فعل
فعل، به دو معنا بکار برده شده، یکی کردار؛ رفتار، و یا کلمه‌ای که بر وقوع عمل در گذشته، حال و یا آینده دلالت دارد، گفته می‌شود.
اگر دارویی را از مواد نجس تهیه کنند، نجس است؟ داروهای شیمیایی که بر اثر فعل و انفعالات مواد به دست می آید چه طور؟
اگر در جریان ساخت دارو، شی ء نجس کاملاً استحاله شود، پاک و در غیر این صورت نجس است.
اگر در جریان ساخت دارو، شی ء نجس کاملاً استحاله شود، پاک و در غیر این صورت نجس است.
عنوان سوال:
اگر دارویی را از مواد نجس تهیه کنند، نجس است؟ داروهای شیمیایی که بر اثر فعل و انفعالات مواد به دست می آید چه طور؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- چنان چه رنگ یا بو یا طعم آب نجس را با مواد شیمیایی برطرف کنیم (به صورتی که اگر کسی نداند، تصور کند آب آشامیدنی است) پاک است؟
- آب استخرها گاهی به علت استعمال مواد شیمیایی (نظیر کلر) تغییر رنگ می دهند، آیا می توان با آن ها غسل کرد؟ آیا لباس نجس را می توان با آن تطهیر کرد؟
- در صورتی که آب انگور به واسطه مواد افزودنی شیمیایی یا... تبدیل به سرکه شود، پاک است؟
- استفاده از مواد شیمیایی و دستگاه هایی که موهای زاید را برای همیشه از بین می برد، چه حکمی دارد؟
- اگر موادّ روغنی به صورتی بود که بدون پاک کننده از روی اعضای وضو پاک نمی شد و مواد شیمیایی و پاک کننده در مدت نماز در اختیار نباشد، در چنین مواقعی تکلیف وضو و غسل چیست؟
- آیا مصرف ژلاتین که از مغز استخوان خوک یا گاو تهیه می شود در خوراکی هایی مانند آب نبات، ماست و تهیه جلد کپسول دارویی جایز است یا نه؟
- آب کشیدن حبوبات و مواد خوراکی که باطن آن ها نجس شده است، چگونه است؟
- مواد غذایی که به صورت کوپنی یا سهمیه ای و ارزان تهیه می شود، سر سال خمسی چگونه باید قیمت آن ها را حساب کرد؟
- اگر دکترداروفروش هنگام تهیه ی دارو، اشتباهی دارویی غیر از داروی تجویز شده در نسخه ی پزشک بدهد و منجر به تشدید مرض و یا مرگ بیمار شود، آیا ضامن است؟
- اگر سال خمسی فرا برسد و مقداری از مواد غذایی که از درآمد سال تهیه شده است، مصرف نشده باشد و از طرف دیگر برای تأمین سایر مخارج زندگی (شامل مواد غذایی، پوشاک و...) مقروض باشیم به طوری که مبلغ قرض و بدهی خیلی بیشتر از مواد غذایی مصرف نشده باشد. آیا بایستی قیمت مواد غذایی محاسبه گردد و خمس آن پرداخت شود یا خمس ندارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا روغن نجس با انجام فعل و انفعالات شیمیایی بر روی آن به طوری که ماده ی آن دارای خواص جدیدی شود، بر نجاست خود باقی می ماند یا این که حکم استحاله را پیدا می کند؟
- [سایر] چرا فعل و انفعالات و مسرّت و حزن در برزخ بیشتر و سریعتر از دنیاست؟
- [سایر] ترکیبات شیمیایی اسفناج(Spinach) و خواص دارویی آن را نیز بیان کنید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر رنگ و بو و طعم آب کری که نجس بوده است، به وسیله مواد شیمیایی، از بین برود، آیا پاک می شود؟
- [سایر] میزان خطر داروها یا مواد شیمیایی در صورتی که کودکان آنها را بخورند، چقدر است؟
- [آیت الله نوری همدانی] نجاست و حرمت استفاده از الکل اتیلیک (اعم از منابع تخمیری، شیمیایی و صناعی) در طب و داروسازی به صورت موضعی (زداینده، خشک کننده، ضد عفونی کننده) و خوراکی اعم از اینکه خوردن آن جنبه دارویی داشته باشد مثل سم زدایی متانول و یا به صورت جزئی فرعی در یک فرآورده دارویی مایع به عنوان حلال یا محافظ وارد شده باشد را تعیین فرمایید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در تهیه دارویی از حیوان نجسی مثل خوک استفاده می کنند، آیا استفاده و مصرف این دارو چه حکمی دارد و آیا خود دارو نجس است؟
- [سایر] سلام برای نفخ شکم چه داروی گیاهی خوبه؟من سندروم روده تحریک پذیر دارم و نمیخوام همیشه از داروهای شیمیایی استفاده کنم.
- [سایر] سلام به جای مسواک وخمیردان شیمیایی از چه دارویی گیاهی می توان استفاده کرد ایا چوب مسواک خوب است جایگزین کرد
- [آیت الله مکارم شیرازی] متأسفانه در حال حاضر بعضی از مواد دارویی و آرایشی از روغن خوک و یا ژلاتین حیوانی که ذبح شرعی نشده اند ساخته می شوند. سوال این است که اولاً خرید و فروش این مواد جایز است یا خیر و ثانیاً استفاده از این مواد برای غیر از خوردن مانند تزریق کردن و یا چرب کردن دست و صورت جایز است یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- آب مضاف هرقدر زیاد باشد اگر ذرهای نجاست به آن برسد، نجس می‌شود البته در موارد متعارف که احتمال نجس شدن به وسیله ملاقات داده شود ولی چنانچه از بالا با فشار روی چیز نجس بریزد، مقداری که به چیز نجس رسیده نجس و مقداری که بالاتر از آن است پاک میباشد؛ مثلاً اگر گلاب را از گلابدان روی دست نجس بریزند، آنچه به دست رسیده نجس، و آنچه به دست نرسیده پاک است. بلکه در بعضی از موارد که آب مضاف جریان دارد، اگر قسمت آخر آب، نجس شود نجس شدن قسمت اوّل آن، خالی از تأمل نیست، اگرچه سطح اوّل و آخر آب یکی باشد و از بالا به پایین جریان نداشته باشد، در صورتی که عرفاً بهسبب ملاقات، تأثر و انفعال حاصل نشود، بلکه نجس نشدن قسمت اول، خالی از وجه نیست.
- اگر چیز پاک به نجس برسد و هردو یا یکی از آنها به طوری تَر باشد که تری یکی به دیگری برسد، چیز پاک نجس می شود. و اگر تری به قدری کم باشد که به دیگری نرسد، چیزی که پاک بوده نجس نمی شود. ولی اگر دست انسان به بدن میّتی که هنوز او را غسل نداده اند برسد اگر چه بدن میت خشک باشد، احتیاط در این است که دست را بشوید.
- خرید و فروش روغن، دارو و عطرهایی که از کشورهای غیر اسلامی میآورند، اگر نجس بودن آنها معلوم نباشد اشکال ندارد؛ ولی دارو یا روغنی که از حیوان، بعد از جان دادن آن میگیرند، چنانچه در شهر کفار از دست کافر بگیرند، و از حیوانی باشد که خون جهنده دارد، نجس است و معامله آن باطل میباشد، بلکه اگر در شهر مسلمانان هم از دست کافر بگیرند، معامله آن باطل است، مگر آنکه بدانند که آن کافر از مسلمان خریده است.
- کسی که با دست و زانو راه می رود ، اگر دست یا زانوی او نجس شود ، با راه رفتن پاک می گردد . و همچنین است ته عصا و ته پای مصنوعی و نعل چهارپایان و چرخ اتومبیل و گاری و مانند اینها بنا بر اظهر .
- اگر خاک، ریگ، کلوخ و سنگ پیدا نشود، باید با تکان دادن لباس و فرش و مانند آن خاک تهیه کند. همچنین اگر با خشک کردن گِل بتواند خاک تهیه کند باید این کار را انجام دهد؛ و اگر تهیه خاک به هیچ صورتی ممکن نیست، دست خود را بر لباس یا فرش و مانند آن بزند تا روی آن غبار آلود شود و بر آن تیمم کند و اگر غبار در لای لباس یا فرش باشد، تیمم بر آن صحیح نیست؛ چنانچه گرد و غبار هم پیدا نشود باید به گِل تیمم کند و اگر گِل هم پیدا نشود، احتیاط مستحب آن است که نماز را بدون تیمم بخواند و بنابر اقوی بعداً قضای آن را بهجا آورد.
- اگر زخم یا دمل یا شکستگی در صورت و دستها باشد و روی آن باز بوده و آب ریختن به کمترین مقدار و شستن روی آن ضرر دارد، چنانچه کشیدن دست تر بر آن با آبی که در دست هست ضرر ندارد، ولی شستن صدق نمیکند، احتیاط واجب آن است که دست تر بر آن بکشد و بعد احتیاطاً پارچه پاکی روی آن گذاشته و دست تر را روی پارچه هم بکشد به قصد وظیفه که مسح یا غَسْل باشد. و اگر این مقدار هم ضرر دارد یا زخم نجس است و نمیشود آب کشید، باید اطراف زخم را بهطوریکه در وضو گفته شد، از بالا به پایین بشوید و بنابر احتیاط واجب پارچه پاکی روی زخم گذاشته و دست تر روی آن بکشد، و اگر گذاشتن پارچه ممکن نیست باید اطراف زخم را بشوید و بنابر احتیاط مستحب تیمم هم بنماید.
- گوشت و پیه و چرمی که در بازار مسلمانان فروخته می شود پاک است و همچنین است اگر یکی از اینها در دست مسلمان باشد. ولی اگر بدانند آن مسلمان از کافر گرفته و رسیدگی نکرده که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده یا نه، نجس می باشد.
- خونی که به واسطه کوبیده شدن، زیر ناخن یا زیر پوست می میرد، اگر طوری شود که دیگر به آن خون نگویند پاک است، و اگر به آن خون بگویند نجس است . و در صورتی که ناخن یا پوست سوراخ شود ، اگر مشقت ندارد باید برای وضو و غسل ، خون را بیرون آورند و اگرمشقت دارد باید اطراف آن را به طوری که نجاست زیاد نشود بشویند و پارچه یا چیزی مثل پارچه بر آن بگذارند و رویش دست تر بکشند همان طوری که وضو یا غسل جبیره ای می نمایند.
- اگر نمیشود روی زخم را باز کرد، ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته پاک است و رسانیدن آب به زخم ممکن است و ضرر هم ندارد، باید آب را به روی زخم برساند، بهطوریکه شسته شود؛ و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته نجس است، چنانچه آب کشیدن آن و رساندن آب بر روی زخم بهطوریکه شسته شود ممکن باشد، باید آن را آب بکشد و موقع وضو آب را به زخم برساند، بهطوریکه گذشت؛ و در صورتی که آب برای زخم ضرر دارد، یا آنکه رساندن آب به روی زخم ممکن نیست، یا زخم نجس است و نمیشود آن را آب کشید، باید اطراف زخم را بشوید و اگر جبیره پاک است روی آن را مسح کند، و اگر جبیره نجس است یا نمیشود روی آن را دست تر کشید، مثلاً دوایی است که به دست میچسبد، پارچه پاکی را بهطوریکه جزو جبیره حساب شود، روی آن بگذارد و دست تر روی آن بکشد، بهطوریکه شسته و مسح شود بنابر احوط، و اگر این هم ممکن نیست احتیاط واجب آن است که وضو بگیرد با شستن یا مسح کردن اطراف زخم، و تیمم هم بنماید.
- اگر نمازگزار چند چیز را به امید اینکه ثواب نمازش زیاد شود ترک کند خوب است. قسمتی از آنها عبارتند از: پوشیدن لباس سیاه غیر از عمامه و کساء، و لباس نازک که ساتر عورت باشد، و شلوار را روی پیراهن قراردادن، و بدون حنک با عمامه نماز خواندن، و بدون ردا امام شدن، و پوشیدن لباس کسی که از نجاست پرهیز نمیکند، و لباسی که نقش صورت دارد، و دست کردن انگشتری که نقش صورت دارد، و نماز خواندن با نقاب و خلخال (زیوری که زنان در پا میکنند و صدا میکند) برای زنان و با نقاب برای مردان.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] مواد غذایی و دارویی و امثال آن، که از کشورهای غیر اسلامی می آورند اگر نجس بودن آنها قطعی نباشد معامله آنها اشکالی ندارد، مثل این که احتمال دهیم شیر و پنیر و روغن را به وسیله دستگاه می گیرند.
- [آیت الله مظاهری] خرید و فروش موادّ غذایی و دارویی و امثال آن که از ممالک غیر اسلامی میآورند اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] معامله دارویی که عین آن نجس است، در صورت ضرورت و انحصار، اشکال ندارد.
- [آیت الله سبحانی] دارویی که ذاتاً نجس نیست ولی به وسیله ملاقات با نجس، متنجس شده باشد در صورت نیاز و انحصار، خرید و فروش آن صحیح است.
- [آیت الله سبحانی] داروهای مایع و عطر و روغن و واکس و صابون که از خارجه می آورند اگر انسان یقین به نجاست آنها نداشته باشد پاک است.
- [آیت الله سیستانی] خرید و فروش داروهای نجس خوردنی و غیر خوردنی اگر چه جایز است ، ولی باید نجاستش را در صورتی که در مسأله پیش گفته شد به مشتری بگوید .
- [آیت الله اردبیلی] اگر روی دمل، زخم یا شکستگی که در دستها و صورت است، بسته باشد و ریختن آب روی آن ضرر داشته باشد، در صورتی که روی جبیره پاک باشد یا اگر نجس است، بتوان آن را تطهیر کرد، باید اطراف جبیره را با مراعات شرایطی که در وضو گذشت بشوید و با دست تر روی جبیره مسح کند و لازم نیست جبیره را باز نماید و بر روی زخم یا دمل یا شکستگی دست تر بکشد هرچند مشقّت نیز نداشته باشد، و اگر جبیره نجس باشد یا نتوان دست تر روی آن کشید مثلاً دارویی باشد که به دست میچسبد شستن اطراف جبیره کفایت میکند اگر چه بهتر است که تیمّم نیز بنماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] آب مضاف هر قدر زیاد باشد؛ اگر ذره ای نجاست به آن برسد نجس می شود؛ ولی چنانچه با فشار روی چیز نجس بریزد؛ مقداری که به چیز نجس رسیده نجس است و مقداری که نرسیده است پاک می باشد. مثلا اگر گلاب را از گلابدان روی دست نجس بریزند؛ آنچه به دست رسیده نجس و آنچه به دست نرسیده پاک است.
- [آیت الله اردبیلی] خرید و فروش روغن و داروهای روان و عطرهایی که از ممالک غیر اسلامی میآورند، اگر نجس بودن آنها معلوم نباشد، اشکال ندارد و همچنین شربتی که به عنوان دارو از کشورهای غیر اسلامی وارد می‌شود هرچند بعضی از اجزای آن نجس باشد اگر جایگزین نداشته باشد، معامله آن جایز و صحیح است؛ ولی روغنی که از مردار گرفته می‌شود چه از دست کافر و چه از دست مسلمان گرفته شود نجس و معامله آن باطل است؛ اما روغنی که معلوم نیست که از مردار گرفته شده یا نه و شک در ذبح آن وجود دارد، چنانچه از دست مسلمان گرفته شود، پاک و معامله آن صحیح است و اگر از دست کافر گرفته شود، نجس و معامله آن باطل است، مگر آن که بداند آن کافر آن را از مسلمان خریده است.
- [آیت الله بروجردی] آب مضاف هر قدر زیاد باشد، اگر ذرّهای نجاست به آن برسد نجس می‌شود، ولی چنانچه از بالا با فشار روی چیز نجس بریزد، مقداری که به چیز نجس رسیده نجس و مقداری که بالاتر از آن است پاک میباشد؛ مثلاً اگر گلاب را از گلابدان روی دست نجس بریزند، آنچه به دست رسیده نجس و آنچه به دست نرسیده، پاک است.