ماهیچه‌ها و نیز تنگی نفس خواهد شد. گیاه خرزهره: در دهان گذاشتن هر قسمتی از این گیاه، سبب استفراغ و ایجاد اختلال در کار قلب می‌شود. مواد دیگری مانند سیگار (حتی یک نخ برای کودک 1 ساله)، قرص آهن، قرص کینین و استرکینین و آسپرین نیز جزو مواد و داروهای مسموم کننده برای کودک هستند. 2. مواد و داروها غیر مسموم کننده در صورتی که کودک شما از مواد و داروهای ذیل به میزان ذکر شده بخورد، دچار مشکل و مسمومیت نمی‌شود. آنتی‌بیوتیک‌ها (حتی اگر مقدار خورده شده، 2 تا 5 برابر دوز تجویز شده باشد؛ ویتامین‌ها (حتی بیست تا صد برابر دوز تجویز شده) البته ویتامین‌های محلول در آب، مثل گروه کمپلکس B و احیانا ویتامین C، و گرنه ویتامین‌های محلول در چربی مثل A , D , K , و E، مسمومیت شبیه مسمومیت چربی ایجاد می‌کند؛ انواع روغن‌ها و کرم‌های آرایشی معمول؛ (2) صابون‌های کوچک (خوردن نیمی از صابون فقط باعث اسهال و استفراغ می‌شود)؛ شامپوهای معمول (حتی خوردن 3 تا 4 جرعه)؛ جوهر در حد 1 عدد لوله خودکار؛ مواد نوک چوب کبریت تا 12 عدد؛ کودهای مایع برای گیاهان آپارتمانی؛ خمیردندان در حد 1 پماد. پی نوشت: 1. بی‌هوشی عمیقی که بیمار حتی با تحریک شدید نیز بیدار نمی‌شود و ممکن است پیامدهای خطرناکی را نیز در پی داشته باشد. 2. رنگ برها، کرم‌های ضد آفتاب، رنگ مو، استن و مومک‌ها خطرناک هستند. منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
میزان خطر داروها یا مواد شیمیایی متفاوت است. برخی، کودک را دچار مشکل جدی و مسمومیت میکنند و برخی دیگر مسموم کننده نیستند.
1. مواد و داروهای پر خطر و مسموم کننده
شربتها یا قرصهای ضد سرفه و ضد آسم: اگر کودک، 2 یا 3 برابر مقدار تجویز شده برای کودکان یا 1 قرص برای بزرگسالان را بخورد، ممکن است دچار حالت کما (Coma) (1) شود.
داروهای مخصوص حالتهای عصبی - روحی: اگر کودک، 1 تا 5 عدد قرص از این نوع داروها (داروهای ضد افسردگی، اشتهاآور، آرام بخشهای قوی، داروی بیماری پارکینسون) را ببلعد، دچار کمای سخت خواهد شد.
لک برها و محلولهایی مانند بنزین و بنزول: خوردن 1 میلیلیتر در ازای هر کیلو از وزن کودک یا وارد شدن چند قطره از آنها به بینی (از طریق بو کشیدن از فاصله بسیار نزدیک) سبب کمای شدید و صدمه جدی به کلیهها میشود.
الکل اتیلیک: خوردن 1 تا 2 استکان آن ممکن است کودک را دچار حالت کما کند.
قارچهای سمی: چند گرم از قارچهای متعلق به گروه آمانیتا فالواید (Amanita Falloide) باعث کما و اختلال شدید کبدی میشود.
پودر تالک: اگر مقدار بسیار کمی از این پودر از طریق بو کشیدن وارد مجاری تنفسی شود، ممکن است باعث برونشیت و تنگی نفس شود.
مغز هسته هلو، آلبالو و زردآلو: مغز 5 تا 25 دانه از هستههای این میوهها میتواند حالت کما و تشنج را به همراه داشته باشد.
ضدعفونی کنندهها: خوردن مقدار بسیار کمی از این مواد، باعث کما، تشنج و فلج عضلانی خواهد شد.
اسید بوریک: خوردن نیم گرم از آن، سبب وارد شدن صدمه جدی به کلیه میشود.
آمونیاک و اسیدهای قوی: خوردن 1 میلیلیتر از این نوع محلولهای غلیظ، باعث زخم شدید مری و معده و صدمه به کلیهها میشود.
مواد پاک کننده ماشینهای ظرفشویی و کف پوشهای سرامیکی: خوردن چند قطره از این مواد یا مایعات غلیظ، باعث سوزش شدید ناشی از زخم مری و معده میشود.
ضد رنگها: 1 تا 2 گرم از آنها، زخم شدید مری و معده و کلیهها را در پی خواهد داشت.
ضد یخ ماشین و انواع شیشه پاککنها: 2 یا 3 جرعه از آنها ممکن است باعث حالکت کما، تشنج و اختلال در کلیهها شود.
نفتالین: 1 قرص گرد نفتالین ممکن است باعث تشنج، یرقان و صدمه به کلیه شود.
سم موش: در صورتی که در تهیه سم موش، عنصر تالیوم (TL) به کار رفته باشد، حتی مقدار بسیار کمی از آن، باعث زخم کبد و اختلال در سامانه مرکزی اعصاب خواهد شد.
قطره چشم دارای آتروپین: خوردن 4 تا 5 قطره آن، سبب افزایش دمای بدن و گر گرفتگی (حالتی شبیه تب شدید) و در مواردی تشنج میشود.
قرص فلوئور: اگر کودک، 50 عدد نیم میلیگرمی یا 12 تا 15 عدد 1 میلیگرمی از این قرص را که به طور معمول برای جلوگیری از کرم خوردگی دندانها استفاده میشود بخورد، دچار استفراغ، و اسپاسم (گرفتن) ماهیچهها و نیز تنگی نفس خواهد شد.
گیاه خرزهره: در دهان گذاشتن هر قسمتی از این گیاه، سبب استفراغ و ایجاد اختلال در کار قلب میشود.
مواد دیگری مانند سیگار (حتی یک نخ برای کودک 1 ساله)، قرص آهن، قرص کینین و استرکینین و آسپرین نیز جزو مواد و داروهای مسموم کننده برای کودک هستند.
2. مواد و داروها غیر مسموم کننده
در صورتی که کودک شما از مواد و داروهای ذیل به میزان ذکر شده بخورد، دچار مشکل و مسمومیت نمیشود.
آنتیبیوتیکها (حتی اگر مقدار خورده شده، 2 تا 5 برابر دوز تجویز شده باشد؛
ویتامینها (حتی بیست تا صد برابر دوز تجویز شده) البته ویتامینهای محلول در آب، مثل گروه کمپلکس B و احیانا ویتامین C، و گرنه ویتامینهای محلول در چربی مثل A , D , K , و E، مسمومیت شبیه مسمومیت چربی ایجاد میکند؛
انواع روغنها و کرمهای آرایشی معمول؛ (2)
صابونهای کوچک (خوردن نیمی از صابون فقط باعث اسهال و استفراغ میشود)؛ شامپوهای معمول (حتی خوردن 3 تا 4 جرعه)؛
جوهر در حد 1 عدد لوله خودکار؛
مواد نوک چوب کبریت تا 12 عدد؛
کودهای مایع برای گیاهان آپارتمانی؛
خمیردندان در حد 1 پماد.
پی نوشت:
1. بیهوشی عمیقی که بیمار حتی با تحریک شدید نیز بیدار نمیشود و ممکن است پیامدهای خطرناکی را نیز در پی داشته باشد.
2. رنگ برها، کرمهای ضد آفتاب، رنگ مو، استن و مومکها خطرناک هستند.
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
- [آیت الله بهجت] در صورتی که آب انگور به واسطه مواد افزودنی شیمیایی یا... تبدیل به سرکه شود، پاک است؟
- [آیت الله بهجت] چنان چه رنگ یا بو یا طعم آب نجس را با مواد شیمیایی برطرف کنیم (به صورتی که اگر کسی نداند، تصور کند آب آشامیدنی است) پاک است؟
- [آیت الله بهجت] اگر موادّ روغنی به صورتی بود که بدون پاک کننده از روی اعضای وضو پاک نمی شد و مواد شیمیایی و پاک کننده در مدت نماز در اختیار نباشد، در چنین مواقعی تکلیف وضو و غسل چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر دارویی را از مواد نجس تهیه کنند، نجس است؟ داروهای شیمیایی که بر اثر فعل و انفعالات مواد به دست می آید چه طور؟
- [آیت الله بهجت] استفاده از مواد شیمیایی و دستگاه هایی که موهای زاید را برای همیشه از بین می برد، چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا میزان افسردگی فعلی کودکان و نوجوانان نسبت به گذشته افزایش یافته است؟
- [سایر] چه آیهای از قرآن برای کودکان ناسازگار آمده که آنها با یکدیگر مهربان شوند وآرام گیرند؟
- [سایر] چرا کودکان خردسال هنگام بازی با هم دعوا میکنند و چگونه میشود به آنها کمک کرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر رنگ و بو و طعم آب کری که نجس بوده است، به وسیله مواد شیمیایی، از بین برود، آیا پاک می شود؟
- [آیت الله سبحانی] با توجه به اینکه در ساخت و سنتز برخی از داروها مانند تنطورها یا شربتهای دارویی و نیز در تهیه روکش قرص ها از الکل به عنوان حلال شیمیایی استفاده می شود و در اغلب موارد از الکل صنعتی خالص یا الکل تخمیری می باشد آیا استفاده از این داروها جایز است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] گوسفند شیرخوار - و بنا بر احتیاط واجب گوساله و بچههای دیگر حیوانات حلالگوشت - اگر از خوک به مقداری شیر بخورند که گوشت در بدنشان روییده و استخوانشان از آن سخت شده باشد، خود و نسلشان حرام میشوند و در صورتی که مقدار شیر خوردن کمتر از آن باشد لازم است استبراء شوند تا حلال گردند و استبراء این است که هفت روز از پستان گوسفند - یا حیوان حلالگوشت دیگر - شیر بخورند و اگر حاجت به شیر ندارند هفت روز غذای پاک دیگر بخورند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] 10 در صورتی که یقین یا خوف خطر یا ضرر مهمی برای مادر داشته باشد در مراحل اولیه جایز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] تمام مواد غذایی و غیرغذایی که از کشورهای غیر اسلامی می آورند مانند کره و روغن و پنیر و انواع داروها و صابون و واکس و پارچه و عطر و امثال اینها، اگر انسان یقین به نجس بودن آنها نداشته باشد، پاک است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بزغاله و بره شیر خوار اگر از خوک به مقداری که گوشت و استخوانشان قوت بگیرد؛ شیر بخورند؛ خود و نسلشان حرام می شوند و در صورتی که مقدار شیر خوردن کمتر از آن باشد لازم است استبراء شوند و پس از آن حلال می گردند و استبراء آنها این است که هفت روز از پستان بز یا گوسفند شیر بخورند و اگر حاجت به شیر نداشتند هفت روز علف بخورند و حیوان نجاست خوار نیز خوردن گوشتش حرام است و چنانچه استبرائش نمایند حلال می شود و کیفیت استبراء آن در مسأله (226) بیان شد.
- [آیت الله مظاهری] اگر زخم یا دمل یا شکستگی در مواضع وضو یا غسل باشد و آب برای آنها ضرر داشته باشد، در صورتی که ممکن باشد باید روی آنها را مسح نماید، و اگر ممکن نباشد باید چیز پاکی روی آنها نهاده و روی آن را مسح نماید، و اگر گذاشتن آن هم ممکن نباشد مسح ساقط است و شستن اطراف آنها کفایت میکند و در هر صورت تیمّم لازم نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر مثلاً انگشتان دست دزد را بریدند، او میتواند دوباره آنها را پیوند نماید مگر در صورتی که حاکم اسلامی اجازه ندهد.
- [آیت الله مظاهری] بیرون رفتن زن از خانه در مواقع خلوت نظیر آخر شب و بعد از طلوع فجر و مانند اینها در صورتی که احتمال خطر بدهد، حرام است، و اگر احتمال خطر هم ندهد، نرفتن بسیار خوب است، و همچنین است اگر در ورود به جایی نظیر خانه و مغازه و حمّام و مانند اینها در معرض خطر باشد، و اگر احتمال خطر هم نباشد، نرفتن بسیار خوب است، و چه خوب است که زن در جهت عرض و ناموس و عفّت خود، ترسو و محتاط باشد. صفحه 379 ز. حفظ عفّت در معاشرت
- [آیت الله وحید خراسانی] بزغاله اگر از خوک به مقداری که استخوانش محکم شود شیر بخورد خود و نسلش حرام می شوند و همچنین است بره شیر خوار بنا بر احتیاط واجب و در صورتی که مقدار شیر خوردن کمتر از ان باشد بنابر احتیاط واجب در صورتی حلال می شوند که استبراء شوند و استبراء انها این است که هفت روز از پستان بز یا گوسفند شیر بخورند و اگر حاجت به شیر نداشتند هفت روز علف بخورند و حیوانی که به خوردن نجاست انسان عادت کرده نیز گوشتش حرام است و چنانچه استبرایش نمایند حلال می شود و کیفیت استبراء ان در مساله بیان شد
- [آیت الله سیستانی] در قرارداد بیمه، عامل خطر و زیان، مانند آتشسوزی، سرقت، غرق، بیماری، مرگ و مانند آن و همچنین اقساط ماهانه یا سالانه بیمه در صورتی که پرداخت آن قسطی باشد باید مشخص شود.
- [آیت الله خوئی] مساجدی که در مسیر خیابانها قرار میگیرد و جزو خیابان میشود ظاهر این است که بعد از خیابان شدن از عنوان مسجد بودن خارج میشود بنابر این باید در این گونه موارد مابین احکام مربوط بهعنوان مسجدیت و احکامی که تابع صدق عنوان مسجد بودن و صدق نکردن آن است و بین احکام وقف و تفصیل قائل شد از جملة احکام مسجد این است که حرام است نجس کردن مسجد و واجب است برطرف کردن نجس از مسجد و جایز نیست شخص جنب یا زن حائض وارد مسجد شود و دیگر احکامی که تابع عنوان مسجد بودن اوست، این قبیل احکام با برطرف شدن عنوان مسجدیت برداشته میشود، گرچه احتیاط مستحب آن است که با رفتن عنوان مسجدی، آن احکام باز رعایت شود. و از احکام وقف بودن این است که جایز نیست تصرف کردن در محل وقف از سنگ و چوب و خود زمین و غیره و جایز نیست خرید و فروش آنها مگر با اجازة حاکم شرع یا وکیل او که آنچه پس از خراب شدن قابل فروش بوده باشد بفروشند و مبلغ آن را در نزدیکترین مسجد دیگری مصرف نمایند و یا خود مواد باقیماندة بنا را در مسجد دیگر نزدیک آن مصرف نمایند و از این بیان حکم مدارس و حسینیههائی که در مسیر خیابانها قرار میگیرند و خراب میشود، معلوم گردید درصورتی که وقف بوده باشند با خراب کردن آنها زمین و مواد بنا از وقفیت خارج نمیشود و تصرف در آنها و خرید و فروش آنها جایز نیست مگر با اجازه حاکم شرع یا وکیل او که پس از فروش پول آنها را در نزدیکترین مدرسه یا حسینی دیگری مصرف کنند و یا خود مواد باقیمانده را در اینگونه محلها با رعایت نزدیکترین آنها به کار ببرند.